Πέδρο Αλμοδόβαρ

Ισπανός κινηματογραφιστής

Ο Πέδρο Αλμοδόβαρ Καμπαγιέρο (ισπανικά: Pedro Almodóvar Caballero‎‎, 25 Σεπτεμβρίου 1949 - ) είναι Ισπανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός. Έχει γράψει, σκηνοθετήσει και παραγάγει περίπου 30 ταινίες.

Πέδρο Αλμοδόβαρ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Pedro Almodóvar (Ισπανικά)
ΓέννησηΠέδρο Αλμοδόβαρ Καμπαγιέρο
25 Σεπτεμβρίου 1949 (1949-09-25) (75 ετών)
Καλσάντα δε Καλατράβα
ΚατοικίαΜαδρίτη (από 1967)
Χώρα πολιτογράφησηςΙσπανία[1]
Ιδιότητασκηνοθέτης κινηματογράφου[2], ηθοποιός θεάτρου, παραγωγός ταινιών, σεναριογράφος, τραγουδιστής, σκηνοθέτης[3] και συγγραφέας
ΑδέλφιαΑγουστίν Αλμοδόβαρ
Σημαντικά έργαΜίλα της, Ο νόμος του πόθου, Η Πέπι, η Λούσι, η Μπομ και τα άλλα κορίτσια, Αμαρτωλές καλόγριες, Δέσε με, Ψηλά τακούνια, Το μυστικό μου λουλούδι, Όλα για τη μητέρα μου, Γύρνα πίσω και Πόνος και δόξα
ΒραβεύσειςΒραβείο Πριγκίπισσα της Αστουρίας για τις τέχνες (2006), Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου (2002), υιοθετημένος γιος της Μαδρίτης (2018)[4], τιμητικό βραβείο Σεζάρ (1999), Goya Award for Best Original Screenplay (1988), Goya Award for Best Director (2006), Goya Award for Best Director (1999), βραβείο φεστιβάλ των Καννών καλύτερου σκηνοθέτη (1999), Best Screenplay Award (Cannes Film Festival) (2006), βραβείο Teddy (1987), μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Επιστημών, επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου Χάρβαρντ (2009)[5], Young European Film of the Year (1988)[6], βραβείο ευρωπαϊκού κινηματογράφου καλύτερης ταινίας (1999)[7], European Film Award - People's Choice Award for Best Director (1999)[7], βραβείο ευρωπαϊκού κινηματογράφου καλύτερης ταινίας (2002)[8], βραβείο Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου καλύτερης σκηνοθεσίας (2002)[8], βραβείο Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου καλύτερου σεναρίου (2002)[8], European Film Award - People's Choice Award for Best Director (2002)[8], βραβείο Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου καλύτερης σκηνοθεσίας (2006)[9], European Film Award – People's Choice Award for Best European Film (2006)[9], European Film Academy Achievement in World Cinema Award (2013)[10], βραβείο BAFTA καλύτερου σκηνοθέτη και honorary doctor of Paris 8 University (2012)[11]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στο Καλθάδα δε Καλατράβα, στην περιοχή του Αλμάγρο στην Ισπανία.[12] Σε ηλικία 8 ετών παρακολούθησε καθολικό σχολείο. Οι εμπειρίες του από το σχολείο αυτό και από τους εκκλησιαστικούς θεσμούς σε συνδυασμό με τη σεξουαλική κακοποίηση που υπέστη, αποτέλεσαν την έμπνευση για την ταινία του Κακή εκπαίδευση (2004). Στα 16 του μετακόμισε στη Μαδρίτη και ασχολήθηκε με διάφορες δουλειές του ποδαριού, αφού λόγω της δικτατορίας του Φράνκο ο ισπανικός κινηματογράφος δεν ήταν ιδιαίτερα ανεπτυγμένος.[13] Στη συνέχεια δούλεψε για 12 χρόνια στον ισπανικό οργανισμό τηλεπικοινωνιών και έτσι κατάφερε να αγοράσει την πρώτη του κάμερα, μια Super 8. Τα χρόνια εκείνα δούλεψε σε θεατρικές ομάδες, ίδρυσε το σατιρικό πανκ-ροκ συγκρότημα Almodovar y McNamara και γύρισε πολλές χιουμοριστικές ταινίες σε super 8,[14] τις οποίες παρουσίαζε σε ιδιωτικές προβολές. Η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία είναι το Η Πέπι, η Λούσι, η Μπομ και τα άλλα κορίτσια[15] που ολοκληρώθηκε με πολλές δυσκολίες το 1980. Ακολούθησαν πολλές ταινίες, στις οποίες υπογράφει ο ίδιος και το σενάριο, που έφεραν και τη διεθνή αναγνώριση για το σκηνοθέτη.

Χαρακτηριστικά

Επεξεργασία
  • Αγαπημένο του κινηματογραφικό είδος είναι το μελόδραμα, η επιρροή και η εξέλιξη του οποίου είναι εμφανής στο έργο του.
  • Η γυναίκα σε όλες της τις εκδοχές είναι ένα από τα βασικά θέματα στις ταινίες του.[16]
  • Μέσα από τις ταινίες του βλέπουμε την εξέλιξη της χώρας του, τη σκοτεινιά της καθολικής δικτατορίας του Φράνκο που κράτησε 40 χρόνια, την πτώση της (1975) και την εξέλιξη της Ισπανίας σε ένα δημοκρατικό κράτος.
  • Χαρακτηριστική είναι επίσης η αισθητική των έντονων χρωμάτων, που χρησιμοποιεί σε πολλές ταινίες του.
  • Συνηθίζει να δουλεύει με τις ίδιους ηθοποιούς, τις οποίους βλέπουμε να παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αρκετές ταινίες του. Κάποιες από τις μούσες του είναι η Κάρμεν Μάουρα, η Σεσίλια Ροτ, η Μαρίσα Παρέδες, η Πενέλοπε Κρουθ, η Τσους Λαμπρεάβε και η Ρόσι ντε Πάλμα.[17]
  • Η σχέση του με τη μητέρα του επηρέασε σημαντικά τόσο τη ζωή του όσο και τη δημιουργία του. Η μητρική φιγούρα είναι καθοριστική στις περισσότερες ταινίες του[18].
Έτος Ταινία Βραβεία
1978 Folle, folle, fólleme ... Tin
(Fuck, fuck, fuck me... Tim)
1980 Pepi, Luci, Bom y otras chicas del montón
(Η Πέπι, η Λούσι, η Μπομ και τα άλλα κορίτσια)
1982 Laberinto de pasiones
(Λαβύρινθος του πάθους)
1983 Εntre tinieblas
(Αμαρτωλές καλόγριες)
1984 ¿Qué he hecho yo para merecer ésto?
(Μια ζωή ταλαιπωρία)
1985 Tráiler para amantes de lo prohibido

(Τρέιλερ για τους εραστές του απαγορευμένου)

1986 Matador

(Ματαντόρ)

1987 La ley del deseo
(Ο νόμος του πόθου)
Βραβείο Teddy στο φεστιβάλ του Βερολίνου[19]
1988 Mujeres al borde de un ataque de nervios
(Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης)
Βραβείο Γκόγια καλύτερης ταινίας
Βραβείο σεναρίου στο φεστιβάλ της Βενετίας
1990 ¡Átame!
(Δέσε με)
1991 Tacones lejanos
(Ψηλά τακούνια)
Βραβείο Σεζάρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας
1993 Κίκα
1995 La flor de mi secreto
(Το μυστικό μου λουλούδι)
1997 Carne trémula
(Καυτή σάρκα)
1999 Todo sobre mi madre
(Όλα για τη μητέρα μου)
Βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας
Φεστιβάλ των Καννών Βραβείο σκηνοθεσίας
Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας
Βραβείο Γκόγια καλύτερης ταινίας

Βραβείο BAFTA Καλύτερης Μη Αγγλόφωνης Ταινίας

Βραβείο Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου καλύτερης ταινίας

Βραβείο Σεζάρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας

2002 Hable con ella
(Μίλα της)
Βραβείο Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου
Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας

Βραβείο BAFTA Καλύτερης Μη Αγγλόφωνης Ταινίας

Βραβείο Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου καλύτερης ταινίας

2004 La mala educación
(Κακή εκπαίδευση)
2006 Volver
(Γύρνα πίσω)
Φεστιβάλ των Καννών - Βραβείο καλύτερου σεναρίου
Φεστιβάλ των Καννών - Βραβείο Γυναικείου ρόλου (για όλο το γυναικείο καστ)
Βραβείο Γκόγια καλύτερης ταινίας, καλύτερης σκηνοθεσίας, α' και β' γυναικείου ρόλου, καλύτερης μουσικής
2009 Los abrazos rotos
(Ραγισμένες αγκαλιές)
Βραβείο Satellite καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας
2011 La Piel Que Habito
(Το δέρμα που κατοικώ)
Βραβείο BAFTA Καλύτερης Μη Αγγλόφωνης Ταινίας
2013 Los amantes pasajeros
(Δεν κρατιέμαι)
2016 Julieta

(Χουλιέτα)

2019 Dolor y gloria
(Πόνος και δόξα)
Βραβείο Γκόγια καλύτερης ταινίας
2021 Madres paralelas
(Παράλληλες μητέρες)
2024 The Room Next Door Χρυσός Λέοντας στο φεστιβάλ της Βενετίας[20]

Βιβλία στα ελληνικά

Επεξεργασία

Βιβλία του Αλμοδόβαρ

Επεξεργασία
  • (1991) Φωτιά στα σωθικά, εκδόσεις Σέλας
  • (1993) Πάττυ Χύμα, εκδόσεις Σέλας
  • (1996) Το μυστικό μου λουλούδι, εκδόσεις Λιβάνη

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • (1999) Pedro Almodòvar, 40ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, εκδόσεις Καστανιώτη
  • (2007) Συζητώντας με τον Πέδρο Αλμοδόβαρ, Φρέντερικ Στράους, εκδόσεις Ηλέκτρα

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. LIBRIS. Εθνική Βιβλιοθήκη της Σουηδίας. 22  Οκτωβρίου 2012. mkz130q53bczq54. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  2. LUMIERE. 1580. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2022.
  3. (Αγγλικά) www.acmi.net.au. creators/24601.
  4. elpais.com/ccaa/2018/04/11/madrid/1523443797_256671.html. Ανακτήθηκε στις 11  Απριλίου 2018.
  5. www.harvard.edu/on-campus/commencement/honorary-degrees. Ανακτήθηκε στις 13  Μαΐου 2019.
  6. www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-1988.85.0.html. Ανακτήθηκε στις 5  Δεκεμβρίου 2019.
  7. 7,0 7,1 www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-1999.74.0.html. Ανακτήθηκε στις 13  Δεκεμβρίου 2019.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-2002.71.0.html. Ανακτήθηκε στις 16  Δεκεμβρίου 2019.
  9. 9,0 9,1 www.europeanfilmacademy.org/European-Film-Awards-Winners-2006.67.0.html. Ανακτήθηκε στις 29  Δεκεμβρίου 2019.
  10. www.europeanfilmacademy.org/2013.393.0.html. Ανακτήθηκε στις 19  Ιανουαρίου 2020.
  11. www.univ-paris8.fr/Docteurs-honoris-causa. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2024.
  12. «Η νέα ταινία του Πέδρο Αλμοδόβαρ: «Julieta»». TVXS - TV Χωρίς Σύνορα. http://tvxs.gr/news/sinema/i-nea-tainia-toy-pedro-almodobar-julieta. Ανακτήθηκε στις 2018-02-25. 
  13. «Ten honorary degrees awarded at Commencement» (στα αγγλικά). Harvard Gazette. 2009-06-04. https://news.harvard.edu/gazette/story/2009/06/ten-honorary-degrees-awarded-at-commencement/. Ανακτήθηκε στις 2018-02-25. 
  14. Α.Ε., tovima.gr — Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη. «tovima.gr - Πέδρο Αλμοδόβαρ». TO BHMA. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2018. 
  15. Abraham, Raphael (2 Ιανουαρίου 2015). «Tea with the FT: Pedro Almodóvar». Financial Times (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2018. 
  16. «Ο Αλμοδόβαρ, οι γυναίκες και το κόκκινο χρώμα!». in. Ανακτήθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2018. 
  17. Thomas, June (2011-10-13). «Repeat After Me» (στα αγγλικά). Slate. ISSN 1091-2339. http://www.slate.com/articles/arts/the_completist/2011/10/pedro_almodovar_s_filmography_what_i_learned_from_watching_all_h.html. Ανακτήθηκε στις 2018-02-25. 
  18. ««Πόνος και Δόξα»: Ο Αλμοδοβάρ μαγεύει τις Κάννες». https://gr.euronews.com/2019/05/18/ponos-kai-doksa-o-almodovar-magevei-tis-kannes. 
  19. «Teddy Award - The official queer award at the Berlin International Film Festival». teddyaward.tv. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  20. «Χρυσός Λέοντας στον Αλμοδόβαρ για την ταινία «The Room Next Door»».