Ναυτιλία
| Αυτό το λήμμα χρειάζεται μορφοποίηση ώστε να ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές μορφοποίησης της Βικιπαίδειας. |
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η ναυτιλία είναι μια επιχειρηματική δραστηριότητα με ιστορία 5.000 ετών και ένας από τους πιο επικερδείς κλάδους μεταφορών στον κόσμο.[1] Χάρις την παγκοσμιοποίηση και την ανάπτυξη του παγκόσμιου εμπορίου, ο κλάδος των θαλάσσιων μεταφορών άνθισε και το 2004 εκτοξεύθηκε, με τον παγκόσμιο στόλο να μεταφέρει περίπου το 90% των εξαγωγών, αξίας 8.9 τρισεκατομμυρίων δολαρίων.[2]
Ιστορία Επεξεργασία
Χρηστικότητα Επεξεργασία
Η ναυτιλία και γενικότερα η μεταφορά αγαθών είναι μια από τις πιο βασικές προϋποθέσεις για τα πρώιμα στάδια της οικονομικής ανάπτυξης μιας περιοχής. Η πιο ακέραια ιδεολογία σε μια καπιταλιστική κοινωνία είναι ο καταμερισμός της εργασίας. Αυτό όμως συνεπάγεται ότι το πλεόνασμα παραγωγής πρέπει να πωληθεί και να μεταφερθεί, και εκεί έρχεται η ναυτιλία να παίξει τον ρόλο της.[3] Ήδη από το 3000 π.Χ. στη Μεσοποταμία, οι έμποροι είχαν καταλάβει ότι η μεταφορά αγαθών μέσω θαλάσσης ήταν πολύ πιο γρήγορη, οικονομική και μπορούσε να καλύψει πολύ μεγαλύτερη έκταση από ότι η παραδοσιακή μεταφορά μέσω ξηράς.[4]
Η δυτική γραμμή Επεξεργασία
Στα 5.000 έτη της ναυτιλίας, το κέντρο του θαλάσσιου εμπορίου έχει αλλάξει πολλές φορές και φαίνεται να κινείται επάνω σε μια νοητή γραμμή η οποία έχει ως κατεύθυνση τα δυτικά. Η γραμμή αυτή ξεκινάει στη Μεσοποταμία το 3.000 π.Χ. και καταλήγει στη Σαγκάη της Κίνας.[5][6]
- Φοινικική εποχή 3000-2000 π.Χ.: Το θαλάσσιο εμπόριο γεννιέται στο Λίβανο.
- Ελληνιστική εποχή 300 π.Χ.: Η Αθήνα και η Κόρινθος γίνονται τα πρώτα κέντρα θαλάσσιου εμπορίου.
- 100 π.Χ.: Η Ρώμη κυριαρχεί στη δυτική Μεσόγειο.
- 1000 μ.Χ.: Η Βενετία ανέρχεται σε μεγάλο εμπορικό κέντρο.
- 1400 μ.Χ.: Κυριαρχεί η Χανσεατική Ένωση.
- 1650 μ.Χ.: Οι Ολλανδοί γίνονται κυρίαρχοι του θαλάσσιου εμπορίου της εποχής.
- 1735 μ.Χ.: Ο Αγγλικός στόλος διαλύει τον Ολλανδικό σε σύγκρουσή τους.[7]
- 1880-1950 μ.Χ.: Οι ΗΠΑ αναπτύσσονται σε κυρίαρχη δύναμη.
- 1950-1970 μ.Χ.: Η Ιαπωνία αναπτύσσεται οικονομικά.
- 1973-1986 μ.Χ.: Η Νότια Κορέα μετατρέπεται σε βιομηχανική υπερδύναμη.
- 1994 - σήμερα: Η σκυτάλη παραδίδεται στην Κίνα.
