Πελλήνη

αρχαία ελληνική πόλη-κράτος της Αχαΐας, στη σημερινή Κορινθία

Συντεταγμένες: 38°2′40″N 22°32′30″E / 38.04444°N 22.54167°E / 38.04444; 22.54167

Η Πελλήνη ήταν αρχαία πόλη-κράτος της Αχαΐας[2] που σήμερα διοικητικά ανήκει στο νομό Κορινθίας.

Πελλήνη
Χάρτης
Είδοςαρχαία πόλη, αρχαιολογική θέση και πόλις[1]
Γεωγραφικές συντεταγμένες38°2′40″N 22°32′30″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Ξυλοκάστρου - Ευρωστίνης
ΧώραΕλλάδα

Ήταν ορεινή πόλη και απείχε 60 στάδια από την Αιγείρα και 60 στάδια απο τη θάλασσα, ανάμεσα στους ποταμούς Κριός και Σύθας. Λιμάνι της ήταν οι Αριστοναύτες. Είχε ιδρυθεί απο πρωτοέλληνες Αιγειαλείς, ενώ αργότερα ήρθαν οι Ίωνες και οι Αχαιοί. Το όνομα της το οφείλει στον Γίγαντα Πάλλας ή κατά άλλους [3] από τον Πέλληνα απο το Άργος . Έξω από την πόλη υπήρχε ιερό της Αθηνάς με άλσος και άγαλμα του Δολίου Ερμή, επίσης ιερό του Λαμπτήρος Διονύσου, ιερό του Θεόξενου Απόλλωνα με χάλκινο άγαλμα του θεού, ιερά της Άρτεμης και Ειλειθυίας. Στην Πελλήνη γίνονταν τα Θεοξένια, ιερή γιορτή όπου γίνονταν και αθλητικοί αγώνες, ενώ η πόλη έκοβε και δικά της νομίσματα.[4] Η Πελλήνη ήταν σύμμαχος των Κορινθίων και συχνά τους βοηθούσε στις πολεμικές τους επιχειρήσεις με τον στόλο της.

Σύμφωνα με τον Όμηρο, η Πελλήνη συμμετείχε στον Τρωικό Πόλεμο με 100 πλοία μαζί με τα λιμάνια της, τους Αριστοναύτες και την Γονόεσσα,[5] ενώ οι Αμφίων και Αστέριος συμμετείχαν στην Αργοναυτική εκστρατεία.[6]

Από την Πελλήνη προήλθαν και τέσσερις αρχαίοι ολυμπιονίκες. Ο Φάνας στην 67η Ολυμπιάδα το 512 π.Χ., με τρεις μάλιστα νίκες στον Δίαυλο, Δόλιχο και Οπλίτη δρόμο. Ο Σώστρατος στην 80η Ολυμπιάδα το 460 π.Χ. στο στάδιο παίδων. Ο Πρόμαχος στην 94η Ολυμπιάδα το 404 π.Χ. στο παγκράτιον. Και ο Χαίρων τέσερις φορές πρώτος στην πάλη σε τέσσερις διαφορετικές ολυμπιάδες το 356 π.Χ., 352 π.Χ., 348 π.Χ. και το 344 π.Χ.[7]

Η πόλη καταστράφηκε το 396 μ.Χ. απο τους γότθους του Αλάριχου. Η θέση της αρχαίας πόλης έχει βρεθεί στο χωριό Πελλήνη στον σημερινό Δήμο Ξυλοκάστρου. Έχει γίνει μικρή ανασκαφή και έχουν βρεθεί ο ναός της Αθηνάς, αρχαίο θέατρο και ερείπια κτιρίων. [8]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «An Inventory of Archaic and Classical Poleis». (Αγγλικά) Inventory of Archaic and Classical Poleis. 2004.
  2. "ἐς δὲ Πελλήνην ἐκ Φενεοῦ καὶ ἐς Αἴγειραν ἰόντι Ἀχαιῶν πόλιν"Παυσανία Αρκαδικά,
  3. «mikrosapoplous.gr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2019. 
  4. "τῆς δὲ Αἰγειρατῶν ἔχονται Πελληνεῖς: [...]καθότι δὲ Πελληνεῦσιν ὅροι τῆς χώρας πρὸς Σικυωνίους εἰσί, κατὰ τοῦτο ποταμός σφισι Σύθας, ἔσχατος ποταμῶν τῶν Ἀχαϊκῶν, ἐς τὴν Σικυωνίαν ἐκδίδωσι θάλασσαν."Παυσανία Αχαϊκά
  5. "...οἵ θ' Ὑπερησίην τε καὶ αἰπεινὴν Γονόεσσαν Πελλήνην τ' εἶχον ἠδ' Αἴγιον ἀμφενέμοντο Αἰγιαλόν τ' ἀνὰ πάντα καὶ ἀμφ' Ἑλίκην εὐρεῖαν,τῶν ἑκατὸν νηῶν ἦρχε κρείων Ἀγαμέμνων Ἀτρεΐδης·...Ομήρου Ιλιάδα Β΄ 573-577
  6. «Ιστοσελίδα με την ιστορία της περιοχής». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2019. 
  7. "[5] γυμνάσιον δὲ ἀρχαῖον ἐς ἐφήβων μάλιστα ἀνεῖται μελέτην: οὐδὲ ἐς τὴν πολιτείαν ἐγγραφῆναι πρότερον καθέστηκεν οὐδενὶ πρὶν ἂν ἐφηβεύσωσιν. ἐνταῦθα ἀνὴρ Πελληνεὺς ἕστηκε Πρόμαχος ὁ Δρύωνος, ἀνελόμενος παγκρατίου νίκας, τὴν μὲν Ὀλυμπίασι, τρεῖς δ' Ἰσθμίων καὶ Νεμέᾳ δύο: καὶ αὐτοῦ καὶ εἰκόνας ποιήσαντες οἱ Πελληνεῖς τὴν μὲν ἐς Ὀλυμπίαν ἀνέθεσαν, τὴν δὲ ἐν τῷ γυμνασίῳ, λίθου ταύτην καὶ οὐ χαλκοῦ. [6] λέγεται δὲ καὶ ὡς Κορινθίου συνεστῶτος πολέμου Πελληνεῦσιν ἀποκτείνειεν ὁ Πρόμαχος πλείστους τῶν ἀντιτεταγμένων. λέγεται δὲ καὶ ὡς Πουλυδάμαντος τοῦ Σκοτουσσαίου κρατήσειεν ἐν Ὀλυμπίᾳ: τὸν δὲ Πουλυδάμαντα δεύτερα τότε ἐς τὸν ἀγῶνα ἀφῖχθαι τὸν Ὀλυμπικὸν παρὰ βασιλέως τοῦ Περσῶν ἀνασωθέντα οἴκαδε. Θεσσαλοὶ δὲ ἡσσηθῆναι Πουλυδάμαντα οὐχ ὁμολογοῦντες παρέχονται καὶ ἄλλα ἐς πίστιν καὶ ἐλεγεῖον ἐπὶ τῷ Πουλυδάμαντι: ὦ τροφὲ Πουλυδάμαντος ἀνικάτου Σκοτόεσσα. (Άγνωστον)"Παυσανία Αχαϊκά
  8. «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Απριλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 28 Απριλίου 2007. 

Πηγές Επεξεργασία