Ο Πάπας Παύλος Β΄ ή Πιέτρο Μπάρμπο (23 Φεβρουαρίου 1417 - 26 Ιουλίου 1471) ήταν αρχηγός στην Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και βασιλιάς στα Παπικά Κράτη (30 Αυγούστου 1464 - 26 Ιουλίου 1471). Την εποχή που ο θείος του από μητέρα Πάπας Ευγένιος Δ΄ έγινε πάπας γύρισε από έμπορος στις εκκλησιαστικές σπουδές. Η άνοδος του ήταν ταχύτατη, εξελέγη πάπας και έγινε προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών.

Πάπας
Παύλος Β΄
Από30 Αυγούστου 1464
Έως26 Ιουλίου 1471
ΠροκάτοχοςΠίος Β΄
ΔιάδοχοςΣίξτος Δ΄
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση23 Φεβρουαρίου 1417
Βενετία, Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας
Θάνατος26 Ιουλίου 1471 (54 ετών)
Ρώμη, Παπικά Κράτη
Προσφωνήσεις του
Πάπα Παύλου Β΄
Προσφώνηση αναφοράςΑγιότατος
Προφορική προσφώνησηΑγιότατε
Θρησκευτική προσφώνησηΆγιος Πατέρας
Μεταθανάτια προσφώνησηΔ/Δ

Πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Ο Πιέτρο Μπάρμπο γεννήθηκε στην Δημοκρατία της Βενετίας, ήταν γιος του ευγενούς Νικολό Μπάρμπο και της αδελφής του πάπα Ευγένιου Δ΄, εισήλθε στον εκκλησιαστικό κλάδο όταν έγινε ο θείος του πάπας (1431). Η άνοδος του ήταν ταχύτατη έγινε Αρχιδιάκονος της Μπολόνια, επίσκοπος της Τσέρβια και της Βιτσέντσας και Καρδινάλιος (1440).[1] Την εποχή που βρισκόταν στην Ρώμη διοικούσε την επισκοπή της Βιτσέντσας ο αδελφός του Πάολο Μπάρμπο.[2] Ο Πιέτρο είχε μεγάλη τάση να φοράει πολυτελή ενδύματα ενώ είχε υποσχεθεί σε κάθε Καρδινάλιο ότι αν εκλεγεί πάπας θα του χαρίσει μια βίλα για να προφυλαχτεί από την καλοκαιρινή ζέστη.[3][4] Διορίστηκε (1444) ηγούμενος της Σάντα Μαρία στην Σίλβις και αρχιερέας στην Βασιλική του Αγίου Πέτρου αφού διαδέχθηκε τον Τζουλιάνο Τσεζαρίνι. Τον Μπάρμπο επηρέασαν έντονα ο θείος του, ο Πάπας Νικόλαος Ε΄, ο Πάπας Κάλλιστος Γ΄ αλλά σε μικρότερο βαθμό ο Πάπας Πίος Β΄.[1]

Πάπας της Ρώμης

Επεξεργασία

Ο Παύλος Β΄ ξεκίνησε την πρακτική του μυστικού διορισμού Καρδιναλίων χωρίς δημόσια αναγνώριση. Τον χειμώνα του 1464 όρισε δύο νέους μυστικούς Καρδιναλίους που πέθαναν πριν δημοσιοποιηθούν τα ονόματα τους, το τέταρτο έτος της ηγεμονίας του διόρισε οκτώ νέους Καρδιναλίους (18 Σεπτεμβρίου 1467). Οι πέντε από αυτούς ορίστηκαν από πίεση βασιλέων όπως οι Ιάκωβος Β΄ της Κύπρου, Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας, Λουδοβίκος ΙΑ΄ της Γαλλίας, Ματθίας Κορβίνος της Ουγγαρίας και ο Φερδινάνδος Α΄ της Νεαπόλεως. Την ίδια χρονιά όρισε τον πρώτο Καρδινάλιο ανιψιό του, την επόμενη χρονιά (21 Νοεμβρίου 1468) προστέθηκαν άλλοι δύο.[5][6] Η παράνοια του αυξήθηκε τα επόμενα χρόνια, πρόσθεσε άλλους δύο και κατόπιν άλλους τέσσερεις με υπόσχεση ότι θα τους αποκαλύψει στην διαθήκη του. Τις εντάσεις που προκλήθηκαν με τον συνεχή διορισμό δημόσιων αξιωμάτων προσπάθησε να τις περιορίσει με την κατάργηση συμβουλίων όπως το "Κολλέγιο των Συντομογραφιών", κύρια ασχολία του ήταν οι σύντομες επιγραφές του πάπα. Η πράξη αυτή προκάλεσε πολλές αντιδράσεις σε λόγιους και ανθρωπιστές που είχαν κύρια ασχολία τις επιγραφές. Ο σημαντικότερος από αυτούς ήταν ο Μπαρτολομέο Πλατίνα, ζήτησε δημόσια από τον πάπα να αναιρέσει, φυλακίστηκε τον χειμώνα του 1464 και παρέμεινε στην φυλακή για τέσσερις μήνες.[7] Με την έκρηξη ταραχών τον Φεβρουάριο του 1468 ο Πλατίνα και άλλοι λόγιοι συνελήφθησαν ξανά με την κατηγορία της αίρεσης, της ανηθικότητας και της απιστίας στον πάπα, ανακρίθηκαν με βασανιστήρια και κατόπιν έμειναν ελεύθεροι.[7][8] Με την αποφυλάκιση του (7 Ιουλίου 1469) ο Πλατίνα ζήτησε από τον Παύλο Β΄ να τον προσλάβει στην υπηρεσία του, εκείνος του αρνήθηκε και τον απείλησε με εκδίκηση. Ο Πλατίνα αποκαλούσε ειρωνικά τον πάπα "Μαρία Πιετισσίμα" που μεταφράζεται ως "αυτός που δεν μπορεί να πετύχει κάτι παρακαλώντας με δάκρυα", αμφισβήτησε την αρρενωπότητα του Παύλου Β΄ αφήνοντας αιχμές για ομοφυλοφιλία.[9][10] Ο Πλατίνα τον παρουσίαζε ως βάναυσο και εχθρό της επιστήμης αλλά οι έρευνες τα μετέπειτα χρόνια δεν το έδειξαν, τα γραπτά του ωστόσο αμαύρωσαν έντονα την φήμη του.

 
Σύγχρονη απεικόνιση του πάπα Πίου Β΄

Ο Παύλος Β΄ απέρριψε τον βασιλιά Γεώργιο Ποντιέμπραντυ της Βοημίας επειδή δέχτηκε τις αποφάσεις της Συνόδου της Φλωρεντίας που ευνοούσε τον Ουτρακισμό. Τον Αύγουστο του 1465 ο Παύλος Β΄ κάλεσε τον Γεώργιο στο Ρωμαϊκό δικαστήριο να απολογηθεί. Ο Γεώργιος Ποντιέμπραντυ δεν εμφανίστηκε με αποτέλεσμα ο πάπας να καλέσει τους υπηκόους του σε εξέγερση και να αποσύρουν τον όρκο υποτέλειας απέναντι του. Ο Παύλος Β΄ τον απείλησε με αφορισμό, ο απολογητής του Γρηγόριος του Χάιμπεργκ κατηγόρησε τον πάπα για ανηθικότητα με αποτέλεσμα να αφοριστεί και ο ίδιος ο Γρηγόριος. Ο Παύλος Β΄ πέθανε αιφνίδια την ίδια εποχή από καρδιακή προσβολή (26 Ιουλίου 1471). Οι απόψεις για την αιτία του θανάτου του ποικίλουν, η επικρατέστερη άποψη είναι ότι πέθανε από δυσπεψία επειδή έφαγε υπερβολικό πεπόνι.[11][12] Μερικοί ιδιαίτερα εχθροί του αναφέρουν την άποψη ότι πέθανε ενώ Σοδομιζόταν με ένα αγόρι.[13] Σε κάθε περίπτωση ο θάνατος άφησε κενό εξουσίας στην κεντρική Ευρώπη αφού ο Γεώργιος Ποντιέμπραντυ είχε πεθάνει τον Μάρτιο του ίδιου χρόνου.

Παρά το γεγονός ότι ο Παύλος Β΄ θεωρήθηκε επίσημα εχθρός του Ουμανισμού ήταν ο πρώτος που εισήγαγε στα παπικά κράτη την Τυπογραφία. Με την εισαγωγή της τα έγγραφα έγιναν πολύ περισσότερα, πιο φθηνά και προσιτά στον φτωχό λαό με αποτέλεσμα να αυξηθεί κατακόρυφα η εκπαίδευση. Ο Παύλος Β΄ περιόρισε ωστόσο στην αρχή την εκτύπωση στην κλασσική Λατινική γλώσσα και τα εκκλησιαστικά κείμενα. Ο χρονικογράφος Στέφανο Ινφεσούρα τον κατηγορεί σκληρά για οπισθοδρόμηση αλλά φαίνεται κάτι τέτοιο δεν ισχύει, επέτρεψε ακόμα και τις ιπποδρομίες του Καρναβαλιού γύρω από τον κεντρικό δρόμο Βία Λάτα. Στους αγώνες συμμετείχαν άνθρωποι από όλες τις ηλικίες και σε κάθε ομάδα υπήρχε ξεχωριστό βραβείο για τον νικητή.[14] Προσπάθησε με κάθε μέσο να περιορίσει τις βεντέτες ανάμεσα στις οικογένειες και έδωσε εντολή να μην αδικούνται οι Εβραίοι.[15] Ο Παύλος Β΄ έδωσε έντονη σημασία στην προσωπική του μεγαλοπρέπεια και στην αυτοπροβολή του.[16] Ο διάδοχος του Πάπας Σίξτος Δ΄ κατέγραψε τον προσωπικό του θησαυρό που περιείχε 54 ασημένια όστρακα γεμάτα με μαργαριτάρια συνολικής αξίας 300.000 Δουκάτων, πολλά χρυσά κοσμήματα, άλλος ένας θησαυρός 300.000 Δουκάτων και ένα διαμάντι αξίας 7.000 Δουκάτων που απεστάλη στον Καρδινάλιο ντ΄Εστουτεβίλ.[17] Ο θησαυρός περιείχε επίσης μια συλλογή 800 πολίτιμων λίθων.[18]

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 Weber, Nicholas (1911). "Pope Paul II}". In Herbermann, Charles (ed.). Catholic Encyclopedia. Τομ. 11. New York: Robert Appleton Company
  2. Borsari, Silvio (1964). "Barbo, Paolo". Dizionario Biografico degli Italiani, Volume 6: Baratteri–Bartolozzi (in Italian). Rome: Istituto dell'Enciclopedia Italiana
  3. D'Elia, Anthony (2009). A sudden terror: The plot to kill a renaissance pope. Harvard
  4. Anthony D'Elia, "A sudden terror: The plot to kill a renaissance pope, Harvard, 2009
  5. https://web.archive.org/web/20090104072656/http://www.fiu.edu/~mirandas/election-sixtusiv.htm
  6. Burkle-Young ("The election of Pope Paul II (1464)"):
  7. 7,0 7,1 https://www.repertoriumpomponianum.it/pomponiani/platina.htm
  8. https://web.archive.org/web/20131203003347/http://www.castelsantangelo.com/tl_3a.asp
  9. Platina, σ. 276
  10. Karlen, Arno (1971). Sexuality and homosexuality. New York: W. W. Norton & Co. σ. 145
  11. https://www.treccani.it/enciclopedia/paolo-ii_(Enciclopedia-dei-Papi)/
  12. Canensius, Michael (1904) [1734]. Zippel, Giuseppe (ed.). Le vite di Paolo II di Gaspare da Verona (in Latin and Italian). Coi Tipi dell'editore S. Lapi. σ. 175
  13. Frieda, Leonie (2013). "Chapter 3". The Deadly Sisterhood: A Story of Women, Power, and Intrigue in the Italian Renaissance, 1427–1527. HarperCollins
  14. Pastor Τομ. 4, σ. 32
  15. Pastor Τομ. 4, σ. 33
  16. Pastor Τομ. 4, σ. 16
  17. Pastor Τομ. 4, σ. 211
  18. Sebregondi, Ludovica (2012). Money and Beauty: Bankers, Botticelli and the Bonfire of the Vanities. Florence: Giunti

Αναφορές

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
τίτλοι της Καθολικής Εκκλησίας
Προκάτοχος
Αλμπέρ ντ'Αλμπρέ
Καμεράριος του Ιερού Κολλεγίου των Καρδιναλίων
1445-1446
Διάδοχος
Χουάν ντε Τορκεμάδα
Προκάτοχος
Χουάν ντε Μέγια
Καμεράριος του Ιερού Κολλεγίου των Καρδιναλίων
1460
Διάδοχος
Αλεσάντρο Ολίβα
Προκάτοχος
Πίος Β΄
Πάπας
30 Αυγούστου 1464 – 26 Ιουλίου 1471
Διάδοχος
Σίξτος Δ΄