Η σάλπα ή σάρπα (επιστημονική ονομασία Sarpa salpa) είναι είδος θαλάσσιου ψαριού της οικογένειας των σπαριδών, το οποίο αναγνωρίζεται από τις πολλές χρυσές λωρίδες που φέρει κατά μήκος του ασημόχρωμου σώματός της.

Σάλπα

Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Συνομοταξία: Χορδωτά (Chordata)
Ομοταξία: Ακτινοπτερύγιοι (Actinopterygii)
Τάξη: Περκόμορφα (Perciformes)
Οικογένεια: Σπαρίδες (Sparidae)
Γένος: Σάρπα (Sarpa)
(Bonaparte, 1831)

Είδος: S. salpa
Διώνυμο
Sarpa salpa
Linnaeus, 1758

Βρίσκεται στον ανατολικό Ατλαντικό Ωκεανό, από τον Βισκαϊκό κόλπο μέχρι τη Νότια Αφρική, και στη Μεσόγειο Θάλασσα.[1] Μερικές φορές απαντάται και βορειότερα, μέχρι τη Μεγάλη Βρετανία. Υπάρχει σε αρκετά μεγάλους αριθμούς και απαντάται συνήθως από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι βάθος 70 μέτρων. Τα αρσενικά έχουν συνήθως μήκος από 15 ως 30 cm, ενώ τα θηλυκά είναι πολύ μεγαλύτερα, με μήκη από 31 ως 45 cm.[2] Το μέγιστο μήκος που έχει βρεθεί ποτέ είναι 51 cm.[1]

Η σάλπα ψαρεύεται εύκολα με καλαμίδι και αγκίστρι δολωμένο με ζυμάρι, και το κρέας της τρώγεται από τον άνθρωπο, αν και δεν θεωρείται τόσο νόστιμο, αλλά χρησιμεύει και ως ζωντανό δόλωμα. Πιάνεται επίσης με δίχτυα και με κιούρτους. Το ψάρι αυτό έγινε γνωστό από άρθρα που έλαβαν μεγάλη δημοσιότητα το 2006, όταν δύο άνδρες που το έφαγαν σε εστιατόριο της περιοχής της δυτικής Μεσογείου άρχισαν να έχουν ακουστικές και οπτικές παραισθήσεις.[3] Αυτές οι παραισθήσεις, που περιγράφηκαν ως «τρομακτικές», αναφέρθηκε ότι δημιουργήθηκαν μερικά λεπτά μετά την πέψη του ψαριού και διήρκεσαν επί 36 ώρες.

Παραισθήσεις από κατανάλωση ψαριού (ichthyoallyeinotoxism) έχουν αναφερθεί συχνά για άλλα είδη, αλλά όχι για τη σάλπα. Στην πραγματικότητα σερβίρεται αρκετές φορές σε ψαροταβέρνες στις ακτές της Μεσογείου. Η πιθανότερη αιτία είναι ότι το ψάρι έχει φάει κάποια είδη μακροφυκών (ίσως το Caulerpa prolifera της Μεσογείου ή η συνηθέστερη ποσειδωνία) ή φυτοπλαγκτού, οι τοξίνες των οποίων το καθιστούν παραισθησιογόνο. Οι επιδράσεις που περιγράφηκαν είναι παρόμοιες με τις επαγόμενες από ινδολοτρυπταμινικά ψυχεδελικά φάρμακα.[3]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Froese, Rainer & Pauly, Daniel, επιμ. (2015). "Sarpa salpa" στην FishBase. Έκδοση: Απρίλιος 2015.
  2. «Activity patterns, home-range size, and habitat utilization of Sarpa salpa (Teleostei: Sparidae) in the Mediterranean Sea». ICES Journal of Marine Science 63 (1): 128–139. 2006. doi:10.1016/j.icesjms.2005.06.010. http://icesjms.oxfordjournals.org/content/63/1/128.full. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2015. 
  3. 3,0 3,1 Pommier, De Haro (Οκτώβριος 2006). «Hallucinatory Fish Poisoning (Ichthyoallyeinotoxism): Two Case Reports From the Western Mediterranean and Literature Review». Clinical Toxicology, τόμ. 44, No. 2, σελ. 187. http://informahealthcare.com/doi/pdf/10.1080/15563650500514590. Ανακτήθηκε στις 2010-07-19. 

Πηγές Επεξεργασία

  • Λήμμα «σάλπα» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμ. 20 (1975), σελ. 105
 
 
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Salema porgy της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).