Σπερχειάδα

κωμόπολη της Φθιώτιδας

Συντεταγμένες: 38°54′29.5″N 22°7′37.6″E / 38.908194°N 22.127111°E / 38.908194; 22.127111

Η Σπερχειάδα είναι κωμόπολη της Στερεάς Ελλάδας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας και έδρα του Δήμου Μακρακώμης.[1][2][3]

Σπερχειάδα
Σπερχειάδα is located in Greece
Σπερχειάδα
Σπερχειάδα
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΣτερεάς Ελλάδας
Περιφερειακή ΕνότηταΦθιώτιδας
ΔήμοςΜακρακώμης
Δημοτική ΕνότηταΣπερχειάδας
Γεωγραφία και Στατιστική
ΝομόςΦθιώτιδας
Υψόμετρο240
Πληθυσμός2.470 (2021)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΑγά
Ταχ. κώδικας350 03
Τηλ. κωδικός22360

Γενικά στοιχεία Επεξεργασία

Η Σπερχειάδα βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της Φθιώτιδας, στην ευρύτερη κοιλάδα του Σπερχειού ποταμού,[1] 35 χιλιόμετρα δυτικά της Λαμίας και είναι η μεγαλύτερη σε πληθυσμό κωμόπολη της Δυτικής Φθιώτιδας, με πληθυσμό 2.470 κατοίκους, σύμφωνα με την Απογραφή του 2021[4]. Είναι κτισμένη στους βορειοανατολικούς πρόποδες του όρους Γουλινά, (παραβούνι της Οίτης) σε υψόμετρο 240 μέτρα.[1]

Η συνολική έκταση της κτηματικής περιοχής της κοινότητας είναι 15.180 στρέμματα, από τα οποία περίπου 7.000 στρέμματα είναι καλλιεργήσιμες εκτάσεις, 2.700 στρέμματα είναι βοσκότοποι, 4.000 στρέμματα είναι δασικές εκτάσεις και 1.300 στρέμματα είναι σπίτια, δρόμοι, βράχια, νερά κ.ά.[3] Αποτελεί τοπικό αγροτικό κέντρο με ανεπτυγμένη γεωργία και κτηνοτροφία. Οι κάτοικοί της καλλιεργούν κυρίως σιτηρά, βαμβάκι, ζαχαρότευτλα, καπνά, ελιές και κτηνοτροφικά φυτά.[1]

Ιστορικά - διοικητικά στοιχεία Επεξεργασία

Η Σπερχειάδα κτίστηκε προς το τέλος της Τουρκοκρατίας και μετά την άλωση του Σουλίου από τον Αλή πασά. Η αρχική ονομασία της ήταν Αγά, ονομασία που προήλθε από την έδρα του αφέντη της περιοχής, Τούρκου Αγά, όμως το 1904 η κωμόπολη πήρε το όνομα Σπερχειάδα από το ομώνυμο ποτάμι, τον Σπερχειό.[3]

Την περίοδο της Γερμανο-ιταλικής κατοχής, τον Μάϊο του 1942, ο καπετάνιος του Ελλάς Άρης Βελουχιώτης ξεκίνησε από την περιοχή τον ένοπλο αγώνα κατά των κατακτητών. Στις 18 Ιουνίου του ’44 η Σπερχειάδα (μαζί με την Υπάτη) κάηκε ολοσχερώς από τους Γερμανούς κατακτητές ενώ ανατίναξαν και το Παλαιό Ναό του Αγίου Νικολάου.[5][6]

Υπήρξε για μεγάλο διάστημα έδρα του ομώνυμου δήμου που λειτούργησε αρχικά την περίοδο 1835-1912. Στο διάστημα 1912-1998 υπήρξε έδρα της ομώνυμης κοινότητας.[7] Το 1904 με το ΦΕΚ 163Α - 21/07/1904 μετονομάστηκε σε Σπερχειάς.[8] Με την εφαρμογή του Προγράμματος Καποδίστριας, το 1999, ορίστηκε έδρα του νέου Δήμου Σπερχειάδας, ενώ με την εφαρμογή του Προγράμματος Καλλικράτης, το 2011, ορίστηκε έδρα του νέου Δήμου Μακρακώμης.[9]

Απογραφές πληθυσμού Επεξεργασία

Οι απογραφές πληθυσμού μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο είναι:

Έτος Πληθυσμός
1951 2.299[10]
1961 2.656[11]
1971 2.845[12]
1981 2.607[13]
1991 2.957[14]
2001 2.875[15]
2011 2.691
2021 2.470[16]

Προσωπικότητες Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 55. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 84. 
  2. Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. 32. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 33. 
  3. 3,0 3,1 3,2 «Σπερχειάδα». Δήμος Μακρακώμης. 2 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2024. 
  4. ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού Απογραφής 2021», σελ. 68 του pdf
  5. «Σπερχειάδα». www.touristorama.com. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2024. 
  6. admin (13 Ιουνίου 2022). «Σπερχειάδα - Εκδήλωση για το Ολοκαύτωμα 18/06/1944». Σπερχειός OnLine. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2024. 
  7. Διοικητικές μεταβολές ΟΤΑ, κοινότητα Σπερχειάδας
  8. «Διοικητικές Μεταβολές Δήμων και Κοινοτήτων / Σπερχειάς». Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2024. 
  9. «ΕΕΤΑΑ-Διοικητικές Μεταβολές των Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2024. 
  10. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 178 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. 
  11. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 170 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  12. Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 167 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. 
  13. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 178 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  14. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 220 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  15. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 219 του pdf. https://www.eetaa.gr/eetaa/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf. 
  16. Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2021, σελ. 68 του pdf. https://www.statistics.gr/documents/20181/17286366/APOF_APOT_MON_DHM_KOIN.pdf/41ae8e6c-5860-b58e-84f7-b64f9bc53ec4.