Η πόλη της Γάμαλας βρίσκονταν πέρα από την Γαλιλαία στην περιοχή της Γαυλανίτιδας. Μαζί με την Σωγάνη αποτελούσαν τις κυριότερες πόλεις της περιοχής. Στις αρχές του πολέμου ήταν πιστή στον Ηρώδη Αγρίππα όμως το κύμα των προσφύγων που δέχτηκε την οδήγησε σε αποστασία. Η Σωγάνη αποστάτησε επίσης αλλά επανήλθε στον Αγρίππα κάτι που δεν συνέβη στην περίπτωση της Γάμαλας γιατί οι κάτοικοι της πίστευαν ότι λόγω της οχυρής της θέσης ήταν δύσκολο να αλωθεί[1].

Πρώτος Ιουδαϊκός Πόλεμος
Πολιορκία και πτώση της Γάμαλας
Μονοπάτι πρός την Γάμαλα
Χρονολογία67
ΤόποςΓαυλανίτιδα
ΈκβασηΝίκη των Ρωμαίων
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα

Χάρης από τη Γάμαλα †

Ιώσηπος από τη Γάμαλα †
Δυνάμεις
30.000 άντρες
9.000 μαζί με τους αμάχους

Τοπογραφία Επεξεργασία

Η πόλη βρίσκονταν στην μία πλευρά ενός απότομου υψώματος το οποίο έμοιαζε με καμπούρα καμήλας. Από αυτό το ύψωμα πήρε η πόλη το όνομα της και επάνω του έμοιαζε να στέκεται σχεδόν κατακόρυφη με τις στέγες των σπιτιών που βρίσκονταν σε κατώτερο επίπεδο να βρίσκονται στο ίδιο ύψος με τους δρόμους που οδηγούσαν στις εισόδους των σπιτιών του αμέσως υψηλότερου επιπέδου. Η πόλη ήταν σχεδόν απρόσιτη τόσο από την μπροστινή πλευρά της όσο και από τα πλάγια καθώς περικλείονταν από φαράγγια και μόνο στην πίσω πλευρά της καθώς ανηφόριζε στο ύψωμα υπήρχε κάποια ομαλότερη οδός προσέγγισης η οποία όμως τέμνονταν από μία τάφρο.

Η έναρξη της ρωμαϊκής επίθεσης Επεξεργασία

Προς αυτήν την πόλη κινήθηκε ο Βεσπασιανός το τρίτο δεκαημερο του Σεπτεμβρίου του 67 με τρεις λεγεώνες, Χη(10η) των Στενών, ΧVη(15η) Απολλιναρία και Vη(5η) Μακεδονική, επικουρικά σώματα και συμμάχους. Οι Ρωμαίοι αφού απέκοψαν κάθε πρόσβαση προς την πόλη άρχισαν πυρετωδώς να επιχωματώνουν τα φαράγγια και να κατασκευάζουν αναχώματα πάνω στα οποία προωθούσαν κάθε είδους πολεμικές μηχανές[2].

Οι υπερασπιστές της πόλης, υπό την ηγεσία των αρχηγών τους Χάρητα και Ιώσηπου βγήκαν στις επάλξεις και επιχείρησαν να επιτεθούν σε αυτούς που προωθούσαν τις μηχανές προς το τείχος απωθήθηκαν όμως όταν δέχθηκαν καταιγισμό βλημάτων. Τελικά οι Ρωμαίοι κατόρθωσαν να μεταφέρουν πολιορκητικούς κριούς ως τα τείχη τα οποία σώριασαν σε ερείπια σε τρία σημεία[3].

Τότε μέσα σε απερίγραπτο θόρυβο που προέρχονταν από κραυγές, ιαχές , αλαλαγμούς, κλαγγές όπλων και σάλπιγγες άρχισαν να ανηφορίζουν προς το ψηλότερο μέρος της πόλης. Οι υπερασπιστές αρχικά έκαναν πίσω. Κατόπιν όμως ανέκτησαν την ψυχραιμία τους και επιτέθηκαν στους Ρωμαίους από πλεονεκτικές θέσεις καθώς εξακολουθούσαν να κατέχουν τα υψηλότερα σημεία της πόλης. Οι Ρωμαίοι υπό την πίεση τους βγήκαν από τους δρόμους και πάτησαν επάνω στις στέγες των σπιτιών οι οποίες όμως άρχισαν να καταρέουν η μια μετά την άλλη από το υπερβολικό βάρος που δέχονταν. Έτσι σκοτώθηκαν πολλοί καθώς οι υπερασπιστές της πόλης απλά αποτελείωναν όσους είχαν τραυματιστεί από την πτώση. Οι επιτιθέμενοι κατάφεραν τελικά με μεγάλη δυσκολία να διαφύγουν[4].

Ο αποκλεισμός και η πτώση της πόλης Επεξεργασία

Οι Ρωμαίοι απόκλεισαν την πόλη και η πείνα σύντομα έκανε την εμφάνιση της. Τότε κάποιοι από τους υπερασπιστές άρχισαν να εγκαταλείπουν τον αγώνα και να δραπετεύουν χρησιμοποιώντας απόκρημνα αφύλακτα περάσματα.

Σε εκείνη την κρίσιμη στιγμή κάποιοι στρατιώτες της XV(15ης) λεγεώνας κατάφεραν μια νύχτα να γκρεμίσουν έναν πύργο του τείχους σκάβοντας από κάτω του έναν υπόνομο. Οι υπερασπιστές που έτρεξαν σε εκείνο το σημείο, μαζί με τον Ιώσηπο σκοτώθηκαν από τους Ρωμαίους ενώ αρκετοί τράπηκαν σε φυγή. Ο άλλος ηγέτης της πόλης, ο Χάρης που βρίσκονταν ασθενής στο σπίτι του πέθανε όταν έμαθε τα φρικτά νέα[5].

Οι Ρωμαίοι επιτέθηκαν την επόμενη μέρα. Ένα ρωμαϊκό απόσπασμα με αρχηγό τον Τίτο μπήκε εύκολα στην πόλη. Όσοι υπερασπιστές δοκίμασαν να τους αντιμετωπίσουν σκοτώθηκαν ενώ όλος ο υπόλοιπος πληθυσμός σε κατάσταση πανικού κατέφυγε στην ακρόπολη που βρίσκονταν στο πιο ψηλό σημείο της πόλης. Τότε ο Βεσπασιανός ήρθε σε βοήθεια του Τίτου με τον υπόλοιπο στρατό. Ούτε η οχυρότητα της ακρόπολης ούτε οι προσπάθειες των αμυνομένων μπόρεσαν να αναχαιτίσουν την ορμή των Ρωμαίων καθώς ένας σφοδρότατος αντίθετος άνεμος που ξέσπασε τυχαία αχρήστευσε την ισχύ των τοξευμάτων τους.

Η ακρόπολη καταλήφθηκε. Από τους υπερασπιστές 4.000 σκοτώθηκαν εκεί και 5.000 βρέθηκαν νεκροί στο βάθος του γκρεμού που βρίσκονταν στην εξωτερική πλευρά των τειχών της και μόνο δύο γυναίκες τελικά κατόρθωσαν να διασωθούν(τρίτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου του 67)[6].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Ιώσηπος Ιστορία του Ιουδαϊκού πολέμου προς Ρωμαίους.Βιβλιο Δ.Ι.1.σελ.13-15
  2. Ιώσηπος Ιστορία του Ιουδαϊκού πολέμου προς Ρωμαίους. Βιβλίο Δ.Ι.3.σελ.15-17
  3. Ιώσηπος Ιστορία του Ιουδαϊκού πολέμου προς Ρωμαίους. Βιβλίο Δ.Ι.4.σελ.17-19
  4. Ιώσηπος Ιστορία του Ιουδαϊκού πολέμου προς Ρωμαίους. Βιβλίο Δ.Ι.5.σελ.21-23
  5. Ιώσηπος Ιστορία του Ιουδαϊκού πολέμου προς Ρωμαίους. Βιβλίο Δ.Ι.9.σελ.29
  6. Ιώσηπος Ιστορία του Ιουδαϊκού πολέμου προς Ρωμαίους. Βιβλίο Δ.Ι.10.σελ.29-33

Πηγές Επεξεργασία

  • Ιστορία του Ελληνικού Έθνους Τομ.ΣΤ Ελληνισμός και Ρώμη, Εκδοτική Αθηνών 1979
  • Rostovtzeff M. Ρωμαϊκή Ιστορία, Εκδόσεις Παπαζήση 1984
  • Ιώσηπος Ιστορία του Ιουδαικού πολέμου προς Ρωμαίους. Αρχαία Ελληνική Γραμματεία «Οι ΄Έλληνες», Εκδόσεις Κάκτος 1997
  • Στρατιωτική Ιστορία, Εκδότης Σ. Πανέλης, Τεύχος -118, Άρθρο – Το πρώτο ολοκαύτωμα του Ισραήλ. Η ιουδαϊκή εξέγερση και η καταστροφή της Ιερουσαλήμ από τους Ρωμαίους (66-70 μ.Χ.) (2006)