Ο Λαβύρινθος: Η Τελική Δοκιμασία

Ο Λαβύρινθος: Η Τελική Δοκιμασία (πρωτότυπος τίτλος Maze Runner: The Death Cure) είναι μια Αμερικανική δυστοπική ταινία επιστημονικής φαντασίας και δράσης του 2018, σε σκηνοθεσία του Ουές Μπαλλ και σενάριο του Τ.Σ. Νόουλιν. Βασίζεται στο μυθιστόρημα του Τζέιμς Ντάσνερ, Θεραπεία Θανάτου, του τρίτου βιβλίου της σειράς του Λαβυρίνθου και αποτελεί τη συνέχεια της ταινίας του 2015 Ο Λαβύρινθος: Πύρινες Δοκιμασίες αλλά και την τρίτη και τελευταία ταινία της σειράς ταινιών του Λαβυρίνθου.

Ο Λαβύρινθος:
Η Τελική Δοκιμασία

Maze Runner: The Death Cure
Κινηματογραφική αφίσα
ΣκηνοθεσίαΟυές Μπαλλ
ΠαραγωγήΈλεν Γκόλντσμιθ-Βέιν
Γουίκ Γκόντφρεϊ
Μάρτι Μπόουεν
Τζο Χάρτγουϊκ Τζ.
Ουές Μπαλλ
Λι Στόλμαν
ΣενάριοΤ.Σ. Νόουλιν
Βασισμένο σεΘεραπεία Θανάτου
του Τζέιμς Ντάσνερ
ΠρωταγωνιστέςΝτίλαν Ο'Μπράιεν
Κάγια Σκοντελάριο
Τόμας Μπρόντι-Σάνγκστερ
Ναταλί Εμμανουέλ
Τζιανκάρλο Εσποσίτο
Έινταν Γκίλεν
Ουάλτον Γκόγκινς
Κι Χονγκ Λι
Μπάρι Πέπερ
Γουίλ Πούλτερ
Πατρίσια Κλάρκσον
ΜουσικήΤζον Πισάνο
ΦωτογραφίαΓκιούλα Πάντος
ΜοντάζΝταν Ζίμμερμαν
Πολ Χαρμπ
Εταιρεία παραγωγήςGotham Group
Temple Hill Entertainment
Oddball Entertainment
Διανομή20th Century Fox
Κυκλοφορία11 Ιανουαρίου 2018 (Σεούλ)
26 Ιανουαρίου 2018 (ΗΠΑ)
Διάρκεια142 λεπτά[1]
ΠροέλευσηΗνωμένες Πολιτείες
ΓλώσσαΑγγλικά
Προϋπολογισμός$62 εκατομμύρια[2]
Ακαθάριστα έσοδα$284.9 εκατομμύρια[2]
ΠροηγείταιΟ Λαβύρινθος: Πύρινες Δοκιμασίες

Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι Ντίλαν Ο'Μπράιεν, Κάγια Σκοντελάριο, Τόμας Μπρόντι-Σάνγκστερ, Ντέξτερ Ντάρντεν, Ναταλί Εμμανουέλ, Τζιανκάρλο Εσποσίτο, Έινταν Γκίλεν, Ουάλτον Γκόγκινς, Κι Χονγκ Λι, Τζέικοπ Λόφλαντ, Κάθριν ΜακΝαμάρα, Μπάρι Πέπερ, Γουίλ Πούλτερ, Ρόζα Σαλαζάρ και Πατρίσια Κλάρκσον.

Ο Λαβύρινθος: Η Τελική Δοκιμασία ήταν προγραμματισμένη να κυκλοφορήσει στις 17 Φεβρουαρίου 2017 στις Ηνωμένες Πολιτείες από την 20th Century Fox, αλλά τα στούντιο επαναπρογραμμάτισαν την κυκλοφορία της ταινίας για τις 26 Ιανουαρίου 2018, δίνοντας χρόνο στον Ο'Μπράιεν να αναρρώσει από τους τραυματισμούς που υπέστη κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Η ταινία έλαβε μικτές κριτικές από τους κριτικούς και είχε έσοδα πάνω από $284 εκατομμύρια παγκοσμίως.

Πλοκή Επεξεργασία

Ο Τόμας, ο Νιουτ και ο Φράιπαν είναι οι τελευταίοι από τους ελεύθερους Γκλέιντερς που έχουν ανοσία στον ιό της Λάμψης, ο οποίος έχει καταστρέψει τον πληθυσμό της Γης. Μαζί με την ομάδα αντίστασης Right Arm, διεξάγουν μια επιχείρηση διάσωσης για να απελευθερώνουν τα άλλα παιδιά που έχουν ανοσία, ενώ αυτά μεταφέρονται με τρένο από τη WCKD, μια οργάνωση που κάνει πειράματα σε παιδιά με ανοσία, στο αρχηγείο της. Αν και απελευθερώνουν αρκετά από τα παιδιά, ανακαλύπτουν πως ο Μίνο, ο τελευταίος Γκλέιντερ που βρίσκεται στα χέρια τους, δεν ήταν ανάμεσα στους διασωθέντες με αποτέλεσμα να βρίσκεται τώρα στην «Τελευταία Πόλη», όπου βρίσκεται και το αρχηγείο της WCKD. Ενάντια στις διαταγές του Βινς, του αρχηγού του Right Arm, οι τρεις φίλοι φεύγουν για να σώσουν τον Μίνο, ο οποίος βασανίζεται από τη WCKD με την ελπίδα ότι θα καταφέρουν να βρουν μια θεραπεία για τον ιό. Στην πορεία για την Τελευταία Πόλη, η ομάδα δέχεται επίθεση από μολυσμένους από τον ιό της Λάμψης ανθρώπους (Κρανκς). Ωστόσο, σώζονται από τον Χόρχε και τη Μπρέντα, οι οποίοι ενώνονται μαζί τους για τη διάσωση.

Η ομάδα φτάνει μέχρι τα τείχη της Τελευταίας Πόλης, τα οποία την προστατεύουν από τα Κρανκς, ενώ έξω από τα τείχη, κόσμος διαδηλώνει για να τους αφήσουν να μπουν μέσα στην πόλη. Όταν η WCKD ανοίγει πυρ στους διαδηλωτές, η ομάδα συλλαμβάνεται από κάποιους άντρες με μάσκες και οδηγείται σε ένα κρησφύγετο. Εκεί αποκαλύπτεται πως ένας από τους μασκοφόρυς είναι ο Γκάλι, ο οποίος όπως φαίνεται επιβίωσε μετά την επίθεση του Μίνο στην πρώτη ταινία. Ο Γκάλι τους οδηγεί στον Λόρενς, έναν επαναστάτη και αρχηγό αυτών που βρίσκονται έξω από τα τείχη, ο οποίος τους βοηθά να μπουν στην Τελευταία Πόλη από μια κρυφή είσοδο. Ο Γκάλι οδηγεί τον Τόμας και τον Νιουτ μέσα στην πόλη και, εντοπίζοντας την Τερέσα, ο Γκάλι τους λέει πως θα μπορούσε να τους βοηθήσει να εισέλθουν στο αρχηγείο της WCKD. Ο Νιουτ εμπιστεύεται στον Τόμας πως έχει μολυνθεί, ο οποίος του υπόσχεται πως θα τον θεραπεύσουν. Οι τρεις τους, επιστρέφοντας στην πόλη, βρίσκουν και αιχμαλωτίζουν την Τερέσα. Αφού η Τεράσα τους αφαιρεί τα τσιπάκια εντοπισμού από τους αυχένες τους, τα τρία αγόρια τη συνοδεύουν μέσα στο αρχηγείο της WCKD προς το μέρος όπου κρατούνται τα παιδιά με ανοσία. Ο Γκάλι προσέχει τα παιδιά και μένει πίσω για να πάρει τον ορό που καθυστερεί την εξέλιξη του ιού από το χρηματοκιβώτιο, ενώ ο Τόμας, ο Νιουτ και η Τερέσα πάνε να βρουν τον Μίνο. Στην πορεία όμως ανακαλύπτονται από τον Τζάνσον, ο οποίος τους κυνηγάει. Η Τερέσα τους βοηθάει να δραπετεύσουν για να βρουν τον Μίνο και εκείνη πάει να κάνει τεστ στο αίμα του Τόμας, το οποίο πήρε στο κρησφύγετο, όταν τους αφαιρούσε τα τσιπ εντοπισμού.

