Πνευμονική εμβολή
Η πνευμονική εμβολή (ΠΕ) είναι η απόφραξη μιας αρτηρίας στους πνεύμονες από μια ουσία που έχει μετακινηθεί από άλλα μέρη του σώματος μέσω της κυκλοφορίας του αίματος (εμβολή).[1] Τα συμπτώματα μιας πνευμονικής εμβολής μπορεί να περιλαμβάνουν δυσκολία στην αναπνοή, πόνο στο στήθος ιδιαίτερα κατά την αναπνοή και βήχα με αίμα.[2] Μπορεί επίσης να υπάρχουν συμπτώματα θρόμβου στο πόδι, όπως ένα κόκκινο, ζεστό, πρησμένο και επώδυνο πόδι.[2] Σημάδια πνευμονικής εμβολής περιλαμβάνουν χαμηλά επίπεδα οξυγόνου στο αίμα, ταχεία αναπνοή, γρήγορο καρδιακό ρυθμό και μερικές φορές ήπιο πυρετό.[3] Οι σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε λιποθυμία, ασυνήθιστα χαμηλή αρτηριακή πίεση και αιφνίδιο θάνατο.[4]
Η πνευμονική εμβολή συνήθως προκύπτει από ένα θρόμβο αίματος στο πόδι που μετακινείται στον πνεύμονα.[1] Ο κίνδυνος θρόμβων αίματος αυξάνεται από τον καρκίνο, την παρατεταμένη ανάπαυση στο κρεβάτι, το κάπνισμα, το εγκεφαλικό επεισόδιο, ορισμένες γενετικές καταστάσεις, φάρμακα με οιστρογόνα, η εγκυμοσύνη, η παχυσαρκία και μετά από κάποιους τύπους χειρουργικών επεμβάσεων.[5] Ένα μικρό ποσοστό των περιπτώσεων οφείλεται στην εμβολή του αέρα, λίπους ή του αμνιακού υγρού.[6][7] Η διάγνωση βασίζεται στα σημεία και συμπτώματα σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα των εξετάσεων.[8] Εάν ο κίνδυνος είναι χαμηλός, μια εξέταση αίματος γνωστή ως D-διμερή μπορεί να αποκλείσει την κατάσταση.[8] Διαφορετικά, μια αξονική πνευμονική αγγειογραφία, ένα σπινθηρογράφημα αερισμού και αιμάτωσης του πνεύμονα ή υπερηχογράφημα των ποδιών μπορεί να επιβεβαιώσει τη διάγνωση.[8] Μαζί, η εν τω βάθει φλεβοθρόμβωση και η πνευμονική εμβολή είναι γνωστές ως φλεβική θρομβοεμβολική νόσος (VTE).[9]
Οι προσπάθειες για την πρόληψη της πνευμονικής εμβολής περιλαμβάνουν την έναρξη της κινητοποίησης το συντομότερο δυνατόν μετά από χειρουργική επέμβαση, τις ασκήσεις κάτω άκρων κατά τη διάρκεια περιόδων ακινητοποίησης και τη χρήση αντιπηκτικών μετά από κάποιους τύπους χειρουργικών επεμβάσεων.[10] Η θεραπεία περιλαμβάνει αντιπηκτικά όπως η ηπαρίνη, η βαρφαρίνη ή ένα από τα από του στόματος νεότερα αντιπηκτικά (DOAC).[11] Αυτά συνιστώνται για τουλάχιστον τρεις μήνες.[11] Οι σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να απαιτούν θρομβόλυση με τη χρήση φαρμάκων όπως ο ιστικός ενεργοποιητής πλασμινογόνου (tPA) που χορηγείται ενδοφλέβια ή μέσω καθετήρα, και μερικοί μπορεί να χρειαστούν χειρουργική επέμβαση (πνευμονική θρομβοεκτομή).[12] Εάν τα αντιπηκτικά δεν είναι κατάλληλα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα προσωρινό φίλτρο κάτω κοίλης φλέβας.[12]
Η πνευμονική εμβολή επηρεάζει περίπου 430.000 άτομα κάθε χρόνο στην Ευρώπη.[13] Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εμφανίζονται κάθε χρόνο ανάμεσα στις 300.000 και 600.000 περιστατικά,[1][14] με αποτέλεσμα μεταξύ 50.000[14] και 200.000 θανάτους.[15] Η συχνότητα είναι παρόμοια σε άντρες και γυναίκες και αυξάνει όσο οι άνθρωποι γερνούν.[5]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 «What Is Pulmonary Embolism?». NHLBI. 1 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016.
- ↑ 2,0 2,1 «What Are the Signs and Symptoms of Pulmonary Embolism?». NHLBI. 1 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016.
- ↑ Tintinalli JE (2010). Emergency Medicine: A Comprehensive Study Guide (Emergency Medicine (Tintinalli)) (7 έκδοση). New York: McGraw-Hill Companies. σελ. 432. ISBN 978-0-07-148480-0.
- ↑ Goldhaber SZ (2005). «Pulmonary thromboembolism». Στο: Kasper DL, Braunwald E, Fauci AS, και άλλοι. Harrison's Principles of Internal Medicine (16th έκδοση). New York, NY: McGraw-Hill. σελίδες 1561–65. ISBN 978-0-07-139140-5.
- ↑ 5,0 5,1 «Who Is at Risk for Pulmonary Embolism?». NHLBI. 1 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016.
- ↑ «What Causes Pulmonary Embolism?». NHLBI. 1 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016.
- ↑ «Amniotic fluid embolism: review». Current Pharmaceutical Biotechnology 14 (14): 1163–7. 2014. doi: . PMID 24804726.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 «How Is Pulmonary Embolism Diagnosed?». NHLBI. 1 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016.
- ↑ «Other Names for Pulmonary Embolism». 1 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016.
- ↑ «How Can Pulmonary Embolism Be Prevented?». NHLBI. 1 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016.
- ↑ 11,0 11,1 «Antithrombotic Therapy for VTE Disease: CHEST Guideline and Expert Panel Report». Chest 149 (2): 315–352. February 2016. doi: . PMID 26867832.
- ↑ 12,0 12,1 «How Is Pulmonary Embolism Treated?». NHLBI. 1 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Μαρτίου 2016.
- ↑ «Thrombosis: a major contributor to global disease burden». Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology 34 (11): 2363–71. November 2014. doi: . PMID 25304324.
- ↑ 14,0 14,1 «Acute pulmonary embolism: an update on diagnosis and management». Current Problems in Cardiology 30 (2): 61–114. February 2005. doi: . PMID 15650680.
- ↑ Kumar V, Abbas AK, Fausto N, Mitchell RN (2010). Basic Pathology. New Delhi: Elsevier. σελ. 98. ISBN 978-81-312-1036-9.