Ποντουάζ

Το Ποντουάζ (γαλλικά: Pontoise) είναι γαλλική κοινότητα στην περιοχή Ιλ-ντ-Φρανς, στη δεξιά όχθη του ποταμού Ουάζ, στα βορειοδυτικά του Παρισιού.

Ποντουάζ
Άποψη του Ποντουάζ
Έμβλημα
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία
Διοικητική υπαγωγή	Βαλ-ντ'Ουάζ και διαμέρισμα της Ποντουάζ
• Mayor of Pontoise	Stéphanie Von Euw (από 2020)
Ταχυδρομικός κώδικας	95000 και 95300
Κωδικός Κοινότητας	95500
Πληθυσμός	31.327 (1  Ιανουαρίου 2021)
Έκταση	7,15 km²
Υψόμετρο	27 μέτρα
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Ποντουάζ 49°3′3″N 2°6′3″E
Ιστότοπος	https://www.ville-pontoise.fr
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Είναι πρωτεύουσα του νομού Βαλ-ντ'Ουάζ και φιλοξενεί επίσης μία υπονομαρχία. Η νομαρχία του νομού δεν βρίσκεται στην πρωτεύουσα αλλά στη γειτονική πόλη Σερζί, μετά τη δημιουργία της νέας πόλης Σερζί-Ποντουάζ. Ο πληθυσμός της κοινότητας ανέρχεται σε 30.690 κατοίκους (2016).

Οι κάτοικοι ονομάζονται Ποντουαζιάν.

Η πόλη έχει πλούσια ιστορία, είναι η ιστορική πρωτεύουσα του γαλλικού Βεξέν και σημαντική πόλη του βασιλείου της Γαλλίας κατά το Μεσαίωνα. Απέκτησε μεγάλη φήμη μέσω της ιμπρεσιονιστικής τέχνης μετά τη μακρά παραμονή του Καμίλ Πισαρό, που την αποτύπωσε σε πολλούς πίνακες που εκτίθενται στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου. Χάρη στην πλούσια κληρονομιά της, το 2006 η πόλη απέκτησε το σήμα της «Πόλης Τέχνης και Ιστορίας».

Γεωγραφικά στοιχεία

Ο ποταμός Ουάζ στο Ποντουάζ

Εκτροπή του ποταμού Βιόν, χώρος παλιών πληντυρίων

Η περιοχή Ιλ-ντε-Φρανς με τους νομούς και τις κυριότερες πόλεις.Το Ποντουάζ στα βόρεια.

Η κοινότητα Ποντουάζ βρίσκεται στα νότια-κεντρικά του νομού Βαλ-ντ'Ουάζ, στη διοικητική περιοχή Ιλ-ντ-Φρανς, περίπου 28 χιλιόμετρα (κατ'ευθεία γραμμή) βορειοδυτικά του Παρισιού. Ο πληθυσμός της κοινότητας ανέρχεται σε 30.690 κατοίκους (2016).

Είναι χτισμένη σε βραχώδη εξοχή στη συμβολή των ποταμών Ουάζ και Βιόν. Είναι πρωτεύουσα του νομού Βαλ-ντ'Ουάζ και από τη δεκαετία του 1970 αποτελεί μέρος της νέας πόλης Σερζί-Ποντουάζ μετά την συνένωση των δύο κοινοτήτων. Κατά μήκος της όχθης έχουν διαμορφωθεί οι αποβάθρες του λιμανιού.

Το ιστορικό κέντρο της πόλης περιβαλλόταν από τείχη, τμήματα των οποίων είναι ορατά και σήμερα. Η σιδηροδρομική γραμμή του 19ου αιώνα χώρισε την πόλη σε δύο τμήματα, το άνω τμήμα προς τα βόρεια (Μον Μπελιάν) και το δασώδες τμήμα του Σαιν-Μαρτέν στα νότια, από όπου διέρχεται και ο αυτοκινητόδρομος Α15.

Στα προάστια, υπάρχουν μικρές γραφικές συνοικίες όπως το Ετανέ (σε ανδαλουσιανό στυλ) ή το Ερμιτάζ, στο οποίο σύχναζαν οι Ιμπρεσιονιστές και διατηρεί σήμερα ατμόσφαιρα χωριού, με τους τεράστιους πολύχρωμους κήπους γύρω από τα αρχοντικά, σε ένα λοφώδες τοπίο.

Τοπωνυμία

Η παλαιότερη ονομασία της πόλης ήταν Μπριβισάρα, όπως αναφέρεται στο Δρομολόγιο του Αντωνίνου στα μέσα του 2ου αιώνα και στη συνέχεια Brunsara στον χάρτη του Πόιτινγκερ, στα μέσα του 3ου αιώνα, ονομασία προερχόμενη από τους κελτικούς όρους briva (γέφυρα, πέρασμα) και Isara (ο ποταμός Ουάζ).

Η ονομασία μεταφράστηκε στα λατινικά και έγινε Pontem Hiserae, 874-900 και αργότερα Pontizara το 1174, από τα οποία προήλθε το σημερινό όνομα Pont (γέφυρα) και Oise (Ουάζ), Ποντουάζ.

Διοίκηση

Το Ποντουάζ είναι η επίσημη πρωτεύουσα του νομού Βαλ-ντ'Ουάζ, αν και στην πραγματικότητα το κτίριο και η διοίκηση της νομαρχίας καθώς και το διοικητικό συμβούλιο, βρίσκονται στη γειτονική κοινότητα Σερζί, μοναδική περίπτωση στην ηπειρωτική Γαλλία, μετά τη συνένωση των δύο κοινοτήτων στη νέα Σερζί-Ποντουάζ.

Το Ποντουάζ είναι επίσης υπονομαρχία, έδρα του διοικητικού διαμερίσματος Ποντουάζ. Το κτίριο της υπονομαρχίας και η διοίκηση, σε αντίθεση με τη νομαρχία, βρίσκονται μέσα στην κοινότητα Ποντουάζ. Είναι επίσης η έδρα της μητρόπολης του Ποντουάζ.

Ιστορία

Αρχαιότητα

Η κατάληψη του Ποντουάζ από τους Άγγλους

Πλατεία Σαιν-Λουί στο Ποντουάζ από παλιά κάρτα

Το Δημαρχείο, παλιό μοναστήρι των Κορδελιέρων

Το Ποντουάζ είναι η ιστορική πρωτεύουσα της περιοχής Γαλλικό Βεξέν. Η ίδρυση της πόλης χρονολογείται πριν τους ρωμαϊκούς χρόνους. Εκείνη την εποχή, οι κάτοικοι ήταν συγκεντρωμένοι στη συμβολή των ποταμών Ουάζ και Βιόν, στον τόπο όπου η ρωμαϊκή Οδός του Ιουλίου Καίσαρα, που συνέδεε τη Λουτέτια (Παρίσι) και το Ροτομάγκους (Ρουέν), περνούσε μέσα από μια δασώδη περιοχή. Οι βαρβαρικές εισβολές και η απειλή των Βίκινγκς ανάγκασαν τους κατοίκους να καταφύγουν στη βραχώδη προεξοχή πάνω στον ποταμό Ουάζ (Μον Μπελιάν), το οποίο ενίσχυσε την άμυνα της πόλης και επέτρεπε τον έλεγχο της διέλευσης του ποταμού. Ο πρώτος οικισμός μετατράπηκε σε αβαείο (αββαείο Σαιν-Μαρτέν). Ο δρόμος εξακολουθεί να υπάρχει και είναι πλέον μέρος του αυτοκινητόδρομου Ν14 από το Παρίσι στη Ρουέν.

Μεσαίωνας

Το 862, ο Κάρολος ο Φαλακρός, για να σταματήσει τις επιδρομές των Βίκινγκς, διέταξε να κατασκευαστούν οχυρωμένες γέφυρες στα ποτάμια. Η πρώτη γέφυρα του Ποντουάζ πιθανώς χρονολογείται από εκείνη την περίοδο.

Το 911, με τη συνθήκη του Σαιν-Κλαιρ-συρ-Επτ, ο Κάρολος ο Απλός, βασιλιάς των Φράγκων, παραχώρησε στον Νορμανδό Ρόλλο τα εδάφη από τον ποταμό Επτ έως τη θάλασσα. Έτσι το Ποντουάζ έγινε γρήγορα μια συνοριακή πόλη που υπερασπίζονταν τα περίχωρα του Παρισιού.

Σιγά-σιγά, το Ποντουάζ μεγάλωσε και έγινε πόλη. Στον ποταμό Ουάζ κατασκευάστηκε μια νέα γέφυρα γύρω στο 1070. Ο Λουδοβίκος ΣΤ΄ της Γαλλίας (1081-1137) υπερασπίστηκε σθεναρά το γαλλικό Βεξέν, που ήταν άλλωστε τα δυτικά σύνορα του βασιλικού του τομέα, ενάντια σε πολλαπλές επιθέσεις του δούκα της Νορμανδίας. Η πόλη απέκτησε οχυρά τείχη, η γέφυρα στον ποταμό Ουάζ ξαναχτίστηκε με πέτρα και οχυρώθηκε και το ισχυρό βασιλικό κάστρο, με θέα την πόλη και τον ποταμό, ξαναχτίστηκε από το 1103 ως το 1122. Η πόλη ήταν μία από τις αγαπημένες διαμονές των Καπετιδών, ιδίως του Φιλίππου Αυγούστου και του Αγίου Λουδοβίκου. Οι βασιλείς επέτρεψαν στο Ποντουάζ να εκδώσει νόμισμα.

Το 1337 άρχισε ο Εκατονταετής Πόλεμος (1337-1453), γεγονός που επαύξησε τη στρατιωτική σημασία του κάστρου του Ποντουάζ. Σε αυτά τα προβλήματα προστέθηκαν πολλές επιδημίες πανώλης οι οποίες προκάλεσαν το θάνατο σημαντικού αριθμού κατοίκων. Η πόλη ήταν σχετικά ασφαλής κατά τη διάρκεια της πρώτης περιόδου του Εκατονταετούς Πολέμου. Το 1368, χτίστηκε το νοσοκομείο Σαιν-Ζακ για να φιλοξενήσει τους προσκυνητές της Κομποστέλα. Η πρόσοψη του κτιρίου είναι ακόμα ορατή σήμερα.

Ο 15ος αιώνας ήταν η εποχή της παρακμής. Αν και ισχυρά οχυρωμένη, η πόλη πέρασε αρκετές φορές στα χέρια των Άγγλων. Το 1417, οι Άγγλοι κατέκτησαν την πόλη και το 1419 πέρασε στην κατοχή των Βουργουνδών. Απελευθερώθηκε το 1436 αλλά ανακτήθηκε από τους Άγγλους το επόμενο έτος. Ανακαταλήφθηκε οριστικά από τον βασιλιά της Γαλλίας το 1441 μετά από πολιορκία τριών μηνών. Οι μάχες και οι λεηλασίες κατέστρεψαν την πόλη, η οποία έπαψε να αποτελεί πλέον σημαντικό εμπορικό κέντρο. Κατά τη διάρκεια της αγγλικής κατοχής, ο δούκας του Μπέντφορντ, αντιβασιλέας του βασιλείου της Γαλλίας, συνέδεσε το Ποντουάζ με τη Νορμανδία, αποστερώντας την πόλη από κάθε διοικητική και πολιτική σημασία.

Η πόλη είναι επίσης γνωστή ως η γενέτειρα του συγγραφέα και αλχημιστή Νικολά Φλαμέλ.

16ος αιώνας

Ο 16ος αιώνας χαρακτηρίστηκε από τους Θρησκευτικούς πολέμους. Το Ποντουάζ, όπως και το Παρίσι παρέμεινε αντίθετο προς τον προτεσταντισμό, ο οποίος εξαπλώθηκε όμως στα δυτικά του γαλλικού Βεξέν. Μετά τη συστράτευσή της με την Καθολική Λίγκα, η πόλη, τον Ιούλιο του 1589, πολιορκήθηκε και καταλήφθηκε από τον βασιλιά  της Γαλλίας Ερρίκο Γ' και τον εξάδελφό του μελλοντικό βασιλιά Ερρίκο Δ'. Με την απομάκρυνση του βασιλικού στρατού, η Λίγκα ανακατέλαβε την πόλη τον Ιανουάριο του 1590 μετά από πολιορκία έξι ημερών. Οι πολιορκίες των 1589 και 1590 προκάλεσαν μεγάλες καταστροφές στην πόλη.

Ποντουάζ, οδός Ζιζόρ, πίνακας του Καμίλ Πισαρό, 1868

Σύγχρονη εποχή

Με πλούσια ιστορία πάνω από 2.000 χρόνια, η πόλη εξακολουθεί να έχει μνήμες και κτίσματα του παρελθόντος, όπως μεσαιωνικά δρομάκια, ξενώνες, εκκλησίες και μουσεία, και το 2006 απέκτησε το σήμα της «Πόλης Τέχνης και Ιστορίας».

Ο ιμπρεσιονιστής ζωγράφος Καμίλ Πισαρό την έκανε διάσημη καθώς απεικονίζεται σε πολλά έργα ζωγραφικής που υπάρχουν σήμερα στις πιο γνωστές γκαλερί τέχνης του κόσμου.

Οικονομία

Στην κοινότητα Ποντουάζ λειτουργούν ηλεκτρολογικές, μηχανολογικές και χημικές βιομηχανίες.

Ο καθεδρικός ναός Σαιν-Μακλού

Κύρια αξιοθέατα

• Ο καθεδρικός ναός Σαιν-Μακλού. Χτίστηκε τον 12ο αιώνα και ανακατασκευάστηκε και διευρύνθηκε τον 15ο και 16ο αιώνα. Ο πύργος, καθώς και η κεντρική πύλη, είναι γοτθικού φλογόμορφου ρυθμού με πλούσιες εντυπωσιακές λεπτές διακοσμήσεις. Το κεντρικό σώμα πλαισιώνεται από αναγεννησιακές προσθήκες. Το υπόλοιπο τμήμα του καθεδρικού ναού του 12ου αιώνα βρίσκεται στο πίσω μέρος του οικοδομήματος.
• Το μουσείο του Ποντουάζ (μουσείο Ταβέ-Ντελακούρ). Το μουσείο στεγάζει γλυπτά από τον Μεσαίωνα, χειρόγραφα από τον 17ο αιώνα και έργα ζωγραφικής του 20ού αιώνα και στεγάζεται στο μέγαρο Εστουτβίλ, 15ος αιώνας.
• Το μουσείο Πισαρό (ιμπρεσιονιστικές συλλογές) και ο κήπος του. Το μουσείο βρίσκεται σε ένα αστικό σπίτι στην είσοδο του παλιού κάστρου. Παρουσιάζει μια συλλογή που βασίζεται σε μια σειρά από χαρακτικά του Καμίλ Πισαρό αλλά και έργα πολλών καλλιτεχνών που εργάστηκαν στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα μεταξύ Ποντουάζ και Λ'Ιλ-Αντάμ.
• Η εκκλησία Νοτρ-Νταμ. Βρίσκεται έξω από τα τείχη και χρονολογείται από τον 12ο αιώνα. Το 1589 το κτίριο καταστράφηκε κατά την πολιορκία του Ποντουάζ κατά τη διάρκεια των Θρησκευτικών πολέμων της Γαλλίας. Η νέα εκκλησία, έργο του Νικολά Λε Μερσιέ, ολοκληρώθηκε το 1599.  Ένα άγαλμα της Παναγίας αποτελεί αντικείμενο προσκυνήματος. Η παράδοση αναφέρει ότι ο ο βασιλιάς της Γαλλίας Άγιος Λουδοβίκος, άρρωστος κατά τη διάρκεια μιας από τις πολυάριθμες παραμονές του στην πόλη, ορκίστηκε να πάει και να ελευθερώσει τον τάφο του Χριστού στην Ιερουσαλήμ αν ξαναβρεί την υγεία του.

• Ιστορικά μνημεία και αξιοθέατα στο Ποντουάζ
• 
  Το μουσείο Ταβέ-Ντελακούρ
• 
  Η εκκλησία Νοτρ-Νταμ
• 
  Το παλιό νοσοκομείο Σαιν-Ζακ
• 
  Τα «κόκκινα σπίτια»
• 
  Αυλή του παλιού μοναστηριού των Κορδελιέρων, σήμερα Δημαρχείο
• 
  Το μουσείο Πισαρό (ψηλά)
• 
  Το κάστρο Μαρκουβίλ και οι κήποι του
• 
  Τμήμα των τειχών του Ποντουάζ

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πίνακες του Ποντουάζ στο μουσείο Πισαρό Αρχειοθετήθηκε 2019-12-17 στο Wayback Machine.
• Η ιστοσελίδα του Γραφείου Τουρισμού Σερζί-Ποντουάζ (γαλλικά, αγγλικά)