Έχοντας παραδώσει τα παιδιά και τον ορό στην Μπρέντα, ο Γκάλι επιστρέφει στο αρχηγείο της WCKD για να βρει τον Τόμας. Η Μπρέντα αναγκάζεται να διαφύγει με τα παιδιά για να αποφύγει τη σύλληψη. Ο Τόμας και ο Νιουτ βρίσκουν τον Μίνο στην ιατρική πτέρυγα του κτιρίου, ενώ η Τερέσα ανακαλύπτει πως το αίμα του Τόμας μπορεί να θεραπεύσει/καταστρέψει τον ιό και όχι απλά να καθυστερήσει την εξάπλωσή του. Μοιράζεται αυτή της την ανακάλυψη με την αρχηγό της WCKD, Άβα Πέιτζ, με τις δυο τους να συμφωνούν πως θα πρέπει να βρουν τον Τόμας. Η Μπρέντα και τα παιδιά καταφέρνουν να ξεφύγουν από τη WCKD με τη βοήθεια του Φράιπαν. Στο μεταξύ, ο Λόρενς οδηγεί τους επαναστάτες έξω από τα τείχη και θυσιάζοντας τον εαυτό του, ανατινάζει ένα μέρος των τειχών ανοίγοντας τρύπα και επιτρέποντας στους συμμάχους του και μολυσμένους από τον ιό να μπουν στην πόλη. Ο Γκάλι βρίσκει τον Τόμας, τον Μίνο και τον Νιουτ, αλλά επειδή ο Νιουτ δεν έχει πλέον τη δύναμη να προχωρήσει, ο Τόμας στέλνει τους Γκάλι και Μίνο να φέρουν τον ορό από την Μπρέντα, παραμένοντας εκείνος μαζί με τον Νιουτ. Πριν λιποθυμήσει, ο Νιουτ δίνει στον Τόμας ένα περιδέραιο, ενώ η Τερέσα μέσω των μεγαφώνων της πόλης λέει στον Τόμας πως το αίμα του μπορεί να σώσει τον Νιουτ, αν αυτός επιστρέψει στην WCKD. Ο Νιουτ, σχεδόν πλήρως καταβεβλημένος από τον ιό της Λάμψης, ανακτά τη συνείδησή του και επιτίθεται στον Τόμας, ενώ τον ικετεύει να τον σκοτώσει. Ο Τόμας προσπαθεί να τον σταματήσει και πάνω στη διαμάχη, ο Νιουτ μαχαιρώνεται στην καρδιά και πεθαίνει.

Ο Τόμας πάει πίσω στη WCKD και αντιμετωπίζει την Άβα. Ωστόσο, ο Τζάνσον που φτάνει στη σκηνή την σκοτώνει, ενώ εκείνος έχει ήδη μολυνθεί με τον ιό. Ο Τζάνσον ρίχνει αναίσθητο τον Τόμας και τον κουβαλά στο εργαστήριο, όπου η Τερέσα παίρνει αίμα για να φτιάξει τη θεραπεία. Ωστόσο, ο Τζάνσον αποκαλύπτει πως το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να γιατρέψει τον εαυτό του και αυτούς που πραγματικά το αξίζουν, με αποτέλεσμα η Τερέσα να στραφεί εναντίον του. Μετά από καυγά ανάμεσα σε Τζάνσον, Τεράσα και Τόμας, ο Τζάνσον σκοτώνεται και ο Τόμας με την Τερέσα πηγαίνουν στην οροφή του κτιρίου, αφού η φωτιά δεν τους αφήνει να πάνε προς τα κάτω. Εκεί, η Τερέσα δίνει ένα φιαλίδιο με τη θεραπεία στον Τόμας, ενώ οι φίλοι τους εμφανίζονται με ένα αεροσκάφος για να τους σώσουν. Ο Τόμας προλαβαίνει να ανέβει στο σκάφος, αλλά το κτίριο της WCKD καταρρέει πριν η Τερέσα προλάβει να ανέβει, με αποτέλεσμα να πεθάνει από την πτώση.

