Ο Πάπας Γρηγόριος ΙΒ΄ ή Άντζελο Κορέρ (περί το 1327 - 18 Οκτωβρίου 1417) ήταν κυβερνήτης στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και βασιλιάς στα Παπικά Κράτη (30 Νοεμβρίου 1406 - 4 Ιουλίου 1415).[1][2] Η βασιλεία του έγινε στην διάρκεια του Παπικού Σχίσματος, αντιτάχθηκε τόσο στον Αντίπαπα της Αβινιόν Βενέδικτο ΙΓ΄ όσο και στους Αντίπαπες διεκδικητές της έδρας της Πίζας Αλέξανδρο Ε΄ από την Κρήτη και Ιωάννη ΚΓ΄ από την Νάπολη. Ο στόχος του Γρηγορίου ΙΒ΄ ήταν να διατηρήσει ενωμένη την δυτική εκκλησία, το απέδειξε με την παραίτηση του (1415) που έφερε την λήξη του Σχίσματος.[3]

Πάπας
Γρηγόριος ΙΒ’
Από30 Νοεμβρίου 1406
Έως4 Ιουλίου 1415
ΠροκάτοχοςΙννοκέντιος Ζ΄
ΔιάδοχοςΜαρτίνος Ε΄ (Ρώμη)
Βενέδικτος ΙΓ΄ (Αβινιόν)
Αντιπαπες της Πίζας:
Αλέξανδρος Ε΄
Ιωάννης ΚΓ΄
Προσφωνήσεις του
Πάπα Γρηγορίου ΙΒ’
Προσφώνηση αναφοράςΑγιότατος
Προφορική προσφώνησηΑγιότατε
Θρησκευτική προσφώνησηΆγιος Πατέρας
Μεταθανάτια προσφώνησηΔ/Δ

Παπική εκλογή Επεξεργασία

Ο Άντζελο Κορέρ γεννήθηκε γύρω στο 1327 στην Δημοκρατία της Βενετίας από ευγενή οικογένεια, διορίστηκε επίσκοπος του Καστέλλο αφού διαδέχθηκε τον Νικολό Μοροζίνι (1380).[4] Αργότερα (1 Δεκεμβρίου 1390) διορίστηκε τιτλούχος πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης, ο Πάπας Ιννοκέντιος Ζ΄ τον διόρισε Καρδινάλιο- αρχιερέα της Βασιλικής του Σαν Μάρκο (12 Ιουνίου 1405). Την περίοδο 30 Νοεμβρίου 1406 - 23 Οκτωβρίου 1409 διετέλεσε Αποστολικός αρχιεπίσκοπος της Κωνσταντινούπολης.[5] Ο Πάπας Γρηγόριος εξελέγη στη Ρώμη το 1406 από ένα κονκλάβιο, αποτελούμενο από μόλις 15 καρδιναλίους, με τον όρο ότι, εάν ο Αντιπάπας Βενέδικτος ΙΓ' (1394–1423) παραιτούταν από τις αξιώσεις του για την Παποσύνη, θα παραιτούταν και αυτός και θα γινόταν νέα εκλογή, κλείνοντας έτσι το Δυτικό Σχίσμα (1378–1417).[6]

Ο Πάπας Γρηγόριος εξελέγη στη Ρώμη το 1406 από ένα κονκλάβιο, αποτελούμενο από μόλις 15 καρδιναλίους, με τον όρο ότι, εάν ο Αντιπάπας Βενέδικτος ΙΓ' (1394–1423) παραιτούταν από τις αξιώσεις του για την Παποσύνη, θα παραιτούταν και αυτός και θα γινόταν νέα εκλογή, κλείνοντας έτσι το Δυτικό Σχίσμα (1378–1417). Οι δύο Ποντίφηκες ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για να συναντηθούν σε ουδέτερο έδαφος στη Σαβόνα της Λιγυρίας, αλλά οι υποστηρικτές τους χρησιμοποίησαν όλη την επιρροή τους για να αποτρέψουν μια τέτοια συνάντηση, ενώ και οι δυο τους φοβόντουσαν πως θα συλληφθούν από οπαδούς του αντιπάλου.[7] Οι καρδινάλιοι του Γρηγορίου ΙΒ' έδειξαν ανοικτά τη δυσαρέσκειά τους από τους χειρισμούς και άφησαν να εννοηθεί πως θα αποσύρουν την υποστήριξή τους προς αυτόν. Στις 4 Μαΐου 1408, ο Γρηγόριος ΙΒ' τους συγκέντρωσε στην πόλη Λούκα και τους διέταξε να μην την εγκαταλείψουν για κανένα λόγο. Εκεί έχρισε και τέσσερις νέους καρδιναλίους, παρά την αρχική του υπόσχεση προς το κονκλάβιο πως δεν θα έκανε νέους. Όμως, επτά εξ αυτών έφυγαν από τη Λούκα και συναντήθηκαν με καρδιναλίους του Βενεδίκτου ΙΓ' με σκοπό να γίνει ένα ενιαίο κονκλάβιο, το οποίο θα απομάκρυνε και τους δύο και θα εξέλεγε έναν νέο. Ακολούθως, συγκάλεσαν τη Σύνοδο της Πίζας και κάλεσαν και τους δύο Ποντίφηκες να παραστούν. Κανείς εκ των δύο όμως δεν εμφανίστηκε. Η Σύνοδος αυτή καθαίρεσε και τους δύο, στις 5 Ιουνίου 1409, ως σχισματικούς, αιρετικούς, επίορκους και σκανδαλώδεις και εξέλεξε τον Αντίπαπα Αλέξανδρο Ε' αργότερα τον ίδιο μήνα.[8] Ο Γρηγόριος ΙΕ', ο οποίος στο μεταξύ είχε χρίσει δέκα νέους καρδιναλίους, συγκάλεσε άλλη Σύνοδο, στην Ακυληία. Οι ελάχιστοι επίσκοποι που εμφανίστηκαν εκεί, ανακήρυξαν το Βενέδικτο ΙΓ' και τον Αλέξανδρο Ε' σχισματικούς, επίορκους και καταστροφείς της Εκκλησίας, αλλά η διακήρυξή τους αυτή αγνοήθηκε.[9]

Τέλος του Σχίσματος Επεξεργασία

Η Σύνοδος της Κωνσταντίας επέλυσε τη διαφορά. Ο Γρηγόριος ΙΒ' όρισε πληρεξουσίους του τον Κάρλο Α΄ Μαλατέστα και τον Καρδινάλιο Τζον Ντομίνιτσι . Κατόπιν, ο Καρδινάλιος συγκάλεσε Σύνοδο και στις 4 Ιουλίου 1415 ο Μαλατέστα, ενεργώντας εξ ονόματος του Γρηγορίου ΙΒ', ανακοίνωσε την παραίτηση του Πάπα, η οποία έγινε αποδεκτή από τους καρδιναλίους. Όπως συμφωνήθηκε, διατηρήθηκαν όλοι οι καρδινάλιοι που είχαν χριστεί από τον Γρηγόριο ΙΒ' και έδωσαν στον Γρηγόριο ΙΒ' τον τίτλο του επισκόπου του Frascati, του επικεφαλής του Κολλεγίου των Καρδιναλίων και του μόνιμου Λεγάτου της Ανκόνα. Η Σύνοδος απομάκρυνε τον Αντιπάπα Ιωάννη ΚΓ' (1410–15), διάδοχο του Αλεξάνδρου Ε', κλείνοντας έτσι το Δυτικό Σχίσμα. Το υπόλοιπο της ζωής του ο Γρηγόριος το πέρασε σε σιωπηρή αφάνεια στην Ανκόνα. Ο επόμενος Πάπας, Μαρτίνος Ε΄, εξελέγη μετά τον θάνατό του.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Gregorio XII Enciclopedia dei Papi
  2. https://web.archive.org/web/20180115071659/http://www2.fiu.edu/~mirandas/bios1405.htm
  3. Riccoboni, Bartolomea (2000). Life and Death in a Venetian Convent: the chronicle and necrology of Corpus Domini, 1395–1436. Chicago & London: The University of Chicago Press. σσ. 60–63
  4. https://www.newadvent.org/cathen/07001a.htm
  5. https://gcatholic.org/dioceses/former/t0424.htm
  6. https://www.newadvent.org/cathen/07001a.htm
  7. https://www.newadvent.org/cathen/07001a.htm
  8. https://www.nydailynews.com/2013/02/11/pope-gregory-xii-the-last-pope-to-resign-stepped-down-amid-the-great-western-schism-in-1415/
  9. Riccoboni, Bartolomea (2000). Life and Death in a Venetian Convent: the chronicle and necrology of Corpus Domini, 1395–1436. Chicago & London: The University of Chicago Press. σσ. 57, 59

Πηγές Επεξεργασία

  • Caulfield, Philip (11 February 2013). "Pope Gregory XII, the last pope to resign, stepped down amid the Great Western Schism in 1415"
  • Creighton, Mandell (1907). A History of the Papacy from the Great Schism to the Sack of Rome. Volume I. London: Longmans, Green, and Company
  • Riccoboni, Bartolomea (2000). Life and Death in a Venetian Convent: the chronicle and necrology of Corpus Domini, 1395–1436. Chicago & London: The University of Chicago Press
Πάπας Γρηγόριος ΙΒ΄
Γέννηση: περί το 1327 Θάνατος: 18 Οκτωβρίου 1417
Προκάτοχος
Ιννοκέντιος Ζ΄
Πάπας
30 Νοεμβρίου 1406 - 4 Ιουλίου 1415
Διάδοχος
Μαρτίνος Ε΄