Σφαγή της Κλεισούρας
Στις 5 Απριλίου 1944, οι Γερμανικές δυνάμεις, με επικεφαλής τον Καρλ Σύμερς, διοικητή του 7ου Συντάγματος της 4ης Τεθωρακισμένης Μεραρχίας των SS, συγκεντρώνουν και εκτελούν τα γυναικόπαιδα και τους γέροντες στην πλατεία του χωριού σε αντίποινα για την εκτέλεση 2 Γερμανών στρατιωτών από τον ΕΛΑΣ. Έπειτα, κατευθύνονται προς τα σπίτια, παραβιάζουν τις θύρες τους, βάζουν φωτιά και σκοτώνουν όσους απέμειναν. Συνολικά σκοτώθηκαν 270 κάτοικοι ενώ περίπου 35, κυρίως γυναικόπαιδα, γλύτωσαν από το εκτελεστικό απόσπασμα την τελευταία στιγμή, όταν ο δάσκαλος του χωριού προέτρεψε τη μαθήτρια του τότε ρουμάνικου σχολείου, Ευδοξία Γκίκαρνα, το γένος Φαρσαλιώτη, 8 ετών, να απαγγείλει ένα ρουμάνικο τραγούδι. Αυτό έφερε αποτέλεσμα. Στη θηριωδία συμμετείχαν και Βούλγαροι που ήταν στη γερμανική πολιτοφυλακή, με αρχηγό τον Άντον Κάλτσεφ.[1](Αγγλικά) [2][3][4][5][6]
Προηγουμένως, αντάρτες του ΕΛΑΣ, που δρούσαν στην περιοχή, με αρχηγό το Σιατιστινό Αλέξη Ρόσιο (Καπετάν Υψηλάντη), είχαν επιτεθεί σε γερμανική στρατιωτική φάλαγγα στη θέση Νταούλι, και είχαν σκοτώσει τρεις προπομπούς στρατιώτες μοτοσικλετιστές. Οι άνδρες κάτοικοι, φοβούμενοι αντίποινα, είχαν κρυφτεί σε ορεινές περιοχές.[εκκρεμεί παραπομπή]
Ο συνταγματάρχης Καρλ Σύμερς κλήθηκε σε απολογία από τη Γερμανική διοίκηση για το γεγονός ότι διέταξε τη σφαγή γυναικόπαιδων. Εκεί κατέθεσε πως οι στρατιώτες του αναγκάστηκαν να τους σκοτώσουν όλους επειδή δυνάμεις ανταρτών κρύβονταν και πυροβολούσαν μέσα από το χωριό, οπότε και αθωώθηκε, παρά τις αντιφατικές καταθέσεις των υφισταμένων του. Μετά τον πόλεμο αποδείχτηκε ότι η μαρτυρία του ήταν ψευδής.[5]:587 Ο ίδιος σκοτώθηκε από την ελληνική Αντίσταση με έκρηξη και θάφτηκε στο Γερμανικό στρατιωτικό νεκροταφείο Διονύσου - Ραπεντόζης.[7]
Την ηρωική κωμόπολη τίμησε, μαζί με τους κατοίκους της, το Ελληνικό Κράτος με τον Πολεμικό Σταυρό Α΄ Τάξεως, αλλά επίσης όρισε τον οικισμό ως ιστορική έδρα δήμου σε προηγούμενη διοικητική μεταρρύθμιση του σχεδίου Καποδίστρια, το 1994.[1]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Νικόλαος Σιώκης, Σαν σήμερα 5 Απριλίου 1944: Οι Γερμανοί εκτελούν 270 κατοίκους της Κλεισούρας της Καστοριάς, Πρώτη δημοσ. Καστοριανός Πολίτης, έτος 2ο, φ. 74, 23/05/2003 Αναδημ. Iστοσ. Πτολεμαϊδα TV, 05/04/2011 Αρχειοθετήθηκε 2018-07-28 στο Wayback Machine.
- ↑ Ιστοσ. The Mazal Library, The Blood Bath of Klissura[νεκρός σύνδεσμος], [Πρακτικά Στρατιωτικού Δικαστηρίου της Νυρεμβέργης], τόμος XI, σ. 1035
- ↑ Ιστοσ. Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών, Κλεισούρας Καστοριάς: Συνοπτικό Ιστορικό των Γεγονότων Αρχειοθετήθηκε 2011-09-28 στο Wayback Machine., [Αφήγηση Εθελόντριας Ερυθρού Σταυρού Ε. Καλφόγλου], 08/04/1944
- ↑ Στράτος Ν. Δορδανάς, Η καταστροφή της Κλεισούρας Καστοριάς από τους Γερμανούς, 5 Απριλίου 1944, Περιοδ. Κλειώ, τ/χ1, εκδ. Επίκεντρο, Φθινόπωρο 2004, σσ. 31-67
- ↑ 5,0 5,1 Dordanas, Stratos (2002), Αντιποινα των Γερμανικων Αρων Κατοχης στη Μακεδονία 1941-1944, Αριστοτέλιο Πανεπιστημιο Θεσσαλονίκης, http://oladeka.com/2016/04/5-%CE%B1%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85-1944-%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CF%84%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%86%CE%AE-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%BA%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CF%83%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B1/, ανακτήθηκε στις 28 Δεκ 2016
- ↑ Dordanas, Stratos (20 Ιανουαρίου 2008). «Ο διαβόητος συνταγματάρχης Καρλ Σύμερς και τα αντίποινα του στρατού κατοχής εναντίον των «απείθαρχων» αμάχων στη Μακεδονία. Οι λίστες θανάτου των Ες Ες». Τα Νεα. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2016.
Για την σκληρότητα του Σύμερς: Ορτμαν: «Σήμερα είναι η προκαθορισμένη ημέρα για την εκτέλεση των ανδρών. Τι θα κάνουμε με τις γυναίκες;». Σύμερς: «Τι; Δεν είναι γυναίκες, είναι θηλυκοί σκοπευτές, πρέπει επίσης να εκτελεστούν!».
- ↑ «Biography - TracesOfWar.com». tracesofwar.com. Ανακτήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2016.