Νίκος Αλιβιζάτος

Έλληνας νομικός, καθηγητής πανεπιστημίου και πολιτικός
(Ανακατεύθυνση από Νικόλαος Αλιβιζάτος (νομικός))

Ο Νίκος Αλιβιζάτος (Αθήνα, 1949) είναι Έλληνας νομικός, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ.

Νίκος Αλιβιζάτος
Υπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης της Ελλάδας
Περίοδος
13 Φεβρουαρίου 2004 – 10 Μαρτίου 2004
ΠρωθυπουργόςΚώστας Σημίτης
ΠροκάτοχοςΚώστας Σκανδαλίδης
ΔιάδοχοςΠροκόπης Παυλόπουλος
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση1949, Αθήνα, Ελλάδα
ΕθνότηταΕλληνική
ΣύζυγοςΓιάννα Διάκου-Αλιβιζάτου
Παιδιά2
ΣπουδέςΝομική Σχολή Αθηνών
Πανεπιστήμιο Παντεόν-Ασσάς
ΕπάγγελμαΝομικός
ΘρήσκευμαΑγνωστικιστής
ΙστοσελίδαΣελίδα στην ιστοσελίδα της Νομικής Σχολής Αθηνών

Βιογραφικά Στοιχεία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι γιος του Κωνσταντίνου Αλιβιζάτου, Καθηγητή Χειρουργικής και Βουλευτή, και της Μαρίας (Λιλής) Θεοτοκά. Κατάγεται από την Κεφαλονιά και τη Χίο. Είναι εγγονός του πανεπιστημιακού και πολιτικού Νικολάου Αλιβιζάτου από πατρική πλευρά και ανηψιός του Γιώργου Θεοτοκά από μητρική πλευρά.

Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1972. Ακολούθως, το 1973 έλαβε το Μεταπτυχιακό της Νομικής (Δημόσιο Δίκαιο), από το Πανεπιστήμιο Παντεόν-Ασσάς και το 1977 αναγορεύθηκε Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Παντεόν-Ασσάς (Παρίσι ΙΙ). Την περίοδο 1980 - 1983 διετέλεσε ειδικός επιστήμονας στην Νομική Σχολή Αθηνών και το 1983 εξελέγη[1] Επίκουρος Καθηγητής, με γνωστικό αντικείμενο το Συνταγματικό Δίκαιο. Το 1988 εξελέγη Αναπληρωτής Καθηγητής και το 1992 τακτικός[1] Καθηγητής.

Έχει εργασθεί ως επισκέπτης ερευνητής στα Πανεπιστήμια Στάνφορντ (1989), Πρίνστον (1997) και Οξφόρδης (2005).

Δικηγορεί στην Αθήνα από το 1978 (στην "Αλιβιζάτος - Κιουσοπούλου & Συνεργάτες - Δικηγορική Εταιρεία") και ειδικεύεται στο δημόσιο δίκαιο και, κυρίως, στο δίκαιο της ιδιοκτησίας, των μέσων ενημέρωσης, της εκπαίδευσης και του περιβάλλοντος, καθώς και στα δικαιώματα των μειονοτήτων. Παρίσταται τακτικά στο Συμβούλιο της Επικρατείας και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στο Στρασβούργο. Μεταξύ των υποθέσεων που έχει χειρισθεί περιλαμβάνεται η χάραξη της περιφερειακής λεωφόρου Υμηττού, η αποζημίωση καλόπιστων ιδιοκτητών που οι εκτάσεις τους έχουν δεσμευθεί για περιβαλλοντικούς λόγους, η εκτροπή του Αχελώου, η τύχη της βασιλικής περιουσίας, και η προσφυγή του Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά της Τουρκίας για το Ορφανοτροφείο της Πριγκίπου.

Το 1995 και για ένα ακαδημαϊκό έτος διετέλεσε Διευθυντής του Τομέα Δημοσίου Δικαίου της Νομικής Σχολής Αθηνών.

Έχει υπάρξει ιδρυτικό μέλος και Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Ελλήνων Συνταγματολόγων,[2] μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (1989 - 1990),[1] μέλος της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (1997 - 2002),[1] Μέλος του European Group of Ethics της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2002-2005).

Στις 13 Φεβρουαρίου 2004 διορίστηκε υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης στην κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη, θέση στην οποία παρέμεινε μέχρι και τις 10 Μαρτίου οπότε και ορκίστηκε η κυβέρνηση Καραμανλή.[3]

Από το 2006, είναι μέλος του Νομικού Συμβουλίου της Τραπέζης της Ελλάδος. Από το 2010 έως το 2012, θήτευσε ως Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Ακολούθως, από το 2012 έως και το 2015, ήταν Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Από το 2013 έως το 2017 ήταν μέλος για πρώτη φορά στην "Επιτροπή της Βενετίας", επιτροπή υπό το Συμβούλιο της Ευρώπης που προσφέρει νομικές συμβουλές σε χώρες.

Το 2014 ανέλαβε για τέσσερα χρόνια Πρόεδρος του Επιστημονικού Ομίλου «Αριστόβουλος Μάνεσης», που δημιουργήθηκε στην μνήμη του Αριστόβουλου Μάνεση.

Στις 17 Φεβρουαρίου 2015 ανακοινώθηκε η υποψηφιότητά του για τη θέση του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας με την στήριξη του Ποταμιού και του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος.[4][5][6][7] Στην ψηφοφορία της 18ης Φεβρουαρίου, Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξελέγη ο συνυποψήφιος Προκόπης Παυλόπουλος, με 233 ψήφους. Ο Νίκος Αλιβιζάτος απέσπασε 30 ψήφους.[8]

Στις 31 Αυγούστου 2016, αφυπηρέτησε από το Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του απονεμήθηκε ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή[9], για την πολυετή εκπαιδευτική και ερευνητική ακαδημαϊκή δραστηριότητά του.

Το 2017, ανέλαβε Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής των Εκλογών για την ανάδειξη του νέου Επικεφαλής της Κεντροαριστεράς και πρώτου Προέδρου του Κινήματος Αλλαγής, με τη συμμετοχή περίπου 211.000 πολιτών στον α' γύρο και περίπου 155.000 πολιτών στον β' γύρο.

Το 2019 ανέλαβε εκ νέου καθήκοντα ως Μέλος της Επιτροπής της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης. Τον Νοέμβριο του 2019 ορίστηκε από τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, πρόεδρος της νεοσυσταθείσας Επιτροπής για την παρακολούθηση της εφαρμογής των πορισμάτων του Συνηγόρου του Πολίτη σχετικά με τα περιστατικά αστυνομικής βίας (άρθρο 1 ν.3938/2011, όπως ισχύει).[10] Το Μάιο του 2020 η επιτροπή παρέδωσε ένα πόρισμα υπογεγραμμένο από τρια από τα πέντε μέλη της, το οποίο περιείχε εννιά προτάσεις για την αντιμετώπιση της αστυνομικής αυθαιρεσίας και κατατέθηκε στη Βουλή το Νοέμβριο.[11][12][13] Το Μάρτιο του 2021 ο Αλιβιζάτος ανακοίνωσε ότι η επιτροπή είχε πάψει να υπάρχει λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος των αρμόδιων κρατικών αρχών να συνεχίσει το έργο της.[14]

Κατοικεί στην Αθήνα. Είναι παντρεμένος με την δικηγόρο Γιάννα Διάκου-Αλιβιζάτου και έχει δύο παιδιά, τη Μαριλένα, που είναι μουσειολόγος, και τον Κώστα, που είναι αρχιτέκτονας.

Ομιλεί γαλλικά και αγγλικά.

Συγγραφικό Έργο

Επεξεργασία

Προσωπικό έργο

Επεξεργασία
  • Εισαγωγή στην ελληνική συνταγματική ιστορία 1821-1941 (εκδόσεις Σάκκουλα, 1981)
  • Οι πολιτικοί θεσμοί σε κρίση, 1922-1974 - Όψεις της ελληνικής εμπειρίας (εκδόσεις Θεμέλιο, 1983)
  • Κράτος και Ραδιοτηλεόραση - Η θεσμική διάσταση (εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, 1986)
  • Η συνταγματική θέση των ενόπλων δυνάμεων (εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, 1987)
  • Ο αβέβαιος εκσυγχρονισμός (εκδόσεις Πόλις, 2001)
  • Η βασιλική περιουσία στο Στρασβούργο (εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, 2003)
  • Πέρα από το 16. Τα πριν και τα μετά, Αθήνα, Μεταίχμιο, 2007.
  • Το Σύνταγμα και οι εχθροί του στη Νεοελληνική ιστορία 1800-2010 (εκδόσεις Πόλις, 2011)
  • Ποια δημοκρατία για την Ελλάδα μετά την κρίση; (εκδόσεις Πόλις, 2013)
  • Πραγματιστές, δημαγωγοί και ονειροπόλοι (εκδόσεις Πόλις, 2015)

Συμμετοχή σε συλλογικά έργα

Επεξεργασία
  • (2019) Η Ελλάδα στην Ευρώπη, Ευρασία [εισήγηση]
  • (2018) Ματαρόα, 1945, Ασίνη
  • (2016) Ελληνο-βρετανικές σχέσεις, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων
  • (2016) Εν ου παικτοίς, Ποικίλη Στοά
  • (2016) Ένα καινοτόμο σύνταγμα για την Ελλάδα: Κείμενα εργασίας, Μεταίχμιο
  • (2016) Η μετατολίτευση '74-'75, Θεμέλιο
  • (2015) "Όλα μπορούν να λεχθούν" ή υπάρχουν "εκείνα που δεν λέγονται";, Βιβλιόραμα
  • (2015) Κράτος, οικονομία και επιχείρηση, Νομική Βιβλιοθήκη [εισήγηση]
  • (2014) 5 οικουμενικοί Έλληνες στοχαστές, Οι Εκδόσεις των Συναδέλφων
  • (2014) Προς έναν νέο τύπο κοινωνικού ανθρώπου;, Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας
  • (2012) Δημοκρατία, Σύνταγμα, Ευρώπη στην εποχή της κρίσης, Σαββάλας
  • (2011) Ελευθέριος Βενιζέλος, Α': Από την τουρκοκρατούμενη Κρήτη στον Εθνικό Διχασμό, Alter - Ego ΜΜΕ Α.Ε.
  • (2011) Ελευθέριος Βενιζέλος, Β': Από το όραμα της Μεγάλης Ελλάδας εξόριστος στο Παρίσι, Alter - Ego ΜΜΕ Α.Ε.
  • (2011) Πολιτισμική ετερότητα και ανθρώπινα δικαιώματα, Μεταίχμιο
  • (2010) 28 Οκτωβρίου 1940: 70 χρόνια μετά, Η Καθημερινή
  • (2009) Μίκης Θεοδωράκης, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων
  • (2008) Η "σύντομη" δεκαετία του '60, Εκδόσεις Καστανιώτη
  • (2008) Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής στον εικοστό αιώνα, Ίδρυμα Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής
  • (2008) Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής στον εικοστό αιώνα, Ίδρυμα Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής
  • (2008) Το ανομολόγητο ζήτημα των μειονοτήτων στην ελληνική έννομη τάξη, Κριτική
  • (2007) Η εκπαιδευτική πολιτική στα χρόνια του Ελευθέριου Βενιζέλου, Ελληνικά Γράμματα [εισήγηση]
  • (2005) Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και η εποχή του, Ελληνικά Γράμματα
  • (2004) Ιστοριογραφία της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας 1933-2002, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (Ε.Ι.Ε.). Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών
  • (2003) Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα, Βιβλιόραμα
  • (2002) Δικαίωμα στην πληροφόρηση, Ελληνική Αρχειακή Εταιρεία [εισήγηση]
  • (2002) Η εκρηκτική εικοσαετία 1949-1967, Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας [εισήγηση]
  • (2000) Ιστορικό τοπίο και ιστορική μνήμη: το παράδειγμα της Μακρονήσου, Φιλίστωρ
  • (1995) Η ερμηνεία του συντάγματος, Σάκκουλας Αντ. Ν.
  • (1984) Η Ελλάδα στη δεκαετία 1940-1950, Θεμέλιο

