Ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο

ραδιοτηλεσκόπιο στο Αρεσίμπο του Πουέρτο Ρίκο

Συντεταγμένες: 18°20′39″N 66°45′10″W / 18.34417°N 66.75278°W / 18.34417; -66.75278

Το ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο ήταν μεγάλο ραδιοτηλεσκόπιο κοντά στην ομώνυμη πόλη του Πουέρτο Ρίκο, σε γεωγραφικές συντεταγμένες πλάτος 18° 20΄ 39΄΄ βόρειο και μήκος 66° 45΄ 10΄΄ δυτικό. Ταυτίζεται ουσιαστικά με το Αστεροσκοπείο του Αρεσίμπο, το οποίο σήμερα λειτουργεί η εταιρεία SRI International μετά από συμφωνία με το Εθνικό Ίδρυμα Επιστήμης (National Science Foundation) των ΗΠΑ.[10] Ως οργανισμός, το αστεροσκοπείο αυτό φέρει και την ονομασία Εθνικό Κέντρο Αστρονομίας και Ιονόσφαιρας (National Astronomy and Ionosphere Center, NAIC).

Ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο
Το Αστεροσκοπείο του Αρεσίμπο το 2019
Χάρτης
Είδοςραδιοτηλεσκόπιο, Σφαιρικός ανακλαστήρας και Γρηγοριανό τηλεσκόπιο
Γεωγραφικές συντεταγμένες18°20′39″N 66°45′10″W
Διοικητική υπαγωγήΑρεσίμπο[1]
ΧώραΠουέρτο Ρίκο και Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής[2]
Ολοκλήρωση1  Νοεμβρίου 1963[3]
Κόστος9.000.000 δολάριο ΗΠΑ[4]
Κατεδάφιση1  Δεκεμβρίου 2020[5]
ΙδιοκτήτηςNational Science Foundation[6]
Υλικάαργίλιο[7]
ΒραβείαElectrical Engineering and Computing Milestone[8] και Historic Mechanical Engineering Landmark[9]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Το Ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο, έχοντας διάμετρο 305 μέτρα, ήταν το μεγαλύτερο μονού δίσκου παγκοσμίως για 53 χρόνια, μέχρι την κατασκευή του ραδιοτηλεσκόπιου των 500 μέτρων στην Κίνα το 2016. Χρησιμοποιήθηκε σε τρεις ευρείες περιοχές έρευνας: την καθαυτό ραδιοαστρονομία, την αστρονομία με ραντάρ (για παρατηρήσεις σωμάτων του Ηλιακού Συστήματος) και την αερονομία. Οι επιστήμονες που επιθυμούσαν να χρησιμοποιήσουν το ραδιοτηλεσκόπιο υπέβαλλαν ερευνητικές προτάσεις, οι οποίες αξιολογούνταν από ανεξάρτητη επιστημονική επιτροπή.

Εξαιτίας της εντυπωσιακής του εμφάνισης, αυτό το ραδιοτηλεσκόπιο έχει εμφανισθεί σε κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές παραγωγές. Κέρδισε πρόσθετη αναγνώριση το 1999, όταν άρχισε να συλλέγει δεδομένα για το πρόγραμμα SETI@home.

Από το 2008 το Ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο συγκαταλέγεται στον αμερικανικό Εθνικό Κατάλογο Ιστορικών Τόπων (National Register of Historic Places). Το ραδιοτηλεσκόπιο υπέστη ζημιές από τον τυφώνα Μαρία το 2017. Δύο καλώδια έσπασαν, ένα τον Αύγουστο του 2020 και ένα άλλο το Νοέμβριο του 2020, οπότε και ανακοινώθηκε ο παροπλισμός του ραδιοτηλεσκοπίου και η σταδιακή αποσυναρμολόγησή του. Όμως πριν αρχίσουν οι εργασίες, η κεντρική κεραία κατέρρευσε την 1 Δεκεμβρίου 2020.

Γενικά χαρακτηριστικά Επεξεργασία

Η επιφάνεια συλλογής ραδιοκυμάτων του τηλεσκοπίου έχει διάμετρο 305 μέτρα και κατασκευάσθηκε μέσα σε μία φυσική κοιλότητα του εδάφους (καρστική καταβόθρα).[11] Είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο[12] και αποτελείται από 38.778 πλάκες αλουμινίου, 1 επί 2 μέτρα περίπου η καθεμιά, που υποστηρίζονται από ένα δίχτυ χαλύβδινων καλωδίων.

Αυτή η τεράστια επιφάνεια, εμβαδού 73 στρεμμάτων, έχει σχήμα σφαιρικό και όχι παραβολοειδές όπως στα περισσότερα ραδιοτηλεσκόπια. Για να στοχεύσει το όργανο προς κάποια κατεύθυνση, ο δέκτης κινείται ώστε να συλλάβει τα σήματα που ανακλώνται από την κατεύθυνση αυτή από την επιφάνεια, η οποία παραμένει ακίνητη. Αν ο ανακλαστήρας ήταν παραβολοειδές, αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα ένα διαφορετικό βαθμό αστιγματισμού για διαφορετικές θέσεις του δέκτη έξω από την εστία, ενώ το σφαιρικό σφάλμα είναι το ίδιο για όλες τις διευθύνσεις.

Το τηλεσκόπιο διαθέτει τρεις πομπούς ραντάρ με ισοδύναμη ισοτροπικά ακτινοβολούμενη ισχύ (EIRP) 20 TW (τεραβάτ) στα 2380 MHz, 2,5 TW (μέγιστο παλμού) στα 430 MHz και 300 MW στα 47 MHz.

Ο δέκτης βρίσκεται πάνω σε μία πλατφόρμα βάρους 900 τόνων που αιωρείται στον αέρα 150 μέτρα (m) πάνω από την ανακλαστική επιφάνεια από 18 συρματόσχοινα, τα οποία είναι στερεωμένα σε τρεις πύργους από ενισχυμένο σκυρόδεμα. Ο ένας από τους πύργους έχει ύψος 110 m από τη βάση του, ενώ οι άλλοι δύο 80 m (οι κορυφές τους όμως βρίσκονται στο ίδιο ύψος). Η πλατφόρμα έχει μία περιστρεφόμενη τοξοειδή τροχιά, τον αζιμουθιακό βραχίονα, μήκους 93 m, πάνω στον οποίο κινούνται οι κεραίες-δέκτες, ο δευτερεύων και τριτεύων ανακλαστήρας. Η κίνησή τους επιτρέπει στο ραδιοτηλεσκόπιο να παρατηρεί οποιονδήποτε στόχο στον ουρανό που βρίσκεται μέσα σε ένα κώνο 40 μοιρών γύρω από το τοπικό ζενίθ, δηλαδή σε αποκλίσεις ανάμεσα σε −1 και 38 μοίρες. Η γεωγραφική θέση του Πουέρτο Ρίκο κοντά στον ισημερινό επιτρέπει στο Ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο να παρατηρεί όλους τους πλανήτες στο Ηλιακό Σύστημα, παρότι ο χρόνος με επιστροφή για τα ραδιοκύματα μέχρι σώματα πέρα από τον Κρόνο είναι μεγαλύτερος από το χρονικό διάστημα κατά το οποίο το όργανο μπορεί να τα ακολουθήσει στον ουρανό, απαγορεύοντας έτσι παρατηρήσεις ραντάρ των πιο μακρινών σωμάτων.

Σχεδιασμός και αρχιτεκτονική Επεξεργασία

 
Λεπτομερής άποψη του μηχανισμού κινήσεως των κεραιών. Η τριγωνική πλατφόρμα επάνω είναι σταθερή, ενώ ο αζιμουθιακός βραχίονας περιστρέφεται από κάτω. Στα αριστερά είναι ο γρηγοριανός υποανακλαστήρας και δεξιά η μήκους 29 μέτρων τροφοδοσία, συντονισμένη στα 430 MHz. Μόλις ορατό πάνω δεξιά είναι τμήμα του ορθογώνιου κυματοδηγού που μεταφέρει το σήμα του πομπού ραντάρ των 2,5 MW στα 430 MHz στην εστιακή περιοχή.

Το Ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο κατασκευάσθηκε από τα μέσα του 1960 μέχρι τον Νοέμβριο του 1963, από τον Γουίλιαμ Ε. Γκόρντον του Πανεπιστημίου Κορνέλ, που σκόπευε να το χρησιμοποιήσει για να μελετήσει την ιονόσφαιρα της Γης[13][14][15]. Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε σταθερό παραβολοειδές κάτοπτρο με έναν πύργο ύψους 150 m που θα συγκρατούσε τον εξοπλισμό στην εστία του. Αυτό το σχέδιο θα είχε περιορισμένη χρήση σε άλλους τομείς έρευνας, όπως είναι η πλανητολογία και η ραδιοαστρονομία, για τους οποίους θα ήταν απαραίτητη η ικανότητα σκοπεύσεως σε διαφορετικές διευθύνσεις και η παρακολούθηση των στόχων καθώς η Γη περιστρέφεται. Ο Ward Low του Γραφείου Προχωρημένων Ερευνητικών Προγραμμάτων (ARPA) του αμερικανικού στρατού τού υπέδειξε αυτή την παράβλεψη και τον έφερε σε επικοινωνία με το εργαστήριο της πολεμικής αεροπορίας (Air Force Cambridge Research Laboratory, AFCRL) στη Βοστώνη, όπου μία ερευνητική ομάδα υπό τον Φιλ Μπλάκσμιθ εργαζόταν πάνω σε σφαιρικούς ανακλαστήρες και μία άλλη πάνω στη διάδοση των ραδιοκυμάτων μέσα στην ανώτερη ατμόσφαιρα. Το Πανεπιστήμιο Κορνέλ πρότεινε το πρόγραμμα κατασκευής στο ARPA το καλοκαίρι του 1958 και ένα σχετικό συμβόλαιο υπογράφηκε ανάμεσα στο AFCRL και στο πανεπιστήμιο τον Νοέμβριο 1959.

Ο Γιώργος Δουνδουλάκης (George Doundoulakis), διευθυντής ερευνών στη General Bronze Corporation στο Γκάρντεν Σίτυ της Νέας Υόρκης, και ο Σήαρς (Sears), διευθυντής εσωτερικού σχεδιασμού στη Digital B & E Corporation της Νέας Υόρκης, πήραν την αίτηση για υποβολή προτάσεων (RFP) από το Κορνέλ για τον σχεδιασμό της κεραίας και μελέτησαν την ιδέα να γίνει η τροφοδοσία εναέρια μαζί με τον αδελφό του πρώτου, Ηλία Δουνδουλάκη, που ήταν πολιτικός μηχανικός. Ο Γιώργος κατάλαβε το πρόβλημα που θα παρουσίαζε το εμπόδιο ενός πύργου ή τριπόδου στην περιοχή γύρω από το κέντρο, τη σημαντικότερη για τον ανακλαστήρα, και σκέφθηκε μία αποτελεσματικότερη και φθηνότερη προσέγγιση με αιωρούμενη τροφοδοσία. Παρουσίασε την πρότασή του στο Κορνέλ βελτιωμένη με ένα τοροειδή κορμό που θα κρεμόταν από 4 συρματόχοινα από ισάριθμους πύργους πάνω από τον ανακλαστήρα, και με μια σιδηροτροχιά για την αζιμουθιακή κίνηση της τροφοδοσίας. Δεύτερος, τοξοειδής κορμός θα ήταν κρεμασμένος από κάτω και θα περιστρεφόταν κατά 360 μοίρες, ενώ ένα αντίβαρο θα κινιόταν συμμετρικά αντίθετα από την τροφοδοσία για σταθερότητα. Ολόκληρο το σύστημα θα μπορούσε να χαμηλώνει και να υψώνεται σε περίπτωση τυφώνα. Ο Ηλίας Δουνδουλάκης σχεδίασε τελικά το σύστημα αιωρήσεως με συρματόσχοινα-καλώδια που υιοθετήθηκε στην τελική κατασκευή. Παρότι η σημερινή κατασκευή είναι ουσιαστικά η ίδια με τα αρχικά σχέδια του Γιώργου και του Ηλία (με την εξαίρεση της αναρτήσεως από τρεις πύργους αντί των αρχικών τεσσάρων), το αμερικανικό Γραφείο Ευρεσιτεχνιών έδωσε την πατέντα στον Ηλία[16] για την καινοτόμο ιδέα των δύο αδελφών.

