Ντιάνα Μπουντισάβλιεβιτς
Η Ντιάνα Μπουντισάβλιεβιτς (Diana Budisavljević, 15 Ιανουαρίου 1891 - 20 Αυγούστου 1978) ήταν Αυστριακή ανθρωπίστρια, της οποίας το έργο στη Γιουγκοσλαβία, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, επικεντρώθηκε κυρίως στη διάσωση παιδιών σερβικής καταγωγής και, σε μικρότερους αριθμούς, εβραϊκής, από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης που λειτουργούσαν στο Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας, διασώζοντας πάνω από 12.000 ζωές.[1]
| Ντιάνα Μπουντισάβλιεβιτς | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Diana Budisavljević (Γερμανικά) |
| Γέννηση | 15 Ιανουαρίου 1891 Ίνσμπρουκ, Αυστροουγγαρία |
| Θάνατος | 20 Αυγούστου 1978 (87 ετών) Ίνσμπρουκ, Αυστρία |
| Τόπος ταφής | Westfriedhof |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αυστροουγγαρία Αυστρία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Μητρική γλώσσα | Γερμανικά |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Γερμανικά Σερβοκροατική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | Ανθρωπισμός |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Τζουλίγε Μπουντισάβλιεβιτς (1917–1978) |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Βραβεύσεις | μετάλλιο γενναιότητας Μίλος Ομπίλτζ |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Πρώιμα χρόνια Επεξεργασία
Γεννήθηκε στο Ίνσμπρουκ ως Ντιάνα Ομπέξερ στις 15 Ιανουαρίου 1891.[2] Το 1917 παντρεύτηκε τον Τζουλίγε Μπουντισάβλιεβιτς, ένα Σέρβο γιατρό, ο οποίος εκείνη την εποχή εργαζόταν ως βοηθός στην χειρουργική κλινική του Ίνσμπρουκ.[3] Το 1919, ο Μπουντισάβλιεβιτς διορίστηκε καθηγητής χειρουργικής στη Σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ. Έτσι, το ζευγάρι μετακόμισε στο Ζάγκρεμπ, που αποτελούσε τότε τμήμα του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας.[4]
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Επεξεργασία
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Γιουγκοσλαβία βρισκόταν υπό την κατοχή των δυνάμεων του Άξονα, από τον Απρίλιο του 1941. Το ναζιστικό Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας εγκαινίασε μια εκστρατεία γενοκτονίας εις βάρος κυρίως των Σέρβων, αλλά και άλλων εθνοτήτων που βρίσκονταν στο έδαφός του, δημιουργώντας πολυάριθμα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όταν η Ντιάνα Μπουντισάβλιεβιτς έμαθε για την ύπαρξη παιδιών στο στρατόπεδο Λόμπορ-Γκραντ, τον Οκτώβριο του 1941, μαζί με μια σειρά από συνεργάτες της, όπως ο Marko Βιντακόβιτς και ο Ντούρο Βουκοσαβλίεβιτς, ξεκίνησε μια εκστρατεία αρωγής που ονομαζόταν «Δράση Ντιάνα Μπουντισάβλιεβιτς». Η Δράση φρόντισε κυρίως σερβικά παιδιά, αλλά και γυναίκες που κρατούνταν σε διάφορα στρατόπεδα συγκέντρωσης, συμπεριλαμβανομένου του στρατοπέδου θανάτου του Γιασένοβατς.[5][6][7]