Έχει ακόμη δημοσιεύσει άρθρα και σχόλια δικαστικών αποφάσεων σε νομικά περιοδικά. Ήταν Τακτικός συνεργάτης του «Βήματος» (1986-2000) και των  «Νέων» (2000-2007) και από το 2008 της « Καθημερινής».

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Καράκωστας, Ιωάννης (2010). Νομική Σχολή (1837 - 1982), Διδακτικό προσωπικό. Αθήνα: εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα. σελ. 21-22. 
  2. «Βιογραφικό από την ιστοσελίδα του δικηγορικού του γραφείου». alivizatos-kiousopoulou.com. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2016. 
  3. «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΣΗΜΙΤΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ (2000)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2016. 
  4. «Νίκος Αλιβιζάτος για Πρόεδρος». Το Ποτάμι. 17 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2015. 
  5. «Τον Νίκο Αλιβιζάτο προτείνει για Πρόεδρο το Ποτάμι». in.gr. 17 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2015. 
  6. «Τον καθηγητή Νίκο Αλιβιζάτο προτείνει για Πρόεδρο το Ποτάμι». Το Έθνος. 17 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2015. 
  7. «Ανακοίνωση της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ σχετικά με την εκλογή του ΠτΔ». ΠΑΣΟΚ. 17 Φεβρουαρίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2015. 
  8. «Ο Προκόπης Παυλόπουλος νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας». Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. 18 Φεβρουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2015. 
  9. «ΕΚΠΑ: Νομική Σχολή - Ομότιμοι Καθηγητές». www.law.uoa.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2020. 
  10. «Επιτροπή υπό τον καθηγητή Ν. Αλιβιζάτο για τη διερεύνηση της αστυνομικής βίας». Η Εφημερίδα των Συντακτών. Ανακτήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2019. 
  11. Σοφία Σπίγγου (06-11-2020). «Πόρισμα «φωτιά» της Επιτροπής Αλιβιζάτου για την αστυνομική βία στην Ελλάδα». Έθνος (εφημερίδα). https://www.ethnos.gr/Politics/article/131865/porismafotiathsepitrophsalibizatoygiathnastynomikhbiasthnellada. 
  12. «Πόρισμα - κόλαφος για την αστυνομική αυθαιρεσία». Η Εφημερίδα των Συντακτών. 06-11-2020. https://www.efsyn.gr/politiki/boyli/267423_porisma-kolafos-gia-tin-astynomiki-aythairesia. 
  13. Αλέξανδρος Καλαφάτης (06-11-2020). ««Πόλεμος» κυβέρνησης - ΣΥΡΙΖΑ για το πόρισμα Αλιβιζάτου». Έθνος (εφημερίδα). https://www.ethnos.gr/Politics/article/131938/polemoskybernhshssyrizagiatoporismaalibizatoy. 
  14. «Ν. Αλιβιζάτος: Έχει πάψει να υπάρχει η Επιτροπή Διερεύνησης Αστυνομικής Βίας». Η Καθημερινή. 08-03-2021. https://www.kathimerini.gr/society/561288208/n-alivizatos-echei-papsei-na-yparchei-i-epitropi-diereynisis-astynomikis-vias/.