Πάιονηρ 11
Το «Πάιονηρ 11» (Pioneer 11 ή Pioneer G, πρωτοπόρος 11) είναι ένα ρομποτικό διαστημόπλοιο που εκτοξεύθηκε από τη NASA στις 6 Απριλίου του 1973 για να μελετηθούν η ζώνης των αστεροειδών, το περιβάλλον γύρω από τον Δία και τον Κρόνο, ο ηλιακός άνεμος, οι κοσμικές ακτίνες, και τα πέρατα του ηλιακού συστήματος και της ηλιόσφαιρας.[1] Ήταν η πρώτη που συνάντησε τον Κρόνο και η δεύτερη που πέρασε μέσα από τη ζώνη των αστεροειδών και από τον Δία. Λόγω της περιορισμένης δύναμης και της μεγάλης απόστασης, στις 30 Νοεμβρίου του 1995, η επικοινωνία του διαστημοπλοίου με τη Γη χάθηκε.
Πάιονηρ 11 | |
---|---|
Οργανισμός | Ames Research Center |
Χαρακτηριστικά αποστολής | |
Πύραυλος φορέας | Atlas-Centaur |
Ημερομηνία εκτόξευσης | 6 Απριλίου 1973 |
Τόπος εκτόξευσης | Συγκρότημα εκτοξεύσεων 36 |
COSPAR ID | 1973-019A |
Μάζα | 259 κιλά |
δεδομένα ( ) |
Αποστολή
ΕπεξεργασίαΙστορία
ΕπεξεργασίαΤον Φεβρουάριο του 1969, το Πάιονηρ 11, και το δίδυμό του Πάιονηρ 10, θα ήταν οι πρώτοι που θα εξερευνούσαν το εξωτερικό ηλιακό σύστημα. Οι στόχοι της αποστολής ήταν ως εξής:
- Να εξερευνηθεί το διαπλανητικό μέσο πέρα από την τροχιά του Άρη
- Να διερευνηθεί η φύση της ζώνης των αστεροειδών από την επιστημονική σκοπιά και να αξιολογηθεί το ενδεχόμενο έκθεσης σε κίνδυνο αποστολές για τους εξωτερικούς πλανήτες.
- Να εξερευνηθεί το περιβάλλον του Δία.
Μετά τον προγραμματισμό για μια συνάντηση με τον Κρόνο προστέθηκαν πολλοί περισσότεροι στόχοι:
- Να χαρτογραφηθεί το μαγνητικό πεδίο του Κρόνου και να καθοριστεί η ένταση, η κατεύθυνση και η δομή του.
- Να καθοριστεί πόσα ηλεκτρόνια και πρωτόνια διαφόρων πηγών ενέργειας είναι κατανεμημένα κατά μήκος της τροχιάς του διαστημικού οχήματος μέσω του συστήματος του Κρόνου.
- Να χαρτογραφηθεί η αλληλεπίδραση του συστήματος του Κρόνου με τον ηλιακό άνεμο.
- Να μετρηθεί η θερμοκρασία της ατμόσφαιρας του Κρόνου και του Τιτάνα, του μεγλύτερου δορυφόρου του Κρόνου.
- Να καθοριστεί η δομή της ανώτερης ατμόσφαιρας του Κρόνου, όπου τα μόρια αναμένεται να είναι ηλεκτρικά φορτισμένα και σχηματίζουν ιονόσφαιρα.
- Να χαρτογραφηθεί η θερμική δομή της ατμόσφαιρας του Κρόνου με υπέρυθρες παρατηρήσεις.
- Να αποκτηθούν spin-scan εικόνες του συστήματος του Κρόνου σε δύο χρώματα κατά τη διάρκεια της συνάντισής τους και να μετρηθεί η πολωσιμετρία του πλανήτη.
- Να διερευνηθεί το σύστημα του δακτυλίου και της ατμόσφαιρας του Κρόνου με ραδιοκύματα.
- Να καθοριστεί με μεγαλύτερη ακρίβεια η μάζα του Κρόνου και των μεγαλύτερων δορυφόρων του από ακριβείς παρατηρήσεις των επιπτώσεων των βαρυτικών πεδίων τους σχετικά με την κίνηση του διαστημικού σκάφους.
- Να ελέγχει το περιβάλλον του δακτυλίου για να βρεθεί πού μπορεί να διασχίσει με ασφάλεια το διαστημόπλοιο Mariner.[2]
Το Πάιονηρ 11 διαχειρίζεται ως μέρος του προγράμματος Pioneer από τη NASA Ames Research Center.[3] Πολλά στοιχεία της αποστολής αποδείχθηκαν καθοριστικά για το σχεδιασμό του προγράμματος Voyager.[4]
Η Πλάκα του Πάιονηρ
ΕπεξεργασίαΤο Πάιονηρ 10 και το Πάιονηρ 11 μεταφέρουν μια χρυσή πλάκα από αλουμίνιο σε περίπτωση που το διαστημόπλοιο βρεθεί ποτέ από ευφυείς μορφές ζωής από άλλα πλανητικά συστήματα. Οι πλάκες έχουν χαρακτηριστικό το γυμνό στοιχεία ενός ανθρώπου αρσενικού και ενός θηλυκού γένους, μαζί με διάφορα σύμβολα που έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την προέλευση του διαστημικού οχήματος.[5]
Συνάντηση με τον Δία
ΕπεξεργασίαΤον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 1974, κατά τη διάρκεια της πλησιέστερης προσέγγισής του, στις 2 Δεκεμβρίου του 1974, το Πάιονηρ 11 έφτασε πιο κοντά την προσέγγισή του με τον Δία, που διέρχεται στα 42.828 χιλιόμετρο (26.612 μίλια) πάνω από τα σύννεφά του.[6] Το διαστημόπλοιο, που λαμβάνει λεπτομερείς εικόνες της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας, μας μεταδίδει τις πρώτες εικόνες από τις απέραντες περιοχές, και προσδιορίζει τη μάζα του δορυφόρου του Δία Καλλιστώ. Η βαρυτική έλξη του Δία χρησιμοποιήθηκε για να αλλάξει η τροχιά του διαστημοπλοίου προς τον Κρόνο.
Συνάντηση με τον Κρόνο
ΕπεξεργασίαΤο Πάιονηρ 11 επισκέφθηκε τον Κρόνο στις 1 Σεπτεμβρίου του 1979, σε απόσταση 21.000 χλμ. από τις κορυφές των νεφών του.
Εκείνη τη στιγμή το Βόγιατζερ 1 και το Βόγιατζερ 2 είχαν ήδη επισκεφθεί τον Δία και ήταν, επίσης, καθ' οδόν προς τον Κρόνο, γι' αυτό αποφασίστηκε το Πάιονηρ 11 να περάσει μέσα από την περιοχή του δακτυλίου του Κρόνου στην ίδια θέση που σύντομα το Βόγιατζερ θα χρησιμοποιούσε προκειμένου να ελεγχθεί η διαδρομή πριν το Βόγιατζερ φτάσει. Αν υπήρχαν ελαφρά σωματίδια στο δαχτυλίδι που θα μπορούσαν να βλάψουν το διαστημόπλοιο σε εκείνη την περιοχή, οι σχεδιαστές της αποστολής σκέφτηκαν ότι θα ήταν καλύτερο να το μάθαιναν αυτό μέσω του Πάιονηρ. Αν εντοπιζόταν κίνδυνος, οι αποστολές Βόγιατζερ θα μπορούσαν να αλλάξουν το δρομολόγιό τους αποφεύγοντας τα δαχτυλίδια, αλλά θα χανόταν η ευκαιρία να επισκεφθούν τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα στη συνέχεια.
Το Πάιονηρ 11 σχεδόν συγκρούστηκε με ένα από τα μικρά φεγγάρια του Κρόνου, που διέρχεται σε απόσταση όχι μεγαλύτερη από 4.000 χιλιόμετρα (2.500 μίλια). Το αντικείμενο ονομάστηκε Επιμηθέας, ένα φεγγάρι που ανακαλύφθηκε την προηγούμενη ημέρα από τις εικόνες του Πάιονηρ 11, και από προηγούμενες παρατηρήσεις από επίγεια τηλεσκόπια. Μετά το Βόγιατζερ, έγινε γνωστό ότι υπάρχουν δύο ίδιου μεγέθους φεγγάρια (ο Επιμηθέα και ο Ιανός) στην ίδια τροχιά, οπότε δεν γνωρίζουμε με ποιο από τα δύο το Πάιονηρ 11 σχεδόν συγκρούστηκε. Το Πάιονηρ 11 που συνάντησε τον Ιανό στις 1 Σεπτεμβρίου του 1979 σε απόσταση 2.500 χιλιομέτρων και τον Μιμά την ίδια μέρα σε απόσταση 103.000 χιλιομέτρων.
Εκτός από τον Επιμηθέα, το Πάιονηρ 11 ανακάλυψε ένα άλλο μικρό φεγγάρι και ένα επιπλέον δακτύλιο, σύμφωνα τη μαγνητόσφαιρας και το μαγνητικό πεδίο του Κρόνου και βρήκε το φεγγάρι του, Τιτάνα, να είναι πάρα πολύ κρύος για ζωή. Περνώντας κάτω από το επίπεδο του δακτυλίου, το Πάιονηρ 11 μας έστελνε εικόνες των δακτυλίων του Κρόνου. Οι δακτύλιοι, που κατά κανόνα φαίνονται λαμπροί όταν παρατηρούνται από τη Γη, εμφανίστηκαν σκοτεινοί στις εικόνες του Πάιονηρ 11, και τα σκοτεινά κενά στα δαχτυλίδια που φαίνονται από τη Γη εμφανίστηκαν ως φωτεινά δαχτυλίδια.
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Fimmel, R. O. (1974). SP-349/396 PIONEER ODYSSEY. NASA-Ames Research Center. ISBN SP-349 Check
|isbn=
value: invalid character (βοήθεια). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2011. Unknown parameter|coauthors=
ignored (|author=
suggested) (βοήθεια) - ↑ Mark, Hans: "SP-349/396 PIONEER ODYSSEY", Chapter 5, NASA-Ames Research Center, 1974 | http://history.nasa.gov/SP-349/ch5.htm
- ↑ «NASA - The Pioneer Missions». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2011.
- ↑ William E. Burrows, Exploring Space, (New York: Random House, 1990)
- ↑ Carl Sagan, Linda Salzman Sagan and Frank Drake (1972-02-25). «A Message from Earth». Science 175 (4024): 881–884. doi: . PMID 17781060. Bibcode: 1972Sci...175..881S. http://www.sciencemag.org/cgi/reprint/175/4024/881.pdf. Paper on the background of the plaque. Pages available online: 1 Αρχειοθετήθηκε 2008-02-28 στο Wayback Machine., 2 Αρχειοθετήθηκε 2008-02-28 στο Wayback Machine., 3 Αρχειοθετήθηκε 2008-02-28 στο Wayback Machine., 4 Αρχειοθετήθηκε 2008-02-28 στο Wayback Machine.
- ↑ «Pioneer 11 Mission Information». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2011.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Pioneer Project Κύρια σελίδα Αρχειοθετήθηκε 2007-09-13 στο Wayback Machine.
- Πάιονηρ 11 Προφίλ από NASA's Solar System Exploration
- Ted Stryk's Το Πάιονηρ 11 στον Κρόνο
- NSSDC σελίδα του Πάιονηρ 11