Ο Σιτιβένι Ραμπούκα (Sitiveni Ligamamada Rabuka [3] CF OBE OStJ MSD , φιτζιανά:: [sitʃiˈβeni ramˈbuka] , γεννημένος στις 13 Σεπτεμβρίου 1948) είναι πολιτικός από τα Φίτζι που υπηρετεί ως πρωθυπουργός των Φίτζι από τις 24 Δεκεμβρίου 2022. [4] Ήταν ο υποκινητής δύο στρατιωτικών πραξικοπημάτων το 1987. Εξελέγη δημοκρατικά πρωθυπουργός των Φίτζι, υπηρετώντας από το 1992 έως το 1999 και ξανά το 2022, ηγούμενος τρικομματικής συμμαχίας. Διετέλεσε επίσης πρόεδρος του Μεγάλου Συμβουλίου των Αρχηγών από το 1999 έως το 2001 και αργότερα ως Πρόεδρος του Επαρχιακού Συμβουλίου Κακαουντρόβε από το 2001 έως το 2008.

Σιτιβένι Ραμπούκα
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση13  Σεπτεμβρίου 1948[1]
Cakaudrove
Χώρα πολιτογράφησηςΦίτζι
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςQueen Victoria School
Defence Services Staff College
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
παίκτης του ράγκμπι γιούνιον
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαSoqosoqo ni Vakavulewa ni Taukei και People's Alliance
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρωθυπουργός των Φίτζι (από 2022)[2]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ραμπούκα εξελέγη αρχηγός του Σοσιαλδημοκρατικού Φιλελεύθερου Κόμματος το 2016, διαδεχόμενος την Αρχηγό της Αντιπολίτευσης Ρο Τεϊμούμου Κέπα, ο οποίος αποδοκίμασε δημόσια την υποψηφιότητα του Ραμπούκα για να την αντικαταστήσει. [5] Διορίστηκε αρχηγός της Αντιπολίτευσης στη Βουλή το 2018, μετά την εκλογική ήττα του 2018 . Απέπεμψε από τον Βίλιαμε Γκαβόκα ως αρχηγό της SODELPA σε έναν διαγωνισμό ηγεσίας. [6] Ο Ραμπούκα παραιτήθηκε από το κοινοβούλιο το 2020, επικαλούμενος ότι δεν θα αποτελούσε πλέον εμπόδιο στη δικομματική προσέγγιση που θα ακολουθούσαν οι ηγέτες των Φίτζι για τη δημιουργία αρμονίας και προόδου και ενότητας στα Φίτζι. [7] Σχημάτισε ένα νέο πολιτικό κόμμα το 2020, με το όνομα Λαϊκή Συμμαχία για να διεκδικήσει τις εκλογές του 2022. [8]

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Γιος του Κολίνιο Επέλι Βανουασισίλα Ραμπούκα και της Σαλότε Λομαλόμα Ραμπούκα, κατάγεται από το χωριό Ντρεκενιγουάι στο Βανούα Λέβου, ενός από τα δύο μεγάλα νησιά των Φίτζι. Εκπαιδεύτηκε στο Σχολείο της Βασίλισσας Βικτωρίας. Εκπροσώπησε τα Φίτζι στη σφαιροβολία, σφυροβολία, δισκοβολία και το δέκαθλο στους Αγώνες της Βρετανικής Κοινοπολιτείας το 1974. [9]

Στρατιωτική σταδιοδρομία Επεξεργασία

Ο Ραμπούκα εκπαιδεύτηκε αρχικά σε στρατιωτικές σχολές της Νέας Ζηλανδίας, από τις οποίες αποφοίτησε το 1973 και ολοκλήρωσε ένα πρόγραμμα επαγγελματικής ανάπτυξης στη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία Σάντχερστ . [10] Έκανε μεταπτυχιακό στο Indian Defense Services Staff College το 1979 και στο Australian Joint Services Staff College το 1982 [11] Ήταν ανώτερος διευθυντής επιχειρησιακών σχεδίων για τα ειρηνευτικά στρατεύματα της UNIFIL στον Λίβανο το 1980 και το 1981 [12] Με την επιστροφή του στην πατρίδα του, διορίστηκε αρχηγός του Επιτελείου Στρατού. Από το 1982 έως το 1987 ήταν αξιωματικός επιχειρήσεων και εκπαίδευσης του στρατού των Φίτζι, εκτός από μια απουσία δύο ετών (1983–1985) όταν διοικούσε το τάγμα των Φίτζι ως μέρος της Πολυεθνικής Δύναμης και της ειρηνευτικής δύναμης των Παρατηρητών στο Σινά . [11]

Για την υπηρεσία του στον Λίβανο, ο Ραμπούκα τιμήθηκε με το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής το 1980 και έγινε αξιωματικός του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας από τη βασίλισσα Ελισάβετ Β' στη Λίστα Τιμών Γενεθλίων του 1981. [13] [14]

