Γαλλική Στρατιά της Ανατολής

(Ανακατεύθυνση από Στρατιά της Ανατολής)

Γαλλική στρατιά της Ανατολής (Armée d'Orient, AO) ή αλλιώς Στρατιά της Θεσσαλονίκης ονομάστηκαν αρχικά τα πρώτα Γαλλικά τμήματα της αποτυχημένης Εκστρατείας της Καλλίπολης της Αντάντ που ξεκίνησαν να αποβιβάζονται στην Θεσσαλονίκη στις 5 Οκτώβριου του 1915, με διοικητή τον Μωρίς Σαράιγ, μετά από την άδεια του Ελευθερίου Βενιζέλου ώστε να ανοίξει το Μακεδονικό Μέτωπο σε βοήθεια της Σερβίας, κατα τη διάρκεια του Α' Παγκοσμιου Πολέμου.[1] Πέρα από τις διάφορες αμυντικές οχυρώσεις γύρω από τη Θεσσαλονίκη, καθώς και κάποιες περιορισμένες επιθετικές της ενέργειες των Γάλλων στη μάχη του Κρίβολακ και των Βρετανών στη μάχη του Κοστούρινο, το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο του 1915, αντίστοιχα, η στρατιά δεν κατάφερα να υπερβεί την Σερβο-ελληνική μεθόριο προς τα βόρεια, τουλάχιστον όχι μέχρι την Μάχη του Ντόμπρο Πόλε, στις 18 Σεπτέμβρη του 1918, και μόνο αφότου είχε καταρρεύσει ο Βουλγαρικός στρατός.

Στρατεύματα της Στρατιάς της Ανατολής (Αντάντ), στη Θεσσαλονίκη

Η απόβαση της Στρατιάς στη θεσσαλονίκη ξεκίνησε 13 μέρες μετά τη ανακοίνωση γενικής επιστράτευση της Βουλγαρίας, στις 22 Σεπτεμβρίου 1915 (αν και σημαδια υπήρχαν από τις 11 Σεπτεμβρίου) γεγονός που σηματοδότησε και επισήμως την ένταξη της γείτονας χώρας στις Κεντρικές Δυνάμεις (σήμερα γνωρίζουμε πως ο Βούλγαρος Βασιλιάς Φερδινάρδος υπέγραψε τις μυστικές συμφωνίες με τη Γερμανική και την Οθωμανική Αυτοκρατορία στις 6 του Σεπτέμβρη).[2] Η άδεια για την απόβαση ήταν σε αντίθεση με την στάση ουδετερότητας του φιλογερμανού Βασιλιά Κωνσταντίνου Α' και αποτέλεσε την αφορμή για την διάλυση της Βουλής του Βενιζέλου, συνιστώντας ένα ακόμη επεισόδιο στην πορεία κλιμάκωσης του Εθνικού Διχασμού, και στα Νοεμβριανά.

Μετά την απόβαση, ο κρατικός έλεγχος στη Μακεδονία είχε ουσιαστικά καταλυθεί. Η διοίκησης του Γάλλου στρατιωτικού Σαράιγ αγνοούσε τις ελληνικές αρχές και αποφάσιζε μονομερώς ακόμη και για μη στρατιωτικά ζητήματα, ενώ είχε όλα τα χαρακτηριστικά ενός αποικιακού πολέμου.[3][1]

Μετά τον Αύγουστο του 1916, και αφότου το Κίνημα Εθνικής Αμύνης συμπαρατάχθηκε με τους Συμμάχους της Αντάντ εναντίον των Κεντρικών Δυνάμεων τα συμμαχικά στρατεύματα είχαν πλήρη άδεια διέλευσης στην Μακεδονία και σχηματίστηκε τη «Συμμαχική Στρατιά της Ανατολής» (Allied Army of the Orient, ΑΑΟ) και αφορούσε όλα τα συμμαχικά στρατεύματα που αποβιβάσθηκαν στην Μακεδονία και συμμετείχαν στον Μακεδονικό Μέτωπο του Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, με διοικητή πάλι τον Σαράιγ. Έκτοτε τα αμιγώς γαλλικά τμήματα μετονομάστικαν σε «Γαλλική Στρατιά της Ανατολής» (Armée française d'Orient, AFO), με διοικητή τον Βικτόρ Κορντονιέρ.

Τον Αύγουστο του 1916 στη Θεσσαλονίκη υπήρχαν περίπου 400.000 στρατιώτες της συμμαχικής στρατιάς, από 5 διαφορετικούς εθνικούς στρατούς. Ενώ στο τέλος του 1918 οι Έλληνες, με πάνω από 300,000 στρατιώτες, αποτελούσαν το μεγαλύτερο κομμάτι της στρατιάς στο Μακεδονικό μέτωπο.[4]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Πετσιναρ, Αλεξάνδρα (2017). ««O Εθνικός Γολγοθάς της Σερβίας και o Εθνικός Διχασμός της Ελλάδας». Οι δοκιμασίες των ελληνοσερβικών σχέσεων υπό το πρίσμα του ανταγωνισμού των Μεγάλων Δυνάμεων στην ανατολική Μεσόγειο και την Εγγύς Ανατολή (1915-1916)» (PDF). Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, Η ΚΟΡΥΦΩΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ ΔΥΟ ΚΟΣΜΩΝ, Η ιστορική αποτίμηση 100 χρόνια μετά (πρακτικά συνεδρίου). Θεσσαλονίκη: Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων. Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου. Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών & Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος». σελίδες 49–64. ISBN 978-960-93-9505-2. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 26 Σεπτεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2020. 
  2. Yokell, pp 102–103
  3. Κωστόπουλος, Τάσος (11 Οκτωβρίου 2015). «Η άλλη Κατοχή». Η Εφημερίδα των Συντακτών. efsyn. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2020. 
  4. Chester, 1921, p. 311