Το σχέδιο Περικλής ήταν ειδικό επιτελικό σχέδιο ανάληψης στρατιωτικών επιχειρήσεων με συνεπικουρία και άλλων αρχών, κυρίως αστυνομικών, αλλά και κάποιων παρακρατικών οργανώσεων με απώτερο στόχο την ποδηγέτηση των βουλευτικών εκλογών του 1961, υπέρ της τότε δεξιάς παράταξης ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Οι εκλογές τελικά έμειναν στην ιστορία ως «εκλογές βίας και νοθείας».[1][2]

Το σχέδιο Επεξεργασία

Το σχέδιο αρχικά είχε εκπονηθεί από την ΚΥΠ το 1955 για να αναθεωρηθεί το 1959 από τον αρχηγό της, στρατηγό Αλέξανδρο Νάτσινα. Το σχέδιο Περικλής αποτελούσε ενέργεια στο πλαίσιο εκστρατείας που είχαν αρχίσει οι ελληνικές και αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες και περιελάμβανε άμεση παρέμβαση του στρατού και της αστυνομίας στα τότε πολιτικά πράγματα της χώρας με τη χρήση «διαφωτιστικού υλικού» (προπαγάνδας) και την ίδρυση παρακρατικών οργανώσεων από «εθνικόφρονες πολίτες» με σκοπό τον περιορισμό του ποσοστού της ΕΔΑ η οποία είχε καταφέρει να αναδειχθεί αξιωματική αντιπολίτευση στις εκλογές του 1958.

Ανάλογο σχέδιο είχε καταρτίσει και ο διευθυντής της Υπηρεσίας Πληροφοριών του Υπουργείου Προεδρίας, στρατηγός Νικόλαος Γωγούσης. Σε σύσκεψη (11-12 Αυγούστου 1961) στην οποία μετείχαν οι στρατηγοί Αλέξανδρος Νάτσινας (αρχηγός ΚΥΠ), Βασίλειος Καρδαμάκης (αρχηγός ΓΕΣ), Νικόλαος Γωγούσης (διευθυντής της Υπηρεσίας Πληροφοριών του Υπουργείου Προεδρίας), Αθανάσιος Φροντιστής (αρχηγός ΓΕΕΘΑ) και οι αρχηγοί της Αστυνομίας Πόλεων Θεόδωρος Ρακιντζής και της Χωροφυλακής Γεώργιος Βαρδουλάκης, αποφασίστηκαν οι λεπτομέρειες της εφαρμογής του σχεδίου. Γραμματέας αυτής της ad hoc επιτροπής ήταν ο στενός συνεργάτης του Νάτσινα, τότε κλαδάρχης Αντικατασκοπείας της ΚΥΠ και αργότερα δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος.[2]

Το σχέδιο καταγγέλθηκε δημοσίως στη Βουλή από τον πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, στις 23 Φεβρουαρίου 1965, ενώ τα απόρρητα πρακτικά της συνεδρίασης της «Συντονιστικής Επιτροπής» στις 11 και 12 Αυγούστου 1961 δόθηκαν από την κυβέρνηση της Ένωσης Κέντρου προς δημοσίευση στις εφημερίδες.[2]

Υπεύθυνη για την συλλογή των στοιχείων, την αποκάλυψη του σχεδίου και την δημοσιοποίηση των μυστικών συνεδριάσεων και πρακτικών ήταν ειδική επιτροπή αξιωματικών την οποία αποτελούσαν οι έμπιστοι του Γεωργίου Παπανδρέου αξιωματικοί Χαράλαμπος Λουκάκης (αντιστράτηγος, διοικητής ΑΣΔΕΝ), Αλέξανδρος Παπατέρπος (συνταγματάρχης, υπαρχηγός ΚΥΠ) και Χαρίλαος Τσεπαπαδάκης (ταξίαρχος, διευθυντής 2ου Επιτελικού Γραφείου ΓΕΣ).

Η αποκάλυψη του σχεδίου προκάλεσε σάλο και αμαύρωσε την εικόνα του πρωθυπουργού της επίμαχης περιόδου, Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος αναγκάστηκε να παραδεχθεί την ύπαρξη του σχεδίου, ισχυρίστηκε όμως ότι δεν προοριζόταν να εφαρμοστεί στις εκλογές του 1961, παρά μόνο σε περίπτωση εξωτερικού ή εσωτερικού κινδύνου.[2]

Στις 9 Ιουνίου 1965 ασκήθηκε κακουργηματική ποινική δίωξη στους εμπλεκόμενους στο «Σχέδιο Περικλής», στους οποίους περιλαμβάνονταν οι Αθανάσιος Φροντιστής, Βασίλειος Καρδαμάκης, Αλέξανδρος Νάτσινας, Ανάργυρος Μπάλλας, Γεώργιος Βάλλης και ο μετέπειτα δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος, «επί παραβάσει καθήκοντος, εκδόσει αθεμίτων διαταγών και ηθική αυτουργία εις πράξεις αποβλεπούσας την νόθευσιν του εκλογικού φρονήματος του λαού».[3]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Η καχεκτική δημοκρατία Κόμματα και εκλογές 1946-1967, σ.86, Ηλίας Νικολακόπουλος
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Λεωνίδας Καλλιβρετάκης, Οι γνωστοί «άγνωστοι» Απριλιανοί συνωμότες & Η ομάδα Παπαδόπουλου στην τελική ευθεία προς την εξουσία, στο Συλλογικό Η στρατιωτική δικτατορία 1967-1974, Έξι Στιγμές του Εικοστού Αιώνα, Τα Νέα ιστορία, σελ. 23-45
  3. βούλευμα 38/66 του Δικαστικού Συμβουλίου του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Ελευθερία" φ.21 Μαΐου 1966

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

  • Σπύρος Λιναρδάτος, Από τον εμφύλιο στη χούντα, τ. Δ' (1961-1964), Εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 1986, σσ. 39 κ.εξ.
  • Τα ΝΕΑ Ιστορία: "Η στρατιωτική δικτατορία 1967-1974", από τη σειρά "Έξι στιγμές του 20ου αιώνα" Αθήνα 2010.