Ο όρος ποινική δίωξη ή ποινική αγωγή χαρακτηρίζει τη δίωξη που ασκείται αποκλειστικά κατά προσώπων που έχουν διαπράξει αξιόποινη πράξη. Τη διαδικασία, καθώς και τα θεσμοθετημένα όργανα που έχουν το δικαίωμα της άσκησης ποινικής δίωξης προβλέπει το σύστημα Ποινικής Δικονομίας που ακολουθεί η κάθε χώρα.

Σύμφωνα με το σύστημα Ποινικής Δικονομίας που ισχύει σήμερα στην Ελλάδα, η ποινική δίωξη ασκείται εν ονόματι της Πολιτείας, από τον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών και στα πταισματοδικεία από τον εκάστοτε τεταγμένο δημόσιο κατήγορο. Επίσης, δικαίωμα άσκησης ποινικής δίωξης έχουν η ολομέλεια του δικαστηρίου των Εφετών, καθώς και ο εκάστοτε υπουργός Δικαιοσύνης. Ειδικότερα, ο τελευταίος και μόνο κατόπιν προηγούμενης απόφασης του υπουργικού συμβουλίου, έχει το δικαίωμα να διατάξει την αναβολή έναρξης ή την αναστολή μιας ήδη διενεργούμενης ποινικής δίωξης στην περίπτωση που πρόκειται για πολιτικό έγκλημα και μόνο ή ακόμη για έγκλημα/εγκλήματα που η δίωξή τους είναι δυνατόν να "διαταράξουν τις διεθνείς σχέσεις του κράτους". Το δικαίωμα όμως αυτό πρέπει να ασκηθεί πριν την έναρξη της "επ' ακροατηρίω συζήτησης".

Στη περίπτωση αξιόποινης πράξης, που η δίωξή της δεν απαιτεί έγκληση ή αίτηση, τότε η ποινική δίωξη ασκείται αυτεπάγγελτα αμέσως μόλις περιέλθει στον Εισαγγελέα πληροφορία διάπραξης είτε από αναφορά, είτε από μήνυση είτε από οποιοδήποτε μέσον σχετική πληροφορία. Ειδικότερες διατάξεις ρυθμίζουν θέματα που αφορούν περιπτώσεις αναβολής ή αναστολής της ποινικής δίωξης, καθώς ακόμη και της αποχής απ' αυτήν.

Σημειώσεις

Επεξεργασία
  • Ειδικά για την άσκηση ποινικής δίωξης ανηλίκων ορίζεται ειδικός αντιεισαγγελέας και αναπληρωτής αυτού.
  • Οι έχοντες δικαίωμα άσκησης ποινικής δίωξης ενεργούν υπηρεσιακά ανεξάρτητοι, προς κάθε άλλη Αρχή στην οποία υπηρετούν.
  • Η άσκηση ποινικής δίωξης μπορεί να στρέφεται είτε επί συγκεκριμένου προσώπου, είτε "κατά παντός υπαιτίου".

Δείτε επίσης

Επεξεργασία
  • "Ελληνικός Κώδικας Ποινικής Δικονομίας" τμήμα ΙΙ, Κεφ. Α, άρθρα 27-32.
  • "Σύστημα Ελληνικής Ποινικής Δικονομίας" τομ. Α΄, σελ. 108, Δ. Τζιώρας.
  • "Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica" τομ. 49ος, σελ. 400.