Πραξικοπήματα στα Φίτζι του 1987 Επεξεργασία

Ο Ραμπούκα, πλέον συνταγματάρχης, εξήλθε ξαφνικά από την αφάνεια στις 14 Μαΐου 1987, όταν οργάνωσε το πρώτο από τα δύο στρατιωτικά πραξικοπήματα για να επιβεβαιώσει την εθνική κυριαρχία των Φίτζι, μετά τις εκλογές του 1987, οι οποίες είχαν οδηγήσει μια κυβέρνηση με κυριαρχία Ινδο-Φιτζιανών εξουσία. Καθαιρώντας την εκλεγμένη κυβέρνηση, παρέδωσε την εξουσία στον γενικό κυβερνήτη, Πενάια Γκανιλάου, έναν ανώτατο αρχηγό τον οποίο ανέμενε να εφαρμόσει τα εθνικά συμφέροντα των Φίτζι. Όταν, ωστόσο, ο Γκανιλάου προσπάθησε να επαναφέρει το καταργηθέν σύνταγμα, ο Ραμπούκα πραγματοποίησε ένα δεύτερο πραξικόπημα στις 28 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους. Στην αρχή ορκίστηκε πίστη στη Βασίλισσα, αλλά στις 7 Οκτωβρίου εξέδωσε διάταγμα (Διακήρυξη – Διάταγμα της Δημοκρατίας των Φίτζι 1987 Νο. 8) [15] κήρυξε μια δημοκρατία, καταργώντας τους δεσμούς ηλικίας 113 ετών με τη Βρετανική Μοναρχία . Παρέδωσε την εξουσία στις 5 Δεκεμβρίου σε μια προσωρινή διοίκηση, με επικεφαλής τον Γκανιλάου ως Πρόεδρο και τον Ρατού Σερ Καμισέσε Μάρα ως πρωθυπουργό, αλλά παρέμεινε διοικητής του Στρατού και υπουργός Εσωτερικών, της Εθνικής Υπηρεσίας Νεολαίας και της Υπηρεσίας Βοηθητικού Στρατού. Ο Γκανιλάου και ο Μάρα δεν ένιωθαν αρκετά δυνατοί για να απολύσουν τον Ραμπούκα, αλλά η υποστήριξη του κοινού που απολάμβαναν ως ανώτατοι αρχηγοί ήταν τέτοια που δεν ένιωθε αρκετά δυνατός για να τους καθαιρέσει. Υπήρχε μια δυσάρεστη ανακωχή μεταξύ του Γκανιλάου και του Μάρα από τη μια και του Ραμπούκα από την άλλη.

Ο Ραμπούκα θεωρήθηκε ήρωας από τα μέλη των ιθαγενών όταν ανέτρεψε την πρώτη ινδική κυβέρνηση των Φίτζι που εγκατέστησε μια ιθαγενή άρχουσα τάξη των Φίτζι. [16] Κατά τη διάρκεια του πραξικοπήματος, ο Ραμπούκα αναφερόταν μερικές φορές στον Τύπο ως «Συνταγματάρχης Στιβ Ράμπο».

Το 2006 ο Ραμπούκα ζήτησε τελικά συγγνώμη για την εκτέλεση των πραξικοπημάτων. Το Fiji Live ανέφερε στις 28 Μαρτίου ότι ο Ραμπούκα είχε πει στο ινδικό Ahmedabad Newsline, ενώ επισκεπτόταν την Ινδία για ιατρική περίθαλψη, ότι μετάνιωσε για το ρόλο του στα πραξικοπήματα, τα οποία περιέγραψε ως "δημοκρατικά λάθος". [17]

Πολιτική καριέρα Επεξεργασία

Πρωθυπουργός των Φίτζι (1992–1999) Επεξεργασία

Μετά την υιοθέτηση το 1990 ενός νέου συντάγματος που εξασφάλιζε την εθνική κυριαρχία των Φίτζι στο πολιτικό σύστημα, ο Ραμπούκα επιλέχθηκε να ηγηθεί του νεοσύστατου Soqosoqo ni Vakavulewa ni Taukei το 1991. Αυτό το κόμμα κέρδισε τις κοινοβουλευτικές εκλογές του 1992 και ο Ραμπούκα έγινε πρωθυπουργός . Η κυβέρνησή του αποδυναμώθηκε από την αρχή, ωστόσο, από μια ηγετική αμφισβήτηση από τον πρώην υπουργό Οικονομικών Τζοσεφάτα Καμικαμίκα. Το 1994 ο Καμικαμίκα αποχώρησε από το κόμμα με πέντε υποστηρικτές του, στερώντας από τον Ραμπούκα την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Τρία χρόνια νωρίτερα διεξήχθησαν κοινοβουλευτικές εκλογές για την επίλυση του αδιεξόδου. το Πολιτικό Κόμμα των Φίτζι κέρδισε την πλειοψηφία εδρών αλλά δεν κέρδισε αυτοδυναμία για δύο έδρες στην 70μελή Βουλή των Αντιπροσώπων . Ο Ραμπούκα σχημάτισε συνασπισμό με το μικρό κόμμα των Γενικών Ψηφοφόρων, ένα μικρό κόμμα που υποστηρίχθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου από τους γενικούς εκλέκτορες, οι οποίοι αποτελούνταν από Ευρωπαίους, Κινέζους και άλλες μειονότητες. Συμφώνησε επίσης να διαπραγματευτεί με μετριοπαθείς ηγέτες της Ινδο-Φιτζιανής κοινότητας για να συντάξει ένα αμφιλεγόμενο νέο Σύνταγμα, το οποίο αφαίρεσε τις περισσότερες από τις διατάξεις που είχαν προκατειλημμένο το πολιτικό σύστημα υπέρ των ιθαγενών Φίτζι.

Οι εκλογές του 1999 ήταν οι πρώτες έπειτα από πολλά χρόνια που είδαν πραγματικό ανταγωνισμό μεταξύ των εθνικών κατοίκων των Φίτζι και των Ινδο-Φιτζιανών για την εξουσία. Ο Ραμπούκα έχασε αυτές τις εκλογές και αντικαταστάθηκε από τον Μαχέντρα Τσόντρι, τον πρώτο Ινδο-Φιτζιανό πρωθυπουργό.

Πραξικόπημα των Φίτζι 2000 Επεξεργασία

Μετά την εκλογική του ήττα ο Ραμπούκα εξελέγη Πρόεδρος του Μεγάλου Συμβουλίου των Αρχηγών . Αναγκάστηκε να παραιτηθεί από αυτή τη θέση το 2001, ωστόσο, μετά τις κατηγορίες εναντίον του από τον πρώην πρόεδρο Μάρα για συνέργεια στο πραξικόπημα των Φίτζι του 2000, το οποίο καθαίρεσε τόσο τον Μάρα όσο και τον Ινδο-Φιτζιανό πρωθυπουργό, Μαχέντρα Τσόντρι, στις 19 Μαΐου 2000. Ισχυριζόμενος ότι ο ηγέτης του πραξικοπήματος Τζορτζ Σπέιτ – ο οποίος ήταν τότε υπό κράτηση και αργότερα καταδικάστηκε για προδοσία – ήταν απλώς ένα μέτωπο, ο Μάρα εμφανίστηκε στο τηλεοπτικό πρόγραμμα Close-Up στις 30 Απριλίου 2001 και αποκάλυψε ότι στις 21 Μαΐου 2000, δύο ημέρες μετά την πραξικόπημα, είχε αντιμετωπίσει τον Ραμπούκα και τον Ισίκια Σαβούα, τον αρχηγό της αστυνομίας, σχετικά με την πιθανή εμπλοκή τους σε αυτό. «Το έβλεπα στα πρόσωπά τους», δήλωσε ο Μάρα. Ο Ράτου Μάρα είπε στο πρόγραμμα ότι μέσα σε μισή ώρα από τη βίαιη κατάληψη του Κοινοβουλίου από τον Σπέιτ, ο Ραμπούκα είχε τηλεφωνήσει στο Κυβερνητικό Σώμα (η επίσημη κατοικία του Προέδρου) για να του προτείνει να σχηματίσει κυβέρνηση. Υποστήριξε περαιτέρω ότι η Μονάδα Αντιεπαναστατικού Πολέμου του Στρατού είχε εμπλακεί στο πραξικόπημα μετά από εκπαίδευση σε ένα αγρόκτημα που ανήκε στον Ραμπούκα.

Σε μια συνέντευξη στην Daily Post των Φίτζι στις 2 Ιουλίου 2001, ο Ραμπούκα αρνήθηκε με οργή τους ισχυρισμούς, λέγοντας ότι ήταν οι κραυγές "ενός θυμωμένου γέρου" και "πολύ ανάρμοστος για έναν εθνικό ηγέτη και για έναν πολιτικό". Οι κατηγορίες, ωστόσο, επαναλήφθηκαν στο βήμα της Γερουσίας στις 23 Οκτωβρίου 2004 από την Adi Koila Nailatikau, κόρη του Μάρα.

Ο πρώην Γενικός Εισαγγελέας Σερ Βιτζάι Σινγκ δημοσίευσε ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά του το 2006, υποστηρίζοντας τις καταγγελίες εναντίον του Ραμπούκα. Το Fiji Village ανέφερε τον Σινγκχ στις 18 Αυγούστου 2006, ο οποίος είπε, κατά την κυκλοφορία των απομνημονευμάτων του, "Speaking Out", ότι ο Ραμπούκα του είχε πει προσωπικά ότι ήταν ένας από τους αρχηγούς του κυκλώματος και ότι ο πραγματικός στόχος του πραξικοπήματος δεν ήταν η κυβέρνηση Τσοντρί αλλά ο Ράτου Μάρα, και ότι ο Μάρα είχε εκφράσει τις δικές του υποψίες για τον Ραμπούκα στον Σινγκχ. «Τη Δευτέρα (μετά το πραξικόπημα της Παρασκευής) είχα μια τηλεφωνική συνομιλία με τον Πρόεδρο Ρατού Σερ Καμισέσε Μάρα. Δεν είχε καμία αμφιβολία ότι ήταν ο κ. Σιτιβένι Ραμπούκα και ο κ. Iσίκια Σάβουα ", ο τότε Επίτροπος της Αστυνομίας "που είχαν οργανώσει την άθλια υπόθεση στο κοινοβουλευτικό συγκρότημα", είπε ο Σινγκχ. Ο Ραμπούκα αρνήθηκε να σχολιάσει τους ισχυρισμούς του Σινγκχ, επικαλούμενος sub judice .

