Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας
Συντεταγμένες: 38°12′N 21°24′E / 38.200°N 21.400°E
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (εν συντομία: Π.Δ.Ε.) είναι μία από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδας. Αποτελεί το δευτεροβάθμιο οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) που αποτελείται από τους πρώην νομούς, πλέον περιφερειακές ενότητες (Π.Ε.), Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας και Ηλείας και καλύπτει παράλληλα το μέρος του βόρειου και το βορειοδυτικό τμήμα της Πελοποννήσου, καθώς και το δυτικό τμήμα της Στερεάς Ελλάδας. Καταλαμβάνει έκταση 11.336 τ.χμ. και ο πληθυσμός της ανέρχεται, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, σε 679.796 κατοίκους. Μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα της περιφέρειας είναι η Πάτρα.[1][2]
| Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας | ||
| Περιφέρεια | ||
| ||
 | ||
| Χώρα |  Ελλάδα
| |
| Πρωτεύουσα (και μεγαλύτερη πόλη) |
Πάτρα | |
| Μεγαλύτερος δήμος | Δήμος Πατρέων | |
| Διοίκηση | ||
| • Περιφερειάρχης | Νεκτάριος Φαρμάκης | |
| • Αντιπεριφερειάρχες | Λίστα Αιτωλοακαρνανίας: Μαρία Σαλμά
Αχαΐας: Χαράλαμπος Μπονάνος Ηλείας: Βασίλειος Γιαννόπουλος Αγροτικής Ανάπτυξης: Θεόδωρος Βασιλόπουλος Βιώσιμης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος: Λάμπρος Δημητρογιάννης Επιχειρηματικότητας, Έρευνας και Καινοτομίας: Φωκίων Ζαΐμης Οικονομικής Πολιτικής και Δημοσιονομικού Ελέγχου: Ανδρέας Φίλιας Πολιτισμού και Τουρισμού: Νικόλαος Κοροβέσης Υποδομών και Έργων: Αθανάσιος Μαυρομμάτης Συντονισμού Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης: Παναγιώτης Παπαδόπουλος Αθλητισμού, Εθελοντισμού και Ολυμπισμού : Δημήτρης Νικολακόπουλος | |
| Διοικητική διαίρεση | ||
| • Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου | |
| • Περιφερειακές Ενότητες | ||
| • Δήμοι | 19 | |
| Επίσημη γλώσσα(ες) | Ελληνικά | |
| Έκταση | ||
| • Συνολική | 11.336 χλμ² | |
| • Κατάταξη | 6η θέση | |
| • Γεωγ. πλάτος | 38° 30′ 41″ N | |
| • Γεωγ. μήκος | 21° 34′ 14″ E | |
| Πληθυσμός | ||
| • Συνολικός | 679.796 (απογραφή Ελληνική απογραφή 2011) | |
| • Κατάταξη πληθ. | 4η θέση | |
| • Πυκνότητα | 59,7 κάτ./τ.χμ. | |
| • Κατάταξη πυκν. | 5η θέση | |
| • Ψηλότερο σημείο | Αροάνια Όρη 2.374 μ. | |
| Νεοχώρι Αιτωλοακαρνανίας -4 μ. | ||
| Συντομογραφίες | GR23 GR-G | |
| Ιστότοπος | www.pde.gov.gr | |
Η περιφέρεια δεν πρέπει να συγχέεται με τη γεωγραφική έννοια της δυτικής Ελλάδας, η οποία περιλαμβάνει επίσης την Ήπειρο και τα νησιά του Ιονίου Πελάγους.
Από 1 Σεπτεμβρίου 2019 Περιφερειάρχης είναι ο Νεκτάριος Φαρμάκης.[3]
Η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας έχει δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης 0,861 μονάδων και είναι ο έκτος υψηλότερος στην ελληνική επικράτεια.[4]
ΟικονομίαΕπεξεργασία
Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας ήταν 8,3 δισεκατομμύρια € το 2018, αποτελώντας Το 4,5% της ελληνικής οικονομίας. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ προσαρμοσμένο ως προς την αγοραστική δύναμη ήταν 15.200€ ήτοι το 50% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 κρατών μελών την χρονιά εκείνη. Το ΑΕΠ ανά εργαζόμενο ήταν το 65% του μέσου όρου της ΕΕ.[5]
ΚλίμαΕπεξεργασία
Η περιφέρεια έχει ζεστά καλοκαίρια και ήπιους χειμώνες. Τα καλοκαίρια είναι κατά βάση ηλιόλουστα στις παραλιακές περιοχές, ενώ στις ορεινές περιοχές ο καιρός είναι πιο βροχερός και νεφελώδης. Στον Ερύμανθο, στο Παναχαϊκό όρος και το Αροάνιο όρος χιονίζει συχνά τον χειμώνα. Στις πεδινές περιοχές οι υψηλές θερμοκρασίες του χειμώνα είναι γύρω στους 10 με 15 °C.
Διοικητική διαίρεσηΕπεξεργασία
Η περιφέρεια διαιρείται σε τρεις περιφερειακές ενότητες, στους οποίους υπάγονται οι 19 δήμοι της. Οι περιφερειακές ενότητες ταυτίζονται γεωγραφικά με τους αντίστοιχους νομούς[6].
| Περιφερειακή ενότητα | Δήμος | Έκταση | Πληθυσμός | Έδρα |
|---|---|---|---|---|
| Αιτωλοακαρνανίας | Αγρινίου | 1246,6 | 94.181 | Αγρίνιο |
| Ακτίου-Βόνιτσας | 662,9 | 17.370 | Βόνιτσα | |
| Αμφιλοχίας | 1091,8 | 17.056 | Αμφιλοχία | |
| Θέρμου | 334 | 8.242 | Θέρμο | |
| Ιεράς Πόλης Μεσολογγίου | 674,1 | 34.416 | Μεσολόγγι | |
| Ναυπακτίας | 870,4 | 27.800 | Ναύπακτος | |
| Ξηρομέρου | 584,8 | 11.737 | Αστακός | |
| Αχαΐας | Αιγιαλείας | 729,4 | 49.872 | Αίγιο |
| Δυτικής Αχαΐας | 572,2 | 25.916 | Κάτω Αχαΐα | |
| Ερυμάνθου | 582,9 | 8.877 | Χαλανδρίτσα | |
| Καλαβρύτων | 1065,5 | 11.045 | Καλάβρυτα | |
| Πατρέων | 333,14 | 213.984 | Πάτρα | |
| Ηλείας | Ανδραβίδας-Κυλλήνης | 354,1 | 21.581 | Λεχαινά |
| Ανδρίτσαινας-Κρεστένων | 419,2 | 14.109 | Κρέστενα | |
| Αρχαίας Ολυμπίας | 544,9 | 13.409 | Αρχαία Ολυμπία | |
| Ζαχάρως | 275,7 | 8.953 | Ζαχάρω | |
| Ήλιδας | 401,9 | 32.219 | Αμαλιάδα | |
| Πηνειού | 155,1 | 21.034 | Γαστούνη | |
| Πύργου | 455,1 | 47.995 | Πύργος |
Περιφερειακές εκλογέςΕπεξεργασία
Περιφερειακές εκλογές 2010Επεξεργασία
Οι πρώτες εκλογές για τα όργανα της περιφέρειας διεξήχθησαν στις 7/14 Νοεμβρίου 2010. Βασικοί διεκδικητές ήταν ο Απόστολος Κατσιφάρας, τότε υφυπουργός Δικαιοσύνης, και ο Γεώργιος Παπαναστασίου, πρόεδρος του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας.[7]
Χαρακτηριστικό της αναμέτρησης υπήρξε ότι ανάμεσα στους εννέα υποψήφιους περιφερειάρχες, δεν συμπεριλαμβανόταν ούτε ένας απερχόμενος νομάρχης ή δήμαρχος. Αντίθετα, βρίσκονταν τέσσερις εν ενεργεία βουλευτές Αχαΐας (Απόστολος Κατσιφάρας, Νίκος Καραθανασόπουλος, Νίκος Τσούκαλης και Αλέξανδρος Χρυσανθακόπουλος) και ένας τέως ευρωβουλευτής (Δημήτρης Δεσύλλας).
Τα αναλυτικά αποτελέσματα είχαν ως εξής:
Εγγεγραμμένοι: 699.916
Α΄ γύρος: Ψήφισαν 439.701 (62,82%). Επ' αυτών έγκυρα 390.118 (88,72%), άκυρα 29.674 (6,75%), λευκά 19.909 (4,53%)
Β΄ γύρος: Ψήφισαν 291.690 (41,68%). Επ' αυτών έγκυρα 252.309 (86,50%), άκυρα 18.377 (6,30%), λευκά 21.004 (7,20%)
| Παράταξη | Στήριξη | α΄ γύρος | β΄ γύρος | Έδρες | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ψήφοι | % | Ψήφοι | % | |||
| Απόστολος Κατσιφάρας - Δυτική Ελλάδα | ΠΑΣΟΚ | 169.002 | 43,32 | 142.891 | 56,63 | 31 |
| Γεώργιος Παπαναστασίου - Ζούμε Δυτικά | ΝΔ | 104.148 | 26,70 | 109.418 | 43,37 | 12 |
| Νικόλαος Καραθανασόπουλος - Λαϊκή Συσπείρωση Δυτικής Ελλάδας | ΚΚΕ | 43.455 | 11,14 | 3 | ||
| Κωνσταντίνος Παπακωνσταντίνου - Οικολογική Δυτική Ελλάδα | Οικ-Πρ | 15.969 | 4,09 | 1 | ||
| Νίκος Τσούκαλης - Δημοκρατική Οικολογική Ανασύνθεση Δυτικής Ελλάδας | ΔΗΜΑΡ | 15.077 | 3,86 | 1 | ||
| Βασίλης Χατζηλάμπρου - Αντίσταση Πολιτών Δυτικής Ελλάδας | ΣΥΡΙΖΑ | 14.415 | 3,70 | 1 | ||
| Αλέξανδρος Χρυσανθακόπουλος - Ελπίδα για τη Δυτική Ελλάδα | ΛΑΟΣ | 11.842 | 3,04 | 1 | ||
| Δημήτρης Δεσύλλας - Αριστερή Παρέμβαση / Αντικαπιταλιστική Κίνηση | ΑΝΤΑΡΣΥΑ | 8.892 | 2,28 | 1 | ||
| Χρήστος Ρήγας - Εθνική Συσπείρωση για τη Δυτική Ελλάδα | ΧΑ | 7.318 | 1,88 | 0 | ||
| Πηγή: Υπουργείο Εσωτερικών, εκλογικά αποτελέσματα 2010 | ||||||
Περιφερειακές εκλογές 2014Επεξεργασία
Στις περιφερειακές εκλογές του 2014 που έγιναν το Μάιο επανεξελέγη περιφερειάρχης ο Απόστολος Κατσιφάρας.[8]
| Υποψήφιος / Συνδυασμός | Κόμμα | % 1ου γύρου |
Ψήφοι 1ου γύρου |
% 2ου γύρου |
Ψήφοι 2ου γύρου |
Σύνολο εδρών | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Απόστολος Κατσιφάρας / ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ – ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ | - | 23,06% | 92.462 | 50,50% | 153.028 | 31 | ||
| Ανδρέας Κατσανιώτης / ΜΑΖΙ ΝΑ ΦΤΙΑΞΟΥΜΕ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ / | Νέα Δημοκρατία | 19,85% | 79.610 | 49,50% | 149.984 | 5 | ||
| Βασίλης Χατζηλάμπρου / ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ | ΣΥΡΙΖΑ | 16,81% | 67.406 | 4 | ||||
| Θύμιος Σώκος / ΔΥΤΙΚΗ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ | ΔΗΜΑΡ | 12,68% | 50.862 | 3 | ||||
| Νίκος Καραθανασόπουλος / ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ | ΚΚΕ | 8,80% | 35.284 | 2 | ||||
| Χρήστος Ρήγας / ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΥΓΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ | Χρυσή Αυγή | 7,82% | 31.338 | 2 | ||||
| Γιάννης Ζαφειρόπουλος / ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ | - | 3,26% | 13.069 | 1 | ||||
| Παναγιώτης Λαλιώτης / ΓΕΦΥΡΑ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ | ΑΝΕΛ | 2,94% | 11.794 | 1 | ||||
| Γιώργος Κανελλης / ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΙ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ | Οικολόγοι Πράσινοι | 2,73% | 10.957 | 1 | ||||
| Δημήτρης Δεσύλλας/ ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ | ΑΝΤΑΡΣΥΑ | 2,04% | 8.187 | 1 | ||||
| Πηγή: Υπουργείο Εσωτερικών, εκλογικά αποτελέσματα 2014 | ||||||||
Περιφερειακές εκλογές 2019Επεξεργασία
Στις περιφερειακές εκλογές του 2019 εξελέγη περιφερειάρχης ο Νεκτάριος Φαρμάκης[9].
| Υποψήφιος Περιφερειάρχης | Συνδυασμός | Κόμμα Στήριξης | % 1ου γύρου |
Ψήφοι 1ου γύρου |
% 2ου γύρου |
Ψήφοι 2ου γύρου |
Σύνολο εδρών | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Νεκτάριος Φαρμάκης | Όλα από την αρχή | Νέα Δημοκρατία | 36,96% | 143.721 | 56,33% | 168.431 | 19 | ||||
| Απόστολος Κατσιφάρας | Δυτική Ελλάδα - Δικαίωμα στην Πρόοδο | Κίνημα Αλλαγής | ΣΥΡΙΖΑ | 32,93 | 128.032 | 43,67% | 129.467 | 17 | |||
| Κώστας Σπηλιόπουλος | Δυτική Ελλάδα ΜΠΡΟΣΤΑ | - | 12,21 | 47.480 | 6 | ||||||
| Νίκος Καραθανασόπουλος | Λαϊκή Συσπείρωση Δυτικής Ελλάδας | ΚΚΕ | 8,05 | 31.314 | 4 | ||||||
| Βασίλης Χατζηλάμπρου | Αντίσταση πολιτών Δυτικής Ελλάδας | Λαϊκή Ενότητα | 3,30 | 12.836 | 2 | ||||||
| Ανδρέας Νικολακόπουλος | Πατριωτική Αυγή για τη Δυτική Ελλάδα | Χρυσή Αυγή | 2,69 | 10.442 | 1 | ||||||
| Κώστας Παπακωνσταντίνου | Οικολογική Δυτική Ελλάδα | Οικολόγοι Πράσινοι | 2,47 | 9.605 | 1 | ||||||
| Χρήστος Κοσίνας | Αριστερή Παρέμβαση - Αντικαπιταλιστική Κίνηση στη Δυτική Ελλάδα | ΑΝΤΑΡΣΥΑ | 1,39 | 5.399 | 1 | ||||||
Παλαιότερες μορφέςΕπεξεργασία
Η σημερινή διοικητική μορφή και διαίρεση της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας καθιερώθηκε το 2011, κατ' εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του προγράμματος «Καλλικράτης».
Υφίσταται ως περιφέρεια από το 1987 με τη σημαντική διαφορά ωστόσο συγκριτικά με το σήμερα ότι δεν αποτελούσε Ο.Τ.Α. και η σύσταση της ως διοικητική διαίρεση, όπως και οι άλλες περιφέρειες, είχε χαρακτήρα κατά βάσιν επικουρικό για την κεντρική διοίκηση της χώρας, ενώ ο εκάστοτε γενικός γραμματέας ήταν διορισμένος από την κυβέρνηση και όχι εκλεγμένος περιφερειάρχης[10][11].
Για την παλαιότερη διοικητική διαίρεση που είχε καθιερωθεί με το σχέδιο «Καποδίστριας» το 1997, δείτε τα εξής λήμματα:
- Διοικητική διαίρεση Νομού Αιτωλοακαρνανίας (1998-2010)
- Διοικητική διαίρεση Νομού Αχαΐας (1998-2010)
- Διοικητική διαίρεση Νομού Ηλείας (1998-2010)
Διατελέσαντες περιφερειάρχες (διορισμένοι έως το 2010)Επεξεργασία
| Περιφερειάρχης[12] | Έναρξη Θητείας | Λήξη Θητείας | Πολιτικό Κόμμα |
|---|---|---|---|
| Βαγγέλης Γιαννακούλιας | 24 Ιουνίου 1986 | 29 Μαΐου 1989 | ΠΑΣΟΚ |
| Ασημάκης Καφετζής | 3 Αυγούστου 1989 | 14 Μαΐου 1990 | ? |
| Δημήτρης Αϊβαλής | 16 Μαΐου 1990 | 9 Μαΐου 1991 | Νέα Δημοκρατία |
| Ηλίας Βεσδρεβάνης | 13 Μαΐου 1991 | 25 Σεπτεμβρίου 1992 | Νέα Δημοκρατία |
| Παναγιώτης Λαμπρόπουλος | 5 Οκτωβρίου 1992 | 8 Νοεμβρίου 1993 | Νέα Δημοκρατία |
| Βασιλική Μόσιαλου | 11 Νοεμβρίου 1993 | 20 Οκτωβρίου 1996 | ΠΑΣΟΚ |
| Γιώργος Μουτσόπουλος | 21 Οκτωβρίου 1996 | 31 Δεκεμβρίου 1997 | ΠΑΣΟΚ |
| Κώστας Παπαδημητρίου | 8 Ιανουαρίου 1998 | 22 Νοεμβρίου 2000 | ΠΑΣΟΚ |
| Νίκος Μπελιβάνης | 25 Μαΐου 2000 | 1 Σεπτεμβρίου 2003 | ΠΑΣΟΚ |
| Γιάννης Παπατσάκωνας | 4 Σεπτεμβρίου 2003 | 10 Μαρτίου 2004 | ΠΑΣΟΚ |
| Παναγιώτης Καββαδάς | 11 Μαρτίου 2004 | 10 Νοεμβρίου 2006 | Νέα Δημοκρατία |
| Σπύρος Σπυρίδων | 11 Νοεμβρίου 2006 | 31 Δεκεμβρίου 2010 | Νέα Δημοκρατία |
| Απόστολος Κατσιφάρας | 1 Ιανουαρίου 2011 | 31 Αυγούστου 2019 | ΠΑΣΟΚ |
| Νεκτάριος Φαρμάκης | 1 Σεπτεμβρίου 2019 | Σημερινός | Νέα Δημοκρατία |
ΠαραπομπέςΕπεξεργασία
- ↑ «Περιφερειες». www.enpe.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «Υπουργείο Εσωτερικών». www.ypes.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «Περιφερειακές εκλογές – Μάιος 2019». ekloges.ypes.gr. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab». hdi.globaldatalab.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021.
- ↑ «Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018». Eurostat.
- ↑ Αναφέρονται τα δημογραφικά στοιχεία του μόνιμου πληθυσμού βάσει της απογραφής του 2011.
- ↑ «Περιφερειακές - Δημοτικές Εκλογές Νοέμβριος 2010». ekloges-prev.singularlogic.eu. Ανακτήθηκε στις 27 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ Τα αποτελέσματα στις Περιφέρειες και σε μεγάλους Δήμους, Ριζοσπάστης, 26-5-2014.
- ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, εκλογικά αποτελέσματα 2019.
- ↑ Π.Δ. 51/87 - «Καθορισμός των Περιφερειών της Χώρας για το σχεδιασμό, προγραμματισμό και συντονισμό της Περιφερειακής Ανάπτυξης».
- ↑ Ν.1622/86 - «Τοπική Αυτοδιοίκηση - Περιφερειακή Ανάπτυξη - Δημοκρατικός Προγραμματισμός», (ΦΕΚ 92/τ.Α΄/14-7-1986), Εφημερίς της Κυβερνήσεως.
- ↑ Σταθόπουλος Τάσσος, Αυτοί είναι οι διατελέσαντες Περιφερειάρχες Δυτικής Ελλάδας, thebest.gr, 27 Μαΐου 2019, ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2022.
ΠηγέςΕπεξεργασία
- Τροποποίηση της Απόφασης με αριθμό 11247/28.12.2012 (ΦΕΚ 3465/Β΄/28.12.2012) και Θέμα «Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού−Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας», Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 698 (20 Μαρτίου 2014).
Εξωτερικοί σύνδεσμοιΕπεξεργασία
- Επίσημος ιστόχώρος της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.
- ΥΠ.ΕΣ. Οργανόγραμμα.
- ΥΠ.ΕΣ. Διοικητική διάρθρωση.