Πρωτάθλημα Ελλάδας πετοσφαίρισης γυναικών

η 1η κατηγορία πετοσφαίρισης γυναικών στην Ελλάδα

Το πρωτάθλημα πετοσφαίρισης γυναικών είναι η σημαντικότερη διοργάνωση πετοσφαίρισης γυναικών στην Ελλάδα και μαζί με το κύπελλο αποτελούν τους δύο σημαντικότερους εγχώριους τίτλους που μπορεί να κατακτήσει μια ομάδα.

VolleyLeague Γυναικών
Τρέχουσα διοργάνωση:
Current sports event 2022–23
VolleyLeague Γυναικών logo.jpg
ΆθλημαΠετοσφαίριση
Ίδρυση1970
Αριθμός ομάδων12
ΧώραΕλλάδα Ελλάδα
ΉπειροςΕυρώπη CEV
Τελευταίος κάτοχος Παναθηναϊκός
(25ος τίτλος)
Περισ. κατακτήσεις Παναθηναϊκός
(25 τίτλοι)
Επίπεδο1
ΥποβιβασμόςPre League
Εγχώρια κύπελλαΚύπελλο Ελλάδας
Σούπερ Καπ
Διεθνή κύπελλαΤσάμπιονς Λιγκ
CEV Καπ
Τσάλεντζ Καπ
Επίσημη ιστοσελίδαvolleyball.gr

Ο Παναθηναϊκός κατέκτησε το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα, έχει και τις περισσότερες κατακτήσεις τίτλων με 25 [1], ενώ είναι και ο τρέχων κάτοχος του τίτλου. Το ρεκόρ συνεχόμενων κατακτήσεων με 8 κατέχει ο Ολυμπιακός. [2]

ΙστορίαΕπεξεργασία

Το πρωτάθλημα διοργανώθηκε για πρώτη φορά την περίοδο 1970-71 σύμφωνα με την ΕΟΠΕ και τον τίτλο κατέκτησε ο Παναθηναϊκός.[1] Η τελική του φάση έγινε στη Θεσσαλονίκη από τη νεοϊδρυθείσα τότε ΕΟΠΕ. Τότε, για πρώτη φορά, οι δυο πρώτες ομάδες από τα πρωταθλήματα Κέντρου, Θεσσαλονίκης και Περιφέρειας ενώθηκαν σε έναν όμιλο και διεκδίκησαν το πανελλήνιο πρωτάθλημα.[3] Μεταξύ 1972 και 1978 η τελική φάση διεξαγόταν με συμμετοχή 5 ή 6 ομάδων, ενώ τα δύο επόμενα έτη με 8 και 9 αντίστοιχα. Τα 1981 και 1982 μετά το τέλος των τοπικών πρωταθλημάτων διεξήχθησαν προκριματικοί αγώνες στους δύο ομίλους βόρειο και νότιο, από όπου 4 ομάδες προκρίθηκαν στην τελική φάση.

Την περίοδο 1982-83 η Ελληνική Ομοσπονδία καθιέρωσε το πρωτάθλημα Α' Εθνικής με τη συμμετοχή οκτώ ομάδων. Την περίοδο 1984-85 οι ομάδες αυξάνονται σε δέκα. Η Α' Εθνική διατηρήθηκε ως το 1988. Τα έτη 1984, 1985, 1986 και 1988, το πρωτάθλημα διεξήχθη σε δύο φάσεις. Στη δεύτερη φάση οι ομάδες χωρίστηκαν σε δύο ομίλους. Στον πρώτο αγωνίστηκαν για τον τίτλο του πρωταθλητή και στον δεύτερο για την αποφυγή του υποβιβασμού σε κατώτερη κατηγορία.

Το 1988 η Α' Εθνική διαιρέθηκε σε δύο ομίλους (Α1 και Α2), με έξι ομάδες έκαστος. Το σύστημα αυτό της πειραματικής Α1 ίσχυσε τις περιόδους 1988-89 και 1989-90. Το 1990-91 καθιερώθηκε η Α1 με τη σημερινή της μορφή, με τη διεξαγωγή πλέι-οφ μετά το τέλος της κανονικής περιόδου. Στο πρωτάθλημα εκείνο συμμετείχαν οκτώ ομάδες. Το 1992-93 οι ομάδες αυξήθηκαν σε δέκα. Την περίοδο 1993-94 οι ομάδες αυξήθηκαν σε δώδεκα, ενώ δεν διεξήχθησαν πλέι-οφ για πρώτη και μοναδική φορά στην ιστορία της Α1. Επιπλέον δεν διεξήχθησαν πλέι-οφ με νοκ άουτ σειρές τις περιόδους 2002-03, 2010-11, 2011-12, όταν και το πρωτάθλημα διεξήχθη σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση οι ομάδες αγωνίστηκαν σε έναν όμιλο με μονούς αγώνες, ενώ στη δεύτερη χωρίστηκαν σε δύο ομίλους για τις θέσεις 1-6 και 7-12 και έδωσαν διπλούς αγώνες. Το 2011 η Ομοσπονδία αποφάσισε την αύξηση των ομάδων για την περίοδο 2011-12 σε δεκατέσσερις, όμως η αποχώρηση δύο εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων οδήγησε στη διατήρηση του αριθμού των δώδεκα ομάδων.

ΠρωταθλητέςΕπεξεργασία

Κάτοχοι τίτλουΕπεξεργασία

Περίοδος Πρωταθλητής
1970–71   Παναθηναϊκός
1971–72   Παναθηναϊκός
1972–73   Παναθηναϊκός
1973–74   Ζ.Α.Ο.Ν. Κηφισιάς
1974–75   Ζ.Α.Ο.Ν. Κηφισιάς
1975–76   Ζ.Α.Ο.Ν. Κηφισιάς
1976–77   Παναθηναϊκός
1977–78   Παναθηναϊκός
1978–79   Παναθηναϊκός
1979–80   Ζ.Α.Ο.Ν. Κηφισιάς
1980–81   Ζ.Α.Ο.Ν. Κηφισιάς
1981–82   Παναθηναϊκός
1982–83   Παναθηναϊκός
1983–84   Φιλαθλητικός Θ.
1984–85   Παναθηναϊκός
1985–86   Φιλαθλητικός Θ.
1986–87   Φιλαθλητικός Θ.
1987–88   Παναθηναϊκός
Περίοδος Πρωταθλητής
1988–89   Ιωνικός Ν.Φ.
1989–90   Παναθηναϊκός
1990–91   Παναθηναϊκός
1991–92   Παναθηναϊκός
1992–93   Παναθηναϊκός
1993–94   Ιωνικός Ν.Φ.
1994–95   Φ.Ο. Βριλησσίων
1995–96   Φ.Ο. Βριλησσίων
1996–97   Φ.Ο. Βριλησσίων
1997–98   Παναθηναϊκός
1998–99   Φ.Ο. Βριλησσίων
1999–00   Παναθηναϊκός
2000–01   Πανελλήνιος
2001–02   Πανελλήνιος
2002–03   Φιλαθλητικός Θ.
2003–04   Φ.Ο. Βριλησσίων
2004–05   Παναθηναϊκός
2005–06   Παναθηναϊκός
Περίοδος Πρωταθλητής
2006–07   Παναθηναϊκός
2007–08   Παναθηναϊκός
2008–09   Παναθηναϊκός
2009–10   Παναθηναϊκός
2010–11   Παναθηναϊκός
2011–12   Α.Ε.Κ.
2012–13   Ολυμπιακός
2013–14   Ολυμπιακός
2014–15   Ολυμπιακός
2015–16   Ολυμπιακός
2016–17   Ολυμπιακός
2017–18   Ολυμπιακός
2018–19   Ολυμπιακός
2019–20   Ολυμπιακός
2020–21 ματαιώθηκε [4]
2021–22   Παναθηναϊκός
2022–23   Παναθηναϊκός

Σύνολο τίτλωνΕπεξεργασία

Σύλλογος Τίτλοι Χρονιές
  Παναθηναϊκός
25
1971, 1972, 1973, 1977, 1978, 1979, 1982, 1983,
1985, 1988, 1990, 1991, 1992, 1993, 1998, 2000,
2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2022,
2023
  Ολυμπιακός
8
2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020
  Ζ.Α.Ο.Ν. Κηφισιάς
5
1974, 1975, 1976, 1980, 1981
  Φ.Ο. Βριλησσίων
5
1995, 1996, 1997, 1999, 2004
  Φιλαθλητικός Θεσσαλονίκης
4
1984, 1986, 1987, 2003
  Ιωνικός Νέας Φιλαδέλφειας
2
1989, 1994
  Πανελλήνιος
2
2001, 2002
  Α.Ε.Κ.
1
2012

ΝταμπλΕπεξεργασία

Νταμπλ τίτλων έχει επιτευχθεί 16 φορές, από 4 διαφορετικές ομάδες.

Σύλλογος Νταμπλ Χρονιές
  Ολυμπιακός
7
2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019
  Παναθηναϊκός
6
2005, 2006, 2008, 2009, 2010, 2022
  Φ.Ο. Βριλησσίων
2
1999, 2004
  Πανελλήνιος
1
2001

Οι τελικοί των πλέι-οφ από την καθιέρωσή τουςΕπεξεργασία

Πηγές: archive.sport.gr.

Περίοδος Πλεον. έδρας Νίκες Μειον. έδρας Αγώνες Προπονητής πρωταθλητή
1ος 2ος 3ος 4ος 5ος
1990–91 3–0 Ιωνικός Ν.Φ. 3–2 3–1 3–0 Σούλης Τουρσούγκας
1991–92 2–0 Πανελλήνιος 3–0 3–0 Σούλης Τουρσούγκας
1992–93 4–0 Ιωνικός Ν.Φ. 3–0 3–0 3–0 3–0 Γιέρζι Βελτς
1993–94 Δεν έγιναν play off. Πρωταθλητής αναδείχτηκε στην κανονική περίοδο ο Ιωνικός Ν.Φ.. Γιάννης Νικολάκης
1994–95 2–1 Παναθηναϊκός 2–3 3–2 3–1 Στέφανος Πολύζος
1995–96 Ιωνικός Ν.Φ. 1–3 1–1 νίκες 2–3 2–3 Στέφανος Πολύζος
1996–97 3–2 Παναθηναϊκός 1–1 νίκες 3–1 1–3 3–2 Στέφανος Πολύζος
1997–98 Φ.Ο. Βριλησσίων 1–2 3–0 1–3 1–3 Γιάννης Νικολάκης
1998–99 3–0 Παναθηναϊκός 3–2 3–2 3–2 Δημήτρης Μπαχράμης
1999–00 3–2 Φιλαθλητικός Θεσ. 1–3 3–2 1–3 3–0 3–1 Γιάννης Νικολάκης
2000–01 Παναθηναϊκός 2–3 1–3 3–0 1–3 3–1 2–3 Γιάννης Νικολάκης
2001–02 3–0 Φιλαθλητικός Θεσ. 3–0 3–0 3–2 Γιάννης Νικολάκης
2002–03 Δεν έγινε τελικός στα play off. Πρωταθλητής αναδείχτηκε ο Φιλαθλητικός Θεσ.. Δημήτρης Σολκίδης
2003–04 3–2 Πανελλήνιος 3–0 1–3 3–1 1–3 3–0 Μάκης Ξαγοράρης
2004–05 3–1 Φιλαθλητικός Θεσ. 3–0 1–3 3–1 3–2 Δημήτρης Μπαχράμης
2005–06 3–1 Α.Ο. Μαρκοπούλου 3–1 2–3 3–1 3–0 Δημήτρης Μπαχράμης
2006–07 3–0 Ολυμπιακός 3–0 3–0 3–0 Κώστας Τσίγκος
2007–08 3–2 Ολυμπιακός 1–3 0–3 3–0 3–2 3–0 Τάκης Φλώρος
2008–09 3–0 Ολυμπιακός 3–0 3–0 3–0 Τάκης Φλώρος
2009–10 Ολυμπιακός 0–3 2–3 1–3 1–3 Τάκης Φλώρος
2010–11 Δεν έγινε τελικός στα play off. Πρωταθλητής αναδείχτηκε ο Παναθηναϊκός. Σπύρος Χουντουμάδης
2011–12 Δεν έγινε τελικός στα play off. Πρωταθλήτρια αναδείχτηκε η ΑΕΚ Απόστολος Οικονόμου
2012–13 ΑΕΚ 2–3 3–1 3–1 1–3 1–3 1–3 Αρχοντέλης Σωτήρχος
2013–14 ΑΕΚ 1–3 3–1 0–3 0–3 0–3 Γιάννης Νικολάκης
2014–15 3–1 Παναθηναϊκός 3–0 0–3 3–2 3–1 Γιάννης Νικολάκης
2015–16 3–0 Α.Ο. Θήρας 3–0 3–1 3–0 Μπράνκο Κοβάτσεβιτς
2016–17 3–0 Πανναξιακός 3–1 3–2 3–0 Μπράνκο Κοβάτσεβιτς
2017–18 3–0 Άρης 3–0 3–0 3–0 Μπράνκο Κοβάτσεβιτς
2018–19 3–0 Πανναξιακός 3–0 3–0 3–0 Μπράνκο Κοβάτσεβιτς
2019–20 Δεν έγιναν play off. Πρωταθλητής αναδείχτηκε στην κανονική περίοδο ο Ολυμπιακός. Μπράνκο Κοβάτσεβιτς
2020–21 Δεν ανεδείχθη πρωταθλητής λόγω οριστικής διακοπής του πρωταθλήματος.
2021–22 Ολυμπιακός 2–3 3–1 1–3 3–1 0–3 1–3 Μπράνκο Γκάιτς
2022–23 3–0 Ολυμπιακός 3–1 3–1 3–2 Γιάννης Καλμαζίδης
  • Αγώνες κανονικής περιόδου (πλάγια γραφή) - Αγώνες στην έδρα της ομάδας με πλεονέκτημα - Αγώνες στην έδρα της ομάδας με μειονέκτημα.
  • Τις περιόδους 1990−91, 1992−93, 1995−96, 1996−97, 1998−99 και 2012−13 τα αποτελέσματα της κανονικής περιόδου μεταφέρθηκαν στα πλέι οφ.

Συμμετοχές σε Α' και Α1 Κατηγορία (1983–2023)Επεξεργασία

Ανά σύλλογοΕπεξεργασία

Το Εθνικό πρωτάθλημα καθιερώθηκε την περίοδο 1982−83 με την επωνυμία "Α' Εθνική". Έως και την περίοδο και 2022-23 έχουν διεξαχθεί 41 εθνικά πρωταθλήματα. Συνολικά 56 ομάδες έχουν μετάσχει στην ανώτατη κατηγορία του Εθνικού πρωταθλήματος γυναικών μέχρι και την περίοδο 2022−23. Οι συμμετοχές των ομάδων είναι:

Συμ. Σύλλογος
39
  Παναθηναϊκός (Βόλλεϋ Λιγκ)
32
  Α.Σ. Άρης Θεσσαλονίκης (Βόλλεϋ Λιγκ)
25
  Ολυμπιακός (Βόλλεϋ Λιγκ)
24
  Φιλαθλητικός Ο.Γ. Θεσσαλονίκης
21
  Α.Ο. Μαρκοπούλου (Βόλλεϋ Λιγκ)
20
  Πανελλήνιος Γ.Σ. (Β)
17
  Α.Σ. Ιωνικός Νέας Φιλ. (Α2)
16
  Φ.Ο. Βριλησσίων (Α2)
15
  Ζ.Α.Ο.Ν. Κηφισιάς (Βόλλεϋ Λιγκ)
14
  Γ.Σ. Ηρακλής Θεσσαλονίκης (Β)
13
  Ε.Α. Λάρισας (Α2)
  Α.Ε.Κ. (Βόλλεϋ Λιγκ)
12
  Α.Π.Σ. Αίας Ευόσμου (Πρε Λιγκ)
11
  Γ.Σ. Ηρακλής Κηφισιάς (Πρε Λιγκ)
10
  Ε.Ο. Σταυρούπολης (Α2)
ΑΟ Καβάλας (Β)
  ΓΣ Ηλιούπολης (Πρε Λιγκ)
09
  Γ.Σ.Γ. Νίκη Αλεξανδρούπολης (Α2)
  Γ.Σ. Σίρις Σερρών
  Πανναξιακός Α.Ο.Ν.
  Α.Ο. Θήρας (Βόλλεϋ Λιγκ)
Συμ. Σύλλογος
8
  Α.Ο. Αγίου Σώστη*
7
  Ένωση Βύρωνα* (Β)
  Α.Σ. Μακεδόνες Αξιού (Πρε Λιγκ)
  Ηλυσιακός Α.Ο. (Βόλλεϋ Λιγκ)
6
  Γ.Σ. Κοζάνης (Β)
  Α.Ο. Πορφύρας Πειραιώς (Πρε Λιγκ)
  Α.Σ.ΠΕ. Θέτις Βούλας (Βόλλεϋ Λιγκ)
5
  Σ.Α.Α.Κ. Ανατόλια Θεσ. (Β)
  Πανιώνιος Γ.Σ.Σ. (Α2)
  Ο.Φ.Α. Απολλώνιος Κερατσινίου (Β)
  Α.Γ.Σ. Βύρωνα*
4
  Ο.ΠΕ. Ρεθύμνου (Α2)
  Α.Ο. Παράδεισος Αμαρουσίου
  Α.Σ. Κτησιφών Παιανίας (2Τ)
  Π.Α.Ο.Κ. (Βόλλεϋ Λιγκ)
  Α.Ο.Ν.Ν.Ν.Ε. Αμαζόνες (Πρε Λιγκ)
3
  Α.Σ.Π. Ίωνες (Β)
  Γ.Σ. Κερατέας (Β)
  Α.Γ.Σ. Άρτεμις Κορυδαλλού (Α2)
  Α.Ο. Λαμίας 2013 (Βόλλεϋ Λιγκ)
Συμ. Σύλλογος
2
  Ε.Σ.Ο. Επίκουρος Πολίχνης
  Α.Γ.Σ. Δραπετσώνας
  Γ.Σ. Δράμας (Β)
  Β.Α.Ο. (Τ)
  Α.Σ.Π. Κόρινθος (Πρε Λιγκ)
1
  Φιλαθλητικός Λαρισαϊκός Σύλ. (Β)
  Σ.Α. Πειραματικού Σ.Π.Θ. (Β)
  Α.Σ. Εδεσσαϊκός
  Α.Ο. Αθήνα
  Α.Σ. Παπάγου (Β)
  Μεσσηνιακός Γ.Σ. (Α2)
  Ν.Ο. Ποσειδών Καλαμάτας (Τ)
  Α.Ο. Τράχωνες Αλίμου (Β)
  Δ.Α.Σ. Ωραιοκάστρου (Β)
  Α.Σ. Ελπίς Αμπελοκήπων (Α2)
  Α.Ο. Αιγάλεω (Βόλλεϋ Λιγκ)
  • Στην παρένθεση αναφέρεται η κατηγορία που αγωνίζεται η κάθε ομάδα για την περίοδο 2017-18. Οι κατηγορίες κατά σειρά είναι: Βόλλεϋ Λιγκ, Πρε Λιγκ, Α2, Β' Εθνική (Β), Τοπική (Τ), 2η Τοπική (2Τ). Με πλάγια γραφή σημειώνονται όσες δεν μετέχουν σε κάποια κατηγορία.
  • Ο ΑΟ Αγίου Σώστη και ο ΑΓΣ Βύρωνα ήταν ξεχωριστές ομάδες ως το 2000 με 8 και 5 συμμετοχές αντίστοιχα. Το 2001 συγχωνεύτηκαν και σχημάτισαν την ΑΕ Βύρωνα/Αγίου Σώστη. Το 2003 αυτή συγχωνεύτηκε με το τμήμα μπάσκετ του ΠΑΟ Δόξα Βύρωνα και μετονομάστηκε σε Ένωση Βύρωνα, ονομασία με την οποία υπάρχει μέχρι σήμερα.[5]

ΟνομασίαΕπεξεργασία

Η Πρώτη Κατηγορία Πετοσφαίρισης Ελλάδας Γυναικών έχει αλλάξει ονομασία τέσσερις φορές.

  • 1971–1982: Πανελλήνιο Πρωτάθλημα
  • 1982–1990: Α' Εθνική
  • 1990–2017: Α1 Εθνική
  • 2017–τώρα: Βόλλεϋ Λιγκ (VolleyLeague)

ΛογότυποΕπεξεργασία

ΠαραπομπέςΕπεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «Ανακοίνωση για τη "Χρυσή Βίβλο" της Volley League γυναικών». www.volleyball.gr. 14 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2022. 
  2. Πρωταθλητής ο Ολυμπιακός, σπάει το σερί του Παναθηναϊκού www.fosonline.gr
  3. Ιστορικό Αθλήματος
  4. λόγω Covid-19
  5. «Ιστορία Ένωσης Βύρωνα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2012. Ανακτήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2012. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοιΕπεξεργασία