Ροπή ευστάθειας

Το μέγεθος του ζεύγους ευστάθειας εξαρτάται αφενός μεν από το μέγεθος των δυνάμεων αυτού (βάρους - άντωσης), αφετέρου από την κάθετο μεταξύ αυτών απόσταση, η οποία και ονομάζεται θεωρητικά "μοχλοβραχίονας", GZ.

Ροπή ευστάθειας λέγεται το γινόμενο του μήκους του μοχλοβραχίονα επί την μία των παραπάνω δυνάμεων, (συνήθως λαμβάνεται το εκτόπισμα). Αυτή καθορίζει τελικά, το υφιστάμενο μέγεθος του "ζεύγους ευστάθειας", δηλαδή το μέγεθος της αντίστασης στις δυνάμεις που προκαλούν την όποια κλίση του πλοίου.

Εφόσον το πλοίο εξακολουθεί να διατηρεί μία κλίση ο μοχλοβραχίονας θεωρητικά αυξάνει μέχρι να λάβει τη μέγιστη τιμή του,(στην πράξη είναι μέχρι η επιφάνεια της θάλασσας να φθάσει και να καλύψει τους "ευδιαίους" (κοινώς μπούνια)¹ του κυρίου καταστρώματος). Επιπλέον κλίση του πλοίου ελαττώνει τη τιμή του μοχλοβραχίονα μέχρις ότου, όταν αυτή σχεδόν διπλασιασθεί, (από εκείνη της μέγιστης τιμής του), να μηδενίζεται, οπότε το πλοίο αδυνατεί να επανέλεθει πλέον στην θέση ισορροπίας.

Περαιτέρω κλίση παρουσιάζει αρνητικό μοχλοβραχίονα, που σημαίνει δημιουργία "ροπής ανατροπής"², η οποία τελικά και το ανατρέπει.

Απ΄ όλα τα παραπάνω συνάγεται ότι η ροπή ευστάθειας για ένα ορισμένο πλοίο είναι ανάλογη από τη γωνία κλίσης του πλοίου, του μεγέθους και του σχήματος³των υφάλων του, από τα οποία και εξαρτάται η θέση του κέντρου άντωσης, και από την κατανομή των βαρών, μηχανημάτων, εφοδίων, φορτίου κ.λπ. επ΄ αυτού, από την οποία εξαρτάται η θέση του κέντρου βάρους του.

Σημειώσεις Επεξεργασία

(¹) Ευδιαίοι (κοινώς μπούνια) ονομάζονται επίσημα οι υδρορροές του κυρίου καταστρώματος, για την απομάκρυνση θαλάσσιου ύδατος όταν κατακλίζεται απ΄ αυτό. Εξ αυτού προέρχεται και η έκφραση "μ΄ έφερε μέχρι τα μπούνια" που λέγεται ως όριο αντοχής.
(²) Ροπή ανατροπής ονομάζεται η αρνητική "ροπή ευστάθειας".
(³) Το σχήμα των υφάλων ενός πλοίου παίζει πρωταρχικό ρόλο στην ευστάθειά του.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Μετάκεντρο