Η ομάδα διάσωσης επανενώνεται με τα υπόλοιπα παιδιά που έχουν ανοσία και το Right Arm, δραπετεύοντας προς ένα ασφαλές καταφύγιο όπου ο υπόλοιπος υγιής πληθυσμός μπορεί να ζήσει με ασφάλεια. Εκεί, ο Τόμας ανακαλύπτει πως το περιδέραιο που του είχε δώσει ο Νιουτ, περιέχει ένα σημείωμα. Ακόμα τραυματισμένος από τον χαμό των φίλων του, ο Τόμας διαβάζει το σημείωμα, όπου ο Νιουτ τον αποχαιρετάει και του ζητάει να αναλάβει εκείνος πια τη φροντίδα όλων.

Ηθοποιοί Επεξεργασία

Παραγωγή Επεξεργασία

Τον Μάρτιο του 2015, επιβεβαιώθηκε πως ο Τ.Σ. Νόουλιν, ο οποίος συνέγραψε το σενάριο στην πρώτη ταινία και έγραψε το σενάριο στη δεύτερη, θα αναλάμβανε την προσαρμογή του σεναρίου και για την τρίτη ταινία της σειράς, Ο Λαβύρινθος: Η Τελική Δοκιμασία.[3] Στις 16 Σεπτεμβρίου 2015, επιβεβαιώθηκε και η επιστροφή του Μπαλλ για τη σκηνοθεσία της τελευταίας ταινίας.[4]

Τον Μάιο του 2017, ανακοινώθηκε πως ο Ουάλτον Γκόγκινς θα έπαιζε το ρόλο του Λόρενς, ο οποίος περιγράφηκε ως «ένας ασυνήθιστος και επικίνδυνος χαρακτήρας, ο οποίος είναι εν μέρη επαναστατικός, εν μέρη αναρχικός και η φωνή αυτών που δεν μπορούν να μιλήσουν».[5]

Γυρίσματα Επεξεργασία

Τα γυρίσματα ξεκίνησαν στις 14 Μαρτίου 2016 στο Βανκούβερ της Βρετανικής Κολομβίας στον Καναδά,[6][7] αν και κατά τη διάρκεια της διεθνούς Comic-con στο Σαν Ντιέγκο, είχε ειπωθεί πως θα ξεκινούσαν τον Φεβρουάριο του 2016.[8]

Στις 18 Μαρτίου 2016, δημοσιεύτηκε πως ο ηθοποιός Ντίλαν Ο'Μπράιεν τραυματίστηκε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων και βρισκόταν στο νοσοκομείο. Ο Τζέιμς Ντάσνερ ανακοίνωσε μέσω Twitter πως μετά το ατύχημα, η παραγωγή αναβλήθηκε αλλά δεν ματαιώθηκε.[9] Ειπώθηκε πως οι παραγωγοί «κοίταζαν» για να ξεκινήσουν και πάλι τα γυρίσματα στα μέσα Μαΐου.[10] Σύμφωνα με το Διοικητικό Συμβούλιο της λίστας παραγωγών του Καναδά, η ταινία είχε προγραμματιστεί να επανεκκινήσει γυρίσματα στις 9 Μαΐου, με αυτά να ολοκληρώνονται στις 26 Ιουλίου. Ωστόσο, στις 29 Απριλίου 2016, η παραγωγή σταμάτησε επ' αόριστον, καθώς τα τραύματα του Ο'Μπράιεν ήταν πιο σοβαρά από όσο φάνηκε στην αρχή.[11]

Τελικά, τα γυρίσματα ξεκίνησαν και πάλι στις 6 Μαρτίου 2017 στο Κέιπ Τάουν, στη Νότια Αφρική[12][13][14] και ολοκληρώθηκαν στις 3 Ιουνίου 2017.[15]