Οι εργασίες κατασκευής άρχισαν το καλοκαίρι του 1960 και τα επίσημα εγκαίνια έγιναν την 1η Νοεμβρίου 1963. Καθώς το κύριο κάτοπτρο είναι σφαιρικό, η εστία του είναι μία γραμμή και όχι ένα σημείο. Για τον λόγο αυτό, περίπλοκες γραμμικές τροφοδοσίες έπρεπε να χρησιμοποιηθούν για τη συλλογή και τη μεταφορά των σημάτων των παρατηρήσεων. Η καθεμιά κάλυπτε ένα στενό φάσμα συχνοτήτων (± 2 ως 5% της κεντρικής συχνότητας), ενώ ένας περιορισμένος αριθμός τέτοιων γραμμών μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ταυτόχρονα, περιορίζοντας έτσι την ευελιξία του τηλεσκοπίου.

Ως αρχιτέκτονες του αστεροσκοπείου αναφέρονται οι Γουίλιαμ Ε. Γκόρντον και Τ.Σ. Κάβανω (T.C. Kavanaugh).

Το ραδιοτηλεσκόπιο έχει αναβαθμισθεί αρκετές φορές. Αρχικώς, όταν η μέγιστη αναμενόμενη συχνότητα λειτουργίας ήταν περί τα 500 MHz, η επιφάνεια αποτελείτο από ένα δίχτυ από γαλβανισμένο σύρμα της μισής ίντσας. Το 1974 μία επιφάνεια υψηλότερης ακρίβειας από χιλιάδες πλάκες αλουμινίου που μπορούσαν να ρυθμισθούν η καθεμιά ξεχωριστά αντικατέστησε το παλαιό δίχτυ, οπότε η μέγιστη χρήσιμη συχνότητα αυξήθηκε κατά μία τάξη μεγέθους, στα περίπου 5000 MHz. Επιπλέον, ένα γρηγοριανό σύστημα ανακλαστήρων εγκαταστάθηκε το 1997, ενσωματώνοντας δευτερεύον και τριτεύον κάτοπτρο για την εστίαση των ραδιοκυμάτων σε ένα σημείο. Αυτό επέτρεψε την εγκατάσταση ενός σύνολου δεκτών, το οποίο κάλυπτε ολόκληρο το φάσμα από τα 1 ως τα 10 GHz και που μπορούσε εύκολα να μεταφερθεί πάνω στο εστιακό σημείο, δίνοντας μεγάλη ευελιξία στο Αρεσίμπο. Την ίδια εποχή ένα «παραπέτασμα εδάφους» υψώθηκε στην περίμετρο για να μπλοκάρει τη θερμική ακτινοβολία του εδάφους, ενώ ένας ισχυρότερος αναμεταδότης των 2400MHz εγκαταστάθηκε. Tο ραδιοτηλεσκόπιο μπορούσε να πραγματοποιήσει παρατηρήσεις σε μήκη κύματος από 3 cm ως 1,00 μέτρο.

Επιστημονική έρευνα και ανακαλύψεις Επεξεργασία

 
Το Μήνυμα του Αρεσίμπο με προσθήκη χρωμάτων για τον διαχωρισμό των μερών του.

Πολλές σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις έγιναν με τη χρήση του Ραδιοτηλεσκοπίου του Αρεσίμπο. Στις 7 Απριλίου 1964, λίγο μετά την έναρξη της λειτουργίας του, η ομάδα του Γκόρντον Πέτεντζιλ το χρησιμοποίησε για να ανακαλύψει ότι η περίοδος περιστροφής του πλανήτη Ερμή γύρω από τον άξονά του δεν ήταν 88 γήινες ημέρες, όπως πιστευόταν ως τότε, αλλά μόλις 59[17]. Το 1968, η ανακάλυψη της περιόδου του Πάλσαρ του Μ1 (33 msec) από τους Lovelace κ.ά. προσέφερε την πρώτη ισχυρή ένδειξη για την ύπαρξη αστέρων νετρονίων στο πραγματικό Σύμπαν[18]. Το 1974, οι Χαλς και Τέιλορ ανακάλυψαν τον πρώτο διπλό πάλσαρ, τον PSR B1913+16[19], ένα επίτευγμα για το οποίο τιμήθηκαν αργότερα με το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής. Το 1982 ανακαλύφθηκε ο πρώτος πάλσαρ με περίοδο χιλιοστών του δευτερολέπτου (millisecond pulsar), ο PSR B1937+21, από τους Ντόναλντ Μπάκερ, Σρίνιβας Κουλκάρνι, Καρλ Χέιλς, Μάικλ Ντέιβις και Μίλερ Γκος[20]. Αυτό το σώμα περιστρέφεται 642 φορές το δευτερόλεπτο και μέχρι την ανακάλυψη του PSR J1748-2446ad το 2005, ήταν το ταχύτερα περιστρεφόμενο ουράνιο σώμα που ήταν γνωστό.

Τον Αύγουστο του 1989 το Αστεροσκοπείο του Αρεσίμπο απεικόνισε απευθείας έναν αστεροειδή για πρώτη φορά στην Ιστορία: τον 4769 Κασταλία[21]. Το επόμενο έτος ο Πολωνός αστρονόμος Αλεκσάντερ Βόλσταν ανεκάλυψε τον πάλσαρ PSR B1257+12 και τους τρεις πλανήτες του, που υπήρξαν οι πρώτοι εξωηλιακοί πλανήτες που ανακαλύφθηκαν ποτέ[22][23]. Το 1994 ο Τζων Χάρμον χαρτογράφησε με τη βοήθεια του Ραδιοτηλεσκοπίου του Αρεσίμπο την κατανομή πάγου στους πόλους του Ερμή[24].

Τον Ιανουάριο του 2008 η ανίχνευση των οργανικών μορίων μεθανιμίνη και Υδροκυάνιο αναφέρθηκε από ραδιοφασματοσκοπικές παρατηρήσεις από το Αστεροσκοπείο του Αρεσίμπο του μακρινού γαλαξία Arp 220[25].

Το Μήνυμα του Αρεσίμπο Επεξεργασία

Το 1974 το «Μήνυμα του Αρεσίμπο», μία απόπειρα για επικοινωνία με πιθανή ευφυή εξωγήινη ζωή, εκπέμφθηκε από το ραδιοτηλεσκόπιο αυτό προς το Σφαιρωτό Σμήνος του Ηρακλέους, περίπου 25.000 έτη φωτός μακριά[26]. Το αποτελούσε μία διάταξη από μόλις 1679 μπιτ (23 επί 73 πίξελ) που περιείχε αριθμούς, μορφές, χημικούς τύπους, αλλά και μία χονδροειδή εικόνα του ίδιου του ραδιοτηλεσκοπίου[27].

Διαφορετικές χρήσεις Επεξεργασία

Με το Ραδιοτηλεσκόπιο του Αρεσίμπο διενεργούνται και πειράματα αερονομίας, όπως το πείραμα Coqui 2 της NASA. Κατά το παρελθόν το όργανο χρησιμοποιήθηκε και για στρατιωτική κατασκοπεία, όπως ήταν ο εντοπισμός Σοβιετικών εγκαταστάσεων ραντάρ από την ανίχνευση των σημάτων τους που ανακλώνταν από τη Σελήνη.

Το Αρεσίμπο αποτελεί την πηγή δεδομένων για τα προγράμματα κατανεμημένου υπολογισμού SETI@home και Astropulse που ξεκίνησαν από το Εργαστήριο Διαστημικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ. Χρησιμοποιήθηκε επίσης από το Ίδρυμα SETI για παρατηρήσεις του Προγράμματος Φοίνιξ[28]. Εξάλλου, το πρόγραμμα κατανεμημένου υπολογισμού Einstein@Home έχει ανακαλύψει περισσότερους από 20 πάλσαρ σε δεδομένα του Αρεσίμπο[29].

Το Κέντρο Επισκεπτών του Ιδρύματος Άνχελ Ράμος Επεξεργασία

Ανοικτό από το 1997, το «Κέντρο Επισκεπτών του Ιδρύματος Άνχελ Ράμος» (Ángel Ramos Foundation Visitor Center) έχει διαδραστικά εκθέματα και παρουσιάσεις σχετικά με τις εργασίες του ραδιοτηλεσκοπίου, την αστρονομία και τις επιστήμες της ατμόσφαιρας. Το κέντρο φέρει το όνομα του ιδρύματος προς τιμή του βιομηχάνου Ángel Ramos, ιδιοκτήτη της εφημερίδας El Mundo του Πουέρτο Ρίκο και ιδρυτή του σταθμού Telemundo. Το ίδρυμα διέθεσε το ήμισυ των κονδυλίων για την κατασκευή αυτού του κέντρου επισκεπτών του Αστεροσκοπείου του Αρεσίμπο, ενώ το άλλο μισό προήλθε από δωρεές ιδιωτών και του Πανεπιστημίου Κορνέλ. Κανονικά λειτουργεί από την Τετάρτη ως και την Κυριακή, με πρόσθετες ώρες λειτουργίας σε αργίες. Το 2012 το εισιτήριο εισόδου ήταν 10 δολάρια το κανονικό και 6 για παιδιά και ηλικιωμένους[30].

Θέματα χρηματοδοτήσεως Επεξεργασία

Μία αναφορά του τμήματος αστρονομικών επιστημών του Εθνικού Ιδρύματος Επιστήμης, που δημοσιοποιήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2006, πρότεινε σημαντική μείωση της χρηματοδοτήσεως του Αστεροσκοπείου του Αρεσίμπο, από 10,5 εκατομμύρια δολάρια το 2007 σε 4,0 εκατομμύρια δολάρια το 2011[31][32]. Με αυτό το επίπεδο χρηματοδοτήσεως, το αστεροσκοπείο ουσιαστικά θα έκλεινε. Η NASA ήδη είχε εκμηδενίσει το μερίδιό της για πλανητικές παρατηρήσεις με ραντάρ στο Αρεσίμπο από το 2001 ως το 2006.[33].

Οι ερευνητές απάντησαν με οργάνωση για να προστατεύσουν και να συνηγορήσουν υπέρ του αστεροσκοπείου. Δημιούργησαν την Arecibo Science Advocacy Partnership (ASAP), για τη διάδοση στο κοινό των επιτευγμάτων του στην αστρονομία, την αερονομία και την εξερεύνηση των σωμάτων του Ηλιακού Συστήματος με ραντάρ[34].

Συνεισφορές από την κυβέρνηση του Πουέρτο Ρίκο μπορούν να βοηθήσουν στην κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού, αλλά είναι αβέβαιες και με την επιβαλλόμενη καθυστέρηση: Ο πρόεδρος της γερουσίας του Πουέρτο Ρίκο Κένεθ Μακκλίντοκ ανακοίνωσε τη χορήγηση 3 εκατομμυρίων δολαρίων από το οικονομικό έτος 2008 για τη συντήρηση των τριών πύργων από τους οποίους αιωρείται η πλατφόρμα της κεραίας, πρόταση που εγκρίθηκε από τη γερουσία στις 14/11/2007 και από τη βουλή των αντιπροσώπων του Πουέρτο Ρίκο στις 30 Ιουνίου 2008. Τελικά, ο κυβερνήτης του Πουέρτο Ρίκο υπέγραψε την απόφαση τον Αύγουστο 2008[35], αλλά το ποσό διατέθηκε το δεύτερο μισό του 2009.

Νομοθεσία για την εξασφάλιση της συνεχούς λειτουργίας του ραδιοτηλεσκοπίου προτάθηκε ως νομοσχέδια τον Οκτώβριο του 2007[36] και τον Απρίλιο του 2008 (από τη Χίλαρι Κλίντον)[37].

Επειδή το Αστεροσκοπείο του Αρεσίμπο είναι ιδιοκτησία της Κυβερνήσεως των ΗΠΑ, δεν μπορούν να γίνουν απευθείας δωρεές προς αυτό από ιδιώτες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, ως μη κερδοσκοπικό ίδρυμα, το Πανεπιστήμιο Κορνέλ και η SRI International δέχονται συνεισφορές για λογαριασμό του[38].

Το Εθνικό Ίδρυμα Επιστήμης ανέθεσε ακόμα και μελέτη για την κατεδάφιση του αστεροσκοπείου ώστε να επιστρέψει ο χώρος στη φυσική του κατάσταση σε περίπτωση που ο στόχος του προϋπολογισμού του δεν επιτυγχανόταν.

Τον Νοέμβριο του 2007 η Πλανητική Εταιρεία έκανε έκκληση προς το Κογκρέσο των ΗΠΑ να αποτρέψει το κλείσιμο του Αστεροσκοπείου, επειδή οι μελέτες του με ραντάρ συνεισφέρουν πολύ[39] στην ακρίβεια των προβλέψεων των συγκρούσεων αστεροειδών με τη Γη. Η Πλανητική Εταιρεία πιστεύει ότι η συνέχιση της λειτουργίας του θα μειώσει το κόστος της αλλαγής της τροχιάς ενός γεωπλήσιου αστεροειδούς που θα βρισκόταν σε πορεία συγκρούσεως με τον πλανήτη μας, αν αυτό ήταν αναγκαίο. Εξάλλου, το πρόγραμμα SETI@home έκανε έκκληση στους Αμερικανούς πολίτες να στείλουν επιστολές στους βουλευτές τους προς υποστήριξη της πλήρους κρατικής χρηματοδοτήσεως του Αστεροσκοπείου[40].

Από το οικονομικό έτος 2010, η NASA άρχισε να συνεισφέρει 2 εκατομμύρια δολάρια ετησίως στο Αρεσίμπο για μελέτες πλανητικής επιστήμης με έμφαση στη μελέτη των γεωπλήσιων αστεροειδών[41].

Μετά και επιπλέον περικοπές του προϋπολογισμού του, το Εθνικό Ίδρυμα Επιστήμης πληροφόρησε το Κορνέλ ότι από την 1η Οκτωβρίου 2011 δεν θα είχε πλέον το μάνατζμεντ του Εθνικού Κέντρου Αστρονομίας και Ιονόσφαιρας, και επομένως και του Αστεροσκοπείου του Αρεθίμπο.

Σήμερα το αστεροσκοπείο λειτουργείται από την εταιρεία SRI International από κοινού με την Κοινοπραξία Πανεπιστημίων για τη Διαστημική Έρευνα (Universities Space Research Association, USRA) και το Μητροπολιτικό Πανεπιστήμιο του Πουέρτο Ρίκο (Universidad Metropolitana)[42].

Ζημιές και κατάρρευση Επεξεργασία

Αρκετοί τυφώνες και καταιγίδες κατά τη δεκαετία του 2010 είχαν προκαλέσει ανησυχίες στους μηχανικούς για τη σταθερότητα του παρατηρητηρίου. [50] Στις 21 Σεπτεμβρίου 2017, ισχυροί άνεμοι που σχετίζονταν με τον τυφώνα Μαρία έσπασαν τη γραμμή τροφοδοσίας των 430 MHz και έπεσε στο κύριο πιάτο, καταστρέφοντας περίπου 30 από τα 38.000 πάνελ αλουμινίου. Οι περισσότερες παρατηρήσεις του Αρεσίμπο δεν χρησιμοποίησαν τη γραμμή τροφοδοσίας, αλλά αντ 'αυτού βασίστηκαν στις τροφοδοσίες και τους δέκτες που βρίσκονται στον τρούλο. Συνολικά, η ζημιά που υπέστη από τον τυφώνα ήταν ελάχιστη,[43][44][45][46] αλλά έθεσε αμφιβολίες στο μέλλον του παρατηρητηρίου. Η αποκατάσταση όλων των προηγούμενων δυνατοτήτων απαιτούσε περισσότερο από τον ήδη απειλούμενο προϋπολογισμό λειτουργίας του παρατηρητηρίου και οι χρήστες φοβόντουσαν ότι θα ληφθεί η απόφαση να παροπλιστεί.[47]

Μια κοινοπραξία αποτελούμενη από το Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Φλόριντα (UCF), τη Yang Enterprises και το UMET, ήρθε να προμηθεύσει χρηματοδότηση τον Φεβρουάριο του 2018 για να επιτρέψει στο NSF να μειώσει τη συνεισφορά του στο λειτουργικό κόστος του Αρεσίμπο από 8 εκατομμύρια σε 2 εκατομμύρια $ από το οικονομικό έτος 2022– 2023, διασφαλίζοντας έτσι το μέλλον του παρατηρητηρίου.[48] Έτσι, η κοινοπραξία UCF ορίστηκε ως νέος φορέας εκμετάλλευσης του παρατηρητηρίου το 2018.[49][50]

Στις 10 Αυγούστου 2020, ένα καλώδιο υποστήριξης της πλατφόρμας έσπασε, προκαλώντας ζημιά στο τηλεσκόπιο, συμπεριλαμβανομένης μιας ρωγμής 30 μέτρων στο ανακλαστήρα.[51][52] Δεν αναφέρθηκε τραυματισμός από τη μερική κατάρρευση. Η εγκατάσταση άνοιξε ξανά λίγο μετά το πέρασμα της τροπικής καταιγίδας Ισαΐας. Δεν ήταν σαφές εάν η αστοχία του καλωδίου προκλήθηκε από τον Ισαΐα. Η ζημιά περιελάμβανε έξι έως οκτώ πάνελ στο θόλο και στην πλατφόρμα που χρησιμοποιήθηκε για την πρόσβαση στον θόλο. Η εγκατάσταση έκλεισε καθώς έγινε αξιολόγηση των ζημιών.[53]

Η ομάδα διαχείρισης είχε παραγγείλει ένα καλώδιο αντικατάστασης για να αντικαταστήσει το σπασμένο, αλλά στις 7 Νοεμβρίου 2020, πριν μπορέσει να εγκατασταθεί το νέο καλώδιο, ένα δεύτερο καλώδιο έσπασε, θρυμματίζοντας μέρος του ίδιου του πιάτου καθώς έπεσε.[54] Το τεχνικό προσωπικό, το οποίο παρακολουθούσε τα καλώδια με την υποστήριξη του Στρατού των Μηχανικών του Στρατού των ΗΠΑ, αξιολόγησε τα υπόλοιπα καλώδια και αποφάσισε ότι δεν υπήρχε τρόπος να επιδιορθωθεί με ασφάλεια η ζημιά σε αυτό το σημείο, καθώς τα υπόλοιπα καλώδια θα μπορούσαν να σπάσουν,[55][56] και επιπλέον ότι ένας ελεγχόμενος παροπλισμός του τηλεσκοπίου ήταν το μόνο αποτελεσματικό μέσο για την αποφυγή καταστροφικής βλάβης που θα απειλούσε τα άλλα κτίρια στο αστεροσκοπείο.[57] Μια εταιρεία μηχανικών πρότεινε προσπάθειες σταθεροποίησης.[58] Το NSF έκανε την ανακοίνωση στις 19 Νοεμβρίου 2020 ότι θα θέσει εκτός λειτουργίας το Αρεσίμπο τις επόμενες εβδομάδες μετά τον καθορισμό του ασφαλέστερου τρόπου, με την άμεση δημιουργία ζώνης αποκλεισμού ασφαλείας[59]. Ο Σον Τζόουνς της NSF δήλωσε, «Αυτή η απόφαση δεν είναι εύκολη για τη NSF, αλλά η ασφάλεια των ανθρώπων είναι η πρώτη μας προτεραιότητα.» Η εγκατάσταση LIDAR θα παρέμενε λειτουργική.[60]

Καθώς η NSF σχεδίαζε τον παροπλισμό, μηχανικοί από το UCF παρακολουθούσαν το τηλεσκόπιο και παρατήρησαν ότι τα καλώδια στα καλώδια στήριξης για τους πύργους στήριξης έσπαγαν με ρυθμό ενός ή δύο την ημέρα, και υπολόγισαν ότι το τηλεσκόπιο σύντομα θα κατέρρεε.[61] Το Σαββατοκύριακο πριν από την 1η Δεκεμβρίου 2020, συρματόσχοινα στα καλώδια στήριξης του δέκτη είχαν επίσης αρχίσει να σπάνε με ταχύ ρυθμό, σύμφωνα με τον Άνχελ Βάσκες, διευθυντή λειτουργιών. Αυτό κορυφώθηκε με την κατάρρευση της πλατφόρμας δέκτη στις 6:55 π.μ. EST (7:55 π.μ. τοπική ώρα) την 1η Δεκεμβρίου 2020, καθώς όλα τα καλώδια από έναν πύργο υποστήριξης έσπασαν. Η κατάρρευση προκάλεσε εκτεταμένη πρόσθετη ζημιά στο πιάτο.[62] Καθώς ο δέκτης έπεσε, έκοψε επίσης τις άκρες των πύργων από τους οποίους περνούσαν τα καλώδια στήριξης, προκαλώντας μικρές δομικές ζημιές στα άλλα κτίρια του παρατηρητηρίου. Δεν αναφέρθηκαν τραυματισμοί από την κατάρρευση.[63]

Το ραδιοτηλεσκόπιο ως πρωταγωνιστής Επεξεργασία

  • Το Αστεροσκοπείο του Αρεσίμπο χρησιμοποιήθηκε ως το σκηνικό για την κορύφωση της κινηματογραφικής ταινίας του Τζέιμς Μποντ GoldenEye και ως ένα επίπεδο στο συναφές βιντεοπαιχνίδι Nintendo 64 GoldenEye 007.
  • Η κινηματογραφική ταινία Επαφή δείχνει εκτεταμένα το Αρεσίμπο, αφού η ηρωίδα χρησιμοποιεί το αστεροσκοπείο για ένα πρόγραμμα αναζητήσεως εξωγήινης ευφυίας.
  • Ο Φοξ Μόλντερ στέλνεται στο Αστεροσκοπείο του Αρεθίμπο στο επεισόδιο των The X-Files «Μικρά πράσινα ανθρωπάκια».
  • Οι μουσικοί Boxcutter, Lustmord και Little Boots έχουν όλοι κυκλοφορήσει άλμπουμς με τίτλο «Arecibo».
  • Το Αστεροσκοπείο αναφέρεται στα μυθιστορήματα The Listeners (1972) του Τζέιμς Γκαν, Rollback του Ρόμπερτ Σώγιερ και The Sparrow της Μαίρη Ντόρια Ράσελ.
  • Επίσης, το Αστεροσκοπείο έχει ένα «ρόλο» στην ταινία περιπέτειας The Losers (2010).
  • Ο διαδικτυακός ραδιοφωνικός σταθμός Arecibo Radio πήρε το όνομά του από το Αστεροσκοπείο.

Οι διατελέσαντες διευθυντές του Αστεροσκοπείου του Αρεσίμπο Επεξεργασία

  • 1963-1965, Δρ. Γουίλιαμ Ε. Γκόρντον (ιδρυτής)
  • 1965-1966, Τζων Φίντλεϋ (John W. Findlay)
  • 1966-1968, Δρ. Φρανκ Ντρέικ
  • 1968-1970, Δρ. Γκόρντον Πέτεντζιλ
  • 1971-1973, Δρ. Τορ Χάγκφορς
  • 1973-1981, Δρ. Χάρολντ Ντ. Κραφτ
  • 1981-1987, Δρ. Ντόναλντ Μπ. Κάμπμπελ
  • 1988-1989 (προσωρινός) Δρ. Ρικκάρντο Τζιοβανέλλι
  • 1988-1992, Δρ. Μάικλ M. Ντέιβις
  • 1992-2003, Δρ. Ντάνιελ Ρ. Αλτσούλερ (Daniel R. Altschuler)
  • 2003-2006, Δρ. Σίξτο Γκονσάλες (Sixto A. González)
  • 2006-2007 (προσωρινός) Δρ. Τίμοθυ Λ. Χάνκινς
  • 2007-2008, Δρ. Ρόμπερτ Μπ. Κερ
  • 2008-2011, (προσωρινός το 2008) Δρ. Μάικλ Σ. Νόλαν
  • 2011–σήμερα, Δρ. Ρόμπερτ Μπ. Κερ

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές-Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. www.britannica.com/topic/Arecibo-Observatory.
  2. «National Astronomy and Ionosphere Center» (Αγγλικά) 23  Σεπτεμβρίου 2008. 07000525.
  3. www.darpa.mil/about-us/timeline/arecibo-observatory.
  4. www.nps.gov/nr/feature/weekly_features/IonosphereCenter.pdf.
  5. www.nsf.gov/news/news_summ.jsp?cntn_id=301737.
  6. www.nature.com/articles/d41586-020-03270-9.
  7. www.nps.gov/nr/feature/weekly_features/IonosphereCenter.pdf.
  8. www.nps.gov/nr/feature/weekly_features/IonosphereCenter.pdf. σελ. 48.
  9. www.nps.gov/nr/feature/weekly_features/IonosphereCenter.pdf. σελ. 48.
  10. Bhattacharjee, Yudhijit (2011-05-20). «New Consortium to Run Arecibo Observatory». Science. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-01-21. https://web.archive.org/web/20120121160033/http://news.sciencemag.org/scienceinsider/2011/05/new-consortium-to-run-arecibo-ob.html. Ανακτήθηκε στις 2012-01-11. 
  11. David Brand (21 Ιανουαρίου 2003). «Astrophysicist Robert Brown, leader in telescope development, named to head NAIC and its main facility, Arecibo Observatory». Cornell University. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2008. 
  12. Frederic Castel (8 Μαΐου 2000). «Arecibo: Celestial Eavesdropper». Space.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιουνίου 2000. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2008. 
  13. «IEEE History Center: NAIC/Arecibo Radiotelescope, 1963». Institute of Electrical and Electronics Engineers. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2008. 
  14. «Pictures of the construction of Arecibo Observatory (start to finish)». National Astronomy and Ionosphere Center. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2009. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2009. 
  15. «Description of Engineering of Arecibo Observatory». Acevedo, Tony. Ιούνιος 2004. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαΐου 2009. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2009. 
  16. US patent reference: number = 3273156 (1966), inventor Helias Doundoulakis, title = "Radio Telescope having a scanning feed supported by a cable suspension over a stationary reflector"
  17. Seth Shostak (19 Μαρτίου 2002). «The Arecibo Diaries: The Biggest is Best». Space.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2008. 
  18. Richard V.E. Lovelace. «Discovery of the Period of the Crab Nebula Pulsar» (PDF). Cornell University. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 12 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2008. 
  19. Hulse, R.A.· Taylor, J.H. (1975). Discovery of a pulsar in a binary system. Astrophys. σελίδες 195, L51–L53. 
  20. D. Backer; Kulkarni, Shrinivas R.; Heiles, Carl και άλλοι. (1982). «A millisecond pulsar». Nature 300 (5893): 315–318. doi:10.1038/300615a0. Bibcode1982Natur.300..615B. http://www.nature.com/nature/journal/v300/n5893/abs/300615a0.html. 
  21. «Asteroid 4769 Castalia (1989 PB)». NASA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2008. 
  22. Wolszczan, A. (1994). Confirmation of Earth Mass Planests Orbiting the Milliesecond Pulsar PSR: B1257+12. Science. σελ. 538. 
  23. Daniel Fischer (2002). «A comet orbiting a pulsar?». The Cosmic Mirror (244). http://www.astro.uni-bonn.de/~dfischer/mirror/244.html. 
  24. Harmon, J.K.· M.A. Slade· R.A. Velez· A. Crespo· M.J. Dryer· J.M. Johnson (1994). Radar Mapping of Mercury's Polar Anomalies. Nature. σελ. 369. 
  25. Staff (2008-01-15). «Life's Ingredients Detected In Far Off Galaxy». ScienceDaily (ScienceDaily LLC). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-04-21. https://web.archive.org/web/20080421095946/http://www.sciencedaily.com/releases/2008/01/080114110715.htm. Ανακτήθηκε στις 2008-03-29. «[Article] Adapted from materials provided by Cornell University.» 
  26. Larry Klaes (30 Νοεμβρίου 2005). «Making Contact». Ithaca Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2008. 
  27. Geaorge Cassiday. «The Arecibo Message». The University of Utah: Department of Physics. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουλίου 2007. 
  28. Peter Backus (14 Απριλίου 2003). «Project Phoenix: SETI Prepares to Observe at Arecibo». Space.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Δεκεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2008. 
  29. «Einstein@Home new discoveries and detections of known pulsars in the BRP4 search». Einstein@Home. 27 Αυγούστου 2012. Ανακτήθηκε στις 28 Αυγούστου 2012. 
  30. «Ángel Ramos Foundation Visitor's Center Schedule and Hours». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2012. 
  31. Roger Blandford; Senior Review Committee, Division of Astronomical Sciences, National Science Foundation (2006-10-22) (PDF). From the Ground Up: Balancing the NSF Astronomy Program. National Science Foundation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2008-06-26. https://web.archive.org/web/20080626170308/http://www.nsf.gov/mps/ast/seniorreview/sr_report_mpsac_updated_12-1-06.pdf. Ανακτήθηκε στις 2008-07-08. 
  32. Rick Weiss (2007-09-09). «Radio Telescope And Its Budget Hang in the Balance». The Washington Post (Arecibo, Puerto Rico: The Washington Post Company): σελ. A01. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2007/09/08/AR2007090801654.html?hpid=moreheadlines. Ανακτήθηκε στις 2008-07-08. «The cash crunch stems from a "senior review" completed last November at NSF. Its $200 million astronomy division – increasingly committed to ambitious, new projects but long hobbled by flat Congressional budgets – was facing a deficit of at least $30 million by 2010.» 
  33. Robert Roy Britt (20 Δεκεμβρίου 2001). «NASA Trims Arecibo Budget, Says Other Organizations Should Support Asteroid Watch». Space.com. Imaginova. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Δεκεμβρίου 2001. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2008. 
  34. «Areciboscience.org». Areciboscience.org. Ανακτήθηκε στις 11 Μαΐου 2012. 
  35. Gerardo E· Alvarado León (10 Αυγούστου 2008). Gobernador firma emisión de bonos. El Nuevo Día. 
  36. «Congress gets bill to save Arecibo Observatory». Cornell University. 3 Οκτωβρίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Αυγούστου 2008. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2008. 
  37. Jeannette Rivera-lyles (25 Απριλίου 2008). «Clinton turns attention to observatory in Puerto Rico». Orlando Sentinel. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2008. 
  38. «Arecibo-observatory.org». Cornell and NAIC. 22 Ιουνίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2008. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουλίου 2008. Our mission is to establish a new funding model to supplement NSF support and maintain operations of the observatory now and into the future. 
  39. Το Αρεσίμπο συμμετέσχε στις 90 από τις 111 παρατηρήσεις αστεροειδών με ραντάρ που έγιναν παγκοσμίως την περίοδο 2005–2007. Βλ. τον κατάλογο του JPL.
  40. «Save Arecibo: Write to Congress». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Οκτωβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 19 Ιουλίου 2008. 
  41. «NASA Support to Planetary Radar» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 6 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2011. 
  42. «SRI International to manage Arecibo Observatory». Cornell Chronicle. 2011-06-03. http://www.news.cornell.edu/stories/June11/AreciboStmt.html. Ανακτήθηκε στις 2012-01-11. 
  43. Kaplan, Sarah (22 Σεπτεμβρίου 2017). «Arecibo Observatory, Puerto Rico's famous telescope, is battered by Hurricane Maria». The Washington Post. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2017. 
  44. Drake, Nadia (22 Σεπτεμβρίου 2017). «Hurricane Damages Giant Radio Telescope—Why It Matters». National Geographic. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2017. 
  45. Foust, Jeff (2017-09-27). «Damage to Arecibo less than feared». SpaceNews. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2020-11-20. https://web.archive.org/web/20201120204515/https://spacenews.com/damage-to-arecibo-less-than-feared/. Ανακτήθηκε στις 2018-02-05. 
  46. «Good news, earthlings! Puerto Rico telescope still guarding the galaxy despite Maria» (στα αγγλικά). Miami Herald. 2017-10-23. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-10-24. https://web.archive.org/web/20171024011837/http://www.miamiherald.com/news/nation-world/world/americas/article180486971.html. Ανακτήθηκε στις 2017-10-24. 
  47. Clery, Daniel (2017-09-26). «Hurricane damage threatens Arecibo Observatory's future». Science. doi:10.1126/science.aaq0598. 
  48. Clery, Daniel (2018-03-02). «Arecibo telescope saved by university consortium». Science 359 (6379): 965–966. doi:10.1126/science.359.6379.965. PMID 29496850. Bibcode2018Sci...359..965C. 
  49. «Iconic Arecibo radio telescope saved by university consortium». Science. 2018-02-22. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-03-04. https://web.archive.org/web/20180304172439/http://www.sciencemag.org/news/2018/02/iconic-arecibo-radio-telescope-saved-university-consortium. Ανακτήθηκε στις 2018-03-03. 
  50. UCF Today (2018-02-22). UCF-led Consortium to Manage Arecibo Observatory in Puerto Rico. Δελτίο τύπου. Ανακτήθηκε στις 2018-04-18.
  51. Gonzalez Kotala, Zenaida (11 Αυγούστου 2020). «Broken Cable Damages Arecibo Observatory». UCF Today (στα Αγγλικά). University of Central Florida. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Αυγούστου 2020. 
  52. «Cable roto causa daños al Observatorio de Arecibo». WUNO (στα Ισπανικά). San Juan, Puerto Rico: UNO Radio Group. 11 Αυγούστου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2020. 
  53. McFall-Johnsen, Morgan (11 Αυγούστου 2020). «A broken cable smashed a hole 100 feet wide in the Arecibo Observatory, which searches for aliens and tracks dangerous asteroids». Business Insider. Insider Inc. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2020. One of the world's most prominent astronomical observatories has a hole. On Monday, a 3-inch-thick cable at the Arecibo Observatory broke, tearing a gash 100 feet long in the reflector dish of the 20-acre radio telescope in Puerto Rico. 
  54. «A Second Cable Fails at NSF's Arecibo Observatory in Puerto Rico». spaceref.com. University of Central Florida. 8 Νοεμβρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2020. 
  55. «Letter Thornton Thomasetti» (PDF). 12 Νοεμβρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  56. «Letter WSP» (PDF). 11 Νοεμβρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  57. Nadia Drake (12 Νοεμβρίου 2020). «Iconic radio telescope in Puerto Rico is at risk of collapsing». nationalgeographic.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2020. 
  58. «Letter WJE» (PDF). 12 Νοεμβρίου 2020. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 21 Νοεμβρίου 2020. 
  59. «NSF begins planning for decommissioning of Arecibo Observatory's 305-meter telescope due to safety concerns». www.nsf.gov (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2020. 
  60. Grush, Loren (19 Νοεμβρίου 2020). «Facing collapse, the famed Arecibo Observatory will be demolished». The Verge. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 2020. 
  61. Hand, Eric (1 Δεκεμβρίου 2020). «Arecibo telescope collapses, ending 57-year run». Science Magazine. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2020. 
  62. Brinkman, Paul (1 Δεκεμβρίου 2020). «Iconic dome at Arecibo Observatory collapses». UPI. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2020. 
  63. Drake, Nadia (1 Δεκεμβρίου 2020). «Iconic radio telescope in Puerto Rico collapses». National Geographic. Ανακτήθηκε στις 1 Δεκεμβρίου 2020. 
  64. «3,273,156 (1966-09-13) Helias Doundoulakis, Radio Telescope having a scanning feed supported by a cable suspension over a stationary reflector». U.S. Patent Office. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2012. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία