Ο Πολέμων Β΄ ή Μάρκος Αντώνιος Πολέμων Πυθόδωρος ή Πολέμων της Κιλικίας (12/11 π.Χ. - 74 μ.Χ.) από τη Δυναστεία του Πολέμωνα, ήταν πρίγκιπας τού Κιμμερίου Βοσπόρου, τού Πόντου, τής Κιλικίας και τής Καππαδοκίας. Έγινε βασιλιάς τού Πόντου, τής Κολχίδας (38-62) και τής Κιλικίας (38-74), υποτελής στους Ρωμαίους.

Πολέμων Β΄ του Πόντου
Αργυρή δραχμή του βασιλείου του Πόντου. O Πολέμων Β΄ με δάφνινο στεφάνι, επιγραφή ΕΤΟΥΣ ΙΘ΄ = 19 = 56/57 μ Χ. Στην άλλη όψη ο Νέρων με διάδημα, επιγραφή ΒΑCΙΛΕΩC ΠΟΛΕΜΩΝΟC.
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Μάρκος Ἀντώνιος Πολέμων Πυθόδωρος (Αρχαία Ελληνικά)
ΓέννησηΔεκαετία του 10 π.Χ.
Θάνατος74
Κιλικία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμονάρχης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΙουλία Μαμαία
ΤέκναΡοιμητάλκης Φιλοκαίσαρ
Πολέμων Ευπάτωρ
ΓονείςΠολέμων Α΄ του Πόντου και Πυθοδωρίδα του Πόντου
ΑδέλφιαΑρταξίας Γ΄ της Αρμενίας
Αντωνία Τρύφαινα
ΟικογένειαΔυναστεία του Πολέμωνα
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμονάρχης
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ήταν ο δευτερότοκος γιος τού Πολέμωνα Α΄ τού Πόντου και της Πυθοδωρίδας, κόρης τού βαθύπλουτου Πυθόδωρου τού Τραλλιανού. Μεγαλύτερος αδελφός του ήταν ο Ζήνων/Αρταξίας Γ΄ της Αρμενίας, υποτελής στους Ρωμαίους και μικρότερη αδελφή του η Αντωνία Τρύφαινα, σύζυγος τού Κότυος Γ΄ (Σαπαίων) της Θράκης.

Είχε καταγωγή ελληνική (μικρασιατική) και ρωμαϊκή. Οι γονείς τού πατέρα του ήταν ο Ζήνων -εξέχων ρήτορας, αριστοκράτης, φίλος τού Μάρκου Αντωνίου- και η μάλλον ονομαζόμενη Τρύφαινα. Γονείς τής μητέρας του ήταν ο Πυθόδωρος, φίλος τού Πομπήιου και η Αντωνία Πρίμα, κόρη τού Μ. Αντωνίου και τής 2ης συζύγου του -και εξαδέλφης του- Αντωνίας Υβρίδας της Νεότερης. Αυτό τον έκανε 2ο εξάδελφο τού Νέρωνα, τού Καλιγούλα και της Ιουλίας Δρουσίλλας.

Η βασιλεία του

Επεξεργασία

Αφού απεβίωσε ο πατέρας του το 8 π.Χ., η μητέρα του παντρεύτηκε τον Αρχέλαο της Καππαδοκίας, έτσι η οικογένειά του μετακόμισε στην Καππαδοκία. Μεγάλωσε με τα αδέλφια του στην Αυλή τού πατριού του. Ο Αρχέλαος απεβίωσε το 17 μ.Χ. και ο Πολέμων με τη μητέρα του μετακινήθηκαν πίσω στον Πόντο. Εκεί έζησε ως πολίτης, βοηθώντας τη μητέρα του στη διοίκηση τού βασιλείου τους. Το 38 απεβίωσε η Πυθοδωρίδα και ο Πολέμων Β΄ τη διαδέχθηκε ως βασιλιάς τού Πόντου, της Κολχίδας και της Κιλικίας.

Σύμφωνα με μία τιμητική επιγραφή στην Κύζικο το 38, ο Πολέμων Β΄ συμμετείχε στους εορταστικούς αγώνες, που έκανε η πόλη προς τιμήν της Ιουλίας Δρουσίλλας, αδελφής τού Καλιγούλα. Έτσι ο Πολέμων Β΄ έδειξε τη νομιμοφροσύνη του στη Ρώμη. Επίσης, μαζί με τον Αντίοχο Δ΄ της Κομμμαγηνής, έκανε αθλητικούς αγώνες προς τιμήν τού Κλαυδίου (εξαδέλφου της Πυθοδωρίδας) στην Κιλικία το 47 μ.Χ. Ο Αυτοκράτορας είχε προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες σε αυτούς και έτσι εκείνοι τού έδειξαν την εύνοιά τους.

Οικογένεια

Επεξεργασία

Το έτος 50 μ.Χ. ο Πολέμων Β΄ ελκύστηκε από την πλούσια και όμορφη Βερενίκη από την Ηρωδιανή Δυναστεία. Την είχε συναντήσει στην Τιβεριάδα, όταν επισκέφθηκε τον πατέρα της Ηρώδη Αγρίππα Α΄ της Ιουδαίας. Η Βερενίκη, χήρα δεύτερη φορά από τον θείο της Ηρώδη της Χαλκίδας (στη Συρία) και με δύο παιδιά από αυτόν, ήθελε να παντρευτεί για να παύσουν οι φήμες, ότι είχε σχέση με τον αδελφό της. Τού ζήτησε όμως να μεταστραφεί στον Ιουδαϊσμό, δηλ. να περιτμηθεί πριν τον γάμο· αυτός συναίνεσε και ο γάμος έγινε. Όμως δεν κράτησε πολύ: η Βερενίκη άφησε τον Πόντο και επέστρεψε στην Αυλή τού αδελφού της. Τότε ο Πολέμων Α΄ έγινε Χριστιανός, σύμφωνα με τον θρύλο τού αποστόλου Βαρθολομαίου και μετά εθνικός πάλι.

Στις αρχές μάλλον της δεκαετίας τού 50, ο Πολέμων Β΄ νυμφεύτηκε την πριγκίπισσα Ιουλία Μαμαία, εγγονή τού Σαμψιγέραμου Β΄ της Έμεσας. Η καταγωγή της ήταν Συριακή, Αρμενική, Ελληνική και Μηδική.[1][2] Ο γάμος είναι γνωστός μόνο από τεκμήρια: έχουμε μόνο τρία νομίσματα τού Πολέμωνα Β΄ και της Μαμαίας με την επιγραφή ΒΑΣΙΛΙΣΣΗΣ ΙΟΥΛΙΑΣ ΜΑΜΑΙΑΣ και είναι των ετών 60-74.[3][4][5] Από μία επιγραφή που βρέθηκε στην Αμφίπολη τού Νομού Σερρών (β΄ ήμισυ 1ου αι. μ.Χ.) μαθαίνουμε, ότι είχαν τέκνα:[6][7]

Ο Πολέμων Β΄ μετονόμασε την πόλη Φανιζάν σε Πολεμώνιον (νυν Φάτσα Πόντου). Το 62 ο Νέρωνας τον έκανε να παραιτηθεί από τον Πόντο και την Κολχίδα, που έγιναν ρωμαϊκή επαρχία. Ο Πολέμων Β΄ έμεινε βασιλιάς της Κιλικίας, ώσπου απεβίωσε.


Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Birley, Septimius Severus: The African Emperor, σ. 70
  2. Levick, Julia Domna: Syrian Empress
  3. https://www.acsearch.info/search.html?id=724553
  4. Birley, Septimius Severus: The African Emperor, σ. 222
  5. Temporini, Aufstieg und Niedergang der römischen Welt: Principat, σ. 926
  6. Temporini, Politische Geschichte (Provinzen und Randvölker: Griechischer Balkanraum; Kleinasien): Griechischer Balkanraum; Kleinasien), σ. 929
  7. On the Polemonid dynasty - see R.D. Sullivan, "Dynasts in Pontus", ANRW 7.2 (1980), σσ. 925-930. For the intermarriages between the Polemonids and other dynasties of East Asia Minor, see R.D. Sullivan, "Papyri reflecting the Eastern Dynastic Network", ANRW 2.8 (1977), σ. 919
  • Josephus, Antiquities of the Jews XIX.8.1
  • H. Temporini & W. Haase, Politische Geschichte (Provinzen und Randvölker: Griechischer Balkanraum; Kleinasien). Griechischer Balkanraum; Kleinasien), Walter de Gruyter, 1980
  • A.R. Birley, Septimius Severus. The African Emperor, Routledge, 2002
  • B. Levick, Julia Domna. Syrian Empress, Routledge, 2007