Υποτιθέμενος ρόλος στην ανταρσία του 2000 Επεξεργασία

  Ο Ραμπούκα κατηγορήθηκε επίσης για υποκίνηση ή υποστήριξη της ανταρσίας που έλαβε χώρα στους στρατώνες της βασίλισσας Ελισάβετ της Σούβα στις 2 Νοεμβρίου 2000. Σε μια συνέντευξη στους Fiji Times στις 12 Νοεμβρίου 2000, ο Στρατιωτικός Διοικητής, αρχιπλοίαρχος Φρανκ Μπαϊνιμαράμα κατηγόρησε ότι ενώ η εξέγερση ήταν σε εξέλιξη, ο Ραμπούκα είχε επισκεφτεί τον στρατώνα με τη στρατιωτική του στολή στο αυτοκίνητο, έτοιμος να αναλάβει τη διοίκηση του στρατού. Επίσης, φέρεται να άρχισε να εκδίδει εντολές σε στρατιώτες. «Τα λόγια του Ραμπούκα σε έναν από τους συνταγματάρχες μου στο απόγειο των πυροβολισμών κίνησαν τις υποψίες μου», είπε ο Μπαϊνιμαράμα. «Είπε ότι ο συνταγματάρχης πρέπει να ακούσει τις οδηγίες του. Επίσης επέκρινε την ηγεσία μου». Ο Μπαϊνιμαράμα κατηγόρησε τον Ραμπούκα ότι παρέσυρε τους στρατιώτες χρησιμοποιώντας λέξεις «μπερδεμένες» και «παραπλανητικές».

Ο Μπαϊνιμαράμα κατηγόρησε επίσης τον Ραμπούκα ότι «πολιτικοποίησε» τη μονάδα Αντιεπαναστατικού Πολέμου (CRW), την οποία είχε ιδρύσει ως σωματοφύλακας το 1987, για να ευνοήσει τόσο την ανταρσία όσο και την προηγούμενη κατάληψη του κοινοβουλίου τον Μάιο. Μέλη του CRW συμμετείχαν τόσο στο πραξικόπημα του Μαΐου όσο και στην ανταρσία του Νοεμβρίου.

Η εκδοχή του Μπαϊνιμαράμα υποστηρίχθηκε από τον Αντισυνταγματάρχη Viliame Seruvakula, ο οποίος οδήγησε την αντεπίθεση για να καταστείλει την ανταρσία. Στις 13 Νοεμβρίου 2000, είπε ότι οι αντάρτες που ανακρίθηκαν από τον στρατό είχαν εμπλέξει το Ραμπούκα. Κατηγόρησε τον Ραμπούκα ότι προσπάθησε να πάρει αμάχους στους στρατώνες για να λειτουργήσουν ως ανθρώπινη ασπίδα για τους στασιαστές και δήλωσε ότι η πρόθεση του Ραμπούκα ήταν «να διεκδικήσει στρατιωτική ηγεσία και τελικά να ανατρέψει την κυβέρνηση της εποχής».

Ο Ραμπούκα, ένας απόστρατος αξιωματικός, αρνήθηκε ότι υποστήριξε την ανταρσία, αλλά αρνήθηκε να σχολιάσει μια κατηγορία από τον Μπαϊνιμαράμα ότι είχε συγκαλέσει συνάντηση ανώτερων αξιωματικών πιστών του για να καθαιρέσει τον Μπαϊνιμαράμα.

Σύλληψη 2006 Επεξεργασία

Οι αρνήσεις του Ραμπούκα για τις κατηγορίες εναντίον του δεν τελείωσαν τη διαμάχη. Στις 14 Μαΐου 2005 η New Zealand Herald ανέφερε στην έκδοσή της Weekend Herald ότι η αστυνομική δύναμη των Φίτζι ήταν κοντά στη λήψη απόφασης για το εάν θα απαγγελθούν κατηγορίες σε συγκεκριμένα άτομα που δεν κατονομάζονται, ένα από τα οποία ο Herald πίστευε ότι ήταν ο Ραμπούκα.  Η έκθεση ανέφερε ότι ο Επίτροπος της αστυνομίας Άντριου Χιουζ είπε ότι ένα σημαντικό εμπόδιο στην έρευνά τους ήταν ένας "κώνος σιωπής" μεταξύ των στενών συνεργατών των υπόπτων. 

Ο Ραμπούκα συνελήφθη στις 11 Μαΐου 2006 με την κατηγορία της υποκίνησης του αντισυνταγματάρχη Viliame Seruvakula να διαπράξει στρατιωτική ανταρσία στις 2 Νοεμβρίου 2000, στον απόηχο του πραξικοπήματος του 2000 .  Υποτίθεται ότι πλησίασε τον Seruvakula πίσω στις 4 Ιουλίου εκείνου του έτους, με σκοπό να ανατρέψει τον Στρατιωτικό Διοικητή, τον Φρανκ Μπαϊνιμαράμα . Αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση 1000 $ F και κλήθηκε να παραδώσει το διαβατήριό του. Διατάχθηκε να παρουσιαστεί στο αστυνομικό τμήμα Namadi μεταξύ 6 π.μ και 6 μ.μ. κάθε Δευτέρα και Σάββατο, και προειδοποιήθηκε να μην προσπαθήσει να επηρεάσει μάρτυρες, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Fiji Live . Ανακοινώθηκε στις 17 Ιουνίου ότι κατόπιν αιτήματος του Διευθυντή των Εισαγγελέων, η υπόθεση είχε μεταφερθεί στο Ανώτατο Δικαστήριο λόγω της σοβαρής φύσης της κατηγορίας. 

Ο Ραμπούκα εμφανίστηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο στις 30 Ιουνίου και δήλωσε αθώος, ανέφερε το Fiji Village . Η δίκη ορίστηκε για τις 20 Οκτωβρίου, αλλά αργότερα άλλαξε στις 6 Νοεμβρίου. 

Στις 11 Δεκεμβρίου 2006 ο Ραμπούκα κρίθηκε αθώος για δύο κατηγορίες για υποκίνηση ανταρσίας. Ο δικαστής ψήφισε αποφασιστικά μετά τη διάσπαση της επιτροπής των αξιολογητών. [18]

Βουλευτικές εκλογές 2006 Επεξεργασία

Στις αρχές του 2005 ο Ραμπούκα απέκλεισε τον εαυτό του ναό το συμμετάσχει στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2006, αλλά στις 7 Μαΐου είπε ότι το επανεξετάζει, μεέπειταπό εκκλήσεις επιχειρηματιών και πρώην πολιτικών των Φίτζι να συμμετάσχουν σε μια κίνηση για να ενωθούν όλα τα κόμματα εθνοτήτων σε ένα κοινό εισιτήριο για να διεκδικήσουν τις επόμενες εκλογές. «Ενδιαφέρομαι πραγματικά γιατί ήμουν πάντα υπέρ της ενότητας των Φίτζι», είπε. Έχει τονίσει ότι πιστεύει ότι η πολιτική ενότητα μεταξύ των αυτόχθονων κατοίκων των Φίτζι είναι απαραίτητη για να αποτραπεί η εκλογή μιας κυβέρνησης υπό την κυριαρχία των Ινδο-Φιτζιανών το 2006. Παραδέχτηκε, ωστόσο, ότι πολλοί τον έβλεπαν ως «ένα εμπόδιο», αλλά πρόσθεσε: «Θέλω να τα αλλάξω όλα αυτά». Στις 29 Μαΐου, είπε ότι η πολιτική ενότητα μεταξύ του λαού των Φίτζι δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με μισή καρδιά ως δυνατότητα, αλλά ολόψυχα ως ανάγκη. Κατηγόρησε την πρωθυπουργό Laisenia Karase, ο οποίος έχει επίσης καλέσει για ενότητα μεταξύ των εθνοτικών ομάδων των Φίτζι, για υποκρισία, λέγοντας ότι τη δεκαετία του 1990 υπήρχε μόνο ένα κυρίαρχο κόμμα των Φίτζι, αλλά ότι άλλα είχαν αποχωριστεί από αυτό και ίδρυσαν πολυάριθμες ανταγωνιστικές ομάδες.

Στο τέλος, ο Ραμπούκα αποφάσισε να μην συμμετάσχει στις εκλογές και το κόμμα του παρουσίασε μόνο έναν υποψήφιο.

Πραξικόπημα των Φίτζι 2006 Επεξεργασία

Οι Fiji Times ανέφεραν στις 15 Δεκεμβρίου 2006 ότι ο Ραμπούκα δήλωσε ότι δεν έβλεπε καμία πιθανότητα να επιστρέψει στην εξουσία ο Λαϊσένια Καράσε, που καθαιρέθηκε από την πρωθυπουργία σε ένα πραξικόπημα στα Φίτζι το 2006 στις 5 Δεκεμβρίου. Αρνήθηκε ότι υποστήριξε το πραξικόπημα, αλλά είπε ότι ο Καράσε, μαζί με τον έκπτωτο Πρόεδρο Ρατού Josefa Iloilo, ήταν αδύναμοι ηγέτες που δεν είχαν κάνει τίποτα για να αποτρέψουν το πραξικόπημα διαπραγματευόμενοι με το στρατό όσο υπήρχε ακόμη χρόνος. Ο Καράσε έπρεπε να δει το πραξικόπημα να έρχεται, είπε ο Ραμπούκα. [19]

Μετά το πραξικόπημα, επέκρινε την άρνηση του Μπαϊνιμαράμα να διεξαγάγει εκλογές, λέγοντας ότι ήταν επειδή ο Μπαϊνιμαράμα ήθελε να "[κρατηθεί] μακριά από τον ρόλο της διακυβέρνησης, οι άνθρωποι και οι ομάδες που είχε προαποφασίσει δεν έπρεπε κυβερνήσουν". [20]

Βουλευτικές εκλογές 2014 Επεξεργασία

Ο Ραμπούκα κράτησε ως επί το πλείστον χαμηλό προφίλ μετά το πραξικόπημα του 2006. Τον Ιούνιο του 2013, ωστόσο, βγήκε και είπε ότι θα σκεφτόταν να θέσει υποψηφιότητα στις προτεινόμενες εθνικές εκλογές του 2014, εάν προχωρούσαν. [21] Αναζήτησε την ηγεσία του νεοσύστατου Σοσιαλδημοκρατικού Φιλελεύθερου Κόμματος (SoDelPa), του διαδόχου του κόμματος Soqosoqo Duavata ni Lewenivanua (SDL) του πρώην πρωθυπουργού Καράσε, το οποίο είχε διαλύσει η προσωρινή κυβέρνηση που υποστηριζόταν από τον στρατό, αλλά απορρίφθηκε αφού είπε ότι δεν μετάνιωσε για τα πραξικοπήματα του 1987. «Έπρεπε να κάνω αυτό που έπρεπε να κάνω το 1987», είπε στην Fiji Sun στις 30 Ιανουαρίου 2014 [22] [23] [24] Μια μεταγενέστερη διεκδίκηση για την αντιπροεδρία του κόμματος είχε επίσης σκληρή αντιπολίτευση. [25] Ζήτησε επίσης υποψηφιότητα ως υποψήφιος βουλευτής, αλλά στις 24 Αυγούστου, η SoDelPa ανακοίνωσε ότι είχε αποφασίσει να μην τον προτείνει. [26] Παρόλα αυτά εξακολούθησε να είναι μέλος και υποστηρικτής του κόμματος. [25]

Αρχηγός της Αντιπολίτευσης και βουλευτικές εκλογές 2018 Επεξεργασία

Τον Ιούνιο του 2016 η Ρο Τεϊμούμου Κέπα ανακοίνωσε ότι παραιτείται από την ηγεσία της SODELPA. [27] Αντικαταστάθηκε από τον Ραμπούκα.[5] Ο Ραμπούκα οδήγησε το κόμμα στις εκλογές του 2018 .

 
Ο Πρέσβης των ΗΠΑ στα Φίτζι Frankie Reed (r) με τον Sitiveni Rabuka (c).

Στις 25 Μαΐου 2018 ο Ραμπούκα κατηγορήθηκε [28] από την υπηρεσία καταπολέμησης της διαφθοράς των Φίτζι Ανεξάρτητη Επιτροπή κατά της Διαφθοράς σε σχέση με τη δήλωση των περιουσιακών στοιχείων και των υποχρεώσεών του, όπως απαιτείται σύμφωνα με τον νόμο περί εγγραφής, συμπεριφοράς, χρηματοδότησης και γνωστοποιήσεων πολιτικών κομμάτων. [29] Δικάστηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και αθωώθηκε. [30] Μια προσφυγή από την Ανεξάρτητη Επιτροπή των Φίτζι κατά της διαφθοράς, [31] που θα μπορούσε να είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό του Ραμπούκα δύο ημέρες από την ψηφοφορία, απορρίφθηκε, με την FICAC να υποχρεώνεται να πληρώσει τα δικαστικά έξοδα. [32] Λίγο πριν αποφασιστεί η έφεση, ο Ραμπούκα κλήθηκε ξανά από την αστυνομία με αδιευκρίνιστες κατηγορίες. [33]

Ο Ραμπούκα κέρδισε 77.040 ψήφους στις εκλογές, κερδίζοντας μια έδρα στο κοινοβούλιο. Σε μια μετεκλογική συνέντευξή του, είπε ότι είναι ατυχές που οι ηγέτες των δύο κύριων κομμάτων ήταν πραξικοπηματίες και ότι πρέπει να υπάρξει «απομάκρυνση από τους πραξικοπηματίες». [34]

Στις 26 Μαΐου 2020 το Sodelpa είχε τεθεί σε αναστολή λόγω παραβίασης του νόμου περί πολιτικών κομμάτων για 60 ημέρες με άμεση ισχύ. Όλοι οι διορισμένοι έχουν κηρυχθεί άκυροι και έχουν πλέον 60 ημέρες για να διορθώσουν όλα τα ζητήματα διαφορετικά θα διαγραφούν. Έτσι, ο Rabuka δεν μπορούσε να εκπροσωπηθεί ως αρχηγός της Sodelpa αφού ο γραμματέας κήρυξε την αναστολή του κόμματος. Στις 29 Ιουνίου 2020, άρθηκε η αναστολή της Sodelpa. [35]

Αγώνας ηγεσίας SODELPA 2020 Επεξεργασία

Στις 27 Νοεμβρίου 2020 ο Ραμπούκα καθαιρέθηκε ως ηγέτης της SODELPA σε έναν διαγωνισμό ηγεσίας. Υπήρχαν εικασίες ότι ο Ραμπούκα θα δημιουργούσε νέο κόμμα μετά την εκδίωξή του από την ηγεσία, ωστόσο αργότερα αρνήθηκε ότι θα δημιουργούσε νέο κόμμα και θα συνέχιζε να υποστηρίζει το SODELPA. Ο Γκαβόκα αναγνωρίστηκε επίσημα ως αρχηγός της SODELPA στις 28 Νοεμβρίου κατά τη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης του κόμματος. Ως νέος αντιπρόεδρος επιλέχθηκε η εξέχουσα δικηγόρος Φιλιμόνη Βοσάρογκο. 21 μέλη του διοικητικού συμβουλίου της SODELPA ψήφισαν υπέρ του Γκαβούκα ενώ 20 μέλη ψήφισαν το Ραμπούκα Η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος φέρεται να είναι ομοιόμορφα διαιρεμένη για το εάν η αλλαγή ηγεσίας ήταν η σωστή πορεία δράσης. [36]

Στις 7 Δεκεμβρίου ο Ραμπούκα παραιτήθηκε από το Κοινοβούλιο και τη θέση του ως αρχηγού του κοινοβουλίου της αντιπολίτευσης. [37] [38]

Στις 25 Ιουλίου 2021συνελήφθη από την αστυνομία των Φίτζι αφού επέκρινε τις κινήσεις της κυβέρνησης για τροποποίηση της νομοθεσίας περί γης. [39]

Πρωθυπουργός των Φίτζι (2022–σήμερα) Επεξεργασία

Ο Ραμπούκα σχημάτισε ένα νέο πολιτικό κόμμα το 2021, με το όνομα Λαϊκή Συμμαχία (PA), για να συμμετάσχει στις εκλογές του 2022. [8] Η Λαϊκή Συμμαχία έγινε το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα μετά τις εκλογές του 2022 και κατάφερε να εκδιώξει επιτυχώς τον Frank Bainimarama έπειτα από 16 χρόνια διακυβέρνησης, σχηματίζοντας κυβέρνηση συνασπισμού με το SODELPA και το Κόμμα Εθνικής Ομοσπονδίας (NFP). Στη συνέχεια, ο Ραμπούκα έγινε υποψήφιος πρωθυπουργός. [40] Είχε κληθεί στο αστυνομικό τμήμα μετά από αμφισβήτηση των αποτελεσμάτων και έκκληση για στρατιωτική επέμβαση, παρά το γεγονός ότι οι παρατηρητές χαρακτήρισαν τις εκλογές ελεύθερες και δίκαιες. [41] Αφού ο συνασπισμός NFP-PA σχημάτισε κυβέρνηση με τη SODELPA, ο Ραμπούκα ορκίστηκε πρωθυπουργός στις 24 Δεκεμβρίου. Ως μέρος της συμφωνίας συνασπισμού, ανέλαβαν τα καθήκοντά τους τρεις αντιπρόεδροι της κυβέρνησης, ο αρχηγός του NFP Biman Prasad, ο αρχηγός της SODELPA Viliame Gavoka και ο Manoa Kamikamica. [42] Τα άλλα υπουργικά χαρτοφυλάκια του Ραμπούκα περιελάμβαναν πληροφορίες και δημόσιες επιχειρήσεις, δημόσια διοίκηση, εξωτερικές υποθέσεις και κλιματική αλλαγή. [43]

Στις 26 Δεκεμβρίου 2022 ο Ραμπούκα ενέκρινε την επιστροφή του αντικαγκελάριου του USP Pal Ahluwalia και της Padma Lal, συζύγου του αείμνηστου καθηγητή Brij Lal που εκδιώχθηκαν από τα Φίτζι από την κυβέρνηση του Bainimarama. [44]

Στις 20 Ιανουαρίου 2023 ο Ραμπούκα ταξίδεψε στο Κιριμπάτι για την πρώτη του επίσημη επίσημη επίσκεψη, όπου συνάντησε τον πρόεδρο Τανέτι Μαάμαου . [45] Η συνάντηση επικεντρώθηκε στην ενίσχυση των διπλωματικών δεσμών και στην ενίσχυση της ενότητας στην περιοχή του Γαλάζιου Ειρηνικού. [46] Προηγουμένως, το Κιριμπάτι αποχώρησε από το Φόρουμ των Νήσων του Ειρηνικού τον Ιούλιο του 2022. [47]

Προσωπική ζωή Επεξεργασία

Ο Ραμπούκα είναι χριστιανός. [48] Παντρεύτηκε την Suluweti Tuiloma στη Ναμπούα στις 10 Απριλίου 1975. [49] Το 2000 παραδέχτηκε δημόσια ότι της ήταν άπιστος, τόσο πριν όσο και μετά τον γάμο τους, και ότι είχε αποκτήσει τρία παιδιά από δύο διαφορετικές γυναίκες ενώ ήταν αρραβωνιασμένος με τη Suluweti. [50]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000020326. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. «2022 General Election: Fiji’s new Cabinet Ministers and Assistant Ministers». 25  Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 3  Ιανουαρίου 2023.
  3. Howell, Bronwyn (22 December 2022). «Electoral Transparency Lessons for the US from Fiji». AEI. https://www.aei.org/technology-and-innovation/electoral-transparency-lessons-for-the-us-from-fiji/. Ανακτήθηκε στις 24 December 2022. 
  4. «Fiji parliament confirms Sitiveni Rabuka as prime minister after days of uncertainty». The Guardian. 24 Δεκεμβρίου 2022. 
  5. 5,0 5,1 «Sitiveni Rabuka wins leadership of Fiji's SODELPA». RNZ International. 24 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2016. 
  6. «Fiji's main opposition party chooses a new leader». RNZ. 27 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2020. 
  7. «Rabuka resigns from Parliament». 7 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  8. 8,0 8,1 Nacei, Luke (10 Δεκεμβρίου 2020). «Rabuka forming new party». FijiTimes (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  9. «Islanders at the Games». foxpulsesport.com. Fox Sport. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2016. 
  10. «Pitched Into A Coup». The Guardian (London, United Kingdom): σελ. 32. 15 May 1987. https://www.newspapers.com/clip/115374365/coup/. 
  11. 11,0 11,1 Britannica Book of the Year. Chicago, IL: Encyclopaedia Britannica, Inc. 1988. σελ. 79. ISBN 978-0-8522-9486-4. 
  12. Cava, Litia (28 May 2017). «Rabuka commends Fiji's UN peacekeepers». Fiji Times (Suva, Fiji). https://www.fijitimes.com/rabuka-commends-fijis-un-peacekeepers/. 
  13. http://www.saxton.com.au/sitiveni-rabuka/"He was awarded the French Legion D'Honneur for bravery by the French Government for saving a French officer during an attack on the UN Headquarters in Lebanon in 1980."
  14. http://www.saxton.com.au/sitiveni-rabuka/" For outstanding leadership in Lebanon, Rabuka was awarded the OBE (Military Division) by Her Majesty Queen Elizabeth II in the Queen's Birthday Honours list in 1981."
  15. «Coup Hanger-on Alipate Qetaki replaced at NLTB». Fijileaks. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2015. 
  16. http://www.corbisimages.com/stock-photo/rights-managed/0000230154-020/sitiveni-rabuka-at-fijian-military-training-ceremony" In April 1987, Rabuka became a hero when he overthrew Fiji's first Indian dominated government in order to install an indigenous Fijian ruling class"
  17. Fiji's SVT party says office break-in was political, Radio New Zealand International, 28 March 2006
  18. «Rabuka not guilty of mutiny». ABC. 11 Δεκεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  19. «Fiji's Qarase is finished, says Rabuka». Fiji Times. 15 Δεκεμβρίου 2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιανουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  20. Sitiveni Rabuka (3 Οκτωβρίου 2008). «Truth, lies and elections». Fiji Times. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  21. «Sitiveni Rabuka ready to reenter politics | General | 3 News». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2023. 
  22. «Rabuka Puts His Hand Up For SODELPA Leader». Fiji Sun Online. Fiji Sun. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2015. 
  23. «I was sacked from Sodelpa: Rabuka». fbc.com. Fiji Broadcasting Corporation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2015. 
  24. Swami, Nasik. «Rabuka, a non-politician». Fiji Times. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2015. 
  25. 25,0 25,1 «SODELPA backlash; Rabuka quits». Fiji Today. 23 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2015. 
  26. Gopal, Avinesh. «Party Clears Air». Fiji Times. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2015. 
  27. «Ro Teimumu to quit Fiji party leadership». RNZ International. 2 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2016. 
  28. Narayan, Vijay (25 May 2018). «Rabuka charged by FICAC». Fiji Village. http://fijivillage.com/news/Rabuka-charged-by-FICAC-ks925r/. 
  29. «Fiji's Rabuka charged by anti-corruption investigators». Radio New Zealand. 25 May 2018. https://www.radionz.co.nz/international/pacific-news/358195/fiji-s-rabuka-charged-by-anti-corruption-investigators. 
  30. «Campaign continues after Rabuka found not guilty». RNZI. 26 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  31. «Fiji CJ to rule on FICAC appeal two days before election». RNZI. 31 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  32. «Appeal against Rabuka dismissed by Chief Justice». RNZI. 12 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  33. «Fiji's Rabuka not worried about latest police summons». RNZI. 10 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  34. «Fiji's coup politicians should quit – Rabuka». RNZI. 19 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2018. 
  35. «SODELPA suspended for 60 days for breach». FBC. 26 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Μαΐου 2020. 
  36. Narayan, Vijay (27 November 2020). «Gavoka will be next SODELPA Leader Vosarogo is Deputy Leader». https://www.fijivillage.com/news/-Reports-confirm-that-Gavoka-will-be-next-SODELPA-Leader-48rx5f/. Ανακτήθηκε στις 28 November 2020. 
  37. Talebula Kate (7 Δεκεμβρίου 2020). «Rabuka resigns from Parliament». Fiji Times. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  38. «Fiji's opposition leader Sitiveni Rabuka resigns as member of Parliament». RNZ. 7 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2020. 
  39. «Fiji opposition MPs taken in by police». RNZ. 25 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2021. 
  40. Needham, Kirsty (20 December 2022). «Fiji has new government after three parties form coalition» (στα αγγλικά). Reuters. https://www.reuters.com/world/asia-pacific/fiji-has-new-government-after-three-opposition-parties-form-coalition-2022-12-20/. Ανακτήθηκε στις 20 December 2022. 
  41. «Election deadlock in Fiji after all votes counted: Vote monitor» (στα Αγγλικά). Al Jazeera. Ανακτήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2022. 
  42. «Sitiveni Rabuka is Fiji's new prime minister». RNZ. 24 December 2022. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 December 2022. https://archive.today/20221224042426/https://www.rnz.co.nz/international/pacific-news/481392/sitiveni-rabuka-is-fiji-s-new-prime-minister. Ανακτήθηκε στις 24 December 2022. 
  43. Naivalurua, Navitalai; Dawaibalavu, Manoa (24 December 2022). «Gavoka, Kamikamica and Pro Prasad are the deputy Prime Ministers». FijiVillage. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 December 2022. https://web.archive.org/web/20221225053900/https://www.fijivillage.com/news/-Gavoka-Kamikamica-and-Prof-Prasad-are-the-deputy-Prime-Ministers-4rxf58/. Ανακτήθηκε στις 30 December 2022. 
  44. Fijivillage. «PM approves USP Vice Chancellor and Dr Padma Lal's return to Fiji». fijivillage.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2022. 
  45. Journalist, Praneeta Prakash Multimedia. «PM holds fruitful discussion with Kiribati President». Fiji Broadcasting Corporation. Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2023. 
  46. Fijivillage. «PM holds meeting with Kiribati President to strengthen bilateral relations». www.fijivillage.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2023. 
  47. Fijivillage. «PM to visit Kiribati later this week». www.fijivillage.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 20 Ιανουαρίου 2023. 
  48. «What a friend we have in Jesus – Fiji Times Online». fijitimes.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Νοεμβρίου 2013. 
  49. Moceiwai, Salaseini (15 Απριλίου 2015). «Couple mark milestone». The Fiji Times Online. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2015. 
  50. Gamble, Warren (30 Ιουνίου 2000). «Rabuka admits to women on side». The New Zealand Herald. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Sitiveni Rabuka στο Wikimedia Commons