Προίκα

Προίκα είναι ένας θεσμός κατά τον οποίο η οικογένεια παραχωρεί στη νύφη την περιουσία της όταν παντρεύεται. Ο θεσμός της προίκας υπήρχε από τα αρχαία χρόνια και αποτελούσε τη συμβολή της γυναίκας στον κοινό βίο του ζευγαριού.

Διαλέγοντας προικιά του Νικολάι Μπεκιάσεφ, 1910

Οι συνήθεις λόγοι που επιβαλλόταν ήταν αρχικά οικονομικοί και στη συνέχεια κοινωνικοί. Πέρα από τα φυσικά προσόντα της νύφης, αιτία γάμου αποτελούσε και η προίκα. Η προίκα ήταν ένα συμβόλαιο, έγγραφο και ενυπόγραφο, το οποίο επιβεβαιωνόταν από το προικοσύμφωνο. Ήταν μια ενέργεια στην οποία το συναίσθημα είχε ανύπαρκτο ρόλο στην διαδικασία λήψεως της απόφασης.

Οι γονείς κάθε κοπέλας προσπαθούσαν από τα μικρά χρόνια της μέχρι τη στιγμή που θα την ζητούσε κάποιος να συλλέξουν όση περισσότερη προίκα μπορούσαν για να παντρευτεί. Συνήθως η προίκα αποτελούνταν από ρούχα, αλλά οι πιο εύποροι έδιναν κοσμήματα, κτήματα γης, ζώα, καθώς και κατοικίες. Στην ουσία η προίκα ήταν μια αποζημίωση στον άντρα, καθώς εξασφάλιζε την ελάφρυνση της οικογένειας σε πολλούς τομείς και του συζύγου από τα βάρη της. Τέλος, η προίκα είναι ένα σύμβολο μέσα από το οποίο μπορούσε κανείς να διακρίνει την οικονομική κατάσταση κάθε οικογένειας.

Πηγές

[1] [2]

Βιβλιογραφία

• Καγκελάρης, Ν. (2013), Βασίλη Κωνσταντόπουλου Στοιχεία Λαϊκού πολιτισμού μέσα από την αφήγησή του, Αθήνα, Βιβλιοεπιλογή, σσ.17- 18 [3]
• Πλουμίδης Σπυρίδων, Γυναίκες και γάμος στην Κέρκυρα (1600-1864). Έμφυλες σχέσεις και οικονομικές δραστηριότητες, μεταδιδακτορική έρευνα, Εκδόσεις Ιονίου Πανεπιστημίου, Κέρκυρα 2008, σσ. 43-60.
• Μπαλού Μαρία - Βλάχου Νικολέτα, "Διαχρονική θεώρηση των προικώων εγγράφων της Κέρκυρας (16ος-19ος αιώνας)", Περί Ιστορίας, 2013 (τχ. 6), Ιόνιος Εταιρεία Ιστορικών Μελετών, Κέρκυρα, σσ. 115-126.