Soundtrack Επεξεργασία

Τη μουσική της ταινίας, όπως και στις δύο προηγούμενες, συνέθεσε ο Τζον Πισάνο[16] και το soundtrack κυκλοφόρησε στις 9 Φεβρουαρίου 2018.[17]

Λίστα κομματιών Επεξεργασία

 
Εξώφυλλο soundtrack
Αρ. Tίτλος Διάρκεια
1. "Rescue"   7:50
2. "We Started This Together"   3:40
3. "Overrun Checkpoint"   1:42
4. "The Last City"   2:37
5. "Teresa's Plea"   2:26
6. "Closing In"   2:34
7. "An Old Friend"   2:10
8. "Lawrence"   2:00
9. "The Virus"   3:23
10. "Long Way from the Glade"   2:42
11. "Whatever the Cost"   1:46
12. "Visions of Thomas"   4:16
13. "Chat with Teresa"   3:16
14. "Let's Go"   3:24
15. "Good Luck Greenie"   2:03
16. "The Lion's Den"   10:03
17. "What Bus?"   4:09
18. "Lawrence's Final Act"   3:31
19. "Please Tommy, Please"   10:38
20. "Crank Lab"   5:18
21. "I'm Sorry"   5:59
22. "Goodbye"   7:38
Συν. διάρκεια:
1:33:05

Κυκλοφορία Επεξεργασία

Η ταινία είχε αρχικά προγραμματιστεί να κυκλοφορήσει στις Ηνωμένες Πολιτείες στις 17 Φεβρουαρίου του 2017.[18] Ωστόσο, λόγω του τραυματισμού του Ντίλαν Ο'Μπράιεν, τα στούντιο δήλωσαν πως είναι απίθανο να τηρηθεί αυτή η ημερομηνία.[11] Στις 27 Μαΐου 2016, η  20th Century Fox επαναπρογραμμάτισε την ταινία για τις 12 Ιανουαρίου 2018,[19] δίνοντας χρόνο στον Ο'Μπράιεν να αναρρώσει πλήρως από τον τραυματισμό του.[20]

Στις 22 Απριλίου 2017, τα στούντιο καθυστέρησαν για ακόμα μία φορά την ημερομηνία κυκλοφορίας μετατίθοντάς την στις 9 Φεβρουαρίου 2018, προκειμένου να δοθεί περισσότερος χρόνος για τη μετα-παραγωγή. Μήνες αργότερα, στις 25 Αυγούστου, τα στούντιο μετέφεραν πάλι την ημερομηνία κυκλοφορίας, αυτή τη φορά για δύο εβδομάδες νωρίτερα.[21][22] Η ταινία τελικά έκανε πρεμιέρα στις 26 Ιανουαρίου 2018, σε θέατρα και IMAX αίθουσες.[23][24]

Home media Επεξεργασία

Ο Λαβύρινθος: Η Τελική Δοκιμασία κυκλοφόρησε σε Blu-Ray και DVD στις 24 Απριλίου 2018.[25]

Υποδοχή Επεξεργασία

Box office Επεξεργασία

Ο Λαβύρινθος: Η Τελική Δοκιμασία είχε έσοδα $58 εκατομμύρια στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά, και $227.3 εκατομμύρια σε άλλες χώρες, φτάνοντας συνολικά τα $285.3 εκατομμύρια παγκοσμίως, με προϋπολογισμό $62 εκατομμύρια.[2]

Στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά, η Τελική Δοκιμασία κυκλοφόρησε μαζί με την ταινία Ταξιδεύοντας με τον εχθρό μου και προβλεπόταν να έχει έσοδα περίπου $20 εκατομμύρια από 3,786 αίθουσες κατά το πρώτο Σαββατοκύριακο προβολής.[26] Η ταινία είχε έσοδα $1.5 εκατομμύρια από τις νυχτερινές προ-προβολές της Πέμπτης ($1.1 εκατομμύρια είχε η πρώτη ταινία και $1.7 εκατομμύρια η δεύτερη) και $8.4 εκατομμύρια κατά την πρώτη μέρα προβολής. Κατέληξε να έχει συνολικά έσοδα $24.2 κατά το άνοιγμά της, λιγότερα από την προηγούμενη ταινία αλλά φτάνοντας και πάλι στην κορυφή του box office.[27] Στο δεύτερο Σαββατοκύριακο προβολής, η ταινία έπεσε κατά 57% με έσοδα $10.5 εκατομμύρια, τερματίζοντας δεύτερη πίσω από την ταινία Jumanji: Καλωσήρθατε στη Ζούγκλα.[28]

Μια εβδομάδα πριν την κυκλοφορία της στη Βόρεια Αμερική, η ταινία έκανε πρεμιέρα στη Νότια Κορέα, στην Αυσραλία και στην Ταϊβάν, κάνοντας έσοδα $15.1 εκατομμύρια το πρώτο Σαββατοκύριακο προβολής.[26] Κατά τις πρώτες δύο εβδομάδες της διεθνούς κυκλοφορίας, η ταινία κυριάρχησε στο διεθνές box office με έσοδα $62.6 και $35.2 εκατομμύρια αντίστοιχα, ξεπερνώντας τις δύο προηγούμενες ταινίες.[29][30]

Κριτικές Επεξεργασία

Στη σελίδα συλλογής κριτικών Rotten Tomatoes, η ταινία συγκεντρώνει ποσοστό 42% βασισμένο σε 145 κριτικές, με μέσο όρο 5.1/10. Στο τμήμα ομοφωνίας διαβάζουμε: «Ο Λαβύρινθος: Η Τελική Δοκιμασία μπορεί να προσφέρει ένα κλείσιμο στους θαυμαστές της σειράς, αλλά για κάποιον που δεν ήταν ήδη ενθουσιασμένος με τις προηγούμενες ταινίες, καλύτερα να μην δει αυτή την τελευταία υπερμεγέθη δόση της ιστορίας».[31] Στο Metacritic, η ταινία έχει ποσοστό 51%, βασισμένο σε 37 κριτικές με την ένδειξη «μικτές ή μέτριες κριτικές».[32] Το κοινό του CinemaScore έδωσε στην ταινία ένα βαθμό Β+ σε μια κλίμακα από το Α+ μέχρι το F.[27]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «MAZE RUNNER: THE DEATH CURE (2018) (12A)». British Board of Film Classification. 17 Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  2. 2,0 2,1 2,2 «Maze Runner: The Death Cure». Box Office Mojo. IMDb. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  3. Busch, Anita (4 Μαρτίου 2015). «'Maze Runner: The Death Cure' Sets T.S. Nowlin To Pen». Deadline Hollywood. Penske Business Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  4. McNary, Dave· Chi, Paul (16 Σεπτεμβρίου 2015). «Wes Ball Returning to Direct Third 'Maze Runner'». Variety. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  5. Hipes, Patrick (10 Μαΐου 2017). «Walton Goggins Set For 'Maze Runner: The Death Cure'». Deadline Hollywood. Penske Business Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  6. «The Maze Runner 3 to begin filming in Vancouver in March». Vancity Buzz. 18 Ιανουαρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-01-29. https://web.archive.org/web/20160129162743/http://www.vancitybuzz.com/2016/01/the-maze-runner-death-cure-filming-vancouver/. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  7. A., Aliza (9 Μαρτίου 2016). «'The Maze Runner: Death Cure' News And Updates: Filming Confirmed; Release Date Set On February». Jobs & Hire. http://www.jobsnhire.com/articles/36929/20160309/maze-runner-death-cure-filming-release-date-shooting-will-start.htm. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  8. @ClevverTV (9 Ιουλίου 2015). «The script for Death Cure is currently being worked on & will begin filming in February #ScorchTrials #ScorchSneakPeek» (Tweet). Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018 – μέσω Twitter. 
  9. Zumberge, Marianne (18 Μαρτίου 2016). «'Maze Runner' Star Dylan O'Brien Injured on Set». Variety (Penske Business Media). https://variety.com/2016/film/news/dylan-obrien-maze-runner-injury-1201733916/. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  10. Malkin, Mark (5 Απριλίου 2016). «Maze Runner Star Dylan O'Brien Healing Very Well After On-Set Accident, Will Return to Work in About Six Weeks». E! Online. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  11. 11,0 11,1 Ford, Rebecca· Kit, Borys (29 Απριλίου 2016). «Dylan O'Brien's Injuries Force 'Maze Runner' Sequel to Extend Production Shut Down». The Hollywood Reporter. Prometheus Global Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  12. Wilson, Lena (29 Αυγούστου 2016). «Maze Runner: The Death Cure Resumes Filming In February». Screen Rant. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  13. Bailey, Ian (4 Σεπτεμβρίου 2016). «Maze Runner film production leaving B.C. for South Africa». The Globe and Mail. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  14. Ball, Wes [@wesball] (2 Μαρτίου 2017). «Big day today. Shot two scenes in 7 hours (that's a short day for me). Also prelit a set for tomorrow. Then watched dailies... Pretty stuff» (Tweet). Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018 – μέσω Twitter. 
  15. Ball, Wes [@wesball] (4 Ιουνίου 2017). «That's a wrap! Thanks to a great cast and crew for a hell of an experience» (Tweet). Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018 – μέσω Twitter. 
  16. «Sony Classical to Release 'Maze Runner: The Death Cure' Soundtrack». Film Music Reporter. 11 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  17. «Maze Runner: The Death Cure Soundtrack». Amazon. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  18. Chitwood, Adam (18 Απριλίου 2015). «MAZE RUNNER: THE DEATH CURE Set for 2017 Release; Miraculously Not Being Split into Two Movies». Collider. Complex Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  19. «Maze Runner: The Death Cure». Launching Films. Film Distributors' Association. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Νοεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2017. 
  20. McNary, Dave (28 Μαΐου 2016). «Dylan O'Brien's 'Maze Runner: Death Cure' Release Pushed Back to 2018». Variety. Penske Business Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  21. Ball, Wes [@wesball] (22 Απριλίου 2017). «Hey maze fans. Don't worry. Release date shifted 4 weeks. It's a good thing. I get four more weeks of vfx finals, sound mixing, editing» (Tweet). Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018 – μέσω Twitter. 
  22. Gallagher, Brian (24 Απριλίου 2017). «Maze Runner 3: Death Cure Gets Delayed Yet Again». MovieWeb. Watchr Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  23. Anthony, D'Allessandro (22 Απριλίου 2017). «'Deadpool 2', 'New Mutants' & 'Dark Phoenix' Find 2018 Dates Among Fox's Slew of Release Changes & Additions». Deadline Hollywood. Penske Business Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  24. Dave, McNary (25 Αυγούστου 2017). «Steven Spielberg's Pentagon Papers Movie Re-Titled 'The Post'». Variety. Penske Business Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  25. «Maze Runner: The Death Cure (DVD)». Amazon. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  26. 26,0 26,1 McNary, Dave (23 Ιανουαρίου 2018). «Box Office: 'Maze Runner: The Death Cure' Races Toward $20 Million Opening». Variety. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  27. 27,0 27,1 D'Alessandro, Anthony (28 Ιανουαρίου 2018). «Fox Controls Close To 40% Of Weekend B.O. Led By 'Maze Runner' & Oscar Holdovers; 'Hostiles' Gallops Past $10M». Deadline Hollywood. Penske Business Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  28. D'Alessandro, Anthony (4 Φεβρουαρίου 2018). «'Jumanji' Poised To Be Dwayne Johnson's Highest Grossing Pic of All-Time Stateside After Super Bowl Weekend Rebound». Deadline Hollywood. Penske Business Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  29. McNary, Dave (28 Ιανουαρίου 2018). «Box Office: 'Maze Runner: The Death Cure' Dominates With $62.6 Million Internationally». Variety. Penske Business Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  30. McNary, Dave (4 Φεβρουαρίου 2018). «'Maze Runner: The Death Cure' Sprints to $35 Million at International Box Office». Variety. Penske Business Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  31. «Maze Runner: The Death Cure (2018)». Rotten Tomatoes. Fandango Media. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 
  32. «Maze Runner: The Death Cure Reviews». Metacritic. CBS Interactive. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουνίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία