Νικόλαος Βάρκοσης

Ο Νικόλαος Βάρκοσης ή Βαρκούσιος ή Μπάρκοσης (... - 1782) ήταν Έλληνας λόγιος και δάσκαλος του 18ου αιώνα.

Νικόλαος Βάρκοσης
Γενικές πληροφορίες
Θάνατος	1782 Κωνσταντινούπολη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	νέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	καθηγητής πανεπιστημίου

Βιογραφικό

Γεννήθηκε στα Ιωάννινα και ήταν αδερφός του μοναχού και διδάσκαλου Καλλίνικου Βάρκοση. Στη γενέτειρά του είχε δασκάλους τον Μεθόδιο Ανθρακίτη και τον Μπαλάνο Βασιλόπουλου, και παρακολούθησε μαθήματα θεολογίας και φιλοσοφίας ενώ πιθανόν να διδάχτηκε και μαθηματικά. Στη συνέχεια σπούδασε φιλοσοφία στη Γερμανία και μετά το πέρας των σπουδών του έγινε διευθυντής και δίδαξε για έξι χρόνια στη Σχολή της Σιάτιστας, όπου μεταξύ άλλων είχε μαθητή τον Γεώργιο Ζαβίρα. Αργότερα δίδαξε και στα Ιωάννινα.

Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στη Κοζάνη όπου εργάστηκε ως δάσκαλος στη Σχολή της Κοζάνης (1750 -1754), την οποία ταυτοχρόνως διηύθυνε ο Ευγένιος Βούλγαρης. Έχοντας επηρεαστεί σημαντικά από τη καθοδήγηση του Βούλγαρη, δραστηριοποιήθηκε ως οικοδιδάσκαλος στο σπίτι του Ιωάννη Σακελλάριου, όπου δούλεψε συνολικά για έξι χρόνια εκπαιδεύοντας τους γιους του. Μεταξύ άλλων δίδαξε για τη νέα Φιλοσοφία, ακολουθώντας τις μεταφράσεις του Βούλγαρη. Όσο εργαζόταν ως οικοδιδάσκαλος επισκέφτηκε τη πόλη ο Ρώσος Κώνσταντιν Τσέπιν, ο οποίος στη πορεία δίδαξε τους Βάρκοση και Δημήτρη Σακελλαρίου στα Λατινικά. Ο Βάρκοσης απέκτησε πρόσβαση στα γραπτά του Μπαουμάιστερ και ακολούθως μετέφρασε από τα Λατινικά στα Ελληνικά το έργο του Institutiones philosophiae rationalis, methodo Wolfii conscriptae.

Αργότερα ανέλαβε τη διεύθυνση της Σχολής Καρπενησίου αλλά σύντομα επέστρεψε στην Κοζάνη και εργάστηκε ξανά ως οικοδιδάσκαλος μέχρι το 1758. Το 1758 μετακόμισε στη Κωνσταντινούπολη όπου εργάστηκε στην οικεία του Ιακωβάκη. Εκεί έμαθε Γαλλικά και Ιταλικά. Το 1768 μετέφρασε ξανά το έργο του Μπαουμάιστερ Institutiones philosophiae rationalis, αυτή τη φορά από τα Λατινικά στην Ελληνική καθομιλουμένη. Κατά πάσα πιθανότητα μέσω αυτής της τροπολογίας ο Βάρκοσης επιχείρησε να ελαφρύνει τη διδασκαλία για τους μαθητές του, η οποία θεωρούταν δύσκολη. Το 1777 μετακόμισε στο Ιάσιο όπου εργάστηκε ως γραμματέας του Ηγεμόνα της Μολδαβίας, Κωνσταντίνου Μουρούζη, και ως δάσκαλος των παιδιών του. Η μετάφραση του βιβλίου Institutiones philosophiae rationalis, χρησιμοποιήθηκε ως βασικό βιβλίο διδασκαλίας σε σχολεία του Ιασίου και του Βουκουρεστίου, ενώ εκτυπώθηκε και σε πολυάριθμα αντίγραφα. Αντίστοιχα ο Βάρκοσης μετέφρασε από τα Λατινικά στα Ελληνικά και το βιβλίο Institutiones philosophiae metaphysicae του Μπάουμαιστερ. Αφού μετακόμισε στη Κωνσταντινούπολη το 1782, πέθανε τον ίδιο χρόνο από χολέρα. Η μετάφραση του βιβλίου δημοσιεύτηκε το 1782 από το Ελληνικό τυπογραφείο του Γεωργίου Βενδότη στη Βιέννη.

Σύμφωνα με το Γεώργιο Ζαβίρα, το 1750 ο Βάρκοσης συνέθεσε ηρωελεγείο προς τον πατριάρχη Ιωαννίκιο και σύμφωνα με τον Αραβαντινό είχε συνθέσει επιγράμματα, μεταξύ των οποίων ένα για τον τάφο του επισκόπου Σερβίων και Κοζάνης, Μελετίου.