Σαμιακός Πόλεμος

Ο Σαμιακός Πόλεμος (440-439 π.Χ.) αποτέλεσε μεγάλη πολεμική επιχείρηση που διηύθυνε ο Περικλής εναντίον της νήσου προκειμένου να την επαναφέρει στην αθηναϊκή συμμαχία.

Ιστορικό

Τον χειμώνα του 441/440 είχε ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ τής Σάμου και τής Μιλήτου για την Πριήνη, περιοχή της Μ. Ασίας. Οι Μιλήσιοι στράφηκαν για βοήθεια στους Αθηναίους ως ηγέτιδα δύναμη της συμμαχίας. Οι Αθηναίοι κάλεσαν και τα δύο μέρη να καταπαύσουν τον πόλεμο και να στραφούν σε αυτούς για διαιτησία. Οι Σάμιοι ολιγαρχικοί αρνήθηκαν και οι Αθηναίοι αντέδρασαν άμεσα . Έστειλαν την άνοιξη του 440 π.χ σαράντα πλοία υπό την ηγεσία του Περικλή. Οι ολιγαρχικοί της νήσου αιφνιδιάστηκαν και παραδόθηκαν με αποτέλεσμα να μεταβληθεί σε δημοκρατικό το πολίτευμα. Ο Περικλής αφού άφησε φρουρά απέπλευσε. Ωστόσο οι ολιγαρχικοί που διέφυγαν στην Μ. Ασία, με τη βοήθεια του σατράπη της Λυδίας Πισσούθνη και εφτακοσίων μισθοφόρων, κατέλαβαν αιφνιδιαστικά την εξουσία εξασφαλίζοντας παράλληλα τη βοήθεια του φοινικικού στόλου. Τότε κήρυξαν και επισήμως την αποστασία του νησιού και ετοίμασαν επίθεση εναντίον της Μιλήτου. Μετά την αναγγελία των γεγονότων ο Περικλής έπλευσε τον Ιούλιο του 440 π.χ εναντίον της Σάμου με εξήντα πλοία. Ακολούθησε σφοδρή ναυμαχία έξω από τη νήσο Τραγία όπου ο Περικλής με 44 πλοία ( δεκαέξι είχαν αποσπαστεί για περιπολία) συνέτριψε 50 πολεμικά και 20 οπλιταγωγά των Σαμίων. Οι Αθηναίοι αφού ενισχύθηκαν με 65 πλοία πολιόρκησαν την πόλη από ξηρά και από θάλασσα. Ο Περικλής, με την αναγγελία ότι πλησίαζε ο φοινικικός στόλος, απέσπασε 60 πλοία από τη συνολική δύναμη πολιορκίας και ετοιμάστηκε να τον αντιμετωπίσει. Τελικά όμως ο εχθρικός στόλος δεν εμφανίστηκε. Οι Σάμιοι τότε με αρχηγό τον φιλόσοφο Μέλισσο έκαμαν αιφνιδιαστική επίθεση κατά του αποδυναμωμένου αθηναϊκού στόλου προξενώντας μεγάλες φθορές στο εχθρικό στράτευμα και παρατείνοντας έτσι την πολιορκία. Ο Περικλής επέστρεψε με τα 60 του πλοία και αφού δέχθηκε ενισχύσεις 90 ακόμη ξεκίνησε με μεγαλύτερη τώρα φροντίδα αλλά και πείσμα την εκ νέου πολιορκία της πόλης. Ο Περικλής αποφάσισε να συνεχίσει την πολιορκία για όσο χρειάζονταν αδιαφορώντας για τα έξοδα θέτοντας την ασφάλεια των στρατιωτών του υπεράνω πάντων. Χρησιμοποίησε μάλιστα, για πρώτη φόρα πολιορκητικούς κριούς και χελώνες, εφευρέσεις του Αρτέμονος του Κλαζομένιου, για να προσβάλει τα τείχη. Έπειτα από 9 μήνες οι Σάμιοι αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν γκρεμίζοντας τα τείχη τους, παραδίδοντας τον στόλο τους και καταβάλλοντας 1.276 τάλαντα ως πολεμική αποζημίωση.