Οι νεράιδες είναι μυθικά όντα από την λαογραφία πολλών ευρωπαϊκών πολιτισμών και χαρακτηρίζονται ως πλασματα. Στην Ελληνική λαογραφία συσχετίζεται με νύμφες και ειδικότερα Νηρηίδες.

Μαριπόζα, από τον Luis Ricardo Falero, 1888

Οι μύθοι για τις νεράιδες δεν έχουν συγκεκριμένη προέλευση, αλλά προέρχονται από μια συλλογή λαϊκών ιστοριών από πολλές πηγές.

Ο όρος νεράιδα έχει εφαρμοστεί κατά καιρούς μόνο σε συγκεκριμένα πλάσματα με ανθρώπινη εμφάνιση, αιθέρια ομορφιά και με μια τάση για παραπλάνηση.

Ετυμολογία Επεξεργασία

Η λέξη νεράιδα (αρσενική μορφή νεράιδος) προέρχεται από την αρχαία Ελληνική λέξη 'Νηριής' πληθυντικός Νηρηίδες, που ήταν πανέμορφες θαλασσινές νύμφες θυγατέρες του Νηρέα. Σήμερα η λέξη αυτή περιλαμβάνει, εκτός από τις Νηρηίδες, όλες τις αρχαίες νύμφες.

Εμφάνιση Επεξεργασία

Οι νεράιδες περιγράφονται γενικά ως πλάσματα με ανθρώπινη εμφάνιση και μαγικές δυνάμεις. Νεράιδες διαφόρων ειδών έχουν αναφερθεί εδώ και αιώνες, που κυμαίνονται από αρκετά μικροσκοπικές έως και μέγεθος ανθρώπου. [1][2] Μερικές μικρότερες νεράιδες μπορούν να επεκτείνουν τις φιγούρες τους για να μιμηθούν τους ανθρώπους. [3] Σε μερικές λαογραφίες, οι νεράιδες έχουν πράσινα μάτια. Ορισμένες απεικονίσεις νεράιδων τις δείχνουν με υποδήματα, άλλες ως ξυπόλυτες . Τα φτερά, ενώ είναι κοινά στα βικτοριανά και αργότερα έργα τέχνης, είναι σπάνια στη λαογραφία καθώς οι νεράιδες πέταγαν με μαγεία ή στις πλάτες των πουλιών. [4] Οι σύγχρονες εικόνες συχνά περιλαμβάνουν φτερά λιβελούλας ή πεταλούδας. [5]

Προέλευση Επεξεργασία

 
Νύμφες της θάλασσας, Gaston Bussiere, 1902

Υποβιβασμένοι άγγελοι Επεξεργασία

Ένα χριστιανικό δόγμα έκρινε ότι οι νεράιδες ήταν μια κατηγορία «υποβιβασμένων» αγγέλων . [6] Η ιστορία περιγράφει μια ομάδα αγγέλων που εξεγέρθηκαν, και ο Θεός διάταξε τις πύλες του παραδείσου να κλείνουν. Εκείνοι που ήταν ακόμα στον παράδεισο παρέμειναν άγγελοι, εκείνοι στην κόλαση έγιναν δαίμονες, και εκείνοι που πιάστηκαν μεταξύ τον δυο έγιναν νεράιδες. [7] [8]

Νύμφες ή Νηρηίδες Επεξεργασία

Άλλες πηγές γράφουν ότι οι νεράιδες είναι απλά νύμφες από την Ελληνική Μυθολογία, κυρίως λόγω της εξωτερικής τους εμφάνισης αλλά και της σαγηνευτικής φύσης τους.[9]

Δαίμονες Επεξεργασία

Μια χριστιανική ιστορία του 17ου αιώνα χαρακτηρίζει όλες τις νεράιδες ως δαίμονες. [10] Αυτή η προοπτική έγινε πιο δημοφιλής με την άνοδο του Πουριτανισμού μεταξύ της Αναμορφωμένης Εκκλησίας της Αγγλίας (Βλέπε: Αγγλικανισμός ). [11] Η ενασχόληση με τις νεράιδες θεωρήθηκε μορφή μαγείας και τιμωρήθηκε ως τέτοια. [12] Στο Όνειρο Θερινής Νυκτός του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, ο Όμπερον, ο βασιλιάς των νεράιδων, δηλώνει ότι ούτε αυτός αλλά και ούτε ο λαός του φοβούνται τις καμπάνες της εκκλησίας, ως πολιτικο μήνυμα. [13]

Πνεύματα των νεκρών Επεξεργασία

Μια ιστορία υποστήριξε ότι οι νεράιδες ήταν πνεύματα των νεκρών. [14] Αυτό προήλθε από πολλούς παράγοντες κοινούς σε διάφορες λαογραφίες και μύθους, κυρίως επειδή θεωρείται επικίνδυνο να φαγωθεί το φαγητό των Νεράιδων, όπως το φαγητό στον Άδη. [15] [16]

Αλλαξοπαίδια Επεξεργασία

Ο θρύλος για τα αλλαξοπαίδια ανάγεται στο μεσαίωνα, περί τον 12ο αιώνα, σύμφωνα με τον μελετητή Ρίτσαρντ Φερθ Γκριν και απαντάται κυρίως στη Βόρεια Ευρώπη. Σύμφωνα με τη λαογραφία, οι νεράιδες έπαιρναν τα πιο όμορφα βρέφη ανθρώπων και τα άλλαζαν με νεράιδες. [17] [18] Το θέμα της ανταλλαγής παιδιών είναι κοινό στη μεσαιωνική βιβλιογραφία και αντικατοπτρίζει την ανησυχία για τα βρέφη που πιστεύεται ότι έχουν προσβληθεί από ανεξήγητες ασθένειες, διαταραχές ή αναπτυξιακές αναπηρίες. [19]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Briggs (1976) p. 98.
  2. Yeats (1988) p. 2.
  3. William Godwin (1876). «Lives of the Necromancers». σελ. 20. 
  4. Briggs (1976) p. 148.
  5. Briggs (1976), The Fairies in English Tradition and Literature, p. 249.
  6. Lewis (1994) pp. 135–6.
  7. Briggs (1976) p. 319.
  8. Yeats (1988) pp. 9–10.
  9. «Trees in Mythology». Mythencyclopedia.com. 19 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2014. 
  10. Lewis (1994) p. 137.
  11. Briggs (1976) "Origins of fairies" p. 320.
  12. Briggs (1976) "Traffic with fairies" and "Trooping fairies" pp. 409–12.
  13. Lewis (1994) p. 138.
  14. Lewis (1994) p. 136.
  15. Silver (1999) pp. 40–1.
  16. Briggs (1967) p. 141.
  17. Silver, Carole B. (1999) Strange and Secret Peoples: Fairies and Victorian Consciousness. Oxford University Press. p. 47 (ISBN 0-19-512199-6).
  18. Briggs (1976) p. 25.
  19. Ashliman, D.L. «Changelings». University of Pittsburgh.