Σλοβακική Δημοκρατία (1939–1945)

κράτος στην κεντρική Ευρώπη (1939-1943)

Η (Πρώτη) Σλοβακική Δημοκρατία (σλοβακικά: [Prvá] Slovenská republika‎‎), γνωστή επίσης Σλοβακικό Κράτος ή Σλοβακική Πολιτεία (Slovenský štát), ήταν εξαρτημένο κράτος της Ναζιστικής Γερμανίας. Υπήρχε από τις 14 Μαρτίου 1939 έως τις 4 Απριλίου 1945. Δημιουργήθηκε από το σλοβακικό μέρος της Τσεχοσλοβακίας μια μέρα πριν την προσάρτηση του τσεχικού τμήματος στη Γερμανία. Η σλοβακική Δημοκρατία διοικούσε το μεγαλύτερο μέρος της σημερινής Σλοβακίας, αλλά χωρίς τα σημερινά και νότια τμήματα της χώρας, τα οποία είχαν προσαρτηθεί από την Ουγγαρία το 1938. Η δημοκρατία συνόρευε με τη Γερμανία και τις συνιστώσες της Μεγάλης Γερμανίας: το Προτεκτοράτο της Βοημίας και της Μοραβίας και το Γενικό Κυβερνείο (το τμήμα της Πολωνίας που δεν προσαρτήθηκε άμεσα στο Ράιχ) – μαζί με την ανεξάρτητη Ουγγαρία.

Σλοβακική Πολιτεία
14  Μαρτίου 19391945

Σημαία

Έμβλημα
ΧώραΣλοβακική Πολιτεία
ΠρωτεύουσαΜπρατισλάβα
Ίδρυση14  Μαρτίου 1939
ΓλώσσεςΣλοβακικά
ΘρησκείαΡωμαιοκαθολική Εκκλησία
Πολίτευμακοινοβουλευτική δημοκρατία και μονοκομματικό πολιτικό σύστημα
Έκταση38.055 km²
Γεωγραφικές συντεταγμένες48°8′0″N 17°6′0″E
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Γερμανία αναγνώρισε το σλοβακικό Κράτος. Επίσης αναγνωρίστηκε από την Κροατία, το Ελ Σαλβαδόρ, την Εσθονία, την Ιταλία, την Ουγγαρία, την Ιαπωνία, τη Λιθουανία, το Μαντσούκουο, τη Ρουμανία, τη Σοβιετική Ένωση, την Ισπανία, την Ελβετία και το Βατικανό. Η πλειοψηφία των Συμμάχων του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου δεν αναγνώρισε την ύπαρξη της σλοβακικής Δημοκρατίας. Η Σοβιετική Ένωση ακύρωσε την αναγνώριση της χώρας μετά τη συμμετοχή της Σλοβακίας στην εισβολή στην ΕΣΣΔ το 1941.

Η χώρα ονομαζόταν επίσημα Σλοβακική Πολιτεία (σλοβακικά: Slovenský štát) από τις 14 Μαρτίου έως τις 21 Ιουλίου 1939 (μέχρι την υιοθέτηση του συντάγματος). Ύστερα μετονομάστηκε σε Σλοβακική Πολιτεία (σλοβακία: Slovenská republika) όνομα που κράτησε μέχρι το τέλος της στις αρχές Απριλίου 1945. Η χώρα είναι γνωστή και με την ονομασία Πρώτη Σλοβακική Δημοκρατία (σλοβακικά: prvá Slovenská republika) για να ξεχωρίζεται από τη σημερινή (Δεύτερη) Σλοβακική Δημοκρατία. Η σημερινή Σλοβακία δεν σχετίζεται με τη Σλοβακική Πολιτεία, αλλά προήλθε από τη διάλυση της Τσεχοσλοβακίας, Η Σλοβακία δεν είναι διάδοχο κράτος της Σλοβακικής Πολιτείας. Ο όρος "Σλοβακική Πολιτεία" χρησιμοποιούταν στην καθομιλουμένη, ενώ ο όρος "Πρώτη Σλοβακική Δημοκρατία" χρησιμοποιήθηκε ακόμη και σε εγκυκλοπαίδειες που γράφτηκαν επί κομμουνιστικής εποχής.[1][2]

Δημιουργία

Επεξεργασία
 
Ο Γιόζεφ Τίσο με τον Αδόλφο Χίτλερ.

Μετά τη συμφωνία του Μονάχου, η Σλοβακία έγινε αυτόνομη περιοχή της Τσεχο-Σλοβακίας (όπως μετονομάστηκε η πρώην Τσεχοσλοβακία) και απώλεσε τη νότια Σλοβακία υπέρ της Ουγγαρίας, σύμφωνα με την πρώτη συμφωνία της Βιέννης. Καθώς ο ηγέτης της Ναζιστικής Γερμανίας Αδόλφος Χίτλερ προετοίμαζε κινητοποίηση σε τσέχικη γη και την προσάρτηση της ως προτεκτοράτο, είχε διάφορα σχέδια για τη Σλοβακία. Οι γερμανοί αξιωματικοί παραπληροφορήθηκαν από Ούγγρους ότι η Σλοβακία επιθυμούσε να ενωθεί με την Ουγγαρία. Η Γερμανία αποφάσισε να μετατρέψει τη Σλοβακία σε κράτος-μαριονέτα, κάνοντας τη δυναμική στρατηγική βάση για γερμανικές επιθέσεις στην Πολωνία και άλλες περιοχές.

 
Γερμανικός χάρτης της Πρώτης Σλοβακικής Δημοκρατίας το 1943

Στις 13 Μαρτίου 1939, ο Χίτλερ προσκάλεσε τον Γιόζεφ Τίσο (πρώην πρωθυπουργό της Σλοβακίας ο οποίος εκδιώχθηκε από σλοβακικές δυνάμεις αρκετές μέρες νωρίτερα) στο Βερολίνο και τον έπεισε να ανακηρύξει την ανεξαρτησία της Σλοβακίας. Ο Χίτλερ πρόσθεσε επίσης ότι αν ο Τίσο δεν συναινούσε, δεν θα ενδιαφερόταν για την τύχη της Σλοβακίας και θα την άφηνε έκθετη στις εδαφικές διεκδικήσεις της Ουγγαρίας και της Πολωνίας. Κατά τη συνάντηση, ο Γιόαχιμ φον Ρίμπεντροπ έδωσε μια αναφορά υποστηρίζοντας ότι τα ουγγρικά στρατεύματα πλησίαζαν τα σύνορα της Σλοβακίας. Ο Τίσο αρνήθηκε να κάνει μόνος του κάποια απόφαση και μετά ο Χίτλερ του επέτρεψε να συγκαλέσει το σλοβακικό κοινοβούλιο ("Δίαιτα της Σλοβακικής Γης") η οποία θα ενέκρινε την ανεξαρτησία της χώρας.

Στις 14 Μαρτίου το σλοβακικό κοινοβούλιο συγκλήθηκε και άκουσε την αναφορά για τη συζήτηση του Τίσο με τον Χίτλερ καθώς και για το θέμα της πιθανής ανακήρυξης ανεξαρτησίας. Μερικοί βουλευτές ήταν σκεπτικοί σε μια τέτοια κίνηση, καθώς μεταξύ άλλων ανησυχούσαν ότι η Σλοβακία θα ήταν πολύ μικρή και μάλιστα με μεγάλη ουγγρική παρουσία.[3] Λίγο αργότερα, ο Φραντς Κάρμαζιν (επικεφαλής της γερμανικής μειονότητας στη Σλοβακία) είπε ότι οποιαδήποτε αναβολή στην κήρυξη της ανεξαρτησίας θα διαιρούσε τη Σλοβακία μεταξύ Ουγγαρίας και Γερμανίας. Υπό αυτές τις συνθήκες, η σλοβακική βουλή ενέκρινε ομόφωνα τη λύση της ανεξαρτησίας και έτσι δημιουργήθηκε το πρώτο σλοβάκικο κράτος στην ιστορία.[3] Ο Γιόζεφ Τίσο έγινε πρωθυπουργός της νέας δημοκρατίας. Την επομένη, ο Τίσο έστειλε τηλεγράφημα (το οποίο είχε προετοιμαστεί την προηγούμενη ημέρα στο Βερολίνο) ζητώντας από το Ράιχ να αναλάβει την προστασία της νέας χώρας. Το αίτημα εγκρίθηκε αμέσως.[4]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Vladár, J. (Ed.), Encyklopédia Slovenska V. zväzok R – Š. Bratislava, Veda, 1981, pp. 330–331
  2. Plevza, V. (Ed.) Dejiny Slovenského národného povstania 1944 5. zväzok. Bratislava, Nakladateľstvo Pravda, 1985, pp. 484–487
  3. 3,0 3,1 Dominik Jůn interviewing Professor Jan Rychlík (2016). «Czechs and Slovaks - more than just neighbours». Radio Prague. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2016. 
  4. William Shirer, The Rise and Fall of the Third Reich (Touchstone Edition) (New York: Simon & Schuster, 1990)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία