Σικελοαραβικά
Τα σικελοαραβικά ή αραβικά της Σικελίας ήταν διάλεκτος ή ομάδα διαλέκτων της αραβικής γλώσσας η οποία από τον 9ο έως τον 13ο αιώνα χρησιμοποιούνταν στο Εμιράτο της Σικελίας -στο οποίο συμπεριλαμβάνονταν και η Μάλτα-.[1] Η γλώσσα είναι ταξινομημένη ως ιστορική γλώσσα κατά το πρότυπο κωδικοποίησης γλωσσών ISO 639, και διασώζεται σε γραπτή μορφή σε έγγραφα του 9ου-13ου αιώνα.[2][3]
| Σικελοαραβικά | |
|---|---|
| صقلية عربية | |
| Χώρα | Εμιράτο της Σικελίας |
| Εποχή | 9ος-13ος αιώνας |
| Ταξινόμηση | Σημιτικές |
| Σύστημα γραφής | αραβικό αλφάβητο |
| ISO 639-1 | — |
| ISO 639-2 | — |
| ISO 639-3 | sqr |
| Linguist list | sqr |
Ιστορία Επεξεργασία
Η γλώσσα συνυπήρχε στη Σικελία μαζί με τα ελληνικά -μεσαιωνικά και άλλες διάλεκτοι- και τα λατινικά, και στις δυτικές περιοχές του νησιού γινόταν κυρίως χρήση των αραβικών, ενώ στις ανατολικές των ελληνικών. Με τον ερχομό των Νορμανδών τον 13ο αιώνα και την ίδρυση του βασιλείου της Σικελίας, τα λατινικά, ελληνικά και αραβικά έγιναν επίσημες γλώσσες.[4][5]Με τη μετέπειτα άφιξη των Γερμανών Χοενστάουφεν το 1194 όμως τα αραβικά έχασαν την ιδιότητα ως επίσημη γλώσσα και οι μουσουλμάνοι απελάθηκαν, και όσοι παρέμειναν στο νησί και συνέχιζαν να χρησιμοποιούν την αραβική γλώσσα ήταν Άραβες Χριστιανοί.[6][7]Η κατάσταση οριστικοποιήθηκε με το βασίλειο της Αραγωνίας, όπου τα λατινικά έμειναν η μόνη επίσημη γλώσσα, και τα αραβικά εξαφανίστηκαν τελείως μαζί και με τα ελληνικά.[8][9]
Ένα από τα πιο διάσημα γραπτά που απομένουν στη γλώσσα αυτή, είναι ο Ρογεριανός πίνακας (αρ: نزهة المشتاق في اختراق الآفاق, λατ: Tabula Rogeriana), ο οποίος είναι γεωγραφική πραγματεία και χάρτης του γνωστού κόσμου της εποχής ο οποίος δημιουργήθηκε στο Παλέρμο από τον Άραβα γεωγράφο Μωχάμετ αλ-Ιντρίσι το 1154 -κατά παραγγελία του Νορμανδού Ρογήρου Β´- και οι περιγραφές και ονομασίες των τοπίων είναι στα αραβικά.[10][11]
Στη σημερινή σικελική γλώσσα -η οποία είναι λατινογενής- παραμένουν πολύ λίγα ίχνη σικελοαραβικών, περίπου 300 λέξεις.[12] Ώστόσο η γλωσσικά πλησιέστερα συγγενής γλώσσα με τα σικελοαραβικά είναι τα σύγχρονα μαλτέζικα τα οποία πολύ πιθανώς εξελίχθηκαν από τα τα σικελοαραβικά με βαθμιαίες επιρροές λατινοποίησης σε μια περίοδο 800 ετών.[13][14][15]
Σύγκριση με μαλτέζικα και τυποποιημένα αραβικά Επεξεργασία
Αν και τα σικελοαραβικά έχουν εξαφανιστεί, αποτελούν τη βάση της σύγχρονης μαλτέζικης γλώσσας, η οποία εξελίχθηκε από αυτά δεχόμενη παράλληλα και επιρροές από τα λατινικά μετά την επαναυιοθέτηση του χριστιανισμού στο νησί τον 13ο αιώνα.[16] Κάποιες λέξεις αραβικής καταγωγής που διασώζονται στη σικελική γλώσσα δείχνουν ομοιότητες με τη μαλτέζικη γλώσσα.
