Πρινιάς Γόρτυνας Ηρακλείου
Συντεταγμένες: 35°09′33″N 24°59′39″E / 35.159291°N 24.994197°E Για συνώνυμους οικισμούς στην Ελλάδα δείτε το λήμμα: Πρινιάς (αποσαφήνιση)
| Πρινιάς | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Ηρακλείου |
| Δήμος | Γορτύνης |
| Δημοτική Ενότητα | Αγίας Βαρβάρας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Κρήτη |
| Νομός | Ηρακλείου |
| Υψόμετρο | 610 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 194 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 700 03 |
| Τηλ. κωδικός | 28940 |
| http://www.rizinia.com/ | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Ο Πρινιάς είναι χωριό και έδρα ομώνυμης κοινότητας του Δήμου Γορτύνης στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Βρίσκεται 25 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά από το Ηράκλειο, στο δρόμο Ηράκλειο - Βούτες - Άγιος Μύρωνας - Πυργού - Κάτω Ασίτες - Πρινιάς ή από τον δρόμο Ηρακλείου - Μεσσαράς στο ύψος της Αγίας Βαρβάρας 4 χιλιόμετρα δυτικά.
Γεωγραφικά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΟρεινός οικισμός κτισμένος στους πρόποδες του Ψηλορείτη με υψόμετρο 610 μέτρα στο νοτιότερο άκρο της επαρχίας Μαλεβιζίου[1] και συνορεύει με τις επαρχίες Καινούργιου και Μονοφατσίου. Η ευρύτερη περιοχή είναι χαρακτηρισμένη σαν περιοχή ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους[2]. Στα αξιοθέατα της περιοχής ανήκει η κορυφή Περδικοκορυφή, με θέα σε ολόκληρο το νομό Ηρακλείου.
Γενικά - πληθυσμιακά στοιχεία
ΕπεξεργασίαΑναφέρεται πρώτη φορά[3] το 1577 από τον Fr. Barozzi ως Prinea και σε όλες τις βενετσιάνικες απογραφές, στην τούρκικη του 1671 και την αιγυπτιακή του 1834. Από το 1881 και μετά αναφέρεται στην επαρχία Μαλεβιζίου στο δήμο Κρουσώνα με 225 κατοίκους και το 1900 με 348 κατοίκους.
Από το 1925 με το ΦΕΚ 27Α - 31/01/1925 ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας. Με το σχέδιο Καποδίστριας υπάγονταν στο δημοτικό διαμέρισμα του Δήμου Αγίας Βαρβάρας έως το 2010 που έγινε η συνένωση των ευρύτερων δήμων του σχεδίου Καλλικράτης και πλέον ανήκει στον Καλλικρατικό Δήμο Γόρτυνας[4].
Δείτε: Κοινότητα Πρινιά
Οι κάτοικοι ασχολούνται ως επί το πλείστον με γεωργικές εργασίες αλλά και με την κτηνοτροφία. Το κύριο εισόδημα τους είναι από το λάδι μιας και η περιοχή είναι γεμάτη από ελαιώνες. Υπάρχουν πολλά αμπέλια όπου παράγονται σταφύλια, σταφίδα, κρασί και τσικουδιά από τα αποστακτήρια.
Το χωριό σήμερα κατοικείται από 328 κατοίκους.
| Απογραφές [5] | |
| Έτος | Πληθυσμός |
| 1900 | 348 |
| 1920 | 375 |
| 1928 | 403 |
| 1940 | 504 |
| 1951 | 542 |
| 1961 | 577 |
| 1971 | 438 |
| 1981 | 459 |
| 1991 | 417 |
| 2001 | 369 |
| 2011 | 328 |
Ενορία
ΕπεξεργασίαΣτο χωριό εδρεύει ο ιερός ναός του Αγίου Γεωργίου και είναι η μεγαλύτερη εκκλησία του χωριού όπου βρίσκετε στην μέση περίπου του χωριού. Χτίστηκε το 1961 πάνω στην παλαιότερη εκκλησία που υπήρχε εκεί. Στην ενορία του χωριού ανήκουν αρκετές μικρότερες εκκλησίες όπως του Αγίου Παντελεήμονος, του Αγίου Αντωνίου και της Αγίας Ειρήνης.
Αρχαιολογικό ενδιαφέρον
ΕπεξεργασίαΣτην περιοχή του χωριού ανήκει ο αρχαιολογικός χώρος της Ριζηνίας, πάνω στον λόφο Πατέλλα, υπήρχε μια αρχαία πόλη η Ριζηνία. Ο λόφος κατοικήθηκε για πρώτη φορά στους υστερομινωικούς III χρόνους και δεν εγκαταλείφθηκε στην αρχαϊκή περίοδο, όπως συμβαίνει με όλες σχεδόν τις πόλεις που ιδρύθηκαν εκείνη την εποχή από Μινωίτες πρόσφυγες[1][6].
Στον λόφο Πατέλλα ανασκάφηκαν δύο αρχαϊκοί ναοί του 7ου αι. π.Χ. Αυτός που βρίσκεται ανατολικότερα είναι παλαιότερος, πιθανολογείται στα τέλη του 7ου αιω. π.Χ.), θεωρείται σημαντικότερος και αποτελεί παραλλαγή του ναού εν παραστάσι, αλλά πολλά στοιχεία του θυμίζουν τα μικρά ιερά της υστερομινωικής III περιόδου. Υπήρχε μόνο ένας τετράγωνος πεσσός ανάμεσα στις παραστάδες του προδρόμου και δύο ξύλινοι κίονες στη μέση του σηκού. Την πρόσοψη του ναού κοσμούσε ανάγλυφη ζωφόρος ιππέων, και το υπέρθυρο μία μικρή ζωφόρος ζώων και δύο καθιστά αγάλματα θεοτήτων. Τα γλυπτά αυτά είναι από τα πρώτα δείγματα της λεγόμενης δαιδαλικής πλαστικής[1][6].
Πιστεύεται ότι ο Πρινιάς ήταν επίσης καταφύγιο για τους Ετεοκρήτες, όπως και το Καρφί. Ένας ναός βρέθηκε στο ανατολικό μέρος του λόφου όπου ανακαλύφθηκαν ευρήματα, που παραπέμπουν στη λατρεία του φιδιού, όπως επίσης και μιας θεότητας με σηκωμένα όπλα.
Στη δυτική πλευρά του λόφου υπήρχε ένα κάστρο που χρονολογείται τον 4ο ή 5ο αιώνα π.Χ. κι ένα νεκροταφείο.
Οι ανασκαφές δεν είναι εκτεταμένες και γίνονται σταδιακά μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες από το Ιταλικό πανεπιστήμιο της Catania.
Φωτογραφίες
Επεξεργασία
|
Δείτε επίσης
ΕπεξεργασίαΕξωτερικοί σύνδεσμοι
ΕπεξεργασίαΠαραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 58, τομ. 29.
- ↑ «NatureBank - Τοπίο (ΤΙΦΚ) - Πρινιάς». filotis.itia.ntua.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ Σπανακης, Στεργιος Γ (1991). Πολεις και Χωρια της Κρητης στο περασμα των αιωνων: μητρωον των οικισμων. Γ. Δετορακης.
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ User, Super. «Πρινιάς». www.e-mesara.gr. Ανακτήθηκε στις 14 Απριλίου 2018.
- ↑ 6,0 6,1 «DIGITAL CRETE - IMS FORTH». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 15 Νοεμβρίου 2019.[νεκρός σύνδεσμος]