Βικιπαίδεια

Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (Ρουμανία)

Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (ρουμανικά: Partidul Social Democrat, PSD) είναι πολιτικό κόμμα στη Ρουμανία και σήμερα αποτελεί την μεγαλύτερη πολιτική δύναμη στην χώρα, με πρόεδρο τον Μαρσέλ Τσολάκου. Αν και κινείται στον χώρο της κεντροαριστεράς, το κόμμα ενστερνίζεται και θέσεις μετριοπαθούς κοινωνικού συντηρητισμού σε πολιτισμικά ζητήματα, ενώ διαθέτει οικονομικά πατριωτικό πρόγραμμα. Ιδρύθηκε από τον Ιόν Ιλιέσκου, τον πρώτο εκλεγμένο πρόεδρο της Ρουμανία μετά την αλλαγή του καθεστώτος της χώρας, στις γενικές εκλογές του 1990[12][13][14][15][16].

Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα
Partidul Social Democrat
ΠρόεδροςΜαρσέλ Τσολάκου
Γενικός ΓραμματέαςΠάουλ Στανιέσκου
Ίδρυση10 Ιουλίου 1993 (1993-07-10)
16 Ιουνίου 2001 (2001-06-16) (σημερινή μορφή)
ΈδραȘoseaua Kiseleff 10, Βουκουρέστι
Πτέρυγα νεολαίαςΣοσιαλδημοκρατική Νεολαία
ΙδεολογίαΣοσιαλδημοκρατία[1] (αμφισβειτείται)[2]
Οικονομικός πατριωτισμός[3]
Κοινωνικός συντηρητισμός[4] (ήπιος[α])
Αριστερός εθνικισμός[9]
Πολιτικό φάσμαΚεντροαριστερά[10][11]
Πολυσυλλεκτισμός[4]
Ευρωπαϊκή προσχώρησηΕυρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα
Ομάδα Ευρωπαϊκού ΚοινοβουλίουΣοσιαλιστές & Δημοκράτες
Διεθνής προσχώρησηΠροοδευτική Συμμαχία
Χρώματα     Κόκκινο
Βουλή των Αντιπροσώπων
106 / 330
Γερουσία
37 / 130
Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
11 / 33
Σημαία κόμματος
Ιστότοπος
www.psd.ro
Πολιτικό σύστημα στη Ρουμανία
Πολιτικά κόμματα
Εκλογές

Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα κατάγεται από το Μέτωπο Δημοκρατικής Εθνικής Σωτηρίας (FDSN), που ιδρύθηκε το 1992 αφού είχε αποσχιστεί από το πολυσυλλεκτικό-κεντροαριστερό Εθνικό Μέτωπο Σωτηρίας (FSN). Το 1993, συγχωνεύτηκε με άλλα τρία κόμματα για να γίνει το Κόμμα της Σοσιαλδημοκρατίας στη Ρουμανία (ρουμανικά: Partidul Democrației Sociale in Romanian).[17][18] Το σημερινό όνομα υιοθετήθηκε μετά από συγχώνευση με το μικρότερο Ρουμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (PSDR) το 2001.[19]

Ιστορικό

Επεξεργασία

Από το 1992 έως το 1996, το κόμμα κυβερνούσε σε συμμαχία με τα εθνοσυντηρητικά κόμματα Ρουμανικό Κόμμα Εθνικής Ενότητας (PUNR) και το Κόμμα της Μεγάλης Ρουμανίας (PRM), και το αριστερό Σοσιαλιστικό Κόμμα Εργασίας (PSM), που ονομάζεται από τον Τύπο ως το Κόκκινο Τριμερές.[20]

Οι Σοσιαλδημοκράτες μπήκε στην αντιπολίτευση μετά τις γενικές εκλογές του 1996 στη Ρουμανία, που κέρδισε ο κεντροδεξιός συνασπισμός Ρουμανική Δημοκρατική Συνέλευση (CDR).[21]

Μετά από τέσσερα χρόνια κυβερνητικών αναταραχών και οικονομικής πτώσης, που δεν διαχειρίστηκε καλά από την διαλυμένη κεντροδεξιά, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα επέστρεψε με μεγάλη επιτυχία, κερδίζοντας τις γενικές εκλογές του 2000 στη Ρουμανία, αυτή τη φορά σε συνασπισμό με όνομα Σοσιαλδημοκρατικός Πόλος Ρουμανίας. Αφού συγχωνεύτηκε με παρόμοια κόμματα, ηγέτης του κόμματος και πρωθυπουργός της χώρας ανέλαβε ο Αντριάν Ναστάσε, μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα λόγω των σκανδάλων διαφθοράς στα οποία εμπλέκονται αυτός και το κόμμα του. Παρόλα αυτά ο Ναστάσε επαινείται ως αποτελεσματικός από τους θαυμαστές αλλά ακόμα και από κεντροδεξιούς και φιλο-δυτικούς αντιπάλους του (συμπεριλαμβανομένου του αρχιεπικριτή του Τραϊάν Μπασεσκού).[22][23][24][25]

Τον Νοέμβριο του 2004, ο Ναστάσε, υποψήφιος του κόμματος και πρωθυπουργός της Ρουμανίας, κέρδισε τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, αλλά δεν είχε πλειοψηφία και έπρεπε να πάει σε δεύτερο γύρο ψηφοφορίας, τον οποίο έχασε με μικρή απόδοση από τον Τραϊάν Μπασεσκού της αντιπολίτευσης. Στις γενικές εκλογές του 2004 στη Ρουμανία, το κόμμα κέρδισε το μεγαλύτερο μερίδιο των ψήφων, αλλά επειδή δεν είχε πλειοψηφία, και επειδή δύο κεντροδεξιά κόμματα που κατάφεραν να εισέλθουν στο κοινοβούλιο εγκατέλειψαν τις αντίστοιχες προεκλογικές συμφωνίες τους με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα και εντάχθηκαν στην Συμμαχία Δικαιοσύνης και Αλήθειας, κυρίως υπό την πίεση του Μπασέσκου. Ο Μιρτσέα Τζεοάνα εκλέχθηκε πρόεδρος του κόμματος τον Απρίλιο του 2005 από αντιπροσώπους σε συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στο Βουκουρέστι. Η νίκη του αντιπροσώπευε μια έκπληξη ήττα για τον Ιλιέσκου. Στις 17 Απριλίου 2008, το PSD και το PC ανακοίνωσαν ότι θα σχηματίσουν πολιτική συμμαχία για τις τοπικές εκλογές της Ρουμανίας του 2008.[26]

Τον Φεβρουάριο του 2010, το Κογκρέσο εξέλεξε τον Βίκτορ Πόντα ως πρόεδρο μετά την απώλεια της Τζεοάνα στις προεδρικές εκλογές του 2009 στη Ρουμανία. Στις 5 Φεβρουαρίου 2011, το PSD σχημάτισε μια πολιτική συμμαχία γνωστή ως Σοσιαλφιλελεύθερη Ένωση (USL) με κεντροδεξιό Εθνικό Φιλελεύθερο Κόμμα (PNL).[27] Η Ένωση διαλύθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2014 με την έξοδο των εθνικο-φιλελεύθερων, η οποία εισήλθε στην αντιπολίτευση.[28]

Μετά την απομάκρυνση από την εξουσία τον Οκτώβριο του 2019, το κόμμα έχασε επίσης τις προεδρικές εκλογές της Ρουμανίας του 2019. Η πτώση αυτή προκάλεσε σοκ σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), ιδίως στους σοσιαλιστές, καθώς είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια εξουσίας αυτών στην Επιτροπή Φον ντερ Λάιεν.[29]

Τον Αύγουστο του 2020, ο Μαρσέλ Σιολάκου έγινε πρόεδρος του κόμματος (μετά από την προηγούμενη θητεία του ως προσωρινός πρόεδρος μεταξύ Νοεμβρίου 2019 και Αυγούστου 2020).[30] Τον ίδιο μήνα, το κόμμα ήταν πρόθυμο να ψηφίσει μια πρόταση δυσπιστίας κατά του δεύτερου υπουργικού συμβουλίου του Ορμπάν.[31] Λίγο μετά το Δεκέμβριο του 2020, ενώ ήταν ακόμα το μεγαλύτερο κόμμα μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2020 στη Ρουμανία, το κόμμα υπέστη σημαντικές πολιτικές ζημίες (όπως και στο παρελθόν στις τοπικές εκλογές στο 2020 στη Ρωμανία) λόγω της χαοτικής και αρνητικής κυβερνητικής δραστηριότητας για την οποία ήταν υπεύθυνο το κόμμα κατά τη διάρκεια της πρώην νομοθετικής περιόδου (ειδικά κατά τη διάρκεια των ετών 2017 και 2019), ωστόσο παρέμεινε η μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα της αντιπολίτευσης μέχρι τα τέλη του 2021.