Η ομάδα της απέστειλε προμήθειες τροφίμων, φαρμάκων, ρούχων, καθώς και χρήματα, αρχικά στο Λόμπορ-Γκράντ και αργότερα σε ένα άλλο στρατόπεδο στο Γκόρνια Ρίγεκα, που βρισκόταν βόρεια του Ζάγκρεμπ. Βοήθησε, επίσης, μαζί με μέλη του Κροατικού Ερυθρού Σταυρού στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό στο Ζάγκρεμπ, να παραδοθούν εφόδια σε αιχμαλώτους που μεταφέρονταν μέσω των τραίνων στη Γερμανία.[7] Το Μάρτιο του 1942, η Ντιάνα Μπουντισάβλιεβιτς γνώρισε την Ντράγκιτσα Χάμπαζιν, που έγινε στενή συνεργάτης της τους επόμενους μήνες και χρόνια, βοηθώντας τους τροφίμους σε διάφορα στρατόπεδα.[7]
Στις αρχές του Ιουλίου του 1942, με τη βοήθεια του Γερμανού αξιωματικού Άμπερτ φον Κότζιαν, η Μπουντισάβλιεβιτς έλαβε γραπτή άδεια προκειμένου να πάρει τα παιδιά από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Στάρα Γκραντίσκα.[7] Με τη βοήθεια του Υπουργείου Κοινωνικών Υποθέσεων και ιδιαίτερα του καθηγητή Καμίλο Μπρέσλερ, ήταν σε θέση να μεταφέρει αιχμάλωτα παιδιά από το στρατόπεδο στο Ζάγκρεμπ, το Γιαστρεμπάρσκο και αργότερα στο Σίσακ. Μετά τις προσπάθειες διάσωσης στο Στάρα Γκραντίσκα, η Μπουντισάβλιεβιτς, φορώντας στολή νοσοκόμας του Ερυθρού Σταυρού, συμμετείχε στη μεταφορά των παιδιών από το Μλάκα, το Γιαμπλάνατς και το Γιασένοβατς.[7] Περισσότερα από 6.000 παιδιά είχαν απομακρυνθεί από αυτά τα στρατόπεδα μέσω της οργάνωσης της Μπουντισάβλιεβιτς, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1942.[7] Μετά την απόκτηση σχετικής άδειας, τον Αύγουστο του 1942, συνεργαζόμενη με την Αρχιεπισκοπή του Ζάγκρεμπ, μπόρεσε να τοποθετήσει χιλιάδες παιδιά από τα κέντρα φιλοξενίας σε ανάδοχες οικογένειες.[7]
Από τα 15.536 παιδιά που έσωσε η Μπουντισάβλιεβιτς, τα 3.254 έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της διάσωσης ή αμέσως μετά την έξοδό τους από τα στρατόπεδα, εξαντλημένα από τα βασανιστήρια, την πείνα και τις ασθένειες.[7] Ωστόσο πάνω από 12.000 παιδιά επέζησαν τον πόλεμο. Εννέα από τα μέλη της οργάνωσής της σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.[7]
Μετέπειτα χρόνια Επεξεργασία
Η δράση της Ντιάνα Μπουντισάβλιεβιτς είχε σχεδόν ξεχαστεί μετά τον πόλεμο, καθώς το μετέπειτα κομμουνιστικό καθεστώς στη Γιουγκοσλαβία δεν ήταν ευνοϊκό απέναντί της.[8] Ζούσε στο Ζάγκρεμπ με τον σύζυγό της, για σχεδόν 43 χρόνια, όταν το 1972 μετακόμισαν πίσω στο Ίνσμπρουκ. Πέθανε στις 20 Αυγούστου 1978 σε ηλικία 87 ετών.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 7 Μαΐου 2016.
- ↑ https://www.wien.gv.at/wiki/index.php/Diana-Budisavljevic-Park[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ http://derstandard.at/2000006041696/Innsbrucks-vergessene-Heldin
- ↑ hrcak.srce.hr/file/83667
- ↑ Koljanin, Milan (2007). Akcija Diana Budisavljević (Tokovi istorije) (στα Σερβικά). σελίδες 191–207.
- ↑ Dragoje Lukić, Rat i djeca Kozare (Beograd: Književne novine, 1990), σελ. 27
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 7,8 Kolanović, Josip, ed. (2003). Dnevnik Diane Budisavljević 1941-1945. Croatian State Archives and Public Institution Jasenovac Memorial Area. ISBN 978-9-536-00562-8
- ↑ http://www.novosti.rs/vesti/naslovna/reportaze/aktuelno.293.html:366675-Hrabrost-Diane-Budisavljevic-jaca-od-zaborava