Νιχάτ Ερίμ

Τούρκος πολιτικός, πρώην Πρωθυπουργός της Τουρκικής Δημοκρατίας

Ο Νιχάτ Ερίμ (İsmail Nihat Erim, 1912 - 19 Ιουλίου 1980) ήταν Τούρκος διαπρεπής συνταγματολόγος, καθηγητής πανεπιστημίου και πολιτικός. Γεννήθηκε στην Νικομήδεια το 1912. Σπούδασε νομικά στην Κωνσταντινούπολη και στο Παρίσι. Το 1942 έγινε καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Άγκυρας. Διορίστηκε νομικός σύμβουλος στο τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών το 1943, ενώ υπηρετούσε ακόμα στο πανεπιστήμιο. Υπήρξε σύμβουλος της τουρκικής επιτροπής στη διάσκεψη για την ίδρυση των Ηνωμένων Εθνών στο Σαν Φρανσίσκο των Η.Π.Α. το 1945. Χρημάτισε αντιπρόσωπος της Τουρκίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης μεταξύ 1961 και 1970 και εξελέγη αντιπρόεδρος του Συμβουλίου το έτος 1969.

Νιχάτ Ερίμ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Nihat Erim (Τουρκικά)
Γέννηση1912[1][2][3]
Καντίρα
Θάνατος19  Ιουλίου 1980[2][3][4]
Καρτάλ ή Κωνσταντινούπολη
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Ζιντζιρλικουγιού
Χώρα πολιτογράφησηςΤουρκία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςτουρκικά[5]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης - Τμήμα Νομικής
Πανεπιστήμιο του Παρισιού
Λύκειο Γαλατασαράι[6]
Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[7]
διδάσκων πανεπιστημίου
δημοσιογράφος
διπλωμάτης
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Άγκυρας
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΡεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρωθυπουργός της Τουρκίας (Μάρτιος 1971 – Δεκέμβριος 1971)[8]
αναπληρωτής πρωθυπουργός της Τουρκίας
Υπουργός Δημοσίων Έργων
Μέλος της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας
εκπρόσωπος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (1965–1968)[9]
εκπρόσωπος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης (1969–1970)[9]
Πρωθυπουργός της Τουρκίας (1971–1972)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η πολιτική σταδιοδρομία του Ερίμ άρχισε το 1946, οπότε και εξελέγη ανεξάρτητος βουλευτής. Αργότερα όμως προσχώρησε στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα του Ισμέτ Ινονού. Ο Νιχάτ Ερίμ ήταν ο πολιτικός που χάραξε την γραμμή επί της οποίας θα στηριζόταν επί πολλά έτη η πολιτική της Τουρκίας επί του Κυπριακού ζητήματος. Με δύο υπομνήματά του, το έτος 1956, προς την κυβέρνηση Μεντερές υποστήριξε ότι η απαίτηση της Τουρκίας για επιστροφή ολόκληρης της Κύπρου στην ίδια δεν είχε πιθανότητες επιτυχίας, αφού δεν θα έβρισκε τα απαραίτητα διεθνή ερείσματα. Στο αίτημα των Ελληνοκυπρίων για Ένωση με την Ελλάδα η Τουρκία θα αντιπαρέτασσε το αίτημα για χωριστή αυτοδιάθεση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, πράγμα το οποίο θα οδηγούσε σε διχοτόμηση.

Ο Ερίμ επεσκέφθη την Κύπρο κατά την διάρκεια του αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α., έλαβε μέρος σε διάφορες συνομιλίες σχετικές με το Κυπριακό ζήτημα και το 1959 ήταν μέλος την τουρκικής αντιπροσωπείας στις διαπραγματεύσεις που έλαβαν χώρα στη Ζυρίχη και κατέληξαν στις γνωστές συμφωνίες. Μεταξύ των ετών 1959 και 1960 ήλθε στην Κύπρο ως εκπρόσωπος της τουρκικής κυβερνήσεως για την σύνταξη και επεξεργασία του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Ερίμ υπηρέτησε και στην έδρα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ως επικεφαλής της τουρκικής αντιπροσωπείας. Εκεί υπερασπίσθηκε τις θέσεις της χώρας του σχετικά με το Κυπριακό.

Μετά το πραξικόπημα των υπό τον στρατηγό Μεμντούχ Ταγμάτς στρατιωτικών ο Ερίμ σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού (Μάρτιος 1971Απρίλιος 1972), ενώ ο στρατιωτικός νόμος ήρθη τον Σεπτέμβριο του 1973. Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας του ο Ερίμ κυβέρνησε απολυταρχικά, δίωξε, φυλάκισε και βασάνισε πολλούς αντιφρονούντες, ενώ ανέχθηκε και τις δολοφονίες αριστερών. Αυτός ήταν ο λόγος που δολοφονήθηκε εκδικητικά στην Κωνσταντινούπολη τον Ιούλιο του 1980 από δύο άτομα αριστερών φρονημάτων. Η δολοφονία του επετάχυνε το υπό τον στρατηγό Κενάν Εβρέν στρατιωτικό πραξικόπημα στις 12 Σεπτεμβρίου του ιδίου έτους.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 119238969. Ανακτήθηκε στις 14  Αυγούστου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb15108020k. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Nihat-Erim. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. (Αγγλικά) SNAC. w6g89hvr. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb15108020k. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. Ανακτήθηκε στις 10  Ιουλίου 2019.
  7. (Αγγλικά) pace.coe.int. 1102. Ανακτήθηκε στις 20  Απριλίου 2022.
  8. www.tbmm.gov.tr/yayinlar/hukumetler/hukumetler_cilt_5.pdf. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2021.
  9. 9,0 9,1 www.assembly.coe.int/nw/xml/AssemblyList/MP-Details-EN.asp?MemberID=1102.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Λάμπρου, Κ., Γιάννη, Ιστορία του Κυπριακού, Τα χρόνια μετά την Ανεξαρτησία, Λευκωσία 2004
  • Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τ.5, Λευκωσία, 1986