Κατά τη διάρκεια της πολιτικής κρίσης του 2021, οι Σοσιαλδημοκράτες ήταν ξανά πρόθυμοι να ρίξουν την κυβέρνηση, αυτή τη φορά εναντίον της κεντροδεξιάς κυβέρνησης Κίτσου,[32] το οποίο αργότερα έκανε,[33] συμβάλλοντας έτσι στην τελική απολύσή του.[34] Τον Νοέμβριο του 2021, επιτυχημένες διαπραγματεύσεις με τους εθνικο-φιλελεύθερους οδήγησαν τους σοσιαλδημοκράτες πιο κοντά στην επιστροφή στην κυβέρνηση, υπό το υπουργικό συμβούλιο του Τσιούκα εντός μιας μεγάλης κυβέρνησης συνασπισμού γνωστή ως Εθνική Συμμαχία για τη Ρουμανία (CNR).[35] Το PSD συγκυβερνά ακόμα τη Ρουμανία από τις αρχές του 2022, αν και με μεγάλες εντάσεις στο πλαίσιο του εν λόγω μεγάλου συνασπισμού. Ο συνασπισμός έχει περιγραφεί και ως αυταρχικός.[36][37]

Ιδεολογία και θέσεις

Επεξεργασία

Όπως και το αντίστοιχα κεντροαριστερά κόμματα, προοπτική και έχει περιγραφεί ως κυβερνώντα αλλά έχει επίσης περιγραφεί σαν πραγματιστκό[4] λόγω των διαφοροποιήσεων στην πολιτική του.[4][38] Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα της συγχώνευσης σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων[39], ενώ με την απορρόφηση του PSM και του PSRN το 2003, ενισχύθηκε ο αριστερός εθνικισμός στο εσωτερικό του κόμματος.[40][41] Μέχρι το 2021[42][43][44][45] σε αντίθεση με την πλειοψηφία των υπόλοιπων κεντροαριστερών κομμάτων στην Ε.Ε., το κόμμα ενστερνιζόταν μία ελαφρώς ευρωσκεπτική προοπτική,[42][44][45][46] αν και είναι ουδέτερη όσον αφορά την Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.[47] Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα παρόλα αυτά δηλώνει ότι υποστηρίζει την ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.[48][49][50][51][52] Το κόμμα είναι μετριοπαθώς συντηρητικό όταν πρόκειται για κοινωνικά ζητήματα, αντανακλώντας το γενικότερα κοινωνικοσυντηρητικό προφίλ της χώρας, στοιχείο που συμπεριλαμβάνεται του κεντροδεξιού αντιπάλου του, του Εθνικού Φιλελεύθερου Κόμματος (PNL).[53][54][55] Έχει περιγραφεί ως αριστερό εθνικιστικό κόμμα ενώ κατηγορείται και για αριστερό λαϊκισμό[38][56][57][58][59][60].

Το κόμμα περιγράφεται ως το οποίο έχει κεντροαριστερή ρητορική και οικονομικές πολιτικές, ενώ είναι πιο συντηρητικό σε προσωπικά και ηθικά θέματα. Σύμφωνα με τον Φλόριν Πουενάρου, "το κίνημα που ηγήθηκε από τον Ίoν Ιλιεσκού ήταν από την αρχή το κόμμα των τοπικών καπιταλιστών και όχι του βιομηχανικού προλεταριάτου. ... Το PSD ήταν το κόμμα που υπηρέτησε τα συμφέροντα των αυτοχθόνων καπιταλιστών, αλλά η εκλογική βάση του ήταν το πρώην βιομηχανικό προλεταριάτο".[61] Ο Πουενάρού δηλώνει ότι το PSD δεν είπε ποτέ όχι στην νεοφιλελεύθερη ατζέντα αλλά την εφαρμόζει μάλλον αργά.[61] Ο Ανδρέι Πλέσου δήλωσε κάποτε ότι τα κύρια μετακομμουνιστικά Ρουμανικά κόμματα δεν ενεργούν σύμφωνα με κάποια ιδεολογία ή δόγμα.[62]

Ο πολιτικός αναλυτής Ραδού Μαγκδίν είπε ότι το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα είναι "ένα πολυσυλλεκτικό κόμμα: οι αξίες του είναι συντηρητικές, η οικονομική πολιτική του είναι φιλελεύθερη και έχει μια κοινωνική, αριστερή ρητορική όταν πρόκειται για δημόσιες πολιτικές". Ένα παράδειγμα είναι οι κλήσεις για φορολογικές μειώσεις και συντάξεις και αύξηση των μισθών το 2016.[4] Η πιο συντηρητική προοπτική της οφείλεται στο κοινωνικοσυντηρητικό χαρακτήρα των μετακομμουνιστικών χωρών, και έχει υιοθετηθεί τόσο από το κέντρο-αριστερά (PSD) όσο και από την κεντροδεξιά (PNL).[63] Ο δημοσιογράφος Jean-Baptiste Chastand δήλωσε ότι η φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση της Ρουμανίας, η οποία ηγείται από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, ακολούθησε μια εθνοσυντηρητική στροφή.[64] Ο ιστορικός Ιωάν Στανόμιρ δήλωσε ότι το PSD είναι ένα συντηρητικό κόμμα, που δεν έχει καμία σχέση με την αριστερά, ενώ ο δημοσιογράφος Μπογκνταν Τιμπέρου Ιακόμπ περιέγραψε το κόμμα ως προοδευτικό-συντηρητικό.[8][48] Το PSD επίσης αντιτάχθηκε στις υποχρεωτικές ποσοστώσεις προσφύγων.[65][66][67] Ο δημοσιογράφος Daniel Mihăilescu επισήμανε το κόμμα ως Εθνικό λαϊκιστικό.[68]

Όσον αφορά τα αιτήματα που αφορούν την ΛΟΑΤΚΙ+ ατζέντα, γενικά, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα αντιτίθεται στην αναγνώριση των γάμων μεταξύ ομοφυλόφιλων και των πολιτικών ενώσεων. Ωστόσο, το 2018, ο τότε πρόεδρος του, Λίβιου Ντράγκνεα, υπονόησε ότι το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα θα μπορούσε να υποστηρίξει την αναγνώριση των πολιτικών ενώσεων μεταξύ ομοφυλόφιλων.[5][6][7] Επίσης, τον Ιανουάριο του 2001, η κυβέρνηση του Ναστάσε, στην οποία κυριαρχούσε το PSD, υιοθέτησε τον κανονισμό έκτακτης ανάγκης αριθ. 89/2001, ο οποίος εξαλείφει το άρθρο 200 του Ποινικού Κώδικα και προσαρμόζει άλλα άρθρα που αναφέρονται σε σεξουαλικά αδικήματα για να αποφευχθεί η διάκριση στην μεταχείριση των παραβατών, νομιμοποιώντας έτσι τις σχέσεις του ίδιου φύλου.[69] Η διάταξη αυτή τέθηκε σε ισχύ τον Ιανουάριο του 2002, αφού ο Πρόεδρος Ιόν Ιλιέσκου (ο ιδρυτής του PSD) υπέγραψε τον νέο νόμο. Ωστόσο, ο σημερινός πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών, Μαρσέλ Σιολάκου, είναι ένας ισχυρός αντίπαλος της αναγνώρισης του γάμου μεταξύ ομοφυλόφιλων και της πολιτικής ένωσης.[70][71]

Πρόεδροι

Επεξεργασία
- Όχι, όχι. Όνομα Γέννηση-Θάνατος
Birth–Death 		Είκονα Έναρξη της θητείας Λήξη της περιόδου Διάρκεια
1 Ιόν Ιλιέσκου
(1930–) 		  7 Απριλίου 1992 11 Οκτωβρίου 1992 6 μήνες και 4 ημέρες
2 Ολιβίου Γκερμαν
(1930–2020) 		11 Οκτωβρίου 1992 Ιανουάριος 1997 γ. 4 χρόνια και 2 μήνες
(1) Ιόν Ιλιέσκου
(1930–) 		  Ιανουάριος 1997 20 Δεκεμβρίου 2000 γ. 4 χρόνια
3 Αντριαν Νάσταζ1
(1950– ) 		  20 Δεκεμβρίου 2000 21 Ιανουαρίου 2005 4 έτη 1 μήνα και 1 ημέρα
4 Μίρσεα Γεωάνη
(1958– 		  2005 2010 γ. 5 χρόνια
5 Βίκτορ Πόντα
(1972– 		  21 Φεβρουαρίου 2010 12 Ιουλίου 2015 5 έτη, 4 μήνες και 21 ημέρες
- Τι; Ροβάνα Πλυνόμετρο
(acting)
(1960– 		  24 Ιουνίου 2015 22 Ιουλίου 2015 28 ημέρες
- Τι; Λιβίου Ντράγκνεα
(acting)
(1962– ) 		  22 Ιουλίου 2015 12 Οκτωβρίου 2015 2 μήνες και 20 ημέρες
6 Λιβίου Ντράγκνεα (1962-)
(1962– ) 		  12 Οκτωβρίου 2015 27 Μαΐου 2019 3 έτη, 7 μήνες και 15 ημέρες
7 Βιορίκα Νανσίλα (1963-)
(1963– 		  27 Μαΐου 2019 26 Νοεμβρίου 2019 5 μήνες και 30 ημέρες
- Τι; Marcel Ciolacu
(acting)
(1967– 		  26 Νοεμβρίου 2019 22 Αυγούστου 2020 8 μήνες και 27 ημέρες
8 Ο Μαρσέλ Σιολάκου (1967-)
(1967– 		  22 Αυγούστου 2020 25 Νοεμβρίου 2024 4 έτη, 3 μήνες και 3 ημέρες
- Τι; Βίκτορ Νεγκρέσκου
(acting)
(1985– 		  25 Νοεμβρίου 2024 Υπεύθυνος 4 μήνες

Εκλογές

Επεξεργασία

Προεδρικές εκλογές

Επεξεργασία

Εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

Επεξεργασία
Έτος Ψήφοι % Έδρες Μέρος της ΕΕ Ομάδα ΕΚ
Ιανουάριος 2007 N/A 34.28 
12 / 35
 PES Ε & Δ
Νοέμβριος 2007 1,184,018  23.11 
10 / 35
 PES Ε & Δ
2009 1,504,218  31.07 
10 / 33
 PES Ε & Δ
2014 2,093,237  37.60 
12 / 32
 PES Ε & Δ
2019 2,040,765  22.51 
9 / 32
 PES Ε & Δ
2024 4,341,686  48.55 
11 / 33
 PES Ε & Δ

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ Ο συντηρητισμός του κόμματος, αντανακλά το σύνολο της Ρουμανικής κοινωνία. Αναφέρεται ως πιο συντηρητικό από τα υπόλοιπα κόμματα της ευρωπαικής κεντροαριστεράς, παρόλα αυτά έχει προωθήσει και μη-συντηρητικές μεταρρυθμίσεις[5][6][7], ενώ αναφέρεται και ως προοδευτικό-συντηρητικό[8] κόμμα.
  1. ↑ «Parties and Elections in Europe». www.parties-and-elections.eu. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2024. 
  2. ↑ «Este PSD un partid social-democrat? | Revista 22». revista22.ro (στα Αγγλικά). 4 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2024. 
  3. ↑ «Marcel Ciolacu explică ce este „patriotismul economic" propus de PSD». Gândul (στα Ρουμανικά). 27 Μαρτίου 2023. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2024. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Păun, Carmen (13 December 2016). «Pragmatism is a winner for Romanian Left». Politico. https://www.politico.eu/article/pragmatism-is-a-winner-for-romanian-left-social-democrats-psd-corruption-scandal-liviu-dragnea-victor-ponta-elections/. Ανακτήθηκε στις 16 February 2019.  Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " Carmen Paun " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  5. ↑ 5,0 5,1 «Dragnea vrea să lanseze o dezbatere despre legiferarea parteneriatului civil: E o minoritate pe care nu ne putem face că nu o vedem sau că nu există». 26 Μαρτίου 2018. 
  6. ↑ 6,0 6,1 «Dragnea, despre proiectul Legii pentru parteneriatul civil. "Eventual facem referendum"». 
  7. ↑ 7,0 7,1 Moldova, Europa Liberă (7 May 2018). «Liviu Dragnea: Parteneriatul civil între persoanele de același sex trebuie legiferat în România». Radio Europa Liberă. https://moldova.europalibera.org/a/29213280.html. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «Ioan Stanomir : " La Roumanie a un grand problème d'amnésie "». La Croix. 9 March 2017. https://www.la-croix.com/Monde/Europe/Ioan-Stanomir-La-Roumanie-grand-probleme-damnesie-2017-03-09-1200830689. 
  9. ↑ Leiße, Utta-Kristin· Richter, Alexander (2004). Beitrittsbarometer Rumänien: Grundprobleme des Landes und Einstellungen Rumänischer Jugendlicher Auf Dem Weg in Die Europäische Union. Sozialwissenschaft Ser. Wiesbaden: Deutscher Universitäts Verlag. ISBN 978-3-322-81320-6. 3.3 Parteien und politische Entwicklung" 
  10. ↑ «Romania: Political parties at a glance». Romania: Political parties at a glance (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2024. 
  11. ↑ «dexonline». dexonline.ro. Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2024. 
  12. ↑ Hogea, Alina. «Coming to Terms with the Communist Past in Romania: An Analysis of the Political and Media Discourse Concerning the Tismăneanu Report». Studies of Transition States and Societies 2: 16–30. http://publications.tlu.ee/index.php/stss/article/download/62/52. 
  13. ↑ Tismăneanu, Vladimir (7 Ιουλίου 2011). «225. Romania's First Post-Communist Decade: From Iliescu to Iliescu». Wilson Center. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  14. ↑ Radio Free Europe/Radio Liberty (13 Οκτωβρίου 2008). «Romania Clears Ex-President Of Murder Charges». RadioFreeEurope/RadioLiberty. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  15. ↑ «Ion Iliescu: Romania's ex-leader charged with crimes against humanity». BBC News. 8 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Μαΐου 2023. 
  16. ↑ «Dosarul Revoluției, în care Ion Iliescu e acuzat de infracțiuni împotriva umanității, a fost restituit de ÎCCJ la Parchetul Militar» (στα ro). www.digi24.ro (22 June 2020). https://www.digi24.ro/stiri/actualitate/dosarul-revolutiei-in-care-ion-iliescu-e-acuzat-de-infractiuni-impotriva-umanitatii-a-fost-restituit-de-iccj-la-parchetul-militar-1537393. Ανακτήθηκε στις 27 August 2021. 
  17. ↑ «Social Democracy Party of Romania». 
  18. ↑ «M3 C25 - Tematica istorica - PDSR - Partidul democratiei sociale din Romania». 
  19. ↑ «Partidul Social Democrat - Partide - Politica Românească». www.politicaromaneasca.ro. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  20. ↑ Arhiva, de (27 Σεπτεμβρίου 2017). «Un sfert de secol de la alegerile care au adus la Guvernare "patrulaterul roşu". POVESTEA UNEI FOTOGRAFII». evz.ro (στα Romanian). Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023. 
  21. ↑ «1996 Parliamentary Elections: Chamber of Deputies». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 18 Μαΐου 2024. 
  22. ↑ «Nastase ironizeaza PDL dupa ce Basescu a spus ca a fost cel mai bun premier». 
  23. ↑ «"El însuși", "arogantul" Adrian Năstase. Poreclele primite de-a lungul timpului de fostul premier». 22 Αυγούστου 2022. 
  24. ↑ «Anca Dragu: Cel mai performant guvern a fost cel condus de Năstase, a avut continuitate / Președinta Senatului își nuanțează afirmația - UPDATE - HotNews.ro». 18 Απριλίου 2021. 
  25. ↑ «Înapoi în timp. Cum arăta România în vremea "Atotputernicului" Adrian Năstase». 6 Ιανουαρίου 2014. 
  26. ↑ «Romania's PSD and PC form alliance (SETimes.com)». setimes.com. 17 Απριλίου 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουνίου 2008. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  27. ↑ Zhang (6 Φεβρουαρίου 2011). «Romanian Oppositions Form Alliance». CRIENGLISH. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  28. ↑ Bivol, Alex (25 Φεβρουαρίου 2014). «Romania's Liberals to leave ruling coalition, government». The Sofia Globe. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  29. ↑ Hegedüs, Daniel (2 Δεκεμβρίου 2019). «Loss for Romania's Social Democrats Is a Win for Europe's Left». Balkan Insight. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021. 
  30. ↑ Stroe, Daniel (24 Αυγούστου 2020). «Romania: Ciolacu elected PSD President». Independent Balkan News Agency. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2021. 
  31. ↑ Necșuțu, Mădălin (28 Αυγούστου 2020). «Romanian Government to be Tested by No-Confidence Motion». Balkan Insight. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2021. 
  32. ↑ «PSD, mesaj pentru USR PLUS: puteți bate câmpii oricât, vom vota orice moțiune de cenzură» [PSD, message for USR PLUS: you can beat the plains no matter how much, we will vote any no confidence motion]. Digi24 (στα Ρουμανικά). 3 Σεπτεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2021. 
  33. ↑ «Romania's centrist PM faces no-confidence vote on Oct. 5». Reuters. 28 September 2021. https://www.reuters.com/world/europe/competing-no-confidence-motions-filed-against-romanian-cabinet-2021-09-28/. Ανακτήθηκε στις 5 November 2021. 
  34. ↑ Necșuțu, Mădălin (5 Οκτωβρίου 2021). «Romanian Government Ousted by No-Confidence Vote». Balkan Insight. Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2021. 
  35. ↑ Duțulescu, Adriana (4 Νοεμβρίου 2021). «Surse: Ce au discutat liderii PNL și PSD și cum au ajuns aproape să bată palma pentru o guvernare de 7 ani» [Sources: What the PNL and PSD leaders discussed and how they came close for a 7-year government agreement]. Digi24 (στα Ρουμανικά). Ανακτήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2021. 
  36. ↑ «PNL și PSD împing România către un regim autoritar. Amendamentul surpriză din legea anti-ONG, folosit împotriva presei. "Ne ducem într-o direcție foarte periculoasă"». 20 Φεβρουαρίου 2023. 
  37. ↑ «Degradare accelerată și fără precedent a democrației în regimul Iohannis-Ciucă. România e redusă la tăcere, PNL se PSD-izează rapid». 29 Ιουνίου 2022. 
  38. ↑ 38,0 38,1 Leiße, Olaf· Leiße, Utta-Kristin (2013) [2004]. «3.3 Parteien und politische Entwicklung». Beitrittsbarometer Rumänien. Grundprobleme des Landes und Einstellungen rumänischer Jugendlicher auf dem Weg in die Europäische Union (στα Γερμανικά). Wiesbaden: Deutscher UniversitätsVerlag. σελ. 51. ISBN 978-3322813206. 
  39. ↑ «Partiti, elezioni e mobilitazione politica nella romania post-comunista (1989-2000)». Regione Toscana. 
  40. ↑ «PSD fuzioneaza cu PSM». 5 Ιουλίου 2003. 
  41. ↑ «Tovarasii string rindurile > EVZ.ro». www.evz.ro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2022. 
  42. ↑ 42,0 42,1 Gurzu, Anca (13 Μαρτίου 2019). «Romania's rulers take Euroskeptic turn». Politico. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  43. ↑ «Romania». Europe Elects. 17 Μαΐου 2018. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  44. ↑ 44,0 44,1 Gilet, Kit (30 Δεκεμβρίου 2018). «Romania, Fighting the E.U., Prepares to Lead It». The New York Times. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  45. ↑ 45,0 45,1 Gherghina, Sergiu (25 Φεβρουαρίου 2019). «Friends or Foes? Romania and the Council Presidency». Europa Nu. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  46. ↑ «Val de atacuri ale lui Dragnea la adresa UE: Noi nu am fost coloniști. Problema e că vin peste noi». Digi24 (στα Ρουμανικά). 12 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  47. ↑ «Romania». Europe Elects. 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2021. 
  48. ↑ 48,0 48,1 «Familia (Politica) traditionala sau un referendum pentru rebranduirea PSD si PNL». 30 Σεπτεμβρίου 2018.  Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " inpolitics.ro " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  49. ↑ «Exclusiv Adrian Năstase: Cum a Intrat România În Nato Și Ue Fără Să Supere Rusia. Ce Avantaje Am Ratat la Zece Ani de la Tratatul de Aderare la Ue?». 28 Απριλίου 2015. 
  50. ↑ «BBC în limba română | Forum | //». 
  51. ↑ «Fostul președinte Ion Iliescu: "Uniunea Europeană nu poate fi țap ispășitor pentru egoismul şi iresponsabilitatea unor lideri politici de la București sau de la Bruxelles"». 13 Ιανουαρίου 2019. 
  52. ↑ «10 ani în UE | Ion Iliescu: Succesul UE, vital pentru reducerea decalajelor care separă România de Occident». www.digi24.ro. Ιανουαρίου 2017. 
  53. ↑ «Romanian Senate adopts referendum for traditional family». Romania Insider. 12 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2021. 
  54. ↑ «PSD aduce artileria grea: Biserica Ortodoxă e aruncată în lupta electorală. 'Decalog' pentru enoriașii alegători». Ziaristii (στα Ρουμανικά). 10 Νοεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2021. 
  55. ↑ Ciobanu, Claudia (6 Οκτωβρίου 2017). «Romania 'turns illiberal' with moves against gay marriage». Politico. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2021. 
  56. ↑ «Rumänien führt 'Steuer gegen Gier' ein». Deutsche Welle. 22 December 2018. https://www.dw.com/de/rum%C3%A4nien-f%C3%BChrt-steuer-gegen-gier-ein/a-46837523. Ανακτήθηκε στις 18 February 2019. 
  57. ↑ Bossart, Marco Kauffmann (21 February 2018). «Rumäniens Justiz im Belagerungszustand» (στα γερμανικά). Neue Zürcher Zeitung. https://www.nzz.ch/international/rumaeniens-justiz-im-belagerungszustand-ld.1357693. Ανακτήθηκε στις 17 October 2019. 
  58. ↑ Beichelt, Timm (2013) [2001]. «6.1.1 Strukturelle Kontextbindungen». Demokratische Konsolidierung im postsozialistischen Europa: Die Rolle der politischen Institutionen (στα Γερμανικά). Springer-Verlag. σελ. 299. ISBN 978-3322813206. 
  59. ↑ Melenciuc, Sorin (30 Μαΐου 2018). «BR Analysis. Money to spend only on wages and pensions? Romania's social spending enters danger zone above 60 pct of total budget, limiting room for response in case of economic downturn». Business Review. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  60. ↑ «2018 budget: Romania's Govt. plans to increase spending by 12% next year». Romania Insider. 4 Δεκεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2019. 
  61. ↑ 61,0 61,1 Poenaru, Florin (2017). Locuri comune: clasă, anticomunism, stânga. Editura Tact. ISBN 978-606-8437-84-2. 
  62. ↑ Pleșu, Andrei; Pătrășconiu, Cristian (31 August 2010). «Orice doctrină devine periculoasă când se transformă în ideologie» (στα ro). Revista 22 PLUS (301). https://revista22.ro/supliment/22-plus-nr-301-orice-doctrin259-devine-periculoas259-cand-se-transform259-in-ideologie. Ανακτήθηκε στις 17 October 2019. 
  63. ↑ «Ion Cristoiu: Iohannis a impus o atitudine de ură faţă de Biserică pentru a câştiga din electoratul USRPLUS». Mediafax.ro. 
  64. ↑ «La Roumanie sur la voie de la Hongrie et de la Pologne». Le Monde.fr. 31 December 2018. https://www.lemonde.fr/international/article/2018/12/31/la-roumanie-sur-la-voie-de-la-hongrie-et-de-la-pologne_5403800_3210.html. 
  65. ↑ «Şef PSD Diaspora: Nu trebuie să primim refugiaţi». www.digi24.ro. 9 Σεπτεμβρίου 2015. 
  66. ↑ «Ana Birchall (PSD): Cotele obligatorii de distribuire a imigranţilor ar fi o mare greşeală». 8 Σεπτεμβρίου 2015. 
  67. ↑ «Dragnea: Parca nu as vrea sa vad mii de imigranti pe strazile Bucurestiului». 
  68. ↑ «Rumänien startet EU-Ratsvorsitz mit neuer Attacke gegen Justizsystem». 27 Δεκεμβρίου 2018. 
  69. ↑ Voichița Năchescu (22 Μαΐου 2014). «Hierarchies of Difference: National Identity, Gay and Lesbian Rights, and the Church in Postcommunist Romania». Sexuality and Gender in Postcommunist Eastern Europe and Russia. Routledge. σελ. 58. ISBN 978-1-317-95559-7. 
  70. ↑ «Marcel Ciolacu, despre decizia CEDO referitoare la parteneriatul civil: Nu este pregătită societatea românească - Europa FM». 23 Νοεμβρίου 2023. 
  71. ↑ «Ciolacu, despre decizia CEDO referitoare la parteneriatul civil între persoane de acelaşi sex: Societatea românească încă nu e pregătită. Nu este nici prima, nici ultima care condamnă». 23 Νοεμβρίου 2023. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Σοσιαλδημοκρατικό_Κόμμα_(Ρουμανία)&oldid=11012595"