| Μαλτέζικα | Σικελοαραβικά (στη σικελική γλώσσα και λατινική γραφή) |
Τυποποιημένα | Μετάφραση |
|---|---|---|---|
| ġiebja | gebbia | جب (jabb) | δεξαμενή |
| ġunġlien | giuggiulena | جنجلان (junjulān) | σπόρος σουσαμιού |
| saqqajja | saia | ساقية (sāqiyyah) | κανάλι |
| kenur | tanura | تنور (tannūr) | φούρνος |
| żagħfran | zaffarana | زعفران (zaʿfarān) | σαφράνι |
| żahra | zagara | زهرة (zahrah) | άνθηση |
| żbib | zibbibbu | زبيب (zabīb) | σταφίδες |
| zokk | zuccu | ساق (sāq) | κορμός δέντρου |
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «ISO 639-3 Registration Authority Request for Change to ISO 639-3 Language Code» (PDF).
- ↑ «639 Identifier Documentation: sqr».
- ↑ «ISO 639-3 Registration Authority Request for New Language Code Element in ISO 639-3» (PDF).
- ↑ Siculo Arabic, Dionisius Agius, 1996, pp. 79-88.
- ↑ Paolo Collura, Le Più antiche carte dell'Archivio capitolare di Agrigento (1092-1282), 1961, pp. 120–126
- ↑ S. Gleixner, Sprachrohr kaiserlichen Willens, 2006, pp. 412–413
- ↑ [1]
- ↑ [2]
- ↑ [3]
- ↑ Houben, 2002, pp. 102-104.
- ↑ Harley & Woodward, 1992, pp. 156-161.
- ↑ Ruffino, Giovanni (2001). Sicilia. Editori Laterza, Bari. σελ. 18-20.
- ↑ «ISO 639-3 Registration Authority Request for New Language Code Element in ISO 639-3» (PDF).
- ↑ So who are the ‘real’ Maltese. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2016.
The kind of Arabic used in the Maltese language is most likely derived from the language spoken by those that repopulated the island from Sicily in the early second millennium; it is known as Siculo-Arab. The Maltese are mostly descendants of these people.
- ↑ Brincat, 2005. Maltese - an unusual formula.
Originally Maltese was an Arabic dialect but it was immediately exposed to Latinisation because the Normans conquered the islands in 1090, while Christianisation, which was complete by 1250, cut off the dialect from contact with Classical Arabic. Consequently Maltese developed on its own, slowly but steadily absorbing new words from Sicilian and Italian according to the needs of the developing community.
- ↑ Brincat, 2005. Maltese - an unusual formula. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2015.
Originally Maltese was an Arabic dialect but it was immediately exposed to Latinisation because the Normans conquered the islands in 1090, while Christianisation, which was complete by 1250, cut off the dialect from contact with Classical Arabic. Consequently Maltese developed on its own, slowly but steadily absorbing new words from Sicilian and Italian according to the needs of the developing community.
Πηγές Επεξεργασία
- Agius, D. A. (1996). Siculo Arabic. London: Kegan Paul International. ISBN 0-7103-0497-8.
- Metcalfe, Alex (2003). Muslims and Christian in Norman Sicily. Arabic-speakers and the end of Islam. London and New York: Routledge. ISBN 0-7007-1685-8.
- Johns, Jeremy (2002). Arabic Administration in Norman Sicily. The Royal Diwan. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-81692-0.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Agius, Dionisius A. "Who Spoke Siculo Arabic?" Αρχειοθετήθηκε 2022-02-16 στο Wayback Machine., XII Incontro Italiano di Linguistica Camitio-semitica (Afroasiatica), ATTI a cura di Marco Moriggi, Rubbettino 2007.