Πατριάρχης Ιγνάτιος

Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, Χριστιανός Άγιος

Ο Ιγνάτιος (Κωνσταντινούπολη, 79823 Οκτωβρίου 877) διετέλεσε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από το 846 έως το 858 και από το 867 έως το 877. Θεωρείται άγιος από την Ορθόδοξη και τη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία, με ημερομηνία εορτής την 23η Οκτωβρίου.

Ιγνάτιος
Άγιος
Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
Γέννηση798
Κωνσταντινούπολη
Κοίμηση23 Οκτωβρίου 877 (79 ετών)
Κωνσταντινούπολη
Εορτασμός23 Οκτωβρίου
Ο Πατριάρχης Ιγνάτιος με μοναχούς, μικρογραφία από χειρόγραφο

Βιογραφία Επεξεργασία

Γεννήθηκε το 798 και ήταν γιος του αυτοκράτορα Μιχαήλ Α' Ραγκαβέ και της Προκοπίας. Το κοσμικό του όνομα ήταν Νικήτας. Όταν ο Λέων Ε' ο Αρμένιος εκθρόνισε τον πατέρα του το 813, ο νεαρός Νικήτας ευνουχίστηκε[1] και εκάρη μοναχός. Μόνασε στα Πριγκιπονήσια, γνωστό τόπο εξορίας μελών βασιλικών οικογενειών και συνδέθηκε με τους κύκλους των Ζηλωτών. Αναδείχθηκε μάλιστα ηγούμενος της Μονής Αρχιστρατήγου του Ανατέλλοντος.

Μετά το θάνατο του αυτοκράτορα Θεόφιλου και την αποκατάσταση των Εικόνων, η Βασιλομήτωρ Θεοδώρα επέλεξε τον Ιγνάτιο, ως σταθερό αντίπαλο της Εικονομαχίας, για να διαδεχτεί τον Πατριάρχη Μεθόδιο που υποστήριζε τη μετριοπαθή μερίδα. Όταν ο Ιγνάτιος, ως Πατριάρχης πλέον, καθαίρεσε το 853 τον ηγέτη των μετριοπαθών Γρηγόριο Ασβεστά, αρχιεπίσκοπο Συρακουσών, ο τελευταίος απευθύνθηκε στον Πάπα Λέοντα Δ΄ με κατηγορίες περί αντικανονικότητας της εκλογής του Ιγνάτιου και έτσι εγκαινιάστηκε μια περίοδος διαμάχης μεταξύ των θρόνων Ρώμης και Κωνσταντινούπολης.

Ο Ιγνάτιος ήρθε σε σύγκρουση με τον Καίσαρα Βάρδα, θείο του αυτοκράτορα Μιχαήλ Γ' και ισχυρό άνδρα μετά την απομάκρυνση της Θεοδώρας από την εξουσία. Τον προσέβαλε αρχικά με την άρνησή του να στείλει τη Θεοδώρα σε μοναστήρι χωρίς τη θέλησή της και κατόπιν, το 858, τον κατηγόρησε για μοιχεία με τη νύφη του και τον αφόρισε[2]. Η αυστηρή αυτή στάση του Ιγνάτιου προς τον Βάρδα είχε ως αποτέλεσμα να κατηγορηθεί για συμμετοχή σε συνωμοσία, να εξαναγκαστεί σε παραίτηση και να εξοριστεί στη νήσο Τερέβινθο και κατόπιν στην Μυτιλήνη[3]. Στη θέση του εξελέγη ο Φώτιος, ο οποίος μέσα σε ελάχιστες μέρες από λαϊκός ανήλθε στις τρεις βαθμίδες της ιεροσύνης. Αρχικά η εκλογή του Φώτιου δεν ενόχλησε τον Ιγνάτιο, όταν όμως ο λόγιος πατριάρχης ήρθε σε αντίθεση με τους Ζηλωτές Στουδίτες, τότε οι υποστηρικτές του Ιγνατίου απευθύνθηκαν για υποστήριξη στον Πάπα Νικόλαο Α΄. Αυτός αρχικά δεν αντέδρασε, εξάλλου είχε αμφισβητηθεί η κανονικότητα της εκλογής και του Ιγνατίου, αργότερα όμως καταδίκασε τον Φώτιο. Οπωσδήποτε, πίσω από την παπική καταδίκη υπήρχε η αξίωση για το πρωτείο και η προσπάθεια της Ρώμης να αποκτήσει επιρροή στην αρτιγέννητη εκκλησία της Βουλγαρίας.

Το 867 ο Βασίλειος Α' ο Μακεδών δολοφόνησε τον Μιχαήλ Γ' και ανέβηκε στο θρόνο. Επιδιώκοντας τη συμμαχία με τον Νικόλαο Α΄ και τον Λουδοβίκο Β΄, αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Βασίλειος εξόρισε το Φώτιο και αποκατέστησε τον Ιγνάτιο στον πατριαρχικό θρόνο. Μετά την αποκατάστασή του από σύνοδο, στην οποία συμμετείχαν αντιπρόσωποι του Πάπα και θεωρείται από τους Δυτικούς ως η Η΄ Οικουμενική, ο Ιγνάτιος δεν υποχώρησε στο βουλγαρικό ζήτημα και το 870 η βουλγαρική εκκλησία επανήλθε στη βυζαντινή σφαίρα επιρροής.

Αργότερα ο Ιγνάτιος συμφιλιώθηκε με τον Φώτιο, ο οποίος ανακλήθηκε από την εξορία και ανέλαβε τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών του αυτοκράτορα. Όταν ο Ιγνάτιος πέθανε το 877, ο Φώτιος επανήλθε κανονικά στο θρόνο και συνέβαλε στην αγιοποίηση του προκατόχου του. Η μνήμη του Ιγνατίου τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 23 Οκτωβρίου.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Steven Runciman (2005). Η Βυζαντινή Θεοκρατία. Εκδόσεις Δόμος. σελίδες 94. ISBN 9607217225. 
  2. Steven Runciman (2005). Η Βυζαντινή Θεοκρατία. Εκδόσεις Δόμος. σελ. 95. ISBN 9607217225. 
  3. Αριστείδης Πανώτης (2008). Το Συνοδικόν της εν Ελλάδι Εκκλησίας. A. Εκδόσεις Σταμούλη. σελ. 270. ISBN 978-960-8116-17-7. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

Δείτε επίσης Επεξεργασία

τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Μεθόδιος Α΄
Οικουμενικός Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης
846-858(1η θητεία)
Διάδοχος
Φώτιος Α΄
Προκάτοχος
Φώτιος Α΄
Οικουμενικός Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης
867-877(2η θητεία)
Διάδοχος
Φώτιος Α΄