Πέτρος Α΄ της Πορτογαλίας

Ο Πέτρος Α΄ της Πορτογαλίας ή Πέτρος ο Ωμός ή Πέτρος ο Δίκαιος (Pedro I de Portugal, 8 Απριλίου 132018 Ιανουαρίου 1367) μέλος του Πορτογαλικού Οίκου της Βουργουνδίας ήταν Βασιλιάς της Πορτογαλίας (1357 - 1367).[1] Ο Πέτρος ήταν τρίτος αλλά μεγαλύτερος επιζήσας γιος του Αλφόνσου Δ΄ της Πορτογαλίας και της Βεατρίκης της Καστίλης από τον Καστιλιανό Οίκο της Ιβρέας, κόρης τού Σάντσο Δ΄ της Καστίλης. Ο πατέρας του Πέτρου, Αλφόνσος Δ' κανόνισε τον γάμο της μεγαλύτερης κόρης του Μαρίας, με τον Αλφόνσο ΙΑ' της Καστίλης (1328).

Πέτρος Α'
Περίοδος8 Μαρτίου 135718 Ιανουαρίου 1367
ΣτέψηΛισαβόνα
ΠροκάτοχοςΑλφόνσος Δ΄ της Πορτογαλίας
ΔιάδοχοςΦερδινάνδος Α΄ της Πορτογαλίας
Γέννηση8 Απριλίου 1320
Κοΐμπρα, Πορτογαλία
Θάνατος18 Ιανουαρίου 1367 (47 ετών)
Εστρεμός, Πορτογαλία
Τόπος ταφήςΜοναστήρι της Αλκομπάσα, Πορτογαλία
ΣύζυγοςΚωνσταντία του Πενιαφιέλ
Ινές ντε Κάστρο
ΕπίγονοιΜαρία της Τορτόσα
Φερδινάνδος Α΄ της Πορτογαλίας
Ιωάννης της Βάλενσια ντε Κάμπος
Ντενίς του Θιφουέντες
Βεατρίκη του Αλμπουρκέρκε
(νόθος) Ιωάννης Α΄ της Πορτογαλίας
ΟίκοςΠορτογαλικός Οίκος της Βουργουνδίας
ΠατέραςΑλφόνσος Δ΄ της Πορτογαλίας
ΜητέραΒεατρίκη της Καστίλης
ΘρησκείαΚαθολική Εκκλησία
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π  σ  ε )

Το 1334 του έφερε έναν γιο, ο οποίος τελικά έγινε ο Πέτρος της Καστίλης. Ωστόσο, η Μαρία επέστρεψε στην πατρίδα της, την Πορτογαλία (1335) επειδή ο σύζυγός της λίγο μετά το γάμο τους άρχισε μία μακροχρόνια σχέση με μία όμορφη χήρα, την οποία αρνήθηκε να διακόψει. Ο εξάδελφος του Αλφόνσου ΙΑ΄ της Καστίλης Χουάν-Μανουέλ δούκας του Πενιαφιέλ]] ήταν δυσαρεστημένος με τον εξάδελφό του, είχε απορρίψει σαν σύζυγο την δική του θυγατέρα Κωνσταντία του Πενιαφιέλ ηλικίας 2 ετών και εγγονής του Ιακώβου Β΄ της Αραγωνίας για λογαριασμό της πριγκίπισσας από την Πορτογαλία. Ο Χουάν-Μανουέλ ξεκίνησε για δύο χρόνια πόλεμο με το Βασίλειο της Καστίλης· κράτησαν όμηρο την Κωνσταντία, μέχρι την εποχή που ο επίσκοπος του Οβιέδο Τζων ντε Κάμπο μεσολάβησε για ειρήνη.

Η υπόθεση της Ινές ντε Κάστρο Επεξεργασία

 
Ο Πέτρος Α΄ τοποθετεί την σορό της Ινές ντε Κάστρο στον θρόνο, έργο του 19ου αιώνα

Ο Αλφόνσος Δ΄ έντονα δυσαρεστημένος με την απιστία και την άσχημη συμπεριφορά του Αλφόνσου ΙΑ΄ απέναντι στην κόρη του του αποφάσισε να προχωρήσει σε νέα συμμαχία με την αριστοκρατία της Καστίλης που ήταν αντίπαλοι του βασιλιά. Προχώρησε σε συμμαχία με τον Χουάν Μανουέλ του Πεναφιέλ, πάντρεψε τον γιο και διάδοχο του Πέτρο με την ίδια την Κωνσταντία του Πενιαφιέλ. Όταν η Κωνσταντία έφτασε στην Πορτογαλία (1140) την συνόδευσε η Ινές ντε Κάστρο μια όμορφη υπηρέτρια αριστοκρατικής καταγωγής από την Γαλικία. Ο Πέτρος έπεσε αμέσως σε σφοδρή αγάπη με την Ινές το ίδιο και εκείνη μαζί του, ο έρωτας ήταν έντονος και διακόπηκε μονάχα με την δολοφονία της Ινές (1355). Η Κωνσταντία του Πενιαφέλ πέθανε λίγους μήνες μετά την γέννηση του γιου τους Φερδινάνδου (1345), θα είναι ο πρώτος βασιλιάς που θα διαδεχτεί τον πατέρα του Πέτρο μετά τον θάνατο του. Ο Πέτρος αρνήθηκε να παντρευτεί οποιαδήποτε άλλη γυναίκα εκτός από την Ινές, ο Αλφόνσος Δ΄ με την σειρά του που αναζητούσε δεύτερη σύζυγο απαγόρευσε στον γιο του να την παντρευτεί επειδή δεν ήταν βασιλικής καταγωγής. Το ζεύγος άρχισε να συμβιώνει κρυφά από τον Αλφόνσο Δ΄ και γεννούσε συνεχώς παιδιά.

Ο χρονικογράφος Φερνάο Λόπες (1385-1460) γράφει ότι την ίδια εποχή έδωσε στους αδελφούς της Ινές που ήταν εξόριστοι από την Καστίλη στην Πορτογαλία σημαντικά αξιώματα, αυτό ανησύχησε έντονα τον πατέρα του. Ο ηλικιωμένος βασιλιάς ανησύχησε με την σκέψη ότι με τον θάνατο του θα ξεσπάσει εμφύλιο πόλεμο που θα φέρει την καταστροφή του Πορτογαλικού βασιλείου, ο Χουάν Μανουέλ που ήθελε να υπερασπιστεί την τιμή της κόρης του από τον Πέτρο αποφάσισε να εκστρατεύσει στην Πορτογαλία. Ο Αλφόνσος Δ΄ έστειλε τρεις άντρες στην Μονή Σάντα Κλάρα-α-Βέλια, στην Κοΐμπρα όπου βρισκόταν αιχμάλωτη η Ινές και την αποκεφάλισαν μπροστά σε ένα από τα παιδιά της (1355). Ο Πέτρος εξοργισμένος ξεκίνησε εμφύλιο πόλεμο εναντίον του πατέρα του λεηλατώντας την χώρα έναν χρόνο, συμφιλιώθηκαν λίγο πριν τον θάνατο του Αλφόνσου Δ΄ (1357). Το δράμα ανάμεσα στον Πέτρο τον Ωμό και την Ινές έγινε αντικείμενο πολλών συγγραφέων όπως ο Λουίς δε Καμόες στις "Λουζιάδες", τον Χερόνιμο Μπερμούδες (1577), τον Λούις Βέλες ντι Γκεβάρα (1579 - 1644) και τους Γάλλους Μάρι Ράσελ Μίτφορντ (1787 - 1855) και Ανρί ντε Μοντερλάν (1895 - 1972).[2]

Βασιλιάς της Πορτογαλίας Επεξεργασία

 
Πέτρος Α΄ της Πορτογαλίας

Ο Πέτρος Α΄ βασίλευσε περίπου μία δεκαετία, πολλές φορές συνδέεται με τον ανεψιό του Πέτρο από την Καστίλη επειδή είχαν τα ίδια παρατσούκλια. Ο Φερνάο Λόπες τον αποκαλεί Πέτρος ο Δίκαιος" χάρη στην έντονη πρόθεση του να διαδώσει την δικαιοσύνη στους υπηκόους του και να τιμωρήσει την αδικία. Οι δολοφόνοι της Ινές δέχτηκαν πολύ σκληρή τιμωρία, δραπέτευσαν και οι τρεις στην Καστίλη αλλά ο Πορτογάλος βασιλιάς τους αντάλλαξε με τον ομώνυμο βασιλιά Πέτρο με άλλους δραπέτες από την Καστίλη στην Πορτογαλία. Ο Πέντρο Κοέλιο και ο Άλβαρο Γκονσάλβες εισήχθηκαν σε δίκη (1361) και αποδείχτηκε η ενοχή τους, ο ίδιος ο Πέτρος Α΄ ξερίζωσε τις καρδιές τους με τα χέρια του. Ο τρίτος δολοφόνος της Ινές Ντιόγκο Λόπες Πατσέκο δραπέτευσε και πέθανε αργότερα (1383). Σύμφωνα με τον θρύλο ο Πέτρος έκανε εκταφή στην σορό της Ινές, την τοποθέτησε με τα οστά στον θρόνο, την έντυσε με χρυσά φορέματα και κοσμήματα και διέταξε όλη την αυλή του να της φιλήσει το χέρι, οι αποδείξεις για το μακάβριο αυτό γεγονός είναι ωστόσο ελάχιστες. Ο Πέτρος μετέφερε την σορό της από την Κοΐμπρα στην Αλκαμπάκα όπου οικοδόμησε ξανά το βασιλικό μοναστήρι, οικοδόμησε δύο τάφους για τον εαυτό του και την ίδια ώστε να μπορούν να βλέπουν ο ένας τον άλλον στην ώρα της τελικής κρίσης. Στην μαρμάρινη πλάκα του τάφου ήταν χαραγμένη η επιγραφή "μέχρι το τέλος του κόσμου". Ο Πέτρος Α΄ ήταν πατέρας δύο μετέπειτα Πορτογάλων βασιλέων του Φερδινάνδου Α΄ της Πορτογαλίας και του Ιωάννη Α΄ του Μέγα αρχηγό του Τάγματος των Αβίς και ιδρυτή του κλάδου των Αβις όταν ξέσπασε η κρίση (1383-1385)

Οικογένεια Επεξεργασία

 
Ο Πέτρος Α΄ της Πορτογαλίας

Πριν παντρευτεί την Κωνσταντία ο Πέτρος αρραβωνιάστηκε την Λευκή της Καστίλης αλλά ο γάμος δεν έγινε ποτέ λόγω της άσχημης υγείας της.[3][4]

Νυμφεύτηκε (1329) την Κωνσταντία του Πενιαφιέλ (13191345), κόρη του Ιωάννη-Εμμανουήλ πρίγκιπα της Βιγιένα & δούκα του Πενιαφιέλ και είχε τέκνα:

  • Μαρία 1342–1367, παντρεύτηκε τον Φερδινάνδο της Αραγωνίας μαρκήσιο της Τορτόσα.[5]
  • Φερδινάνδος Α΄ 1345–1383, βασιλιάς της Πορτογαλίας.[6]
  • Λουδοβίκος (1344), πέθανε λίγο μετά την γέννηση του.[7]

Με την ερωμένη του Ινές ντε Κάστρο 1320–1355, που μάλλον τη νυμφεύτηκε το 1354 απέκτησε:

  • Ιωάννης 1349–1397, δούκας της Βαλένθια ντε Κάμπος. Διεκδικητής του θρόνου στην κρίση (1383-1385).[8][9]
  • Ντενίς 1354–1397, κύριος τού Θιφουέντες. Διεκδικητής του θρόνου στην κρίση (1383-1385).[10][11]
  • Βεατρίκη 1354–1381, παντρεύτηκε τον Σάντσο Αλφόνσο της Καστίλης 1ο κόμη τού Αλμπουρκέρκε υ Άρο.[12]
  • Αλφόνσος (1350), πέθανε λίγο μετά την γέννηση του.[13]

Με την Τερέζα Λοουρένσο, με την οποία είχε μη νόμιμη, ερωτική σχέση μετά την δολοφονία της Ινές ντε Κάστρο, είχε φυσικό τέκνο:

Πρόγονοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Douglas L. Wheeler, Walter C. Opello, Jr. Historical Dictionary of Portugal 2010 Page 206 "PEDRO I, KING (1320–1367).
  2. https://www.imdb.com/title/tt1257570/
  3. Rodrigues Oliveira 2010, σ. 223
  4. Caetano de Sousa 1735, σσ. 379–380
  5. Rodrigues Oliveira 2010, σ. 249
  6. Rodrigues Oliveira 2010, σ. 250
  7. Rodrigues Oliveira 2010, σ. 250
  8. Rodrigues Oliveira 2010, σ. 262
  9. Romero Portilla 2002, σ. 521
  10. Rodrigues Oliveira 2010, σ. 262
  11. Olivera Serrano 2005, σ. 130
  12. Rodrigues Oliveira 2010, σ. 262
  13. Rodrigues Oliveira 2010, σ. 262

Πηγές Επεξεργασία

  • Caetano de Souza, Antonio (1735). Historia Genealógica de la Real Casa Portuguesa (PDF) (in Portuguese). Vol. I. Lisbon: Lisboa Occidental, na oficina de Joseph Antonio da Sylva.
  • Olivera Serrano, César (2005). Beatriz de Portugal. La pugna dinástica Avís-Trastámara (PDF) (in Spanish). Lisbon: CSIC.
  • Rodrigues Oliveira, Ana (2010). Rainhas medievais de Portugal. Dezassete mulheres, duas dinastias, quatro séculos de História (in Portuguese). Lisbon: A esfera dos livros.
  • Romero Portilla, Paz (2002). "Exiliados en Castilla en la segunda mitad del siglo XIV. Origen del partido portugués". Poder y sociedad en la baja edad media hispánica: Estudios en homenaje al profesor Luis Vicente Díaz Martín (in Spanish). Valladolid: Universidad de Valladolid.
Πέτρος Α΄ της Πορτογαλίας
Γέννηση: 8 Απριλίου 1320 Θάνατος: 18 Ιανουαρίου 1367
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος
Αλφόνσος ο γενναίος
Βασιλιάς της Πορτογαλίας
 
1357 - 1367
Διάδοχος
Φερδινάνδος Α΄