19ος - 20ος αιώνας Επεξεργασία
Μέχρι και τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο η Ευρώπη κυριαρχούσε στην παγκόσμια ναυτιλία, κατέχοντας τα τρία τέταρτα σε εξαγωγές και σχεδόν τα δύο τρίτα σε εισαγωγές παγκόσμια. Η Ευρώπη εξήγαγε βιομηχανικά προϊόντα ενώ εισήγαγε πρώτες ύλες για την παραγωγή τους από τρίτες χώρες, ένα μοντέλο το οποίο είχε ήδη καθιερωθεί από τον 19ο αιώνα. Καθοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη της ναυτιλίας εκείνη την περίοδο ήταν και η μετάβαση από τα ιστιοφόρα στα ατμόπλοια με την έλευση της βιομηχανικής επανάστασης.[8][9] Ως φυσικό επόμενο, οι Ευρωπαϊκές χώρες κατείχαν το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου στόλου. Μέχρι και το τέλος του αιώνα το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν η ακλόνιστη ναυτιλιακή παγκόσμια δύναμη, έχοντας το 45% του παγκόσμιου στόλου με τις Η.Π.Α., τη Γερμανία, τη Νορβηγία, τη Γαλλία και την Ιαπωνία να την ακολουθούν.
Η περίοδος χάριτος η οποία διήρκησε πάνω από έναν αιώνα κράτησε μέχρι τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα οικονομικά στοιχεία του 19ου αιώνα πολλαπλασιάστηκαν με την έλευση των δύο παγκόσμιων πολέμων του 20ου. Αρχικά, η δημιουργία τεράστιων διεθνών επιχειρήσεων στην Ευρώπη και στις Η.Π.Α. και η συγκέντρωσή τους σε τεράστια βιομηχανικά συγκροτήματα με συνεχείς συγχωνεύσεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είχε ως αποτέλεσμα την εκθετική αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής. Από την άλλη, η αναζήτηση για αγορές πέραν από την Ευρώπη οι οποίες θα μπορούσαν να απορροφήσουν αυτό το κύμα βιομηχανικής παραγωγής έφεραν σε αντιπαράθεση τις πρωτεύουσες του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας, της Γαλλίας και των Η.Π.Α. με διεθνείς επενδύσεις κεφαλαίου να γίνονται σε όλο τον κόσμο. Αυτό είχε ως κατάληξη τη δημιουργία πολυεθνικών εταιρειών και τραπεζών τα οποία οδήγησαν σε μονοπώλια σε διεθνή αλλά και παγκόσμιο επίπεδο.[10]
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- https://www.eef.edu.gr/el/ Ίδρυμα Ευγενίδου Βιβλιοθήκη ναυτικού, Ναυτιλία Τόμος Α' | Χρήστου Ντούνη, Αναστάσιου Δημαράκη
- World Shipping Directory
- Marinews Αρχειοθετήθηκε 2020-06-25 στο Wayback Machine.
- Ναυτικά Χρονικά
- Isalos.net
- Διαδικτυακά μαθήματα ναυτιλιακής ιστορίας Στην κορυφή του παγκόσμιου στόλου: 1&2 στην πλατφόρμα mathesis.cup.gr
- Greek Shipping Miracle - Το πρώτο διαδικτυακό Μουσείο για την ελληνική ναυτιλία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Global 500». CNN Money. 2009.
- ↑ «Boom and bust at sea». The Economist. 18 Αυγούστου 2005.
- ↑ Smith, Adam (2009). The Wealth of Nations. σελ. 31-36. ISBN 978-1604598919.
- ↑ Stopford, Martin (2009). Maritime Economics. Routledge. σελ. 4-5. ISBN 978-0-415-27557-6.
- ↑ «The Port of Shanghai». Shiphub. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ Stopford, Martin (2009). Maritime Economics. Routledge. σελ. 6. ISBN 978-0-415-27557-6.
- ↑ «Vliegenthart, sunk in 1735 off Zeeland, the Netherlands». Sedwick Coins. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2021.
- ↑ K. Harley, Charles. «The shift from sailing ships to steamships, 1850-1890: a study in technological change and its diffusion». De Gruyter.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Th. Grammenos, Costas (2010). The Handbook of Maritime Economics and Business. Λονδίνο: Lloyd's List. σελ. 44. ISBN 978 1 84311 880 0.
- ↑ Th. Grammenos, Costas (2010). The Handbook of Maritime Economics and Business. Λονδίνο: Lloyd's List. σελ. 45. ISBN 978 1 84311 880 0.