Ο παλίντονος καταπέλτης ήταν πολεμική καταπελτική μηχανή των αρχαίων Ελλήνων.

Παλίντονος καταπέλτης (σχέδιο ανακατασκευής)

Η ιστορία του παλίντονου Επεξεργασία

Οι καταπελτικές μηχανές αποτελούσαν πολεμικό εξάρτημα του στρατού από τον 4ο αι. π.Χ.. Για πρώτη φορά μνημονεύεται οτι ο Διονύσιος ο Πρεσβύτερος χρησιμοποίησε καταπέλτες.

Περιγραφή του παλίντονου Επεξεργασία

Η ακριβής περιγραφή του παλίντονου καταπέλτη δεν έχει διασωθεί. Λίγες αναφορές έχουμε που παριστάνουν κυρίως την μπροστινή όψη, έτσι όπως την έβλεπε ο εχθρός. Από ανακατασκευαστικές εργασίες έχουμε κάποιες τεχνικές περιγραφές, που θέλουν το παλίντονο να είναι ως εξής. Το παλίντονο λειτουργεί όπως και το τόξο, είναι όμως πιο σύνθετο στην κατασκευή και χρήση του. Πρόκειται για παραλλαγή και μάλλον εξέλιξη του ευθύτονου, και παρουσιάζει όμοια χαρακτηριστικά της χορδής, του πλαισίου και του μηχανισμού. Ανάλογα με την χρήση του εκσφενδόνιζε λίθους μάζας μέχρι και 75 κιλά, σιδερένιες μπάλες, ή μυτερά παλούκια. Τα βλήματα εκτινάζοταν ψηλά αφού η θέση στην οποία ήταν τοποθετημένα δεν ήταν σε οριζόντια, αλλά σε κλίση 45 μοιρών.

Το παλίντονο χρησιμοποιείτο για βολές σε σταθερούς στόχους, π.χ. φρούρια, και γι'αυτό ήταν τοποθετημένο σε σταθερή, ακίνητη βάση. Η δύναμη κρούσης του ήταν ολέθρια, αφού το βλήμα μπορούσε να ανοίξει τρύπα ή να ρίξει τοίχο.

Η χρήση του παλίντονου Επεξεργασία

Έμοιαζε με μικρό κτίριο ή πύργο, και γενικά επρόκειτο για κατασκευή δύσκολη στην μεταφορά και στην χρήση της. Πριν την μεταφορά έπρεπε να αποσυναρμολογηθεί, ενώ στην θέση της μάχης έπρεπε να συναρμολογηθεί ξανά. Μετά την βολή χρειαζόταν μεγάλη προσπάθεια για να ξανατεντώσουν τα σχοινιά, ενώ η εξειδικευμένη ομάδα που το χειριζόταν ήταν ιδιαίτερα εκπαιδευμένη και χρησιμοποιούσε βοηθητικές μηχανές. Το τέντωμα των σχοινιών ήθελε ιδιαίτερη τέχνη, και έπρεπε να γίνεται απολύτως συμμετρικά, έτσι ώστε η βολή να είναι όσο το δυνατόν πιο ευθεία.

Πηγές Επεξεργασία

  • Martin Fickelscherer, επιμ. (1888). Das Kriegswesen der Alten (στα Γερμανικά). Λειψία: A. Seemann. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2009.