Πελεκανάδα Μεσσηνίας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 37°3′12″N 21°50′42″E / 37.05333°N 21.84500°E / 37.05333; 21.84500

Η Πελεκανάδα[5] είναι ημιορεινός οικισμός κοντά στον Αριστομένη και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Μεσσήνης, του Νομού Μεσσηνίας.

Πελεκανάδα
Πελεκανάδα is located in Greece
Πελεκανάδα
Πελεκανάδα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΑποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
(Έδρα: Πάτρα)
Περιφέρεια Πελοποννήσου
(Έδρα: Τρίπολη)
Περιφερειακή ΕνότηταΜεσσηνίας
(Έδρα: Καλαμάτα)
ΔήμοςΔήμος Μεσσήνης
(Έδρα: Μεσσήνη)
Δημοτική ΕνότηταΑριστομένους
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΠελοπόννησος
ΝομόςΜεσσηνίας
Υψόμετρο282[2] μ.
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας24200[3]
Τηλ. κωδικός27220[4]
Δήμος Μεσσήνης

Τοποθεσία Επεξεργασία

Η Πελεκανάδα βρίσκεται νότια από τον Αριστομένη από τον οποίο απέχει περίπου 4,5 χιλιόμετρα. Έχει υψόμετρο 282[2] μέτρα και απέχει από τις ακτές του Κόλπου της Μεσσηνίας περίπου 14,5 χιλιόμετρα. Κοντά στην Πελεκανάδα βρίσκονται, προς τα βορειοδυτικά της το Μηλιώτι σε απόσταση 4,5 περίπου χιλιομέτρων, προς τα νοτιοδυτικά της το Κουρτάκι και ο Βλάσης σε απόσταση 2,5 και 5 περίπου χιλιομέτρων και προς τα νοτιοανατολικά της η Άνω Δροσιά και η Δροσιά σε απόσταση 2,5 και 3 περίπου χιλιομέτρων αντίστοιχα. Επίσης η Πελεκανάδα βρίσκεται στα δυτικά από την έδρα του δήμου, την Μεσσήνη, από την οποία απέχει 22 περίπου χιλιόμετρα.

Ιστορία Επεξεργασία

Το χωριό, έχει μακρόχρονη ιστορία που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής τόσο της Μεσσήνης στη σύγχρονη εποχή, όσο και της Κορώνης κατά την μεσαιωνική εποχή και της Πυλίας κατά την μυκηναϊκή εποχή. Η περιοχή του οικισμού, κατά την αρχαιότητα, ήταν τμήμα του βασιλείου του Νέστορα, της αρχαίας Πύλου. Ένας από τους αρχικούς οικισμούς που συναποτέλεσαν το χωριό, αναφερόταν στην περίοδο της φραγκοκρατίας ως Voianno, ενώ τουλάχιστον από τα χρόνια της Β’ Ενετοκρατίας αναφέρεται πλέον η ονομασία του χωριού ως Πελεκανάδα. Κατά την οθωμανική περίοδο πιθανολογείται ότι η Πελεκανάδα δεν ήταν ακόμη ένας ενιαίος οικισμός, αλλά διάσπαρτοι μικρότεροι οικισμοί, σε κοντινή απόσταση, γύρω από έναν κεντρικό, οι οποίοι μετά την απελευθέρωση ενώθηκαν σε έναν.[5] Σύμφωνα, με την επικρατέστερη από τις εκδοχές της τοπικής παράδοσης, το χωριό πήρε το όνομά του από τους ντόπιους τεχνίτες - μαστόρους («πελεκητές») που κατεργάζονταν την πέτρα, ένα από τα βασικά οικοδομικά υλικά παλαιοτέρων εποχών και οι οποίοι ήταν περιζήτητοι στην ευρύτερη περιοχή.[5][6]

Β΄ Ενετοκρατία Επεξεργασία

Την εποχή της Β΄ Ενετοκρατίας αναφερόταν ως η Πελεκανάδα (Placanede saimogli[7] ή Pelecanada[8]). Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο.

Το χωριό ανήκε, περί τα τέλη του 17ου αιώνα, στην επαρχία της Κορώνης (Territorio di Coron).

Νεότερη ιστορία Επεξεργασία

Τον 19ο αιώνα συναντάται η ονομασία του χωριού ως Pélékanada, σύμφωνα με τον Pouqueville, το 1815, ο οποίος αναφέρει ότι είχε 40 κατοίκους[9] και επίσης ως Pélékanada, οικισμός της Επαρχίας Κορώνης (γαλλικά: Éparchie de Koron) στον οποίο έμεναν 28 οικογένειες,[10] σύμφωνα με την απογραφή του 1829, που έγινε από την «επιστημονική αποστολή του Μοριά» (Mission scientifique de Morée), τμήμα της γαλλικής αποστολής με την ονομασία Εκστρατεία του Μοριά (Expédition de Morée), η οποία ήταν αποστολή εκστρατευτικού σώματος 13.000-15.000 ανδρών, υπό την αρχηγία του Νικολάου - Ιωσήφ Μαιζώνος στην Πελοπόννησο, μεταξύ των ετών 1828 και 1833, ενώ η πρώτη επίσημη ονομασία του χωριού, μετά από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, ήταν επίσης ως η Πελεκανάδα.

Διοικητική ιστορία Επεξεργασία

Η Πελεκανάδα[11] προσαρτήθηκε αρχικά, το 1835,[12] στον Δήμο Βίαντος,[13] που είχε ως έδρα το Ζαϊμόγλι (σήμερα η Δροσιά), ως το 1840,[14] που ο δήμος αυτός καταργήθηκε και ο οικισμός αποσπάται από τον Δήμο Βίαντος και προσαρτάται στον παλαιό Δήμο Βουφράσου (ο οποίος, από το 1882, μετονομάστηκε σε Δήμο Βουφράδος),[15] με έδρα τον Χατζή, όπου και παρέμεινε ως και το 1912 που ο δήμος καταργήθηκε. Το χωριό αναφέρεται, το 1853, επίσης σαν Πελεκανάδα στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή, ως χωριό του Δήμου Βουφράσου της Επαρχίας Πυλίας με πληθυσμό 169 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[16] Το 1912[17] το χωριό προσαρτάται και γίνεται έδρα στην Κοινότητα Πελεκανάδας,[18] στην οποία προσαρτήθηκε επίσης το 1912 ο οικισμός Ζαϊμόγλι (ή Ζαΐμογλη Άνω και Κάτω, σήμερα η Άνω Δροσιά και η Δροσιά), ο οποίος παρέμεινε στην κοινότητα ως το 1928. Η Πελεκανάδα παρέμεινε ως οικισμός και έδρα της Κοινότητας Πελεκανάδας, από το 1912 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», η Πελεκανάδα υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Αριστομένους,[19][20] ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» η Πελεκανάδα ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Μεσσήνης.[21][22] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με τη συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αιπείας, Ανδρούσας, Αριστομένους, Βουφράδων, Ιθώμης, Μεσσήνης, Πεταλιδίου και της Κοινότητας Τρικόρφου. Η Πελεκανάδα σήμερα είναι η έδρα και ο μοναδικός οικισμός της Τοπικής Κοινότητας της Πελεκανάδας του Δήμου Μεσσήνης.[5]

Κάτοικοι Επεξεργασία

Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 204 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται κυρίως σε διάφορες αγροτικές εργασίες.[6]

Εξέλιξη Πληθυσμού της Πελεκανάδας Μεσσηνίας
Απογραφή Πληθυσμός Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού
1844 166[23]
1851 169[16]
1879 247[24]
1889 278[25]
1896 285[26]
1907 382[27]
1920 361[28]
1928 366[29]
1940 437[30]
1951 440[31]
1961 397[32]
1971 321[33]
1981 266[34]
1991 247[35]
2001 312[36]
2011 204[37]

Κτίρια - αξιοθέατα Επεξεργασία

Εκτός από τα παραδοσιακά σπίτια και το παλαιό Δημοτικό Σχολείο, υπάρχει η ιστορική εκκλησιά του χωριού, που ανάγεται στους ύστερους βυζαντινούς χρόνους,[38] ο Ιερός Ναός του Αγίου Βασιλείου, καθώς επίσης και ο Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου, οι οποίοι υπάγονται στην Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας,

Γιορτή του Κολοκυθιού Επεξεργασία

Ο Σύλλογος Γυναικών της Πελεκανάδας διοργανώνει κάθε χρόνο, τον Αύγουστο, στον χώρο του προαύλιου του Δημοτικού Σχολείου του χωριού, την Γιορτή του Κολοκυθιού, στην οποία προσέρχεται πλήθος κόσμου από τις γειτονικές περιοχές, γίνεται παρουσίαση των τοπικών προϊόντων και ακολουθεί γλέντι με φαγητό, κρασί και χορούς. Στη γιορτή αυτή παρουσιάζονται επίσης, από τις γυναίκες του χωριού, διάφορα τοπικά εδέσματα με ποικίλες συνταγές μαγειρικής, οι οποίες έχουν ως βασικό προϊόν την μεγάλη κολοκύθα ή τα μικρότερα κολοκύθια, για φαγητά με γλυκές και αλμυρές γεύσεις.[6]

Το κάστρο της Πελεκανάδας και οι γέφυρες του ποταμού Βελίκα Επεξεργασία

Σύμφωνα με ερευνητές της τοπικής ιστορίας, στην περιοχή ανάμεσα στην Πελεκανάδα και το χωριό Στρέφι, στην τοποθεσία Μπελέρμπεη διασώζονται τα ερείπια παλαιού κάστρου, το οποίο πιθανολογείται, ότι κατασκευάσθηκε, στα τέλη της Α' Ενετοκρατίας, χωρίς πάντως να έχει επιβεβαιωθεί αυτό, προς το παρόν, με κάποια σχετική αρχαιολογική έρευνα. Το κάστρο αναφέρεται επίσης ως Κάστρο της Πελεκανάδας ή Κάστρο της Βουφράδας ή Κάστρο του Στρεφιού ή «Κάστρο Ντεμπρίζ», λόγω της κοντινής γέφυρας με το ίδιο όνομα. Κάποιοι από τους ερευνητές θεωρούν ότι πρόκειται για ένα από τα δυο φράγκικα κάστρα, τα οποία αναφέρονται στις μεσαιωνικές πηγές, ότι βρίσκονταν στην ευρύτερη περιοχή, δηλαδή είτε για το κάστρο Molines, είτε για το κάστρο Castemu.[39] Το κάστρο της Πελεκανάδας ή παλιόπυργος, όπως τον ονομάζουν οι κάτοικοι της περιοχής, είναι χτισμένο σε στρατηγική θέση, έχοντας ορατότητα στην απέραντη πεδιάδα της Μεσσηνίας. Οι περισσότεροι ερευνητές της τοπικής ιστορίας, που έχουν ασχοληθεί με το κάστρο αυτό και ιδιαίτερα ο φιλόλογος Βασίλειος Παυλόπουλος (πατέρας του νυν ΠτΔ Προκόπη Παυλόπουλου), στο βιβλίο του «Πελεκανάδα»,[40] πιστεύουν ότι το κάστρο αυτό «το έχτισαν οι Ενετοί προκειμένου να προφυλάξουν τις πύλες εισόδου των ενετικών κτήσεων (Μεθώνης, Πύλου κ.λπ.) από τις αναμενόμενες επεκτατικές ορέξεις των Τούρκων».[41]

Κοντά στο κάστρο υπάρχουν επίσης τρεις γέφυρες, οι οποίες θεωρούνταν ως βασικές πύλες εισόδου, της μεσαιωνικής διαδρομής μεταξύ Ανδρούσας και Ναυαρίνου, τις οποίες χρησιμοποιούσε ο διαβάτης για να περάσει το ποτάμι Βελίκα, Πρόκειται για το «Γεφύρι του Αντρειωμένου», το οποίο σύμφωνα με την τοπική παράδοση έχτισε ο ίδιος ο Δίας, το «πετρογέφυρο», το οποίο πιθανώς ήταν στα βορειοδυτικά του κάστρου (δεν διασώζεται σήμερα) και το «Στρεφέικο γεφύρι» στην περιοχή Κρυφολογγιά και κοντά στο ομώνυμο χωριό, το Στρέφι, το οποίο σώζεται σε καλή σχετικά κατάσταση, θεωρείται ότι είναι ενετικής κατασκευής και απέχει 6 χιλιόμετρα από την Πελεκανάδα.[41] Αναφέρεται επίσης ως γέφυρα Ντεμπρίζ, ενώ σύμφωνα, με τον ερευνητή της τοπικής ιστορίας και εκπαιδευτικό Γιάννη Λύρα «λέγεται και γεφύρι του Τζέφρη, του 16ου αιώνα. Το γεφύρι είναι γοτθικού ρυθμού».

Προσωπικότητες από την Πελεκανάδα Επεξεργασία

Από την Πελεκανάδα κατάγεται ο σημερινός Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο οποίος είναι γιος του φιλόλογου και γυμνασιάρχη Βασιλείου Παυλοπούλου και της Μαρίας Καραμπίνη.[42][43][44] Επίσης ο ηθοποιός- δημοσιογράφος και απόφοιτος Θεολογικής σχολής Εθνικού και καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Πρόεδρος του συλλόγου Απανταχού Πελεκαναδαιων και Αντιπρόεδρος Παμπελοπονησιακου συλλόγου Nikos Triantafyllopoulos.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. -825822.
  2. 2,0 2,1 Πελεκανάδα, από την ιστοσελίδα: buk.gr
  3. Ταχυδρομικός Κώδικας Πελεκανάδα Μεσσηνίας.
  4. Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Μεσσήνη: 27220
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Δημοτική Ενότητα Αριστομένους - Πελεκανάδα Αρχειοθετήθηκε 2020-09-26 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα www.messini.gr του Δήμου Μεσσήνης.
  6. 6,0 6,1 6,2 Πελεκανάδα, από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
  7. "Breve Descrizione" (1700), p. 96.
  8. Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο; Αρχειοθετήθηκε 2016-06-06 στο Wayback Machine.", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993, σελ. 111 (Terzo Territorio di Coron - Pelecanada), p. 126 (Provincia di Messenia).
  9. François Charles Hugues Laurent Pouqueville, "Voyage de la Grece; Avec cartes, vues et figures", tome 6, Didot, 1827, p.62: Suite du cadastre du canton de Coron - Pélékanada.
  10. Bory de Saint-Vincent, Expédition Scientifique de Morée: Section des Sciences physiques, Tome II, 1ere Partie: Géographie[νεκρός σύνδεσμος]", tome II, 1ere Partie: Geographie. F. G. Levrault, Paris 1834, p. 78: Éparchie de Koron – Pélékanada.
  11. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Πελεκανάδα (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  12. 21-04-1835.
  13. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Βίαντος (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  14. ΦΕΚ 22Α - 18/12/1840.
  15. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Βουφράσου (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  16. 16,0 16,1 Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά Αρχειοθετήθηκε 2021-09-20 στο Wayback Machine., Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σελ. 577.
  17. ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
  18. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Πελεκανάδας (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  19. Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Αριστομένους (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  20. ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
  21. ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
  22. Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Μεσσήνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
  23. Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 48.
  24. Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 120.
  25. Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 87.
  26. Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 103.
  27. Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 394.
  28. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 236.
  29. Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 276.
  30. Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 304.
  31. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 148.
  32. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 143.
  33. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 139.
  34. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 149.
  35. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 182.
  36. Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 181.
  37. "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
  38. Ι. Ναός Αγίου Βασιλείου[νεκρός σύνδεσμος], ΥΑ ΥΠΠΟ/ΑΡΧ/Β1/Φ30/40967/780/25-10-1991 - ΦΕΚ 954/Β/20-11-1991[νεκρός σύνδεσμος], [...] "Κηρύσσεται ο Ιερός Ναός Αγίου Βασιλείου Κοινότητας Πελεκανάδας, της επαρχίας Πυλίας Νομού Μεσσηνίας, ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με ζώνη προστασίας 50μ. γύρω του. Πρόκειται για μονόχωρο ναΐδριο που έχει δεχθεί πολλές σύγχρονες επεμβάσεις και προσθήκες. Ο ναός ανάγεται στους ύστερους Βυζαντινούς χρόνους." [...], σύμφωνα με το Διαρκή Κατάλογο των Κηρυγμένων Αρχαιολογικών χώρων και Μνημείων της Ελλάδος Αρχειοθετήθηκε 2018-04-01 στο Wayback Machine., της Διεύθυνσης Εθνικού Αρχείου Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού.
  39. Κάστρο Ντεμπρίζ ή Κάστρο Πελεκανάδας (;) ή Κάστρο Molines (;), από την ιστοσελίδα: www.kastra.eu Καστρολόγος - Κάστρα της Ελλάδας, επιμέλεια: Μανώλης Παπαθανασίου.
  40. Βασίλειος Προκ. Παυλόπουλος, «Πελεκανάδα», Καλαμάτα 1981.
  41. 41,0 41,1 Το κάστρο της Πελεκανάδας και οι γέφυρες του ποταμού Βελίκα, από την ιστοσελίδα του «Συλλόγου Απανταχού Βλασαίων "Το Βλάσση"», επιμέλεια: Βασίλης Φουρτούνης (εκπαιδευτικός).|
  42. Προκόπης Παυλόπουλος, από την ιστοσελίδα: www.sansimera.gr
  43. Περήφανοι στο χωριό του Παυλόπουλου - ΒΙΝΤΕΟ, 18/02/2015, από την ιστοσελίδα: www.enikos.gr
  44. Υπερήφανοι στην Πελεκανάδα για την εκλογή του συγχωριανού του Πρ. Παυλόπουλου (βίντεο), 18/02/2015 από την ιστοσελίδα: www.eleftheriaonline.gr της εφημερίδας "Ελευθερία" Μεσσηνίας.

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία