Σαρακήνα Γρεβενών
Συντεταγμένες: 40°01′36.11″N 21°39′04.27″E / 40.0266972°N 21.6511861°E Για συνώνυμους οικισμούς στην Ελλάδα δείτε το λήμμα: Σαρακήνα (αποσαφήνιση)
| Σαρακήνα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτική Μακεδονία |
| Δήμος | Γρεβενών |
| Δημοτική Ενότητα | Βεντζίου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Μακεδονία |
| Νομός | Γρεβενών |
| Υψόμετρο | 750 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 51100 |
| Τηλ. κωδικός | +30 24620 |
Η Σαρακήνα είναι ορεινό χωριό της περιφερειακής ενότητας Γρεβενών σε υψόμετρο 750 μέτρα[1].
Γεωγραφία - Ιστορία Επεξεργασία
Η Σαρακήνα βρίσκεται προς στα ανατολικά όρια με την περιφερειακή ενότητα Κοζάνης και στην περιοχή των Βεντζίων. Απέχει 29 χλμ. Α.-ΝΑ. από τα Γρεβενά και 28,5 χλμ. ΒΔ. από τη Δεσκάτη. Νότια του χωριού περνάει ο χείμαρρος Γκιώνης που καταλήγει νοτιότερα στον ποταμό Αλιάκμονα. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση το χωριό βρισκόταν πάντα στην ίδια τοποθεσία και είχε το ίδιο όνομα. Την περίοδο της τουρκοκρατίας ήταν κεφαλοχώρι, είχε στενή σχέση με την Ιερά Μονή Ζαβόρδας, από την οποία απέχει 25 χλμ. βορειοδυτικά και σε αυτό έμεινε για μεγάλο διάστημα ο Όσιος Νικάνορας. Πολλοί κάτοικοί του δούλεψαν για λογαριασμό της Μονής Ζάβορδας, όπου και προστατεύονταν από τους Τούρκους[2]. Στον Κώδικα της Ζάβορδας αναφέρονται πολλοί κάτοικοί της ως αφιερωτές της Ιεράς Μονής Αγίου Νικάνορος ή Ζάβορδας τόσο την περίοδο 1534 έως 1692 (Α΄ Γραφή) όσο και 1692 και μετά (Β΄Γραφή)[3].
Η Σαρακήνα είναι ο τόπος καταγωγής του δάσκαλου - λαογράφου Κώστα Καραπατάκη (1906 - 2000)[4].
Αξιοθέατα Επεξεργασία
Η τρίκλιτη θολωτή βασιλική εκκλησία του Αγίου Νικολάου έχει χαρακτηριστεί από το 1995 ως "μνημείο χρήζον ειδικής κρατικής προστασίας. Πρόκειται για ενοριακό ναό μεγάλων διαστάσεων, στον τύπο της θολωτής βασιλικής, που κτίστηκε το 1858. Eσωτερικά το μνημείο είναι κατάγραφο με τοιχογραφίες που χρονολογούνται στο δεύτερο μισό του 19ου αι."[5].
Διοικητικά Επεξεργασία
Το χωριό αναφέρεται επίσημα 1918 στο ΦΕΚ 260Α - 31/12/1918 με το όνομα Σαρακίνα να ορίζεται έδρα τη ομώνυμης κοινότητας που ανήκε στο νομό Κοζάνης. Το όνομα διορθώνεται σε Σαρακήνα το 1940 και το 1964 με το ΦΕΚ 185Α - 30/10/1964 αποσπάται στο νομό Γρεβενών[6]. Το χωριό σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης, μαζί με το Νεοχώρι και το Δίπορο αποτελούν την τοπική κοινότητα Σαρακήνας που ανήκει στη δημοτική ενότητα Βεντζίου του Δήμου Γρεβενών και σύμφωνα με την απογραφή 2011ως κοινότητα έχει πληθυσμό 378 κατοίκους, ενώ ως οικισμός 177[7].
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Ναός Αγίου Νικολάου Σαρακήνας Αρχειοθετήθηκε 2022-07-02 στο Wayback Machine. από τον ιστότοπο Οδυσσεύς του Υπουργείου Πολιτισμού Αρχειοθετήθηκε 2008-02-14 στο Wayback Machine.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 239, τομ.30.
- ↑ «Όμορφα τοπία στην Σαρακήνα Γρεβενών!». PameGrevena.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2019.
- ↑ Θεόδωρος Κ.Π. Σαράντης. «Τα Γρεβενά (Συμβολή στην ιστορία τους)». Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης - Μακεδονικά: σελ.10 του pdf. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/makedonika/article/viewFile/6637/6371.pdf.
- ↑ Epochi, rizospastis gr | Synchroni (29 Δεκεμβρίου 2001). «rizospastis.gr - «Ψυχή» της λαογραφίας». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2019.
- ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2019.
- ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2019.
- ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10549 (σελ. 75 του pdf)
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με ένα χωριό της Ελλάδας χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |