Η Σαμπιχά Ζίγια Μπενγκιουτάς (1904 – 2 Οκτωβρίου 1992) ήταν τουρκάλα γλύπτρια. Είναι η πρώτη γυναίκα γλύπτρια της Τουρκίας[1].

Σαμπιχά Μπενγκιουτάς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Sabiha Bengütaş (Τουρκικά)
Γέννηση1904
Κωνσταντινούπολη
Θάνατος2  Οκτωβρίου 1992
Άγκυρα
Χώρα πολιτογράφησηςΤουρκία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσατουρκικά
Ομιλούμενες γλώσσεςτουρκικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος
γλύπτρια
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ζωή Επεξεργασία

Η Σαμπιχά Ζίγια γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1904[2]. Είχε μια αδελφή και έναν αδελφό[3]. Εκπαιδεύτηκε στο Σχολείο Εγιουμπσουλτάν Νουμούνε, που τώρα είναι γνωστό ως Ανατολιανό Λύκειο του Εγιούπ. Έζησε για τέσσερα χρόνια στη Δαμασκό στη Συρία (τότε άνηκε Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπου ο πατέρας της είχε ανατεθεί εκεί λόγω του επαγγέλματος του)[4]. Συνέχισε τις σπουδές της εκεί, προκειμένου να παρακολουθήσει ένα γαλλικό Καθολικό σχολείο για ένα χρόνο[3]. Η οικογένεια επέστρεψε στο σπίτι της και εγκαταστάθηκε στην Πρίγκηπο, όπου ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στο Σχολείο Κιοπρολού Φουάτ Πασά. Το 1920, άρχισε να σπουδάζει καλές τέχνες στο Τμήμα Ζωγραφικής και της Γλυπτικής της Ακαδημία Καλών Τεχνών της Κωνσταντινούπολης (οθωμανικά τουρκικά: Sanayi-i Nefise Mektebi‎‎, σημερινό Πανεπιστήμιο Μιμάρ Σινάν). Ήταν η πρώτη θηλυκή μαθήτρια στην τάξη[5]. Ο Φεϊχαμάν Ντουράν ήταν ένας από τους καθηγητές της ακαδημίας[1]. Το 1924, κέρδισε κρατική υποτροφία για σπουδές στην Ακαδημία Καλών Τεχνών στη Ρώμη της Ιταλίας, όπου ήταν στο εργαστήριο του Ερμενεγκίλντο Λούπι (1877-1937)[3].

Αργότερα, παντρεύτηκε τον Σακίρ Εμάν Μπενγκιουτάς, διπλωμάτης και εγγονός του ποιητή Αμπντουλχάκ Χαμίτ Τουρχάν. Συχνά ταξίδευε στο εξωτερικό, όπου συνόδευε το σύζυγό της. Το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στη γειτονιά Μάλτεπε της Τσανκάγια στην Άγκυρα αφότου συνταξιοδοτήθηκε ο σύζυγος της. Υιοθέτησε μια κόρη, τη Νουρόλ, που έγινε η παρέα της στη μοναξιά της[2][3].

Πέθανε στην Άγκυρα στις 2 Οκτωβρίου 1992[3].

Τέχνη Επεξεργασία

Το 1925, τρεις προτομές από τη Σαμπιχά Ζίγια ήταν στην επίδειξη σε μια έκθεση στο Γκαλατασαράι του Μπεήογλου στην Κωνσταντινούπολη. Το επόμενο έτος, άλλες τρεις προτομές εκτέθηκαν στην έκθεση στο ίδιο μέρος. Μερικά από τα γλυπτά της είναι οι προτομές διάσημων ανθρώπων όπως ο ποιητής Αχμέτ Χασίμ (1884;-1933), του θεατρικού συγγραφέα και ποιητή Αμπντουλχάκ Χαμίτ Τουρχάν (1852-1937), του πρώτου Μουσουλμάνου ηθοποιού Μπέντια Μουβαχίτ (1897-1994), του στρατηγού και πολιτικού Αλί Φουάτ Τσεμπεσόι (1882-1968), της Πρώτης Κυρίας Μεβχιμπέ Ινονού (1897-1992) και του πολιτικού Χασάν Αλί Γιουτζέλ (1897-1961)[2][3].

Το 1938, κέρδισε το πρώτο βραβείο σε δύο διαγωνισμούς για τα γλυπτά σχετικά με τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ (1881-1938), του ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας, και του Ισμέτ Ινονού (1884-1973), στρατηγού και πολιτικού. Το άγαλμα του Ατατούρκ τοποθετήθηκε στον κήπο του πρώην προεδρικού μεγάρου στο Μέγαρο Τσανκάγια ενώ το άγαλμα του Ινονού τοποθετήθηκε στα Μουδανιά για να τιμήσουν την Ανακωχή των Μουδανιών (1922). Ήταν, επίσης, ο βοηθός του Πιέτρο Κανόνικα στη δημιουργία του Μνημείου της Δημοκρατίας που στήθηκε στην Πλατεία Ταξίμ, στην Κωνσταντινούπολη, το 1928[2][3].

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 «Sabiha Bengütaş». İstanbul Kadın Müzesi. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2017. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Sabiha Ziya bengütaş» (στα Τουρκικά). Sabiha Bengütaş. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2017. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2017. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 «Sabiha Behgütaş». Biyografya. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2017. 
  4. Tırnakçı, Hazal (2016-01-04) (στα tr). Erkek egemen toplum anlayışına karşı ilk kadın heykeltıraş: Sabiha Ziya Bengütaş. Gaia Dergi. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2017-11-07. https://web.archive.org/web/20171107012241/https://gaiadergi.com/erkek-egemen-toplum-anlayisina-karsi-ilk-kadin-heykeltiras-sabiha-ziya-bengutas/. Ανακτήθηκε στις 2017-11-04. 
  5. «Sabiha Behgütaş». Biyografya. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2017. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Sabiha Bengütaş στο Wikimedia Commons