Ο Πάμφιλος (245-309) ήταν πρεσβύτερος, καθηγητής κατηχητικής σχολής κριτικός του κειμένου της Αγίας Γραφής και μάρτυρας της Εκκλησίας. Έζησε στα τέλη του 3ου και στις αρχές του 4ου αιώνα μ.Χ.

Πάμφιλος μάρτυς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση240[1][2][3] ή 250 (περίπου)
Βηρυτός
Θάνατος16  Φεβρουαρίου 309
Καισάρεια η παράλιος
Αιτία θανάτουαποκεφαλισμός
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Eορτασμός αγίου16 Φεβρουαρίου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπρεσβύτερος
βιβλιοθηκονόμος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βίος Επεξεργασία

Ο Πάμφιλος γεννήθηκε περί το 245 στη Βηρυτό. Προερχόμενος από εύπορη οικογένεια, έλαβε φροντισμένη εγκύκλια παιδεία ενώ μετέβη και στην Αλεξάνδρεια για να παρακολουθήσει μαθήματα θεολογίας από τον Πιέριο. Επέστρεψε στην Παλαιστίνη κι εγκαταστάθηκε στην Καισάρεια όπου αφού πούλησε την περιουσία του και την διένειμε στους πιο άπορους, χειροτονήθηκε από τον Αγάπιο Καισαρείας πρεσβύτερος, περί το 280.

Ίδρυσε θεολογική σχολή, οργάνωσε βιβλιοθήκη και βιβλιογραφικό-αντιγραφικό εργαστήριο στο οποίο αντιγράφονταν βιβλικά κείμενα και άλλα κείμενα. Το 307 συνελήφθη μαζί με μαθητές του και στις 16 Φεβρουαρίου του 309 αποκεφαλίστηκε.

Ένας από τους μαθητές του ήταν ο Ευσέβιος Καισαρείας, ο οποίος σε ένδειξη εκτίμησης προς το πρόσωπο του δασκάλου του, προσέθεσε στο όνομά του τον τίτλο: ο του Παμφίλου.

Θαυμαστής του Ωριγένη Επεξεργασία

Σπουδάζοντας στην Αλεξάνδρεια θεολογία στην εκεί κατηχητική σχολή, γνώρισε την σκέψη και το έργο του Ωριγένη κι έγινε θαυμαστής του και συνεχιστής του. Χωρίς να ασπάζεται τις θεολογικές του ακρότητες έγινε απολογητής του, συντάσσοντας ΄΄Απολογία΄΄ υπέρ αυτού. Μιμούμενος τον Ωριγένη, θα ιδρύσει κι αυτός θεολογική σχολή στην Καισάρεια της Παλαιστίνης. Το αντιγραφικό εργαστήριο που σύστησε, μεταξύ των συγγραφέων που αντέγραφε, την πρώτη θέση κατείχαν τα έργα του Ωριγένη. Επίσης στην κριτική αποκατάσταση της Αγίας Γραφής στηρίχθηκε σε ανάλογα έργα του Ωριγένη.

Το κριτικό έργο του Πάμφιλου Επεξεργασία

Θα δουλέψει με τρόπο οργανωμένο προκειμένου να εκδόσει δικό του κριτικό κείμενο, αποκαθιστώντας το κείμενο των Εβδομήκοντα και της Καινής Διαθήκης. Για το πρώτο θα βασισθεί στα Εξαπλά και Τετραπλά του Ωριγένη. Το διορθωμένο κείμενο διαδόθηκε σε Αλεξάνδρεια και Αντιόχεια, ενώ ο Μέγας Κωνσταντίνος θα ζητήσει να του σταλούν σχετικά αντίγραφά της. Στην εργασία του αυτή θα στηριχθεί ο Ιερώνυμος για τη λατινική μετάφραση της Γραφής.

Συγγραφικό έργο Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια της κράτησής του (307-309) συνέταξε Απολογίαν υπέρ Ωριγένους σε πέντε βιβλία. Το έργο το οποίο γράφτηκε με αφορμή τις κατηγορίες σε βάρος του Ωριγένη, καθιστά τον Πάμφιλο ως τον πρώτο απολογητή του Ωριγένη. Στη σύνταξή του βοήθησε και ο Ευσέβιος Καισαρείας ο οποίος ήταν κι αυτός υποστηρικτής του Ωριγένη, και συνέταξε μάλιστα κι ένα έκτο βιβλίο. Όλα χάθηκαν εκτός αποσπασμάτων στη συριακή γλώσσα και του πρώτου βιβλίου το οποίο σώθηκε σε λατινική μετάφραση από τον Ρουφίνο. Επίσης έγραψε και επιστολές που χάθηκαν.

Υποσημειώσεις Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • Στυλιανός Παπαδόπουλος, Πατρολογία, τομ.Β΄, Αθήνα, 1990, σελ.61-63
  • Παναγιώτης Χρήστου, Πατρολογία, τομ.Β΄,εκδ. Κυρομάνος, Θεσσαλονίκη, 2005, σελ.940-943

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία