Πυρηνικό όπλο
Η μεγάλη απελευθέρωση ενέργειας που παρατηρείται στις πυρηνικές αντιδράσεις οδήγησε στη μελέτη, κατασκευή και παραγωγή πανίσχυρων όπλων με τεράστια εκρηκτική δύναμη. Τα πυρηνικά όπλα (nuclear weapons, armes nucléaires) λειτουργούν με βάση την πυρηνική σχάση ή την πυρηνική σύντηξη.
Στα πυρηνικά όπλα σχάσης, που λέγονται και ατομικές βόμβες, η αλυσιδωτή αντίδραση είναι ανεξέλεγκτη, και όχι ελεγχόμενη όπως στους πυρηνικούς αντιδραστήρες. Αυτό σημαίνει πως σε κάθε κλάσμα του δευτερολέπτου διασπάται ένας μεγάλος αριθμός πυρήνων που απελευθερώνουν ασύλληπτη ποσότητα ενέργειας με μια τρομακτική έκρηξη. Περισσότερο όμως καταστροφικά θεωρούνται τα θερμοπυρηνικά όπλα ή βόμβες υδρογόνου, όπου συνδυάζεται η πυρηνική σχάση με τη σύντηξη. Για παράδειγμα η βόμβα Β53 που κατασκευάστηκε την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου και συγκεκριμένα κατά την Κρίση των Πυραύλων στην Κούβα (1962) είχε 600 φορές πιο καταστροφική ισχύ από τη βόμβα στη Χιροσίμα.[1] Τα πυρηνικά, μαζί με τα βιοχημικά, χαρακτηρίζονται ως όπλα μαζικής καταστροφής, σε αντίθεση με τα συμβατικά όπλα μικρής κλίμακας.
Η πρώτη και μοναδική φορά που χρησιμοποιήθηκε ατομική βόμβα σε πολεμική σύγκρουση ήταν από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής εναντίον της Ιαπωνίας κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, και δεν έχει επαναληφθεί λόγω των τραγικών συνεπειών της. Γίνονται παρ' όλα αυτά δοκιμές από διάφορες χώρες, σε απομακρυσμένες περιοχές ή υποθαλάσσιες εκρήξεις.
Συνθήκη για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Όπλων
Επεξεργασία
Η Συνθήκη για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Όπλων (TPNW) είναι η πρώτη νομικά δεσμευτική διεθνής συμφωνία για την πλήρη απαγόρευση των πυρηνικών όπλων, με στόχο την εξάλειψή τους. Εγκρίθηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών στις 7 Ιουλίου 2017, με την υπερψήφιση από 122 κράτη.[2][3] Προκειμένου να τεθεί σε ισχύ, απαιτείται υπογραφή και επικύρωση από τουλάχιστον 50 χώρες. Στις 24 Οκτωβρίου 2020 η Ονδούρα έγινε η 50η χώρα που επικύρωσε τη Συμφωνία για την Απαγόρευση των Πυρηνικών Όπλων, δίνοντας τη δυνατότητα να τεθεί σε ισχύ μέσα σε 90 ημέρες (Ιανουάριος 2021).[4][5] Πράγματι τέθηκε σε ισχύ στις 21 Ιανουαρίου 2021.
Μέχρι τις 15 Δεκεμβρίου 2022, 91 κράτη έχουν υπογράψει και 68 έχουν επικυρώσει τη Συνθήκη.[6]
| Κράτος | Υπογραφή | Επικύρωση |
|---|---|---|
 Αλγερία
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Ανγκόλα
|
Σεπτέμβριος 27, 2018 | |
 Αντίγκουα και Μπαρμπούντα
|
Σεπτέμβριος 26, 2018 | Νοέμβριος 25, 2019 |
 Αυστρία
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Μαΐου 8, 2018 |
 Μπανγκλαντές
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 26, 2019 |
 Μπαρμπάντος
|
Σεπτέμβριος 22, 2022 | |
 Μπελίζ
|
Φεβρουάριος 6, 2020 | Μαΐου 19, 2020 |
 Μπενίν
|
Σεπτέμβριος 26, 2018 | Δεκέμβριος 11, 2020 |
 Βολιβία
|
Απριλίου 16, 2018 | Αύγουστος 6, 2019 |
 Μποτσουάνα
|
Σεπτέμβριος 26, 2019 | Ιουλίου 15, 2020 |
 Βραζιλία
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Μπρουνέι
|
Σεπτέμβριος 26, 2018 | |
 Μπουρκίνα Φάσο
|
Σεπτέμβριος 22, 2022 | |
 Καμπότζη
|
Ιανουάριος 9, 2019 | Ιανουάριος 22, 2021 |
 Πράσινο Ακρωτήριο
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιουνίου 20, 2022 |
 Κεντροαφρικανική Δημοκρατία
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Χιλή
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 23, 2021 |
 Κολομβία
|
Αύγουστος 3, 2018 | |
 Νήσοι Κουκ
|
αυτοδιοικούμενη περιοχή | Σεπτέμβριος 4, 2018 |
 Κομόρες
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Φεβρουάριος 19, 2021 |
 Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 22, 2022 |
 Δημοκρατία του Κονγκό
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Μαΐου 17, 2022 |
 Κόστα Ρίκα
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιουλίου 5, 2018 |
 Ακτή Ελεφαντοστού
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Μάρτιος 23, 2022 |
 Κούβα
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιανουάριος 30, 2018 |
 Δομινίκα
|
Σεπτέμβριος 26, 2019 | Οκτώβριος 18, 2019 |
 Δομινικανή Δημοκρατία
|
Ιουνίου 7, 2018 | Σεπτέμβριος 22, 2022 |
 Ισημερινός
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 25, 2019 |
 Ελ Σαλβαδόρ
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιανουάριος 30, 2019 |
 Ισημερινή Γουινέα
|
Σεπτέμβριος 22, 2022 | |
 Φίτζι
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιουλίου 7, 2020 |
 Γκάμπια
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 26, 2018 |
 Γκάνα
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Γρενάδα
|
Σεπτέμβριος 26, 2019 | Ιουνίου 20, 2022 |
 Γουατεμάλα
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιουνίου 13, 2022 |
 Γουινέα-Μπισάου
|
Σεπτέμβριος 26, 2018 | Δεκέμβριος 15, 2021 |
 Γουιάνα
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 20, 2017 |
 Βατικανό
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 20, 2017 |
 Αϊτή
|
Σεπτέμβριος 22, 2022 | |
 Ονδούρα
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Οκτώβριος 24, 2020 |
 Ινδονησία
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Δημοκρατία της Ιρλανδίας
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Αύγουστος 6, 2020 |
 Τζαμάικα
|
Δεκέμβριος 8, 2017 | Οκτώβριος 23, 2020 |
 Καζακστάν
|
Μάρτιος 2, 2018 | Αύγουστος 29, 2019 |
 Κιριμπάτι
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 26, 2019 |
 Λάος
|
Σεπτέμβριος 21, 2017 | Σεπτέμβριος 26, 2019 |
 Λεσότο
|
Σεπτέμβριος 26, 2019 | Ιουνίου 6, 2020 |
 Λιβύη
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Λίχτενσταϊν
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Μαδαγασκάρη
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Μαλάουι
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιουνίου 29, 2022 |
 Μαλαισία
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 30, 2020 |
 Μαλδίβες
|
Σεπτέμβριος 26, 2019 | Σεπτέμβριος 26, 2019 |
 Μάλτα
|
Αύγουστος 25, 2020 | Σεπτέμβριος 21, 2020 |
 Μεξικό
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιανουάριος 16, 2018 |
