Περιφέρεια Πελοποννήσου

μια από τις 13 περιφέρειες της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 37°20′59″N 22°21′08″E / 37.3497°N 22.3522°E / 37.3497; 22.3522

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου είναι μία από τις δεκατρείς Περιφέρειες της Ελλάδας. Περιλαμβάνει τους νομούς Αρκαδίας, Αργολίδας, Κορινθίας, Λακωνίας και Μεσσηνίας.

Περιφέρεια Πελοποννήσου
Περιφέρεια
Χάρτης της Ελλάδας με Πελοπόννησος
Χάρτης της Ελλάδας με Πελοπόννησος
Η θέση της Περιφέρειας στην Ελλάδα
Χώρα Ελλάδα Ελλάδα
Πρωτεύουσα Τρίπολη
Μεγαλύτερη πόλη Καλαμάτα
Μεγαλύτερος δήμος Καλαμάτας
Διοίκηση  
 • Περιφερειάρχης Δημήτρης Πτωχός
 • Αναπληρωτής Περιφερειάρχης Χρήστος Λαμπρόπουλος
 • Αντιπεριφερειάρχες
Διοικητική διαίρεση  
 • Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
 • Περιφερειακές Ενότητες
 • Δήμοι 26
Επίσημη γλώσσα(ες) Ελληνικά
Καθομιλουμένη γλώσσα(ες) Ελληνικά
Τσακωνικά
Αρβανίτικα
Έκταση  
 • Συνολική 15.490 χλμ²
{{{Γεωγραφικό πλάτος}}}
{{{Γεωγραφικό μήκος}}}
Πληθυσμός  
 • Συνολικός 539.535 (απογραφή 2021)
 • Κατάταξη πληθ.
 • Πυκνότητα 34,8 κάτ./τ.χμ.
 • Κατάταξη πυκν.
{{{ΨηλότεροΣημείο}}}
Συντομογραφίες GR25
Ιστότοπος www.ppel.gov.gr

Οι νομοί Αχαΐας και Ηλείας παρ' όλο που βρίσκονται στην Πελοπόννησο, ανήκουν διοικητικά στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, ενώ οι περιοχές της Τροιζηνίας και κάποια από τα νησιά Σπέτσες, Ύδρα υπάγονται στην Περιφέρεια Αττικής. Έδρα της περιφέρειας είναι η Τρίπολη, ενώ μεγαλύτερη πόλη είναι η Καλαμάτα. Καλύπτει έκταση 15.490 τ.χλμ. και ο μόνιμος πληθυσμός της ανέρχεται σε 539.535 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2021 από την ΕΛ.ΣΤΑΤ..[1] Η Πελοπόννησος ως περιφέρεια έχει δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης 0.849 μονάδων και είναι ο ένατος υψηλότερος στην ελληνική επικράτεια.[2]

Διοικητική διαίρεση

Επεξεργασία

Η περιφέρεια διαιρείται σε πέντε περιφερειακές ενότητες (Π.Ε.), στις οποίες υπάγονται οι 26 δήμοι της. Οι Π.Ε. ταυτίζονται γεωγραφικά με τους αντίστοιχους νομούς.

Περιοχές

Επεξεργασία
Περιφερειακή ενότητα Δήμος Έκτ. (χμ2) Πληθ. (2021) Έδρα
Αργολίδας Άργους-Μυκηνών 1.002,6 39.994 Άργος
Επιδαύρου 338,06 7.030 Λιγουριό
Ερμιονίδας 417,6 13.567 Κρανίδι
Ναυπλιέων 387,8 32.625 Ναύπλιο
Αρκαδίας Βόρειας Κυνουρίας 575,7 9.483 Άστρος
Γορτυνίας 1.054,3 7.915 Δημητσάνα
Μεγαλόπολης 727,3 8.784 Μεγαλόπολη
Νότιας Κυνουρίας 583,2 7.245 Λεωνίδιο
Τρίπολης 1.481 44.165 Τρίπολη
Κορινθίας Βέλου-Βόχας 164,9 17.883 Ζευγολατιό
Κορινθίων 611,9 55.941 Κόρινθος
Λουτρακίου - Αγίων Θεοδώρων 293,2 22.016 Λουτράκι
Νεμέας 192,5 5.713 Νεμέα
Ξυλοκάστρου - Ευρωστίνης 411,5 15.570 Ξυλόκαστρο
Σικυωνίων 599 21.187 Κιάτο
Λακωνίας Ανατολικής Μάνης 510,5 12.779 Γύθειο
Ελαφονήσου 18 898 Ελαφόνησος
Ευρώτα 654,3 16.058 Σκάλα
Μονεμβασίας 908,2 21.816 Μολάοι
Σπάρτης 1.181,9 32.786 Σπάρτη
Μεσσηνίας Δυτικής Μάνης 402,8 5.875 Καρδαμύλη
Καλαμάτας 440,3 72.906 Καλαμάτα
Μεσσήνης 563,7 19.170 Μεσσήνη
Οιχαλίας 411,4 8.504 Μελιγαλάς
Πύλου-Νέστορος 554,3 17.194 Πύλος
Τριφυλίας 612,1 22.431 Κυπαρισσία

Γεωγραφία

Επεξεργασία

Η Περιφέρεια Πελοποννήσου καλύπτει περίπου τα 2/3 της γεωγραφικής περιοχής της Πελοποννήσου (οι νομοί Αχαΐας και Ηλείας ανήκουν στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας). Πρόκειται για έναν κυρίως ορεινό και ημιορεινό γεωγραφικό χώρο με σημαντικές ωστόσο πεδινές εκτάσεις. Εξαιτίας της διώρυγας της Κορίνθου η Πελοπόννησος έχει αποκοπεί απο την ηπειρωτικη Ελλάδα και ουσιαστικά θεωρείται τεχνητό νησί.

Ο Ταΰγετος (2.405 μ) είναι το ψηλότερο βουνό στην επικράτεια της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Εκτείνεται απο την περιοχή της Μεγαλόπολης και της Φαλαισίας στον βορρά και τελειώνει στην χερσόνησο της Μάνης στον νότο. Η Κυλλήνη (Ζήρεια) (2.374 μ) είναι το δεύτερο ψηλότερο βουνό και βρίσκεται στην δυτική Κορινθία κοντά στα σύνορα με την Αχαΐα και με την Αρκαδία. Άλλα σημαντικά βουνά αποτελούν το Μαίναλο (1.981 μ), ο Πάρνωνας (1.934 μ), το Αρτεμίσιο (1.771 μ), ο Κτενιάς (1.634 μ), το Αραχναίο (1.199 μ), ο Φαρμακάς (1.616 μ), ο Ολίγυρτος (1.935 μ), το Αφροδίσιο (1.445 μ.), το Λύκαιο (1.421 μ.) και οι Αδέρες (721 μ).

Σημαντικές πεδιάδες αποτελούν ο Αργολικός κάμπος, ο Μεσσηνιακός κάμπος, ο Λακωνικός κάμπος και ο Κορινθιακός κάμπος. Επιπλέον η περιφέρεια διαθέτει πολλά καρστικά οροπέδια με κυριότερα αυτό της Μαντινείας-Τεγέας, της Μεγαλόπολης, την κοιλάδα του Φενεού, το οροπέδιο της Στυμφαλίας και το οροπέδιο της Αλέας.

Στην Περιφέρεια πηγάζουν μερικοί από τους πιο σημαντικούς ποταμούς ολόκληρης της Πελοποννήσου, αν και είναι λίγοι οι ποταμοί που ρέουν με αξιοσημείωτη ποσότητα νερού όλον τον χρόνο. Ο Αλφειός πηγάζει απο την περιοχή της Μεγαλόπολης, ο Λάδων στα σύνορα με την Αχαΐα με πηγές σε Αροανία, Ερύμανθο και Αφροδίσιο, ο Ευρώτας απο την περιοχή της Σκυρίτιδας, ο Πάμισος και ο Ίναχος απο το Λύκαιο όρος και ο Ασωπός απο τα όρη Ολίγυρτος και Φαρμακά.

Η Περιφέρεια διαθέτει μόνο δύο μόνιμες φυσικές λίμνες: την Τάκα και την Στυμφαλία. Παλαιότερα υπήρχαν περισσότερες λίμνες που ωστόσο εξαφανίστηκαν λόγο αποστραγγιστικών έργων. Η πιο σημαντική τεχνητή λίμνη είναι αυτή του Λάδωνα στην Γορτυνία. Άλλες τεχνητές λίμνες είναι είναι της Δόξας και της Χριστιανούπολης.

Οικονομία

Επεξεργασία

Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Πελοποννήσου ήταν 8.2 δισεκατομμύρια το 2018, αποτελώντας το 4.5% της ελληνικής οικονομίας. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ προσαρμοσμένο ως προς την αγοραστική δύναμη ήταν 17.400€ ήτοι το 57% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 κρατών μελών την χρονιά εκείνη. Το ΑΕΠ ανά εργαζόμενο ήταν το 68% του μέσου όρου της ΕΕ.[3]

Το 2003 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Πελοποννήσου ήταν το 77.5% του ΑΕΠ της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 25 κρατών μελών[4]. Το 2017 το ποσοστό ανεργίας στην Περιφέρεια Πελοποννήσου ανερχόταν σε 16.8%.

Περιφερειακές εκλογές

Επεξεργασία

Ο στηριζόμενος από το κυβερνών κόμμα της Νέας Δημοκρατίας, Δημήτρης Πτωχός, αναδείχθηκε νικητής στις περιφερειακές εκλογές του 2023, επικρατώντας τόσο στον πρώτο όσο και στον δεύτερο γύρο, έναντι του ανεξάρτητου και χωρίς κομματική στήριξη της υποψηφιότητάς του, ανθυποψηφίου του, Πέτρου Τατούλη, ο ο οποίος κατέλαβε τη δεύτερη θέση. Στον πρώτο γύρο των περιφερειακών εκλογών του 2023, στις 8 Οκτωβρίου, από τους 665.404 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους ψήφισαν 356.516 (συμμετοχή 53,58%), ενώ στον δεύτερο γύρο, στις 15 Οκτωβρίου, ψήφισαν 219.298 (συμμετοχή 32,96%).[5]

Υποψήφιος Περιφερειάρχης Συνδυασμός Κόμμα Στήριξης %

1ου γύρου

Ψήφοι 1ου γύρου %

2ου γύρου

Ψήφοι 2ου γύρου Σύνολο εδρών
Δημήτρης Πτωχός Η Πελοπόννησος Μπροστά Δημήτρης Πτωχός Νέα Δημοκρατία 42,63 143.368 52,76 109.338 27
Πέτρος Τατούλης Νέα Πελοπόννησος Πέτρος Τατούλης - 31,85 107.135 47,24 97.930 11
Μανώλης Μάκαρης Πρώτα η Πελοπόννησος ΣΥΡΙΖΑ 8,05 27.067 3
Δημήτρης Κουτσούλης Πελοπόννησος Αφετηρία Ζωής ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής 7,99 26.886 2
Νίκος Κουτουμάνος Λαϊκή Συσπείρωση Πελοποννήσου ΚΚΕ 6,36 21.382 2
Δήμητρα Λυμπεροπούλου Πράσινη κοινωνική Πελοπόννησος - 1,56 5.260 0
Γιάννης Μιχαλόπουλος Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου ΛΑΪΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1,55 5.223 0

Ο Παναγιώτης Νίκας από την Νέα Δημοκρατία εξελέγη με ποσοστό 53,5% νέος Περιφερειάρχης στις Εκλογές του 2019.

Υποψήφιος Περιφερειάρχης Συνδυασμός Κόμμα Στήριξης %
1ου γύρου
Ψήφοι
1ου γύρου
%
2ου γύρου
Ψήφοι
2ου γύρου
Σύνολο εδρών
Παναγιώτης Νίκας Πρωτοβουλία για την Πελοπόννησο Νέα Δημοκρατία 33,60 118.080 53,59 137.576 17
Πέτρος Τατούλης Νέα Πελοπόννησος Νέα Ελληνική Ορμή 34,09 119.833 46,41 119.133 17
Γιώργος Δέδες Νέοι Δρόμοι ΣΥΡΙΖΑ 14,63 51.436 8
Γιάννης Μπουντρούκας Πελοποννησιακή Συμμαχία Κίνημα Αλλαγής 4,64 16.303 2
Νίκος Γόντικας Λαϊκή Συσπείρωση Πελοποννήσου ΚΚΕ 4,64 16.298 2
Θανάσης Πετράκος Αγωνιστική Συνεργασία Πελοποννήσου Λαϊκή Ενότητα 2,81 9.874 2
Δημήτρης Τζεμπετζής Ελληνική Αυγή για την Πελοπόννησο Χρυσή Αυγή 2,72 9.548 1
Λυμπεροπούλου Δήμητρα Πράσινη Πελοπόννησος Οικολόγοι Πράσινοι 1,49 5.238 1
Παναγιώτης Κάτσαρης Ανταρσία στο Μωριά - Συμπόρευση για την Ανατροπή ΑΝΤΑΡΣΥΑ 1,38 4.864 1

Στις Εκλογές του 2014 εξελέγη ξανά (με ποσοστό 59,3%) περιφερειάρχης ο Πέτρος Τατούλης, υποστηριζόμενος από τη ΝΔ.

Υποψήφιος / Συνδυασμός / Κόμμα %
1ου γύρου
Ψήφοι
1ου γύρου
%
2ου γύρου
Ψήφοι
2ου γύρου
Σύνολο εδρών
Πέτρος Τατούλης / ΝΕΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ / ΝΔ 43,17% 157.672 59,35% 182.456 31
Οδυσσέας Βουδούρης / ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΠΡΩΤΑ / ΣΥΡΙΖΑ 15,72% 57.417 40,65% 124.953 9
Γιώργος Δέδες / ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ - ΠΡΑΞΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΔΗΜΑΡ, Κοινωνία Αξιών 15,38% 56.181 4
Δημήτρης Δολτσινιάδης / ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΥΓΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟ / Χρυσή Αυγή 9,01% 32.894 2
Νίκος Γόντικας / ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ / ΚΚΕ 6,49% 23.696 2
Γιάννης Μανώλης / ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΗ ΈΝΩΣΗ / ΕΠΑΛ 5,15% 18.797 1
Παναγιώτης Κάτσαρης/ ΑΝΤΑΡΣΙΑ ΣΤΟ ΜΩΡΙΑ / ΑΝΤΑΡΣΥΑ 2,92% 10.653 1
Δήμητρα Λυμπεροπούλου / ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ - ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ / Οικολόγοι Πράσινοι 2,18% 7.946 1

Στις Περιφερειακές Εκλογές του 2010, που διεξήχθησαν στις 7 Νοεμβρίου, προηγήθηκε στον πρώτο γύρο ο υποψήφιος που στηρίχτηκε από το ΠΑΣΟΚ και τον ΛΑ.Ο.Σ. Πέτρος Τατούλης, με ποσοστό 41,71%, ακολουθούμενος από τον υποψήφιο που στηριζόταν από την Νέα Δημοκρατία Δημήτριο Δράκο, που συγκέντρωσε ποσοστό 40,94%. Στις επαναληπτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 14 Νοεμβρίου 2010, περιφερειάρχης Πελοποννήσου εξελέγη ο Πέτρος Τατούλης που συγκέντρωσε ποσοστό 52,53% έναντι 47,47% του αντιπάλου του Δημητρίου Δράκου. Η συμμετοχή των ψηφοφόρων στον πρώτο γύρο ήταν 57,48% ενώ στον δεύτερο 45,43%[6]

Περιφερειακές εκλογές Πελοποννήσου, 7 Νοεμβρίου 2010
Υποψήφιος - Συνδυασμός (κόμμα) %
1ου γύρου
Ψήφοι
1ου γύρου
%
2ου γύρου
Ψήφοι
2ου γύρου
Σύνολο εδρών
Πέτρος Τατούλης / ΝΕΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ (ΠΑΣΟΚ/ΛΑ.Ο.Σ.) 41,71 157.597 52,53 156.960 31
Δημήτρης Δράκος / ΔΥΝΑΤΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ (ΝΔ) 40,94 154.691 47,47 141.863 16
Νίκος Γόντικας / ΛΑΪΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (ΚΚΕ) 6,79 25.669 2
Αθανάσιος Πετράκος / ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (ΣΥΡΙΖΑ) 3,93 14.835 1
Λάμπρος Μπούκλης / ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ (Οικολόγοι Πράσινοι) 1,91 7.212 1
Παναγιώτης Κάτσαρης / ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΟ ΜΟΡΙΑ (ΑΝΤΑΡΣΥΑ) 1,71 6.443
Γεώργιος Τσόγκας / ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ (Δ.Α.) 1,57 5.920
Νικήτας Σαμπαζιώτης / ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ 1,45 5.468

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. «Μόνιμος Πληθυσμός - ELSTAT». www.statistics.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2023. 
  2. «Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab». hdi.globaldatalab.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2021. 
  3. «Regional GDP per capita ranged from 30% to 263% of the EU average in 2018». Eurostat. 
  4. Eurostat News Release 63/2006: Regional GDP per inhabitant in the EU 25 (Αρχειοθετήθηκε [Date missing], at epp.eurostat.cec.eu.int)
  5. «Υπ' Αρ. 22/2023 Απόφαση Πολυμελούς Πρωτοδικείου Τρίπολης Επικύρωσης Αποτελεσμάτων Περιφερειακών Εκλογών 2023 για την Περιφέρεια Πελοποννήσου» (PDF). Πολυμελές Πρωτοδικείο Τρίπολης. 17 Νοεμβρίου 2023. 
  6. Υπουργείο Εσωτερικών, εκλογικά αποτελέσματα

Εξωτερικοι Συνδεσμοι

Επεξεργασία

https://temeni.gr/