Στην προεδρική εκλογή συμμετείχαν 19 υποψήφιοι, και παράλληλα με την προεδρική εκλογή διεξήχθη και ένα δημοψήφισμα για την μορφή του πολιτεύματος, αν προτιμούν προεδρικό ή κοινοβουλευτικό πολίτευμα. [2] Γύρω στα 2.474 εκλογικά κέντρα σε όλην την χώρα άνοιξαν για να υποδεχτούν τους 3,5 εκατομμύρια εγγεγραμμένους ψηφοφόρους.[3]
Τα πρώτα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο Σαντίρ Τζαπάροφ κατάφερε συντριπτική νίκη και εξελέγη Πρόεδρος με το 79,86% των ψήφων.[4][5] Στο δημοψήφισμα οι εκλογείς ψήφισαν υπέρ του προεδρικού πολιτεύματος με 81,29%.[6]
Στις 28 Ιανουαρίου έγινε η ορκωμοσία του Προέδρου Τζαπάροφ.[7]
Σύμφωνα με το Κιργιζικό Σύνταγμα ο Πρόεδρος είναι ο αρχηγός του κράτους και αντιπροσωπεύει την ενότητα του λαού και την εξουσία του κράτους. Εκλέγεται με άμεσες δημοκρατικές εκλογές για εξαετή θητεία. Η προεδρική θητεία δεν είναι ανανεώσιμη, δηλαδή κανείς δεν μπορεί να εκλεγεί Πρόεδρος για δεύτερη φορά.[8] Το εκλογικό σύστημα είναι πλειοψηφικό δύο γύρων. Ο υποψήφιος που θα εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία (πάνω από 50% των ψήφων) ανακηρύσσεται νικητής. Αν στον πρώτο γύρο δεν αναδειχθεί κανένας νικητής, τότε διεξάγεται δεύτερος γύρος στον οποίο συμμετέχουν οι δύο επικρατέστεροι υποψήφιοι του πρώτου.
Δικαίωμα υποψηφιότητας έχουν όλοι οι πολίτες ηλικίας 35-70 ετών, υπό την προϋπόθεση να έχουν διαμείνει στη χώρα για τουλάχιστον 15 χρόνια, να έχουν καλή γνώση της Κιργιζικής γλώσσας, να συγκεντρώσουν 30.000 υπογραφές εκλογέων και να καταθέσουν 1 εκατομ. σομ (€ 9.846) ως χρηματική εγγύηση.
Μέχρι τις 14 Νοεμβρίου 2020 συνολικά 63 υποψήφιοι είχαν υποβάλλει αίτηση υποψηφιότητας στις εκλογές. Στις 4 Δεκεμβρίου η Κεντρική Επιτροπή των Εκλογών ανακοίνωσε τα ονόματα των 19 υποψηφίων.[9][10][11]
Εκστρατεία: Σαντίρ για ΠρόεδροςΑρχειοθετήθηκε 2020-12-25 στο Wayback Machine.Σαντίρ Τζαπάροφ: μετά τις Κιργιζικές βουλευτικές εκλογές του 2020, εν μέσω των ταραχών και των διαμαρτυριών της αντιπολίτευσης, ο Σαντίρ Τζαπάροφ έγινε προσωρινός Πρωθυπουργός και Πρόεδρος της χώρας. Εκπροσωπεί το Πατριωτικό Κόμμα, που έμεινε εκτός κοινοβουλίου στις εκλογές. Η προεκλογική του εκστρατεία ήταν η πιο πολυδάπανη, κόστισε γύρω στα 20 εκατομ. σομ (€ 196.000).[12] Στην εκστρατεία του υποσχέθηκε ότι αν εκλεγεί Πρόεδρος θα εισάγει συνταγματικές τροποποιήσεις ώστε να ενισχυθούν οι εξουσίες του Προέδρου.
Άνταχαν Μαντουμάροφ: είναι δικηγόρος και αρχηγός του κόμματος Ενωμένο Κιργιζιστάν.[13]
Ίσαεφ Κανάτμπεκ: είναι ο αρχηγός του κόμματος Κιργιζιστάν. Έχει ταχθεί κατά των συνταγματικών τροποποιήσεων που ζητά ο Τζαπάροφ.[14]
Κλάρα Σοορονκούλοβα: είναι η μοναδική γυναίκα που προκρίθηκε στον πρώτο γύρο των εκλογών. Είναι δικηγόρος και αρχηγός του μικρού φιλελεύθερου κόμματος Μεταρρύθμιση. [15][12]
Κάνιμπεκ Ιμανάλιεφ: ήταν μέλος στην κοινοβουλευτική ομάδα του Σοσιαλιστικού Κόμματος Άτα Μέκεν και στις εκλογές του 2020 συμμετείχε με το κόμμα Πατρίδα Κιργιζία. Έχει ταχθεί κατά του Τζαπάροφ αποκαλώντας τον «αγράμματο».[12]
Ράβσαν Τζεενμπέκοφ: είναι 50χρονος δικηγόρος. Ήταν πολιτικός κρατούμενος που απελευθερώθηκε μετά τις ταραχές της 6ης Οκτωβρίου 2020, μαζί με τον Τζαπάροφ. Περιέγραψε τον εαυτό του ως αγωνιστή για «την δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία».[16][12]
Κουρσάν Ασάνοφ: ήταν αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών που απολύθηκε για την ανάμειξή του στη σύλληψη του πρώην Προέδρου Αταμπάγιεφ τον Αύγουστο του 2019. Στις 9 Οκτωβρίου 2020 συνελήφθη για τη συμμετοχή του στις ταραχές.[17][18]
Ουλούκμπεκ Κοχκόροφ: ήταν Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ανάπτυξης το 2018-2020. Ο 46χρονος είναι αρχηγός του μικρού κόμματος «Νέα Εποχή», αλλά στις τρέχουσες εκλογές εκπροσωπεί το Δημοκρατικό Κόμμα Ενότητα.[20][21]
Έλνταρ Αμπακίροφ: είναι επιχειρηματίας και πρώην υφυπουργός Οικονομίας (2016-2019). Στις εκλογές του 2020 συμμετείχε με το Σοσιαλιστικό Κόμμα Άτα Μέκεν.[12][22]
Τζένισμπεκ Μπαϊγκούτιεφ: συμμετείχε στην κυβέρνηση του πρώην Προέδρου Κουρμανμπέκ Μπακίγιεφ, το 2006-2009. Είναι επιχειρηματίας που έχει ενεχυροδανειστήρια και άλλες εταιρείες παροχής συμβουλευτικών και οικονομικών υπηρεσιών.[23][12]
Αϊμέν Κασένοφ: το 2007-2015 ήταν διευθυντής της Gazprom στο Καζακστάν. Το 2016-2019 ήταν μέλος στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ρωσο-Κιργιζικού Αναπτυξιακού Ταμείου για την ένταξη της Κιργιζίας στην Ευρασιατική Οικονομική Ένωση.[24]
Μπαπιρζάν Τολμπάγιεφ: από το 2008 είναι ιδρυτής και διευθυντής της μικρής χρηματοπιστωτικής εταιρείας Μολμπουλάκ.[12]
Ιμαμιντίν Τασόφ: είναι πρόεδρος μίας κατασκευαστικής εταιρείας.[25]
Αρστανμπέκ Αμπντιλντάεφ: είναι η τρίτη φορά που συμμετέχει σε προεδρική εκλογή και είναι γνωστός για τις εκκεντρικές δηλώσεις του. Στην προεδρική εκλογή του 2011 υποσχέθηκε ότι «δεν υπάρχει χειμώνας!» και ήρθε ένατος (0,50% των ψήφων). Στην προεδρική εκλογή του 2017 ήρθε όγδοος (0,12% των ψήφων). Στα τέλη του 2019 αυτοανακηρύχθηκε Θεός και τον Μάρτιο του 2020 είπε ότι αυτός έστειλε τον κορονοϊό στον κόσμο.[26]
Αρστανμπέκ Μίκτιμπεκ: to 2009-2012 ήταν δημοσιογράφος στη δημόσια τηλεόραση και το 2012-2020 ήταν επικεφαλής στο Κέντρο Ανάπτυξης της Βιομηχανίας Χαλάλ. Είναι το Νο.3 στο ψηφοδέλτιο και η εκστρατεία του έχει θέμα: «Θα ανταποκριθώ στις ανάγκες του καιρού».[27]
Ράσιντ Τάγκαεφ: σε ηλικία 62 χρονών θα ήταν ο γηραιότερος από τους υποψήφιους. Τελικά απέσυρε την υποψηφιότητά του και το όνομά του σβήστηκε από τα ψηφοδέλτια.[3][12]
Στο δημοψήφισμα οι εκλογείς κλήθηκαν να απαντήσουν στην ερώτηση: Ποια μορφή πολιτεύματος προτιμάτε για την Δημοκρατία της Κιργιζίας: προεδρική δημοκρατία. κοινοβουλευτική δημοκρατία ή κανένα από τα δύο ανωτέρω.[29]
10 Ιανουαρίου 2021: Αμέσως μετά τη διεξαγωγή των εκλογών ορισμένοι από τους υποψήφιους δήλωσαν ότι δεν θα αναγνωρίσουν τα αποτελέσματα καταγγέλοντας υποψίες για «νοθεία» στη διεξαγωγή, όπως ο Κουρσάν Ασάνοφ[18] και ο Αμπντίλ Σεγκιζμπάεφ.[30]
11 Ιανουαρίου 2021: Την επόμενη ημέρα των εκλογών ο Τζαπάροφ δήλωσε ότι σε δύο μήνες θα ισχύσει το νέο Σύνταγμα και ότι τον Μάιο θα διεξαχθούν οι βουλευτικές εκλογές.[31] «Η μειοψηφία πρέπει να υποταχθεί στην πλειοψηφία», είπε.[32] Η αποστολή παρατηρητών του ΟΑΣΕ ανέφερε μεγάλες ανισότητες μεταξύ των υποψηφίων.[32][33]
Η ορκωμοσία του νέου προέδρου έγινε στις 28 Ιανουαρίου.[7]
.png)
.gif)
Νίκη
Δημοκρατικό Κόμμα «Ενότητα»
Κιργιζιστάν