 Μιανμάρ
|
Σεπτέμβριος 26, 2018 | |
 Μογγολία
|
Δεκέμβριος 10, 2021 | |
 Μοζαμβίκη
|
Αύγουστος 18, 2020 | |
 Ναμίμπια
|
Δεκέμβριος 8, 2017 | Μάρτιος 20, 2020 |
 Ναουρού
|
Νοέμβριος 22, 2019 | Οκτώβριος 23, 2020 |
 Νεπάλ
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Νέα Ζηλανδία
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιουλίου 31, 2018 |
 Νικαράγουα
|
Σεπτέμβριος 22, 2017 | Ιουλίου 19, 2018 |
 Νίγηρας
|
Δεκέμβριος 9, 2020 | |
 Νιγηρία
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Αύγουστος 6, 2020 |
 Νιούε
|
αυτοδιοικούμενη περιοχή | Αύγουστος 6, 2020 |
 Παλάου
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Μαΐου 3, 2018 |
 Κράτος της Παλαιστίνης
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Μάρτιος 22, 2018 |
 Παναμάς
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Απριλίου 11, 2019 |
 Παραγουάη
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιανουάριος 23, 2020 |
 Περού
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Δεκέμβριος 23, 2021 |
 Φιλιππίνες
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Φεβρουάριος 18, 2021 |
 Άγιος Χριστόφορος και Νέβις
|
Σεπτέμβριος 26, 2019 | Αύγουστος 9, 2020 |
 Σαμόα
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 26, 2018 |
 Άγιος Μαρίνος
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 26, 2018 |
 Σάο Τομέ και Πρίνσιπε
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Σιέρα Λεόνε
|
Σεπτέμβριος 22, 2022 | |
 Νότια Αφρική
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Φεβρουάριος 25, 2019 |
 Αγία Λουκία
|
Σεπτέμβριος 27, 2018 | Ιανουάριος 23, 2019 |
 Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες
|
Δεκέμβριος 8, 2017 | Ιουλίου 31, 2019 |
 Σεϋχέλλες
|
Σεπτέμβριος 26, 2018 | Ιουλίου 9, 2021 |
 Σουδάν
|
Ιουλίου 22, 2020 | |
 Τανζανία
|
Σεπτέμβριος 26, 2019 | |
 Ταϊλάνδη
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 20, 2017 |
 Ανατολικό Τιμόρ
|
Σεπτέμβριος 26, 2018 | Ιουνίου 20, 2022 |
 Τρινιντάντ και Tομπάγκο
|
Σεπτέμβριος 26, 2019 | Σεπτέμβριος 26, 2019 |
 Τόγκο
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | |
 Τουβαλού
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Οκτώβριος 12, 2020 |
 Ουρουγουάη
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Ιουλίου 25, 2018 |
 Βανουάτου
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Σεπτέμβριος 26, 2018 |
 Βενεζουέλα
|
Σεπτέμβριος 20, 2017 | Μάρτιος 27, 2018 |
 Βιετνάμ
|
Σεπτέμβριος 22, 2017 | Μαΐου 17, 2018 |
 Ζάμπια
|
Σεπτέμβριος 26, 2019 | |
 Ζιμπάμπουε
|
Δεκέμβριος 4, 2020 | |
| Σύνολο | 91 | 68 |
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Dismantling the mega-nuke: America begins to take apart B53 that was 600 times more powerful than bomb that flattened Hiroshima». Mail Online. 25 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ editor, Ian Sample Science (2017-07-07). «Treaty banning nuclear weapons approved at UN» (στα αγγλικά). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://www.theguardian.com/world/2017/jul/07/treaty-banning-nuclear-weapons-approved-un. Ανακτήθηκε στις 2019-11-03.
- ↑ «United Nations Conference to Negotiate a Legally Binding Instrument to Prohibit Nuclear Weapons, Leading Towards their Total Elimination, 27 April to 22 May 2015». www.un.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ «UN: Treaty Banning Nuclear Weapons to Enter Into Force». Voice of America (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ NEWS, KYODO. «U.N. nuclear ban treaty to take effect on Jan. 22». Kyodo News+. Ανακτήθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ «Chapter XXVI: Disarmament – No. 9 Treaty on the Prohibition of Nuclear Weapons». United Nations Treaty Collection. 6 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2017.