Ορειβασία είναι η αθλητική δραστηριότητα που περιλαμβάνει ανάβαση και αναρρίχηση σε βουνά. Διακρίνεται για την έντονη σωματική άσκηση και οργανώνεται κυρίως από τους ορειβατικούς συλλόγους.[1]

Ορειβασία
Εξοπλισμόςτζιν, όχι μαύρο σορτσάκι
ΕίδοςΜετακίνηση
ΠροϋποθέσειςΚαλή φυσική κατάσταση
Άνδρες ή γυναίκεςΝαι
ΤοποθεσίαΟρεινές τοποθεσίες

Διευκρινήσεις ορισμών Επεξεργασία

 
Υμηττός, αναρρίχηση βράχου σε ασφαλισμένο πεδίο ΕΟΣ Ηλιούπολης 2019

Η καταπληκτική εδαφική πολυμορφία, οι εποχιακές εναλλαγές, η ηθική και πνευματική ανάταση που κυριεύει τα άτομα που ασχολούνται με το ομαδικό αυτό σπορ συνετέλεσαν να δημιουργηθούν συναφείς αθλητικές δραστηριότητες με κύριο πάντα γνώμονα αναφοράς την καλή φυσική κατάσταση. Έτσι, στην πιο σεβάσμια ορειβατική ένωση παγκοσμίως, τη Βρετανική Ομοσπονδία Ορειβασίας και Αναρρίχησης (British Mountaineering Council), βρίσκουμε όρους, όπως:

  • Hiking: Είναι η πεζοπορία στην εξοχή σε αγροτικούς κυρίως δρόμους που καλύπτει απόσταση πάνω από 5 χιλιόμετρα.
  • Mountain hiking: Είναι η ορεινή πεζοπορία
  • Climbing: Είναι γενικά η αναρρίχηση και υπάρχουν συναφείς δραστηριότητες όπως:
  • Mountaineering: Είναι γενικά η ορειβασία στα βουνά. Αναφέρεται σε αποστολές παντός καιρού (σταθερό έδαφος, χιόνι, πάγος).
  • Ski mountaineering: Το ορειβατικό σκι σε όλες του τις μορφές (άλμα, ελεύθερη κατάβαση κλπ.).

Για όλα τα ανωτέρω απαιτούνται από τους συμμετέχοντες εκτός από την καλή φυσική κατάσταση η απαραίτητη γνώση (πάντα μέσω της εκπαίδευσης των σχολών που λειτουργούν οι ορειβατικοί σύλλογοι), καθώς και ο ανάλογος εξοπλισμός.

Ιστορικό Επεξεργασία

Το ανήσυχο πνεύμα του ανθρώπου τον παρακινούσε από την αρχή της εμφάνισής του στη γη στην εξερεύνηση και ταυτόχρονα στην ανάβαση των βουνών. Καταγράφονται οι πρώτες αναβάσεις ορειβατών τον 18ο αιώνα στην περιοχή των δυτικών Άλπεων από τον ορειβάτη Ελβετό επιστήμονα Οράς-Μπενεντίκτ ντε Σωσύρ. Καθοδηγούσε ομάδες ορειβατών της εποχής για την ανακάλυψη διαδρομών προς τις 3 ψηλές κορυφές των Άλπεων, με σκοπό τη μέτρηση της ατμοσφαιρικής πίεσης με το βαρόμετρο του Ευαντζελίστα Τοριτσέλι.[4] Πράγματι το 1786 μ.Χ. οι Ζακ Μπαλμά και Μισέλ-Γκαμπριέλ Πακάρ κατακτούν την κορυφή του Λευκού Όρους με υψόμετρο 4.808 μ. Άνοιξαν έτσι τον δρόμο για συστηματικές αναβάσεις σε ομάδες ορειβατών από την Αγγλία, Ελβετία, Γαλλία και Ιταλία. Η κατάκτηση της κορυφής του Μάτερχορν το 1854 σηματοδοτεί την εποχή του αλπινισμού με την ταυτόχρονη ίδρυση στο Λονδίνο του Συλλόγου των Άλπεων (Alpine Club) το 1857.[5] Σειρά έχουν οι Άνδεις της Νότιας Αμερικής, το Κιλιμάντζαρο της Αφρικής το 1889 και τα Βραχώδη Όρη της Βόρειας Αμερικής, που κατακτώνται το 1898. Στην Ασία το 1892 ο σερ Μάρτιν Κόνγουεϊ εξερευνά την οροσειρά Καρακορούμ και ανοίγει τον δρόμο σε αυτό που αργότερα ονομάστηκε ιμαλαϊσμός.[6] Αποτέλεσμα αυτού η θρυλική ανάβαση στην κορυφή του Έβερεστ των Έντμουντ Χίλαρι και Τένσινγκ Νοργκέι στις 29 Μαΐου του 1953.[7]

Η ελληνική ορειβατική ιστορία Επεξεργασία

Το 1928 ομάδα αθλητών του Αμαρουσίου με το προσωνύμιο "Κούκοι" ιδρύει το πρώτο ορειβατικό και χιονοδρομικό σωματείο με την ονομασία Ελληνικός Ορειβατικός Σύνδεσμος Αθηνών.[8] Ακολουθεί ο σύνδεσμος της Πάτρας Ορειβατικός Σύνδεσμος Πατρών.[9] Οι δύο σύλλογοι ιδρύουν στις 20-2-1930 τον Ελληνικό Ορειβατικό Σύνδεσμο,[10] ο οποίος με την ταυτόχρονη ίδρυση και άλλων ορειβατικών σωματείων σε διάφορες πόλεις της χώρας, λειτούργησε ως Ορειβατική Ομοσπονδία. Σήμερα, πάντα σύμφωνα με την Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας - Αναρρίχησης, αριθμούνται περίπου 91 σύλλογοι Ορειβασίας και Αναρρίχησης στη χώρα, πολλοί από τους οποίους έχουν πλούσια δράση φροντίζοντας για τη διάνοιξη και συντήρηση αναρριχητικών διαδρομών των πεδίων εκπαίδευσης, καθώς και για τη συντήρηση των ορειβατικών τους καταφυγίων.

Εκπαίδευση Επεξεργασία

 
Σχολή Ορειβασίας Χειμερινού Βουνού-βουνό Τζουμέρκα- Ρόκα. Οκτώβριος 2018, ΕΟΣ Ηλιούπολης

Για να συμμετάσχει κάποιος στις εξορμήσεις των συλλόγων και σε πεζοπορικές εκδρομές αρκούν η καλή φυσική κατάσταση και η κατάλληλη ενδυμασία. Αν θέλει όμως να ακολουθήσει τον σύλλογο στις προγραμματισμένες ορειβατικές εξορμήσεις, ειδικά αν παρουσιάζουν και κάποιο βαθμό δυσκολίας, απαιτείται πιστοποίηση από σχολή συλλόγου, η οποία αναγνωρίζεται επίσημα από την Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας - Αναρρίχησης. Τα τελευταία χρόνια η εκπαίδευση έχει περάσει από την Ομοσπονδία στους συλλόγους. Ακόμη υπάρχει άφθονη βιβλιογραφία με σχετικό περιεχόμενο, ενώ οι σύλλογοι εξοπλίζουν τα μέλη τους συχνά με έντυπα προγράμματα εκδηλώσεων με τους ανάλογους χάρτες.[11]

Εξοπλισμός Επεξεργασία

Μπορούμε να τον χωρίσουμε σε δύο κατηγορίες:

  • Εξοπλισμός για την ορειβασία – αναρρίχηση που περιλαμβάνει εξειδικευμένα υλικά όπως:
    • Ορειβατικές αρβύλες
    • Κράνος
    • Πιολέ (είναι η λεγόμενη ορειβατική σκαπάνη)
    • Κραμπόν (είναι σκάρες μεταλλικές που τοποθετούνται στα ορειβατικά υποδήματα για να παρέχουν προστασία στον πάγο)
    • Χιονορακέτες (αντίστοιχο υλικό για τα υποδήματα για την κίνηση στο χιόνι)
    • Ιμάντες διαφόρων τύπων
    • Μποντριέ (είναι τύπος ζώνης που φοριέται στην ορειβασία για να ασφαλιζει τον ορειβάτη)
    • Καραμπίνερ (είναι οι κρίκοι ασφαλείας)
    • Φορητές ασφάλειες (είναι οι σφήνες που τοποθετούνται στους βράχους)[12]
  • Εξοπλισμός διαβίωσης – παραμονής (ενδεικτικά):
    • Σακίδιο
    • Αντίσκηνο αναλόγως εποχής
    • Υπνόσακος αναλόγως εποχής
    • Θερμοεσώρουχα (και εφεδρικά)
    • Μαγειρικά σκεύη

Ατυχήματα Επεξεργασία

Οι ένδοξες ιστορικές στιγμές του αθλήματος δυστυχώς σκιάζονται από τον τραγικό απολογισμό των συνοδοιπόρων μας που χάθηκαν από διάφορες αιτίες. Στον ιστότοπο της Ελληνικής Ορειβατικής Ομοσπονδίας υπάρχει η σχετική σελίδα που μνημονεύει την προσπάθειά τους.[13]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Υδρία Cambridge Ηλιος. «τόμος 9,σελίδα 2953». Ορειβασία. ΑΘΗΝΑ: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΕΣΣΕΡΑ ΕΨΙΛΟΝ. σελ. 340. ISBN 960-7190-09-2. 
  2. «IOC approves five new sports for Olympic Games Tokyo 2020». olympics.com (στα Αγγλικά). ΔΟΕ. 3 Αυγούστου 2016. 
  3. «Πέντε νέα αθλήματα στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Τόκιο». Πρώτο Θέμα. 4 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2023. 
  4. «Horace Bénédict de Saussure». Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2023. 
  5. ΝΤΖΟΙΔΟΣ, ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ (2020). Τα όρια του εαυτού και οι τεχνικές του σώματος στην ορειβασία. Πάτρα: ΑΕΠ. σελ. 24. 
  6. Νίκος Νέζης. «ΠΕΡΙ ΟΡΕΙΒΑΣΙΑΣ» (PDF). ΕΟΣ Αθηνών. 
  7. Norkey, Tenzing· Ullman, James Ramsey (1955). Man of Everest: The Autobiography of Tenzing. Reprint Society. 
  8. «ΕΟΣ Αθηνών - Σύλλογος ιστορικο». ΕΟΣ Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2023. 
  9. «Ιστορια του Συλλόγου». Ε.Ο.Σ. Πάτρας - EOS Patras. 31 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2023. 
  10. Κεχαγιά, Φωτεινή (2021). Τα Χειμερινά Αθλήματα στην Ελλάδα: νοηματοδοτήσεις του αθλητικού φαινομένου στις αλπικές καταβάσεις. Η περίπτωση του Σ.Χ.Ο. Καστοριάς. Καστοριά: ΕΑΠ. σελ. 10. 
  11. «Σχολές-Σεμινάρια». Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας - Αναρρίχησης. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2023. 
  12. Βουτυρόπουλος, Γιώργος (3 Δεκεμβρίου 2018). Ορειβασία: Εισαγωγή στην πεζοπορία & αναρρίχηση. Anavasi editions. ISBN 978-960-9412-74-2. 
  13. «Ορειβατικά και άλλα ατυχήματα». Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας - Αναρρίχησης. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία