Παγκόσμιο σκακιστικό πρωτάθλημα
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Το Παγκόσμιο Σκακιστικό Πρωτάθλημα (αγγλικά: World Chess Championship) διεξάγεται για την ανάδειξη του Παγκόσμιου Πρωταθλητή στο σκάκι. Η διεκδίκηση του τίτλου είναι δυνατή από παίκτες ανεξαρτήτως φύλου.[1] Διοργανώτρια αρχή του πρωταθλήματος είναι η Διεθνής Σκακιστική Ομοσπονδία (FIDE).
Επιπρόσθετα, υπάρχει ξεχωριστή διοργάνωση μόνο για γυναίκες για τον τίτλο της "Παγκόσμιας Πρωταθλήτριας Σκακιού", καθώς και ξεχωριστά πρωταθλήματα για αντίστοιχους τίτλους σε διάφορες ηλικιακές κατηγορίες, αλλά και σε κατηγορίες όπου συμμετέχουν αποκλειστικά σκακιστικά προγράμματα υπολογιστών. Εκτός από τα προγράμματα αυτά, όλοι οι υπόλοιποι (ανεξαρτήτως ηλικίας) έχουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν τίτλους ανωτέρων κατηγοριών.
Διένεξη για τον παγκόσμιο τίτλο Επεξεργασία
Μεταξύ του διαστήματος 1993–2006 υπήρχε διένεξη στο σκακιστικό κόσμο για το ποιος είναι ο Παγκόσμιος Πρωταθλητής. Μέρος της διένεξης αυτής είχε προέλθει από το γεγονός ότι έως τις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο τίτλος του Παγκόσμιου Πρωταθλητή καθοριζόταν από μεμονωμένα ματς διψήφιου αριθμού παρτίδων μεταξύ του κατόχου του τίτλου και ενός διεκδικητή, ο οποίος είχε προηγουμένως αποκτήσει το δικαίωμα να αναμετρηθεί μαζί του κερδίζοντας στον κύκλο του Τουρνουά των Υποψηφίων. Σε όλες τις παρτίδες ακολουθούταν η "κλασική" (μακρά) διάρκεια χρόνου. Οι διοργανώσεις της FIDE από το 1997 και μετά διεξάγονταν με τη συμμετοχή περισσοτέρων των 100 παικτών με σύστημα νοκ-άουτ, οι δε παρτίδες είχαν υποχρεωτικά αρκετά μικρότερη διάρκεια. Στο τέλος κάθε γύρου, τυχούσες ισοπαλίες μεταξύ παικτών επιλύονταν με πολύ γρήγορες παρτίδες (διάρκειας μερικών λεπτών) ράπιντ ή μπλιτς. Πολλοί θεωρούσαν ότι το σύστημα αυτό δεν ήταν το πιο αντικειμενικό στην ανάδειξη του καλύτερου παίκτη. Γνωστοί γκρανμαίτρ όπως οι Κασπάροφ και Κράμνικ αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στη νέα μορφή των τουρνουά αυτών. Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της FIDE το 2005 προσπάθησε να επιλύσει τα προβλήματα αυτά εισάγοντας ένα νέο τρόπο ανάδειξης του Παγκόσμιου Πρωταθλητή με τη συμμετοχή μικρού αριθμού κορυφαίων παικτών σε τουρνουά διπλών παρτίδων.
Παρόλα αυτά, τα κλασσικά ματς διεκδίκησης και υπεράσπισης του τίτλου συνέχισαν να γίνονται με παραδοσιακές συνθήκες από τους παίκτες που αντιτίθονταν στη FIDE. Ο Βλαντίμιρ Κράμνικ θεωρούταν ως ο "Κλασσικός" Παγκόσμιος Πρωταθλητής (έχοντας νικήσει τον τελευταίο αδιαφιλονίκητο Παγκόσμιο Πρωταθλητή Γκάρι Κασπάροφ το 2000, και φέροντας ισοπαλία το 2004 με τον διεκδικητή Πέτερ Λέκο). Η FIDE αναγνώριζε ως Παγκόσμιο Πρωταθλητή εκείνον που προέκυπτε από τα τουρνουά της, με τελευταίο τον Βεσελίν Τοπάλοφ, νικητή του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος της FIDE το 2005.
Επίλυση της διαφωνίας Επεξεργασία
Η μακρόχρονη αυτή διαφωνία επιλύθηκε οριστικά τον Οκτώβριο του 2006 με την αναμέτρηση Κράμνικ-Τοπάλοφ η οποία έλαβε χώρα στην Ελίστα, πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Καλμυκίας, μέλος της νυν Ρωσικής Ομοσπονδίας. Σε ματς 12 παρτίδων, οι παίκτες αναδείχθηκαν ισόπαλοι 6-6. Ακολούθησαν 4 παρτίδες "τάι-μπρείκ" γρήγορου (ράπιντ) σκακιού, στις οποίες επικράτησε ο Κράμνικ με σκορ 2,5-1,5 και αναδείχθηκε ως ο Επίσημος (Αδιαφιλονίκητος) Παγκόσμιος Πρωταθλητής Σκακιού.
Ο Παγκόσμιος Πρωταθλητής δεν είναι απαραίτητα ο παίκτης με τη μεγαλύτερη βαθμολογία ΕΛΟ: Παραδείγματος χάρη, παρόλη τη νίκη του Κράμνικ έναντι του Τοπάλοφ, στη λίστα ΕΛΟ του Ιανουαρίου 2007, ο Τοπάλοφ παραμένει πρώτος, με τον Κράμνικ να καταλαμβάνει την τρίτη θέση.
Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2010 στη Σόφια, στον τελικό στις 13 Μαΐου του 2010 ο Άναντ κέρδισε τον Τοπάλοφ και παρέμεινε παγκόσμιος πρωταθλητής.
Παγκόσμιοι Πρωταθλητές Σκακιού Επεξεργασία
Ανεπίσημοι Παγκόσμιοι Πρωταθλητές Επεξεργασία
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Επίσημοι (αδιαφιλονίκητοι) Παγκόσμιοι Πρωταθλητές Επεξεργασία
| ΑΑ | Όνομα | Περίοδος | Χώρα |
|---|---|---|---|
| 1 | Βίλελμ Στάινιτς | 1886–1894 | .svg){kind=small} Αυστροουγγαρία (Βοημία) /  ΗΠΑ
|
| 2 | Εμάνουελ Λάσκερ | 1894–1921 | .svg){kind=small} Γερμανία (Πρωσία) /  Γερμανία
|
| 3 | Χοσέ Ραούλ Καπαμπλάνκα | 1921–1927 |  Κούβα
|
| 4 | Αλεξάντερ Αλιέχιν | 1927–1935 |  Ρωσία /  Γαλλία
|
| 5 | Μαξ Όυβε | 1935–1937 |  Ολλανδία
|
| Αλεξάντρ Αλιέχιν | 1937–1946 |  Σοβιετική Ένωση
| |
| 6 | Μιχαήλ Μποτβίνικ | 1948–1957 | Σοβιετική Ένωση (ΡΣΟΣΔ)
|
| 7 | Βασίλι Σμισλόφ | 1957–1958 | Σοβιετική Ένωση (ΡΣΟΣΔ)
|
| Μιχαήλ Μποτβίνικ | 1958–1960 | Σοβιετική Ένωση (ΡΣΟΣΔ)
| |
| 8 | Μιχαήλ Ταλ | 1960–1961 | Σοβιετική Ένωση (Λεττονία)
|
| Μιχαήλ Μποτβίνικ | 1961–1963 | Σοβιετική Ένωση (ΡΣΟΣΔ)
| |
| 9 | Τιγκράν Πετροσιάν | 1963–1969 | Σοβιετική Ένωση (Αρμενία)
|
| 10 | Μπορίς Σπάσκι | 1969–1972 | Σοβιετική Ένωση (ΡΣΟΣΔ)
|
| 11 | Μπόμπι Φίσερ | 1972–1975 | ΗΠΑ
|
| 12 | Ανατόλι Κάρποφ | 1975–1985 | Σοβιετική Ένωση (ΡΣΟΣΔ)
|
| 13 | Γκάρι Κασπάροφ | 1985–1993 | Σοβιετική Ένωση (Αζερμπαϊτζάν) / Ρωσία
|
| 14 | Βλαντίμιρ Κράμνικ | 2006–2007 | Ρωσία
|
| 15 | Βισβανάθαν Άναντ | 2007–2013 |  Ινδία
|
| 16 | Μάγκνους Κάρλσεν | 2013–2023 |  Νορβηγία
|
| 17 | Ντινγκ Λιρέν | 2023- |  Κίνα
|
"Κλασικοί" Παγκόσμιοι Πρωταθλητές (1993 - 2006) Επεξεργασία
- Γκάρι Κασπάροφ, 1993–2000, Ρωσία
- Βλαντίμιρ Κράμνικ, 2000–2006, Ρωσία
Παγκόσμιοι Πρωταθλητές FIDE (1993 - 2006) Επεξεργασία
- Ανατόλι Κάρποφ, 1993–1999, Ρωσία
- Αλεξάντερ Χάλιφμαν, 1999–2000, Ρωσία
- Βισβανάθαν Άναντ, 2000–2002, Ινδία
- Ρουσλάν Πονομάριοφ, 2002–2004, Ουκρανία
- Ρουστάμ Κασιμτζάνοφ, 2004–2005, Ουζμπεκιστάν
- Βεσελίν Τοπάλοφ, 2005–2006, Βουλγαρία
Παραπομπές Επεξεργασία
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Burgess, Graham (2000). The Mammoth Book of Chess (2η έκδοση). Carroll & Graf. ISBN 978-0-7867-0725-6. https://archive.org/details/mammothbookofche0000burg_j9b8.
- Gelo, James H. (2006). Chess World Championships: All the Games, All with Diagrams, 1834-2004 (3η έκδοση). McFarland. ISBN 978-0786425686.
- Hooper, David; Whyld, Kenneth (1992). The Oxford Companion to Chess (2η έκδοση). Oxford University Press. ISBN 0-19-866164-9. https://archive.org/details/oxfordcompaniont0000hoop.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία