Ορόντης Α΄ της Αρμενίας
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Ορόντης Α΄ ή Γιερβάνντ Α΄, αρμεν. Երուանդ Ա, Yervand I (απεβ. 344 π.Χ.) από τη Δυναστεία των Οροντιδών ήταν σατράπης της Σωφηνής & Ματιηνής (401-344 π.Χ.) και της Μυσίας (357-352), περιοχών των Αχαιμενιδών. Έδωσε το όνομά του στην πρώτη δυναστεία της Αρμενίας. Η Περσική εκδοχή του ονόματός του είναι Αουρουάνντ, που στη γλώσσα της Αβέστας σημαίνει μεγάλος πολεμιστής. Ίσως αυτό ήταν τιμητικός τίτλος, που δόθηκε από τον Πέρση βασιλιά, πάντως έμεινε κληρονομικός τίτλος στον Οίκο του.
| Ορόντης Α΄ της Αρμενίας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 5ος αιώνας π.Χ. |
| Θάνατος | 363 π.Χ.[1] Γαυγάμηλα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | μονάρχης |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Ροδογούνη[2] |
| Τέκνα | Ορόντης Β΄ της Αρμενίας[2] |
| Γονείς | Αρτάσυρος[2] |
| Συγγενείς | Ορόντης Β΄ της Αρμενίας (παππούς) και Αντίοχος Α' Θεός της Κομμαγηνής (απόγονος) |
| Οικογένεια | Δυναστεία των Οροντιδών[2] |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | σατράπης Γκαγκίκ Β΄ της Αρμενίας |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Ήταν γιος του Αρτάσυρου σατράπη της Αρμενίας. Ο Ξενοφών και ο Στράβων αναφέρουν τον Ορόντη Α΄ ως σατράπη της Σωφηνής & Ματιηνής (Μιτάννι). Ο Γ. Πομπήιος Τρόγος τον αναφέρει ως praefectus Armeniae.
To 401 π.Χ. υποστήριξε τον Αρταξέρξη Β΄ έναντι του αδελφού του Κύρου του Νεότερου στη μάχη στα Κούναξα και ως αμοιβή έλαβε τις δύο σατραπείες στην Αρμενία. Έπειτα από τη μάχη, οι 10.000 Έλληνες μισθοφόροι του Κύρου του Νεότερου, για να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, πέρασαν από την Αρμενία και ο Ορόντης Α΄ τους παρενοχλούσε. Ο προηγούμενος σατράπης Υδάρνης είχε την έδρα του στο Αρμαβίρ, έτσι μάλλον και ο Ορόντης Α΄ θα εγκαταστάθηκε στην ίδια πόλη. Νυμφεύτηκε τη Ροδογούνη, κόρη του Αρταξέρξη Β΄ με μία από τις παλλακίδες του.
Το 381 π.Χ. ο Ευαγόρας Α΄ της Κύπρου εξεγέρθηκε και ο Ορόντης Α΄ εστάλη ως αρχηγός του στρατού με τον Τιρίβαζο αρχηγό του ναυτικού. Πολιόρκησαν την πόλη Σαλαμίνα της Κύπρου. Όμως ο Ορόντης Α΄ ραδιούργησε εναντίον του Τιρίβαζου μπροστά στον Πέρση βασιλιά και έτσι έχασε την εύνοια εκείνου. Ο Αρταξέρξης Β΄ τον έβγαλε από σατράπη των δύο περιοχών στην Αρμενία και τον κανε σατράπη της Μοισίας.
Εκεί το 362 ο Δατάμνης σατράπης της Καππαδοκίας, εξήγειρε πολλούς σατράπες της Μ. Ασίας. Ο Ορόντης Α΄ έμεινε πιστός στον πεθερό του και βοήθησε στην καταστολή της στάσης. Φαίνεται, πως θέλησε να γίνει σατράπης της Μ. Ασίας και Αρμενίας: κατέλαβε την Πέργαμο και έστειλε δώρα στην Αθήνα, όπου ένα ψήφισμα αναφέρει, ότι ζήτησε συμμαχία. Επειδή αναφέρεται, ότι είχε προσωπική περιουσία 3.000 τάλαντα αργύρου, ήταν ικανός να χρηματοδοτήσει αυτές τις δραστηριότητες.
Το 362-361 ήταν σατράπης της Μοισίας, όπως δηλώνουν τεκμήρια της δράσης του στην περιοχή και την Πέργαμο. Το 358 βασιλιάς έγινε ο Αρταξέρξης Γ΄ της Περσίας και τρία έτη μετά ο Ορόντης Α΄ εξεγέρθηκε. Ήταν ακόμη σατράπης της δυτικής Μ. Ασίας και έκοψε νομίσματα στην Ιωνία, όπως αυτό της Εθνικής Βιβλιοθήκης του Παρισιού. Ήλθε σε μάχη με τον σατράπη του Δασυκλείου και έδωσε πίσω την Πέργαμο.
Οι μετέπειτα βασιλείς της Κομμαγηνής υπερηφανευόταν για την καταγωγή τους από τον Ορόντη Α΄ και τη σύζυγό του, 5η απόγονο του Δαρείου Α΄ της Περσίας. Μερικές ελληνικές πηγές τον αναφέρουν ως καταγόμενο από τη Βακτρία, διότι ο πατέρας του ήταν σατράπης της περιοχής αυτής κατά τη βασιλεία του Αρταξέρξη Β΄. Κατά την περίοδο των Αχαιμενιδών, η Βακτρία διοικείτο από τον εκάστοτε διάδοχο.
Ο Ξενοφών στο έργο του Κάθοδος των Μυρίων αναφέρει, ότι η περιοχή κοντά στον ποταμό Κεντρίτη αμυνόταν, για λογαριασμό του Αρταξέρξη Β΄, από τον Ορόντη σατράπη της Αρμενίας, γιο του Αρτάσυρου, που είχε αρμενικά βοηθητικά σώματα στρατού. Ο ιστορικός αναφέρει, ότι γιος του Ορόντη ήταν ο Τιγράνης και πως τον διαδέχθηκε ο Δαρείος Γ΄ Κοδομανός και μετά ο Ορόντης Β΄, γιος του Ορόντη Α΄. Δεν γνωρίζουμε αν ο Ορόντης Β΄ και ο Τιγράνης ήταν αδέλφια ή ταυτίζονται.
Οικογένεια Επεξεργασία
Παντρεύτηκε τη Ροδογούνη των Αχαιμενιδών, κόρη του Αρταξέρξη Β΄ της Περσίας και είχε τέκνο:
- Ορόντης Β΄, σατράπης της Αρμενίας (από το 336 και εξής).
Νομίσματα Επεξεργασία
Όλα τα νομίσματα που έκοψε, περιορίζονται στη Μυσία και βρέθηκαν σε πόλεις από τη Λάμψακο ως την Κολοφώνα· ιδιαίτερα στην Αιολίδα: το Αδραμμύτιο και την Κισθένη.
-
Χρυσός στατήρας, όπου ο Ορόντης Α΄ φέρει τιάρα στη μία όψη. Στην άλλη ο Πήγασος. 8,5 γραμ.
-
Νόμισμα του Αδραμμυτίου με κεφαλή της Αθηνάς. Στην άλλη όψη ο Πήγασος με την επιγραφή ΟΡΟΝΤΑ. Π. 357-352 π.Χ.
-
Νόμισμα του Αδραμμυτίου με κεφαλή του Διός. Στην άλλη όψη ο Πήγασος με επιγραφή ΑΔΡΑΜΜΥΤΙΝΩΝ. Π. 357-352 π.Χ., τού Ορόντη ως σατράπη της Μυσίας. 10 χλστ., 1,1 γραμ.
-
Νόμισμα της Κισθένης με γονατιστό οπλίτη με ασπίδα και δόρυ. Στην άλλη όψη πτερωτός κάπρος με επιγραφή ΟΡΟΝΤΑ. Π. 357-352 π.Χ.
-
Νόμισμα του Ορόντη Α΄ με τιάρα. Στην άλλη όψη πτερωτός κάπρος.
-
Νόμισμα τού Ορόντη Α΄ με τιάρα. Στην άλλη όψη ο Πήγασος.
._Head_of_satrap_right.jpg)
Πηγές Επεξεργασία
- Stylianou, P. J.; Stylianou, Research Associate P. J. (1998). A Historical Commentary on Diodorus Siculus. Clarendon Press. p. 530. ISBN 9780198152392.
- Xen. Anab. 2.4-5 passim
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Κριστιάν Σετιπανί: «Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs» (Γαλλικά) Παρίσι. 2006. σελ. 100. ISBN-13 978-2-7018-0226-8. ISBN-10 2-7018-0226-1.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Κιρίλ Τουμάνοφ: «Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle» (Γαλλικά) Ρώμη. 1990. σελ. 394.