Ο Παναγιώτης Νικούσιος ήταν ο πρώτος Έλληνας Μεγάλος Δραγουμάνος(en) (διερμηνέας) της Υψηλής Πύλης.

Παναγιώτης Νικούσιος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Παναγιώτης Νικούσιος (Ελληνικά)
Γέννηση1613
Κωνσταντινούπολη ή Κωνσταντινούπολη
Θάνατος2  Οκτωβρίου 1673[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
τουρκικά
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Πάδοβας
Μεγάλη του Γένους Σχολή
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
μεταφραστής[2]
διπλωμάτης
ιατρός
δραγουμάνος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΔιερμηνέας της Υψηλής Πύλης (1661–1673)

Βιογραφικό Επεξεργασία

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1613 η δε οικογένεια του, που ήταν πλούσια, είχε καταγωγή από την Τραπεζούντα. Ήταν ιδιαίτερα μορφωμένος (είχε σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβας ιατρική, μαθηματικά και αστρονομία) και καθώς μιλούσε πολλές ξένες γλώσσες (Τουρκικά, Περσικά, Αραβικά και διάφορες ευρωπαϊκές γλώσσες), κατάφερε, μετά την επιστροφή του από την Ιταλία, να κερδίσει την εύνοια του μεγάλου βεζύρη Κιοπρουλού Μεχμέτ Πασά. Από το 1648 (ή 1649) υπηρέτησε ως διερμηνέας της αυστριακής πρεσβείας και από το 1661 μέχρι το θάνατό του κατείχε το αξίωμα του μεγάλου διερμηνέα. Ενδιαφέρθηκε πολύ για του Αγίους Τόπους και από τη θέση του μεγάλου διερμηνέα πέτυχε την έκδοση ενός χάτι-σερίφ (φιρμάνι γραμμένο από τον ίδιο τον σουλτάνο) με το οποίο επιδικάζονταν τα ιερά προσκυνήματα στους ορθοδόξους. Συνόδεψε τον Αχμέτ Κιοπρουλού κατά την τελευταία φάση της τουρκικής εκστρατείας για την κατάληψη της Κρήτης και διακρίθηκε στις διαπραγματεύσεις με τους Βενετούς για την παράδοση του Χάνδακα που έληξαν με την συνθήκη της 16ης Σεπτεμβρίου του 1669. Ως ανταμοιβή για αυτές τις υπηρεσίες τού παραχωρήθηκε η ισόβια είσπραξη των φόρων της Μυκόνου. Βοήθησε οικονομικά στην οικοδόμηση του ναού του Αγίου Πέτρου του Νέου στο Βουκουρέστι και αφιέρωσε ως μετόχια στην Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά δύο ναούς στην Κρήτη και στην Αρκαδία που τους είχε αγοράσει.

Είχε μια ιδιαίτερα πλούσια βιβλιοθήκη με σπάνια χειρόγραφα και είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός των Οικονομικών του Λουδοβίκου του ΙΔ', ο Κολμπέρ, είχε ζητήσει να εξεταστεί η αξία της και να επιδιωχθεί η αγορά των βιβλίων και των χειρογράφων για να τοποθετηθούν στη βιβλιοθήκη της Αυτού Μεγαλειότητος. Μετέφρασε από τα ρωσικά στα λατινικά το έργο του Πέτρου Μογίλα Ορθόδοξος Ομολογία της Καθολικής και Αποστολικής εκκλησίας της Ανατολής.

Ο Παναγιώτης Νικούσιος πέθανε στις 2 Οκτωβρίου του 1673 κατά τη διάρκεια της εκστρατείας των Τούρκων στην Πολωνία και τάφηκε στην μονή Θεομήτορος στη Χάλκη. Στη θέση του Μεγάλου Δραγουμάνου της Πύλης τον διαδέχθηκε ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, «ο εξ απορρήτων».

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ανακτήθηκε στις 28  Νοεμβρίου 2018.
  2. Ανακτήθηκε στις 24  Ιουνίου 2019.

Πηγή Επεξεργασία

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, τ.39