Πέτρος Α΄ της Βραζιλίας
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Ο Πέτρος Α΄ (πορτ. Pedro I do Brasil, 12 Οκτωβρίου 1798 - 24 Σεπτεμβρίου 1834) από τον Οίκο της Μπραγκάνσα, ή Πέτρος Δ΄ της Πορτογαλίας, ήταν βασιλιάς της Πορτογαλίας και ο ιδρυτής και ο πρώτος αυτοκράτορας της Βραζιλίας.
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΟ Πέτρος ντε Αλκάνταρα Φραγκίσκος Αντώνιος Ιωάννης Κάρολος Ιαβέρης ντε Πάουλα Μιχαήλ Ραφαήλ Ιωακείμ Ιωσήφ Γκοντζάγκα Πασχάλιος Κυπριανός Σεραφείμ γεννήθηκε στη Λισαβόνα και ήταν γιος του Ιωάννη, Δούκα της Μπραγκάνζα (μετέπειτα Ιωάννη ΣΤ΄), και της Καρλόττας Ιωακείμης της Ισπανίας.
Όταν ο μεγαλύτερος αδελφός του Φραγκίσκος Αντώνιος πέθανε (1801), ορίστηκε διάδοχος του πατέρα του. Το 1807 σε ηλικία εννέα ετών ακολούθησε τον πατέρα του και όλη τη βασιλική οικογένεια στην εγκατάσταση της στη Βραζιλία. Στη Βραζιλία έμειναν 13 χρόνια, κήρυξαν το Ρίο ντε Τζανέιρο πρωτεύουσα της χώρας και την αναμόρφωσαν σε βασίλειο ισότιμο με αυτό της Πορτογαλίας.
Ο Πέτρος ήταν ο αγαπημένος γιος του πατέρα του Ιωάννη, ενώ αντίθετα η Καρλόττα αγαπούσε τον άλλο τους γιο, Μιχαήλ. Και τα δύο αδέλφια αδιαφόρησαν πλήρως για τη μόρφωσή τους, περιφερόμενοι το μεγαλύτερο διάστημα της ημέρας στους δρόμους κάνοντας παρέα με σκληρά και ατίθασα παιδιά. Αυτό ήταν κάτι που επηρέασε το χαρακτήρα τους, κάνοντάς τους απότομους και χυδαίους στη συμπεριφορά. Σταδιακά αγαπήθηκαν από τα κατώτερα λαϊκά στρώματα και φαίνονταν πλέον σαν παιδιά του λαού.
Ο Πέτρος ήταν αξιόλογος ιππέας και απολάμβανε τη στρατιωτική ζωή. Απόκτησε ταλέντο σε όλες τις τέχνες: τη ζωγραφική, την γλυπτική, την ηθοποιία, τη μουσική και την ποίηση. Η αναζήτηση συζύγου, παρότι ήταν και ωραίος εμφανισιακά, ήταν κάτι που τον ταλαιπώρησε. Παντρεύτηκε τελικά τη Μαρία Λεοπολδίνα της Αυστρίας. Αν και τον παντρεύτηκε συμφεροντολογικά, σύντομα αποδείχθηκε αφοσιωμένη πιστά σύντροφος και του συμπαραστάθηκε θερμά σε όλες τις δύσκολες στιγμές του. Αμφότεροι κέρδισαν την αγάπη του λαού, ενώ η Μαρία Λεοπολδίνα παρότι πολύ όμορφη στην εμφάνιση, απέβαλλε τις περισσότερες γυναικείες συνήθειες, ντυνόταν λιτά και χωρίς πολλά κοσμήματα.
Οι Βραζιλιάνοι σταδιακά άρχισαν να συνειδητοποιούν τη διαφορετικότητά τους από τους Πορτογάλους και καλλιεργήθηκε το κλίμα ανεξαρτησίας τους από το πορτογαλικό Στέμμα. Ο Ιωάννης ΣΤ΄, πατέρας του Πέτρου, επέστρεψε στη Λισαβόνα. Ήταν γνώστης του επαναστατικού πνεύματος που δέσποζε στους κόλπους του βραζιλιάνικου λαού και συμβούλεψε τον γιο του να αναλάβει το επαναστατικό κίνημα. Οι λόγοι ήταν ότι προτιμούσε να είναι ηγέτης της ανεξαρτησίας και στη συνέχεια μονάρχης ο ίδιος ο γιος του και η δυναστεία του, παρά κάποιος ξένος κακόβουλος προς τον βασιλιά επαναστάτης. Αυτό επέτρεψε τον ίδιο χρόνο στον Πέτρο να αυτοανακηρυχθεί ανεξάρτητος κληρονομικός μονάρχης.
Όταν ο βασιλιάς Ιωάννης επέστρεψε στην Πορτογαλία (1820), πολλά από τα προνόμια που είχε δώσει στους Βραζιλιάνους καταργήθηκαν. Όταν ο Πέτρος πιέστηκε μετά την επανάσταση του Οπόρτο να γυρίσει πίσω αρνήθηκε. Ο πατέρας του, του αφαίρεσε την αντιβασιλεία και αυτό ήταν κάτι που τον εξόργισε: τα νέα έφτασαν σε αυτόν (1822) όταν βρισκόταν στο λιμάνι του Σάντος. Εξοργισμένος σήκωσε το σπαθί του και κήρυξε τον εαυτό του αυτοκράτορα.
Αυτοκράτορας της Βραζιλίας
ΕπεξεργασίαΤα πρώτα χρόνια της βασιλείας του ήταν πολύ δύσκολα. Ο Πέτρος προτίμησε να οικειοποιηθεί τον τίτλο του αυτοκράτορα από αυτόν του βασιλιά για δύο λόγους. Ο πρώτος ήταν για να δείξει ότι το κράτος που κυβερνούσε συμπεριλάμβανε λαούς διαφορετικών εθνοτήτων. Ο δεύτερος ήταν ο θαυμασμός που έδειχνε στον Ναπολέοντα Βοναπάρτη που είχε τον συγκεκριμένο τίτλο και ήθελε να τον μιμηθεί.
Το πρώτο του πρόβλημα ήταν (1823) η καθιέρωση Συντάγματος, αφού οι Βραζιλιάνοι πολίτες ήταν μοιρασμένοι στα δύο. Η καθαρά Βραζιλιάνικη μερίδα που αποτελείτο από απλούς ανθρώπους απαιτούσε Σύνταγμα και λαϊκές ελευθερίες. Η δεύτερη μερίδα, η Πορτογαλική, που αποτελείτο από αριστοκρατικές οικογένειες προερχόμενες από την Πορτογαλία, προτιμούσε την απόλυτη μοναρχία με απεριόριστες εξουσίες για τον βασιλιά.
Ο Πέτρος που παρουσιάστηκε στον Βραζιλιάνικο λαό ως ελευθερωτής τάχτηκε υπέρ της παραχώρησης Συντάγματος αλλά στην πραγματικότητα οι βλέψεις του ήταν διαφορετικές. Φάνηκε καθαρά στο Σύνταγμα που παρουσίασε ότι ήθελε να εκμηδενίσει τα λαϊκά δικαιώματα, δίνοντας στον εαυτό του απεριόριστη δύναμη. Πολλοί κατάλαβαν τις βλέψεις του, όπως ο Μουνίθ Ταβάρες, και αντέδρασαν έντονα επιτιθέμενοι στην Πορτογαλική μερίδα. Σε απάντηση, ο Πέτρος συγκάλεσε νέα Συνέλευση, φυλάκισε ή εξόρισε τους αντιφρονούντες και έκανε νέο Σύνταγμα (1824) που παρέμεινε μέχρι το τέλος της Βραζιλιάνικης αυτοκρατορίας (1889).
Το Σύνταγμα του έδινε την ικανότητα να επιλέγει τα μέλη του κοινοβουλίου, του δικαστικού συμβουλίου, τους υπουργούς, τους διοικητές και τους επισκόπους της αρεσκείας του. Θα μπορούσε να θέσει βέτο σε όλες τις αποφάσεις και να αντικαταστήσει οποιονδήποτε κυβερνήτη του ήταν ανεπιθύμητος άσχετα με τη θέληση του λαού.
Κατά τη διάρκεια των ετών 1824-1825, πολλοί Βραζιλιάνοι αντιτάχθηκαν στην απολυταρχία του, στους διοικητές επαρχιών που διόριζε και στις ερωμένες του, ιδιαίτερα στην Ντομιτίλα, Μαρκησία του Σάντος. Επαναστατικές δυνάμεις υπό τον Χοακίμ ντε Αμόρ Ντιβίνο αντιτάχθηκαν στον διορισμό του κυβερνήτη Μανουέλ ντε Καρβάχο. Το 1824, ενώθηκε στον σχηματισμό της Ισημερινής Ομοσπονδίας, που τελικά απέτυχε και πολλοί συνωμότες οδηγήθηκαν στον θάνατο.
Στις εξωτερικές υποθέσεις, ο Πέτρος είχε το μέγιστο ενδιαφέρον να κάνει δυνατή από τα υπόλοιπα κράτη την αναγνώριση της Βραζιλιάνικης ανεξαρτησίας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής ήταν το πρώτο κράτος που αναγνώρισε τις ικανότητες της χώρας αυτής στο εμπόριο και πίεσε και την Πορτογαλία να κάνει το ίδιο.
Παρακμή και παραίτηση
ΕπεξεργασίαΤο 1825, η Βρετανία επίσης αναγνώρισε τη σημασία του Βραζιλιάνικου εμπορίου και ο Πέτρος συμφώνησε να πληρώσει ένα δάνειο που θα του εγγυηθεί τον θρόνο της Πορτογαλίας. Έκανε νέα συνθήκη με τη Βρετανία να συνεχίσει το 15% της εισαγωγής των δασμών και να εγκαταλείψει το δουλεμπόριο, κάτι που τον έκανε πολύ αντιπαθή στη Βραζιλιάνικη αριστοκρατία που στηριζόταν στους σκλάβους.
Παντού εστιάστηκαν δημοκρατικά αισθήματα και κατά τη διάρκεια ενός πολέμου με την Αργεντινή, η επαρχία του Cisplatin προσαρτήθηκε και εξελίχθηκε στη σημερινή Ουρουγουάη. Ο πόλεμος κράτησε δύο χρόνια και η Βραζιλία υπέφερε από στρατιωτικό και οικονομικό αφανισμό. Κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης του Πέτρου στα στρατεύματα του το Νοέμβριο του 1826, η αυτοκράτειρα Μαρία Λεοπολδίνα πέθανε και ο Πέτρος κατηγορήθηκε ότι της άσκησε βία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της.
Με τον θάνατο του πατέρα του (Μάρτιος 1826), έσπευσε να τον διαδεχτεί στον θρόνο της Πορτογαλίας, αγνοώντας τις περιοριστικές διατάξεις του Συντάγματος του. Αναγκάστηκε όμως να παραιτηθεί στην Πορτογαλία υπέρ της κόρης του, Μαρίας Β΄, και επειδή ήταν μόλις επτά ετών βασίλευσε υπό την κηδεμονία του αδελφού της, Μιχαήλ. Ο Πέτρος υποσχέθηκε στον αδελφό του το Πορτογαλικό στέμμα, με τον όρο να παντρευτεί την κόρη του.
Παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο (Οκτώβριος 1829) την Αμαλία του Λόιχτενμπεργκ. Κατηγορήθηκε ο Πέτρος ότι έφερε τα οικονομικά της χώρας σε τεράστια κρίση, αυξήθηκε η ανεργία, το δημόσιο έλλειμμα και ο πληθωρισμός, ενώ οι τράπεζες αδυνατούσαν να εξάγουν χρυσά ή ασημένια νομίσματα. Το κόστος ζωής αυξήθηκε ακόμα και στις πόλεις, η παραγωγή καπνού, δέρματος, κακάο, βαμβακιού και μαλλιού παρήκμασε. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν ότι και η φιλική ακόμα σε αυτόν αριστοκρατία των πόλεων άλλαξε στρατόπεδο και πήρε το μέρος των δημοκρατικών.
Επιστροφή στην Πορτογαλία
ΕπεξεργασίαΩς αποτέλεσμα όλων αυτών, ο Πέτρος παραιτήθηκε στις 7 Απριλίου 1831 υπέρ του μόλις πεντάχρονου γιου του, Πέτρου Β΄. Κατέφυγε στη Βρετανία και ετοιμάστηκε να κάνει εκστρατεία κατά του αδελφού του, Μιχαήλ, στην Πορτογαλία, που είχε καταλάβει απολυταρχικά την εξουσία μαζί με τη μητέρα του, Καρλόττα Ιωακείμη, αγνοώντας το συμφωνημένο Σύνταγμα. Μονάχα οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Μεξικό τον είχαν αναγνωρίσει.
Ο Πέτρος μπήκε στην Πορτογαλία (Ιούλιος 1832) και δέχθηκε επίθεση από τον στρατό του Μιχαήλ. Η πολιορκία κράτησε έναν χρόνο χωρίς αποτέλεσμα με πολλές ανεπιτυχείς εφόδους και ο Πέτρος έστειλε (Ιούνιος 1833) στην Αλγκάρβε ναυτικό απόσπασμα, οπότε υπήρχαν τώρα δύο πεδία δράσης.
Τον Αύγουστο του 1833, ο Μαρσάλ Σαλντάνια έσπασε την πολιορκία και ο Πέτρος έφτασε στη Λισαβόνα. Οι μεγάλες πόλεις της Πορτογαλίας Λισαβόνα και Πόρτο ήταν υπό τον έλεγχο των δημοκρατικών· αντίθετα οι απολυταρχικοί είχαν υπό τον έλεγχο τους τις αγροτικές περιοχές με την υποστήριξη και της εκκλησίας.
Τελικά η Μαρία ντε Γκλόρια ανακηρύχθηκε βασίλισσα με αντιβασιλέα τον ίδιο τον Πέτρο, που απέλυσε τους υπουργούς του Μιχαήλ, τους κληρικούς και σφετερίστηκε την εκκλησιαστική περιουσία.
Τον Απρίλιο του 1834, η τετραπλή συμμαχία Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας, Ισπανίας και Πορτογαλίας συμφώνησε να εξορίσουν με κάθε τρόπο τον Μιχαήλ από την Πορτογαλία και τον Κάρολο από την Ισπανία. Αυτό σήμανε και το τέλος του πολέμου, αφού ο Μιχαήλ δεν ήθελε να μπει στη δοκιμασία ενός πολέμου με τις μεγάλες δυνάμεις. Παραδόθηκε υπό όρους, ενώ αρνήθηκε να φύγει εξορία.
Ο Πέτρος πέθανε 35 ετών από φυματίωση στα ίδια τα ανάκτορα που γεννήθηκε. Η σορός του (1972) επιστράφηκε στον τόπο που τον ανέδειξε, τη Βραζιλία.
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΜε την πρώτη του σύζυγο Μαρία Λεοπολδίνα των Αψβούργων-Λωρραίνης (1797 - 1826), κόρη του Φραγκίσκου Β΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, παιδιά του ήταν:
- Μαρία Β΄ (1819 - 1853), Βασίλισσα της Πορτογαλίας. Παντρεύτηκε πρώτα τον Αύγουστο του Λόιχτενμπεγκ και μετά τον Φερδινάνδο της Σαξονίας-Κόμπουργκ & Γκότα.
- Μιχαήλ (1820), θνησιγενής.
- Ιωάννης Κάρολος (1821 - 1822).
- Ιανουαρία (1822 - 1901), παντρεύτηκε τον Λουδοβίκο των Οίκο των Βουρβόνων-Δύο Σικελιών, Κόμη της Άκουιλα.
- Πάολα (1823 - 1833).
- Φραγκίσκη (1824 - 1898), παντρεύτηκε τον Φραγκίσκο του Ζουανβίλ.
- Πέτρος Β΄ (1825 - 1891), Αυτοκράτορας της Βραζιλίας.
Το 1826 απεβίωσε η Μαρία Λεοπολδίνα και το 1829 ο Πέτρος Α΄ έκανε δεύτερο γάμο με την Αμαλία των Μπωαρναί, κόρη του Ευγένιου του Λόιχτενμπεργκ, και είχε τέκνο:
- Μαρία Αμαλία (1831 - 1853).
Από ερωμένες του είχε φυσικά τέκνα. Από τη Ντομιτίλα ντε Κάστρο, Μαρκησία του Σάντος, είχε:
- (νόθη) Μαρία Ιζαμπελ (1817 - 1828).
- (νόθη) Ιζαμπέλ Μαρία ντε Αλκάνταρα-Μπραζιλιέρα (1824 - 1898), Δούκισσα του Γκοϊάς.
- (νόθος) Πέντρο δε Αλκάνταρα (1825).
- (νόθη) Μαρία Ιζαμπελ (1830 - 1896), παντρεύτηκε τον Πέντρο Καλντέιρα Μπραντ.
Από τη Μαρία Μπενεντίτα, Βαρόνη του Σοροκάμπα:
- (νόθος) Ροντρίγκο Ντελφίμ Περέιρα (1823 - 1891), διπλωμάτης της Βραζιλίας στην Ευρώπη.
Από την Ανριέτ Ζοζεφίν Κλεμάνς Σαισσέ:
- (νόθος) Πέντρο ντε Αλκάνταρα Μπραζιλιέρο (1829 - 1902).
Πρόγονοι
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 International Music Score Library Project. Category:Pedro_I,_Dom. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Itaú Cultural: (Πορτογαλικά) Enciclopédia Itaú Cultural. Itaú Cultural. Σάο Πάολο. pessoa21791/dom-pedro-i-imperador-do-brasil. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-85-7979-060-7.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Musica Brasilis Project. d-pedro-i.
- ↑ 5,0 5,1 p11162.htm#i111611. Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2020.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 24 Ιανουαρίου 2022.
Πηγές
Επεξεργασία- Fausto, Boris. A Concise History of Brazil. Translated by Arthur Brakel. New York: Cambridge University Press, 1999.
- Manchester Alan K. The Paradoxical Pedro, First Emperor of Brazil. The Hispanic American Historical Review, Vol. 12, No. 2. (May, 1932), pp. 176-197.