Ο Ρίσαρντ Κατσορόφσκι ΤΑΜΓ (πολωνικά: Ryszard Kaczorowski) (26 Νοεμβρίου 1919 - 10 Απριλίου 2010) ήταν Πολωνός πολιτικός. Από το 1989 έως το 1990, διετέλεσε ο τελευταίος Πρόεδρος της Πολωνίας στην εξορία. Διαδέχθηκε τον Καζίμιες Σάμπατ και παραιτήθηκε από τη θέση του μετά την ανάκτηση της ανεξαρτησίας της Πολωνίας από τη σοβιετική σφαίρα επιρροής και την εκλογή του Λεχ Βαλέσα ως του πρώτου δημοκρατικά εκλεγμένου Προέδρου της Πολωνίας από πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ρίσαρντ Κατσορόφσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Ryszard Kaczorowski (Πολωνικά)
Γέννηση26  Νοεμβρίου 1919[1][2]
Μπιαουίστοκ[3]
Θάνατος10  Απριλίου 2010[1][2]
Σμολένσκ
Αιτία θανάτουαεροπορική καταστροφή στο Σμολένσκ
Συνθήκες θανάτουθανατηφόρο δυστύχημα
Τόπος ταφήςPantheon of Great Polish People
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητακυβερνητικός υπάλληλος
πολιτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημαανεξάρτητος/η πολιτικός
Οικογένεια
ΣύζυγοςKarolina Kaczorowska
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Πολωνίας
ΒραβεύσειςΤάγμα του Λευκού Αετού (Πολωνία)
Μεγαλόσταυρος του Ιππότη του Τάγματος των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου
Μέγα Περιδέραιο του Τάγματος του Πίου του Θ'
Pro Memoria Medal
Honorary doctor of the University of Białystok
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας
Αναμνηστικός Σταυρός του Μόντε Κασίνο
Σταυρός του Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού
Bene Merito
honorary citizen of Gorzów Wielkopolski (2007)
honorary doctor of the University of Wrocław
Αξιωματικός του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[4]
Polonia Mater Nostra Est[5]
επίτιμος πολίτης του Γκντανσκ[6]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ζωή και καριέρα

Επεξεργασία

Ο Ρίσαρντ Κατσορόφσκι γεννήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1919, σε ένα ξύλινο σπίτι στην οδό Μαζοβιέτσκα 7[7] στην περιοχή Πιάσκι του Μπιαουίστοκ. Το σπίτι βρισκόταν στη διασταύρωση της οδού Μαζοβιέτσκα με την πλέον μη υπάρχουσα οδό Αργκεντίνσκα.[8] Οι γονείς του ήταν ο Βάτσουαφ Κατσορόφσκι, του οικοσήμου Γελίτα και η Γιαντβίγκα (το γένος Σαβίτσκα). Το 1920, όταν το Μπιαουίστοκ κατακλύστηκε από τις σοβιετικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Πολωνο-Σοβιετικού Πολέμου, υπηρέτησε εν συντομία ως έδρα της Προσωρινής Πολωνικής Επαναστατικής Επιτροπής με επικεφαλής τον Γιούλιαν Μαρχλέφσκι, η οποία επιχείρησε να κηρύξει την Πολωνική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία.[9] Η πόλη άλλαξε ξανά τα χέρια μετά τη Μάχη του Μπιαουίστοκ, όταν η πόλη απελευθερώθηκε από την 1η Μεραρχία Λεγεώνων Πεζικού του 5ου Συντάγματος Λεγεώνων Πεζικού. Η οικογένεια βίωσε ορισμένα δραματικά αποτελέσματα της μάχης από ένα μικρό τυπικό ξύλινο σπίτι στην οδό Αργκεντίνσκα.

Ολοκλήρωσε την εκπαίδευσή του σε σχολή εμπορίου. Ήταν επίσης εκπαιδευτής προσκόπων ενός τοπικού παραρτήματος της Πολωνικής Ένωσης Προσκοπών. Μετά τη γερμανική εισβολή στην Πολωνία στις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αναδημιούργησε κρυφά το κίνημα προσκόπων - το οποίο απαγορεύτηκε από τις σοβιετικές αρχές - και έγινε επικεφαλής του λαβάρου του Μπιαουίστοκ των Γκρι Τάξεων.[10] Το 1940 συνελήφθη από το Λαϊκό Κομισαριάτο Εσωτερικών Υποθέσεων και καταδικάστηκε σε θάνατο, το οποίο αργότερα άλλαξε σε δέκα χρόνια σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Κολιμά. Θυμήθηκε αργότερα:

Στις 3 Μαΐου οργανώσαμε μια πυρά στο κελί. Και καθώς ήμασταν σε ποινή θανάτου, δεν μπορούσαμε να τιμωρηθούμε πια, έτσι ο φρουρός που άνοιξε το παράθυρο και φώναξε «πιο ήσυχα!» χτύπησε ένα πήλινο μπολ που είχαμε στο χέρι. Το μπολ χύθηκε, ο φρουρός κρύφτηκε, και τραγουδήσαμε έτσι, ώστε νομίζω ότι ακούστηκε σε ολόκληρη η φυλακή.

Μετά τη sυμφωνία Σικόρσκι-Μάισκι του 1941, o Κατσορόφσκι απελευθερώθηκε και στρατολογήθηκε στον στρατό του Άντερς. Μετά την εκκένωσή του από τη Σοβιετική Ένωση, ο Κατσορόφσκι εντάχθηκε στην 3η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων Καρπαθίων, όπου ολοκλήρωσε τη σχολική δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Πολέμησε στις περισσότερες μεγάλες μάχες του 2ου Σώματος Πολωνικού Στρατού, συμπεριλαμβανομένης της Μάχης του Μόντε Κασίνο.[10] Μετά τον πόλεμο, παρέμεινε στο Ηνωμένο Βασίλειο ως πολιτικός μετανάστης. Μετά την αποστράτευση του, ολοκλήρωσε ένα ακαδημαϊκό μάθημα στο εξωτερικό εμπόριο στο Πολυτεχνείο Ρέγκεντ. Μέχρι το 1986, εργάστηκε σε επιχειρήσεις ως λογιστής. Από το 1955-67, ήταν ο Επικεφαλής Πρόσκοπος και, στη συνέχεια, Πρόεδρος της Ένωσης Πολωνών Προσκόπων. Ως εκ τούτου, προήδρευσε της πολωνικής αντιπροσωπείας για το Τζάμπορι του 1957.

Ο Κατσορόφσκι ήταν επίσης ενεργός σε πολωνικούς πολιτικούς κύκλους και μέλος του Εθνικού Συμβουλίου της Πολωνίας, ένα εξόριστο κοινοβούλιο. Το 1986, διορίστηκε Υπουργός Εσωτερικών στην πολωνική εξόριστη κυβέρνηση. Καθώς το Σύνταγμα του Απριλίου της Πολωνίας του 1935 (η νομική βάση της κυβέρνησης) επέτρεψε στον πρόεδρο να ορίσει τον διάδοχό του «σε περίπτωση που η θέση αδειάσει πριν εγκατασταθεί η ειρήνη», ο πρόεδρος της εξορίας, Καζίμιες Σάμπατ, ονόμασε τον Κατσορόφσκι τον διάδοχό του τον Ιανουάριο 1988. Ο Σάμπατ πέθανε ξαφνικά στις 19 Ιουλίου 1989 και ο Κατσορόφσκι τον διαδέχθηκε αυτόματα. Έδωσε το διακριτικό της προεδρικής εξουσίας της Δεύτερης Δημοκρατίας στον Πρόεδρο Λεχ Βαλέσα στις 22 Δεκεμβρίου 1990, σηματοδοτώντας τόσο την αναγνώριση της νομιμότητας της εξόριστης κυβέρνησης όσο και τη συνέχιση της με την Τρίτη Πολωνική Δημοκρατία. .

Προσωπική ζωή

Επεξεργασία
 
Ο Κατσορόφσκι και η σύζυγός του στη Γερουσία το 2008

Το τελευταίο σπίτι του Κατσορόφσκι ήταν στο Λονδίνο. Είχε δύο κόρες με τη γυναίκα του Καρολίνα, τη Γιαντβίγκα, η οποία έχει δύο παιδιά, τους Ζένκε και Βάντα Σουλτς, και την Αλίτσια Γιανκόφσκα, η οποία έχει τρία παιδιά, τους Ρίσαρντ, Μάρτσιν και Κριστίνα Γιανκόφσκα. Ήταν συχνά παρών στην Πολωνία και αντιμετωπίστηκε σύμφωνα με τον πολωνικό νόμο για τους πρώην προέδρους του κράτους, παρέχοντάς του μια προεδρική σύνταξη. Ήταν επίτιμος πρόεδρος πολλών κοινωνικών και ιστορικών οργανώσεων, καθώς και επίτιμος πολίτης σχεδόν τριάντα πόλεων στην Πολωνία, μεταξύ των οποίων οι: Βαρσοβία, Γκντανσκ, Γκντίνια, Κιέλτσε, Κρακοβία, Οπόλε, Ζιελόνα Γκούρα και η γενέτειρά του, Μπιαουίστοκ.

Κατά τη συνταξιοδότησή του, ο Κατσορόφσκι δεν κατείχε καμία δημόσια θέση, αν και αναφέρθηκε ότι τον Νοέμβριο του 1994 ο Πρωθυπουργός Βαλντέμαρ Πάβλακ πρότεινε στον Πρόεδρο Βαλέσα να διορίσει τον Κατσορόφσκι ως Υπουργό Άμυνας (καθώς, σύμφωνα με το τότε σύνταγμα, ο Πρόεδρος διόρισε τους Υπουργούς Άμυνας, Εσωτερικών και Εξωτερικών, ανεξάρτητα από τη θέληση του πρωθυπουργού).[11] Μολονότι ο ίδιος ήταν οπαδός του Γιούζεφ Πιουσούτσκι (Piłsudczyk), ο Κατσορόφσκι επέλεξε να μην συμμετάσχει σε καμία κομματική ή αυστηρά πολιτική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της συνταξιοδότησής του.[12]

Στις 9 Νοεμβρίου 2004, ο Κατσορόφσκι διακοσμίστηκε με το Τάγμα των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου ως Επίτιμος Μεγαλόσταυρος Ιππότης από τη Βασίλισσα Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου για «την εξαιρετική συμβολή του στην κοινότητα των Πολωνών μεταναστών και των απογόνων τους που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο».[13]

 
Ο τάφος του Κατσορόφσκι στον Εθνικό Ναό της Θείας Πρόνοιας στη Βαρσοβία.

Ο Κατσορόφσκι πέθανε στις 10 Απριλίου 2010 σε αεροπορικό δυστύχημα κοντά στο Σμολένσκ της Ρωσίας, μαζί με τον Πρόεδρο της Πολωνίας Λεχ Κατσίνσκι και 94 άλλους. Ήταν το γηραιότερο θύμα της συντριβής.[14] Στις 19 Απριλίου 2010, το φέρετρο του Κατσορόφσκι μεταφέρθηκε στον καθεδρικό ναό του Αγίου Ιωάννη για μια τελετή κηδείας, προτού ταφεί σε κρύπτη στον Εθνικό Ναό της Θείας Πρόνοιας στη Βαρσοβία.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. ryszard-kaczorowski-prezydent-wiesz.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Δεκεμβρίου 2014.
  4. Ανακτήθηκε στις 8  Ιανουαρίου 2022.
  5. Ανακτήθηκε στις 19  Σεπτεμβρίου 2022.
  6. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2023.
  7. Kwartał prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego w Białymstoku
  8. Τόμας Μικούλιτς (2015). «Nie ma w Białymstoku dzielnic z charakterem». Kurier Porany (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 2019. 
  9. Μόντσλεϊ, Έβαν (2007). The Russian Civil War. Pegasus Books. σελ. 255. ISBN 978-1-933648-15-6. [νεκρός σύνδεσμος]
  10. 10,0 10,1 Matylda Młocka: Prezydent z przedwojennego dworu Αρχειοθετήθηκε 2015-05-04 στο Wayback Machine. – Rzeczpospolita, 26 Νοεμβρίου 2009.
  11. «Kaczorowski Ryszard (1919–2010) | Ostatni prezydent II RP». Polityka.pl. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2011. 
  12. «Ryszard Kaczorowski, ostatni prezydent RP na wychodźstwie nie żyje». Osen.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2011. 
  13. «United Kingdom Government News: BRITAIN HONOURS MR RYSZARD KACZOROWSKI». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2011. 
  14. «Prezydenckim Tu-154 leciały najważniejsze osoby w państwie (Polish)». Wiadomosci.gazeta.pl. 10 Απριλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία