Σεντάν (αυτοκίνητο)
Το σεντάν (στα αμερικανικά, καναδικά και αυστραλιανά αγγλικά και αγγλικά Νέας Ζηλανδίας) ή σαλούν (στα βρετανικά και ιρλανδικά αγγλικά) είναι ένα επιβατικό αυτοκίνητο σε διάταξη τριών-όγκων (3 κουτιών) με τμήματα A, B & C και κύριους σαφώς ξεχωριστούς χώρους για τον κινητήρα, τους επιβάτες και το φορτίο.[1] Η καμπίνα επιβατών διαθέτει δύο σειρές καθισμάτων και επαρκή χώρο των επιβατών στο πίσω μέρος του οχήματος για ενήλικες επιβάτες. Το διαμέρισμα φορτίου είναι συνήθως στο πίσω μέρος, με την εξαίρεση ορισμένων μοντέλων με κινητήρα πίσω, όπως το Renault Dauphine, Tatra T613, Volkswagen Type 3 και Chevrolet Corvair. Είναι ένα από τα πιο κοινά στυλ αμαξώματος αυτοκινήτων.
Τύποι σεντάν
ΕπεξεργασίαΥπάρχουν αρκετές εκδόσεις του στυλ αμαξώματος, συμπεριλαμβανόμενες τις 4-πορτο, 2-πορτο και παραλλαγές φάστμπακ (fastback) και των δύο.
Σε ένα σεντάν μπορούν να καθίσουν 4 ή 5 άνθρωποι (στο παρελθόν ακόμα και 6 επιβάτες σε κάποια σεντάν με ενιαίο μπροστινό κάθισμα, ίδιου σχήματος με το πίσω) και έχει σταθερή οροφή που έχει πλήρες ύψος μέχρι το πίσω παράθυρο. Στα μοντέλα σεντάν η οροφή έχει τυπικά μία σταθερή B-pillar δομή. Πιο συνηθισμένα είναι τα 4-πορτα, ενώ αντιθέτως τα 2-πορτα σεντάν είναι σπάνια σήμερα, αλλά στο παρελθόν είχαν υπάρξει κάποια, ιδίως σε παλαιά ιστορικά μοντέλα. Στις Η.Π.Α. ο όρος σεντάν έχει χρησιμοποιηθεί για να προσδιορίσει ένα αυτοκίνητο με σταθερά πλαίσια παραθύρων, αντίθετα με το στυλ hardtop χωρίς "B" pillar. Πάντως τα αληθινά hardtop γίνονται όλο και πιο σπάνια.
Τα 4-πορτα σεντάν έχουν δύο ή τρία πλευρικά παράθυρα: Ένα σε κάθε πόρτα (τα παράθυρα εξαερισμού δεν μετράνε), και το πιθανό τρίτο είναι ενσωματωμένο στο "C"-pillar.
Notchback σεντάν
ΕπεξεργασίαΈνα notchback σεντάν είναι σεντάν σε διάταξη 3 όγκων (μεταφορικά, τριών κουτιών), όπου ο όγκος των επιβατών είναι σαφώς διακριτός από τον όγκο αποσκευών του οχήματος (όταν το βλέπουμε από το πλάι). Η οροφή είναι ένα επίπεδο, γενικά παράλληλα με το έδαφος, το πίσω παράθυρο έχει μία απότομη γωνία με την οροφή και το καπάκι του χώρου αποσκευών είναι επίσης παράλληλο με το έδαφος.
Fastback σεντάν
ΕπεξεργασίαΈνα fastback σεντάν είναι ένα σεντάν σε διάταξη 2 όγκων (μεταφορικά, δύο κουτιών), με συνεχιζόμενη κλίση από την οροφή στην βάση του decklid, αλλά χωρίς το χαρακτηριστικό του hatchback.
Η ορολογία του μάρκετινγκ συχνά είναι παραπλανητική σε αυτή την περιοχή - για παράδειγμα, η Daimler AG ονομάζει σεντάν την Mercedes-Benz CLS-Class, ένα τετράθυρο κουπέ επειδή η ημι-fastback σχεδίαση του προσπαθεί να δώσει την εντύπωση ενός κουπέ.[εκκρεμεί παραπομπή] Συγκεκριμένα σεντάν είναι οριακά κοντά στο να είναι οχήματα σε διάταξη ενός όγκου (μεταφορικά, ενός κουτιού), όπου το παρμπρίζ έχει απότομη κλίση από το καπό και το πίσω παράθυρο πλαγιάζει σχεδόν προς το τέλος του αυτοκινήτου, αφήνοντας μόνο ένα κοντό πίσω χώρο που είναι μέρος του καπακιού αποσκευών — το 4-πορτο Honda Civic JDM του 2006 είναι ένα τέτοιο παράδειγμα. Δεν είναι fastback διότι η γραμμή του σώματος αλλάζει από την οροφή στον πίσω χώρο. Τα απότομα κεκλιμένα πίσω παράθυρα που καταλήγουν στο καπάκι του χώρου αποσκευών τα οποία δεν συνεχίζουν μέχρι κάτω στον προφυλακτήρα. Αντίθετα, τα πίσω τους άκρα είναι ψηλά (μερικές φορές σε ένα στυλ Kammback) για να αυξήσουν τον χώρο αποσκευών.
Τυπικά αυτή η σχεδίαση επιλέγεται για τα αεροδυναμικά της πλεονεκτήματα. Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων δεν μπορούν πια να αντέξουν το κόστος της κατανάλωσης καυσίμων που δημιουργείται από την παραδοσιακή μορφή τριών κουτιών των notchback.
Hardtop σεντάν
ΕπεξεργασίαΣτην ιστορική ορολογία, ένα σεντάν έχει πλαίσιο γύρω από τα παράθυρα των θυρών, ενώ το hardtop έχει γυαλί πόρτας χωρίς πλαίσιο. Μια πραγματική σχεδίαση hardtop σεντάν επίσης δεν έχει κεντρική ή "Β" pillar για την υποστήριξη της οροφής πέρα από τις μπροστινές πόρτες.[2] Αυτό το χωρίς pillar στύλ κορμού προσφέρει μεγαλύτερη ορατότητα.[3] Πάντως, απαιτείται πρόσθετη αντοχή του κάτω κορμού για δομική ακαμψία. Η σχεδίαση hardtop μπορεί να γίνει αντιληπτή ξεχωριστά (π.χ., ένα όχημα μπορεί απλά να ονομάζεται τετράθυρο hardtop), ή μπορεί να ονομάζεται hardtop σεντάν. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960 και του 1970, τα hardtop σεντάν συχνά πωλούνταν ως σπορ σεντάν από πολλούς αμερικανούς κατασκευαστές και ήταν μεταξύ των καλύτερα πωλούμενων τύπων αμαξώματος. Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1980, οι αυτοκινητοβιομηχανίες στις ΗΠΑ επικεντρώθηκαν στην μείωση του βάρους και την αύξηση της αντοχής, και τα νέα τετράθυρα σεντάν με κολόνες Β ονομάζονταν κολονάτα hardtops ή κολονάτα σεντάν. Ο όρος Sport Sedan έκτοτε έχει διατεθεί για άλλες χρήσεις. Στην Ιαπωνία ο σχεδιασμός hardtop χρησιμοποιήθηκε για αρκετά σεντάν πολυτελείας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990.
Hatchback σεντάν
ΕπεξεργασίαHatchback (γνωστά και ως liftback) σεντάν έχουν συνήθως το προφίλ κουπέ, αλλά αντί για ένα πορτμπαγκάζ, ολόκληρο το πίσω μέρος του οχήματος σηκώνεται. Ένα όχημα με τέσσερις θύρες επιβατών και μία πέμπτη πόρτα στο πίσω μέρος μπορεί να χαρακτηριστεί ως τετράθυρο hatchback, τετράθυρο hatchback σεντάν, ή πεντάθυρο σεντάν. Παράδειγμα τέτοιων είναι το Chevrolet Malibu Maxx και το Audi A5 Sportback. Μπορεί επίσης να υπάρχουν δίπορτα hatchback σεντάν (τρίπορτα σεντάν), με την ίδια τεχνική εξήγηση για δίθυρα σεντάν. Παραδείγματα του σχεδιασμού hatchback σεντάν, είναι και οι 4 γενιές του Škoda Octavia, και στο παρελθόν και η Chevrolet Chevette.
Σοφέρ σεντάν
ΕπεξεργασίαΓια να κυριολεκτήσουμε, οι λιμουζίνες σεντάν διαθέτουν ξεχωριστό χώρο για τον οδηγό, και το διαμέρισμα επιβατών είναι αρκετά μεγάλο ώστε να περιέχει τουλάχιστον δύο άνετα, προς τα εμπρός καθίσματα. Ο όρος λιμουζίνα μπορεί να αναφέρεται σε ένα μεγάλο σεντάν, ειδικά αν προσληφθεί από μια υπηρεσία. Οι λιμουζίνες με σοφέρ χρησιμοποιούνται κυρίως από άτομα για γάμους, από τις επιχειρήσεις για συνεδριάσεις, καθώς και για μεταφορά στο αεροδρόμιο και στα αξιοθέατα. Οι σοφέρ είναι επαγγελματίες οδηγοί, συνήθως με εμπειρία στον κλάδο των μεταφορών και της βιομηχανίας του τουρισμού. Τα σεντάν με σοφέρ κατέχονται από ιδιώτες, υπηρεσίες ή εταιρείες. Οι μεγάλες εταιρείες, καθώς και οι κυβερνήσεις παρέχουν συνήθως πολυτελή σεντάν (τα τελευταία χρόνια όμως ακόμα και πολυτελή SUV) στα κορυφαία στελέχη, καθώς και σε σημαντικούς (VIP) επισκέπτες.
Ορολογία
ΕπεξεργασίαΠροέλευση
ΕπεξεργασίαΗ λέξη σεντάν είναι πιθανόν να προέρχεται από τη νότια ιταλική παράγωγο διάλεκτο των ιταλικών sedia «καρέκλα» (το πρώτο sedan ειπώθηκε να έχει εισαχθεί από τη Νάπολη.
Το πρώτο αυτοκίνητο που χρησιμοποίησε τη διαμόρφωση ήταν το 1899 το Renault Voiturette τύπου Β. Το πρώτο κλειστό αυτοκίνητο, για τουλάχιστον 4 άτομα, το οποίο χρησιμοποίησε τη λέξη σεντάν ήταν το 1911 Speedwell σεντάν, το οποίο κατασκευάστηκε από την Speedwell Motor Co στην Dayton, Οχάιο. Αλλά ακόμη και πριν από εκείνη την εποχή τα τελείως κλειστά αυτοκίνητα ονομάζονταν σαλόνια ή λιμουζίνες, όπως και η 4-πορτη λιμουζίνα Rational του 1905 ή επίσης η 4-πορτη λιμουζίνα Renault του 1907 ή το 2-πορτο σαλόνι Stella του 1910. Οι λέξεις σαλόνι ή λιμουζίνα δεν σημαίνουν αποκλειστικά ένα πλήρως κλειστό αυτοκίνητο.[4] Τα αυτοκίνητα που ονομάζονται σεντάν είναι σχεδόν πάντα εντελώς κλειστά. Ο όρος «μετατρέψιμο sedan» χρησιμοποιήθηκε στη δεκαετία του 1930 για να περιγράψει ένα αυτοκίνητο με μία μαλακή, αναδιπλούμενη οροφή και παράθυρα roll-up, που μοιάζει πολύ με ένα μετατρέψιμο κουπέ.
Η προέλευση από την πόλη της Σεντάν, Αρδεννών στη Γαλλία, όπου λέγεται ότι έχουν γίνει ή χρησιμοποιείται για πρώτη φορά, δεν διαθέτει ιστορικά στοιχεία, σύμφωνα με το αγγλικό λεξικό της Οξφόρδης.
Διεθνής ορολογία
ΕπεξεργασίαΣτα αμερικανικά αγγλικά και Ισπανικά, η έννοια σεντάν χρησιμοποιείται (τονισμένα ως «sedán» στα ισπανικά, καθώς και στα ελληνικά). Το διαμέρισμα του κινητήρα, στο μπροστινό μέρος, καλύπτεται από την κουκούλα, το διαμέρισμα φορτίου στο πίσω μέρος ονομάζεται κορμός.
Σε βρετανικά αγγλικά, ένα αυτοκίνητο αυτής της διαμόρφωσης ονομάζεται σαλούν (saloon), δηλαδή σαλόνι. Το κάλυμμα του χώρου του κινητήρα είναι το καπό του κινητήρα, το φορτίο διαμερίσματος εκκίνησης είναι στο πίσω μέρος. Τα hatchback σεντάν είναι γνωστά απλά ως hatchback (όχι ως hatchback σαλόνι). Πολυτελή αυτοκίνητα με μακρύ μεταξόνιο μπορεί να αναφέρονται ως λιμουζίνες.
Ο βρετανικός αγγλικός όρος σαλόνι μερικές φορές χρησιμοποιείται από τους Βρετανούς κατασκευαστές αυτοκινήτων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Για παράδειγμα, η Rolls-Royce Park Ward πωλήθηκε ως σαλόνι στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ το μικρότερο Silver Seraph ονομάστηκε σεντάν.
Στην Αυστραλία χρησιμοποιείται ο αμερικανικός όρος σεντάν, αν και οι βρετανικοί όροι bonnet και boot για το μπροστινό και το πίσω καπό αντίστοιχα, διατηρούνται. Στη Νέα Ζηλανδία οι Βρετανικοί όροι bonnet και boot και παρμπρίζ χρησιμοποιούνται πιο συχνά, αλλά οι αμερικανικοί όροι είναι κατανοητοί από το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Ωστόσο, οι αμερικανικοί όροι «σεντάν» και «στέισον βάγκον» χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο, με το «σαλόνι» μόνο ως περιστασιακή χρήση, ιδίως στον τομέα του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Σε άλλες γλώσσες, τα σεντάν είναι γνωστά ως berline (γαλλικά), berlina (Ευρωπαϊκά ισπανικά, ευρωπαϊκά πορτογαλικά, Ρουμανικά, και ιταλικά) αν και αυτοί οι όροι μπορεί να περιλαμβάνουν εκδόσεις hatchback. Ειδικότερα όμως στα γερμανικά, ο όρος Limousine χρησιμοποιείται για τα σεντάν, και ο όρος «Stretch-Limousine» για τις μεγαλύτερου από το κανονικό μήκους λιμουζίνες.
Δείτε επίσης
Επεξεργασία- Σπορ σεντάν
- Ταξινόμηση αυτοκινήτων
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Car Design Glossary - Part 2: One-Box (Monospace or Monovolume)». Car Design News. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 19 Απριλίου 2017.
The principal volumes of the traditional sedan can be split into separate compartments or boxes: the hood/bonnet is the first box; the passenger compartment the second, and the trunk/boot the third - i.e. it's a 'three-box' car.
- ↑ Thomas, Alfred· Jund, Michael (2009). Collision repair and refinishing: a foundation course for technicians. Cengage Learning. σελ. 164. ISBN 978-1-4018-8994-4. Ανακτήθηκε στις 28 Φεβρουαρίου 2013.
- ↑ "Hardtop+sedan"+style «Rambler has everything new - even a hardtop wagon». Popular Mechanics 105 (1): 116–117. January 1956. http://books.google.com/books?id=uOEDAAAAMBAJ&pg=PA116&dq="Hardtop+sedan"+style. Ανακτήθηκε στις 28 February 2013.
- ↑ There are many photos of half open limousines and saloons in the book "The Complete Encyclopedia of Motorcars: 1885 to the Present" by Georgano, G.N..